Karne hediyesi ceza ile eşdeğer

Uzmanlar, pahalı olmasa da karnedeki *başarısından dolayı armağan alarak çocuğu ödüllendirmenin olumsuz bir *davranışından veya başarısızlığından nedeniyle cezalandırma ile aynı etkiyi *yarattığını bildirdi*
*
Ankara Üniversitesi (AÜ) eğitim Bilimleri Fakültesi Psikolojik Danışma *ve Rehberlik Anabilim Dalı Başkanı Prof Dr Binnur Yeşilyaprak, *Amerika'nın Columbia Üniversitesi'nde psikoloji alanında *yapılan bir araştırmaya kadar çocukların çabalarıyla değil de akıl gibi *yetenekleri üzerinden övülmesinin gelişimlerini engellediğini ifade etti*
*
Yetenekleri üzerinden övülen çocukların daha fazla sonuç odaklı ayla *geldiklerini, çabaları üzerinden övülen çocuklara göre çok daha basit pes *ettiklerini anlatan Yeşilyaprak, bu çocukların yaptıkları işten daha az keyif *aldıklarını ve başarısızlıklarını kendilerindeki bir eksikliğe bağlama eğiliminde *olduklarını söyledi*
*
Çocukta ne yapayım, ben bu dersi yapamıyorum çünkü bu konuda zekam ve *yeteneğim sınırlıalgısının geliştirilmesi halinde çocukların mücadele harcamaktan *vazgeçebileceğine sinyâl eden Yeşilyaprak, Ama çocukta 'çalışırsam *başarabilirim' algısı ile 'çaba'nın önemi vurgulanmalıdırdedi*
*
Armağan kendine güveni engeller*
Karne hediyesini dürüst bulmadığını ifade eden Yeşilyaprak, sözlerini *şöyle sürdürdü:*
Doğrusu pahalı olmasa da çocuğa bir başarısından, bir davranışından *ötürü hediye alarak mükâfatlandırmak, tıpatıp olumsuz bir davranışından ya da *başarısızlığından nedeniyle cezalandırmak gibi bir etki yaratıyor Öteki bir *ifadeyle her ikisi de olumsuz Çünkü bu durumda çocuk cezadan sakınmak veya ödül *almak için davranışta bulunuyor ve davranışları dışarıdan teftiş edilerek *biçimlendiriliyor Bu Nedenle dışarıdan denetimli bireyler yetişiyor ve içten denetimli *olma fırsatı engelleniyor Öteki bir ifadeyle kendi davranışlarını ve sonuçlarını *kendisinin denetleme edebildiği, davranışlarının sorumluluğunu alabilen ve böylece *kendine güvenen bireyler olabilme şansı engellenmiş oluyor*
*
Yeşilyaprak, yapılan değişik bilimsel araştırmaların Türk toplumunun *otoriter, anne babaların koruyucu ve denetim odaklı olduğunu ve bunun da dışsal *denetimli bireylerin yetiştirilmesine niçin olduğunu öne sürdü*
*
Karne üzerinden ebeveynlikler kanıtlanmamalı*
Yeşilyaprak, başarılı karnede hediye elde etmek yerine senin harcadığın *uğraş ile kibir duyuyorum, ne kadar fazla uğraş harcadığını bildiğim için bu sonuca *senin namına sevindimgibi ifadelerin daha yerinde olacağına dikkat çekici ederek, hediye *almak yerine çocuğun istediği bir şeyi yapmasına fırsat verilebileceğini savundu*
*
Çocuğun zaten ihtiyacı olan bir şeyi ona karne hediyesi olarak almanın *da asla uygun olmayacağını ifade eden Yeşilyaprak, Çocuk kendini kandırılmış *hissedebilir Doğrusu karne, çocuğun eğitim sürecinde bir değer biçme ve bilgi *verme aracıdır, bu şekilde bize ne yapacağımız konusunda yol göstermelidir Anne *babalar çocuklarının karnesi üzerinden kendi ebeveynliklerini ispatlama duygusundan vazgeçmelidirdeğerlendirmesinde bulundu*
*
Karne, öğretmen, mektep ve aile için de yol gösterici*
Karnenin öğrencinin başarılı veya başarısız olarak etiketlendiği bir *doküman olmadığını, öğrencinin bulunduğu eğitim ortamında ondan beklenen bilgi ve *maharet alanındaki yeterliliklerine ilişkin bir değerlendirmeden ibaret olduğunu *vurgulayan Yeşilyaprak, Değerlendirmenin işlevi bireye eksikliklerini göstererek *gelişmesi için yapılması gerekenler üzerinde yönlendirebilmektir Yoksa bu karne *annebabaçocuköğretmen ve diğer ilgililer aralarında bir ithamsavunma arabulucu *değildir bu nedenle karneler sadece çocuk için değil hoca, okul ve aile için *de bir yol göstericidir Çünkü çocuğun gelişimi ile ilgili olan herkes kendisine *'bu yetersizlikleri tamir etmek için ne yapmalıyız' sorusunu sormalıdırdedi*
*
Annebabalara kendi öğrencilik yıllarını ve karnelerini hatırlayıp, *çocuklarıyla empati kurmalarını öneren Yeşilyaprak, Unutmayın çocuğunuzun *karnesi annebaba olarak sizin için de bir değerlendirmedir ve her değerlendirme *eksikleri belirten bir bilgidir Siz kendinize 'bu sonuçlar üstünde benim katkım *ne dek oldu? Hangi davranışlarımızı değiştirmeliyiz? Biz nasıl bir aile ortamı *sağlarsak çocuğumuz daha başarılı olabilir?' şeklinde düşünmelisiniz*uyarılarında bulundu*
*
Başarılı çocuğa sahip olmaktan daha önemlisi dinç ve uyumlu *çocuğa sahip edinmek*
Velilerin tehditkar ve kaygıya yol açacak açıklama ve yaklaşımlardan da *kaçınması gerektiğine işaret eden Yeşilyaprak, şöyle konuştu:*
Çocuğunuza karnesi nasıl olursa olsun onu sevdiğinizi ve değer *verdiğinizi realist bir şekilde gösterin Çocuğunuzun buna inanmasını sağlayın *Çocuğunuzun başarısını başka çocuklarla, bilhassa de kardeşiyle kıyaslamayın *Unutmayın başarılı bir çocuğa sahip olmaktan daha önemli olan sağlıklı ve uyumlu *bir çocuğa sahip olmaktır Çocuğunuzun karnesini başkalarına karşı bir övünç kaynağı ya *da utanma nedeni olarak kullanmayın 'Bu karneyle konu komşuya rezil ettin bizi' *'Ben de şöyle göğsümü gere gere çocuğumun karnesini dosta düşmana gösteremeyecek *miyim' gibi ifadeler çocuğun kişiliğini zedeler Unutmayın çocuğunuz, sizin için *değil öncelikle kendisi için çalışmalıdır*
*
Pozitif atama verilmemeli*
Yeşilyaprak, tatilin bir dinlenme süreci olduğu düşünülerek *öğrencilere artı görev verilmemesi gerektiğini belirtti*
*
Tatilin dinlenerek, ders ve tahsis dışarıya farklı etkinliklerle *değerlendirilmesi gerektiğini kaydeden Yeşilyaprak, öğrencilere okuma, sinemaya *gitme, ailesiyle sosyal ve kültürel etkinliklere katılmasının önerilmesini *istedi*
*
Yeşilyaprak, öğrenciye bıkkınlık verecek ödevler yerine araştırma, *analiz, gözlem yapma olanakları sağlayacak etkinliklere yönlendirilmesi *gerektiğini vurguladı*
*
Karne kişiliğin göstergesi yok*
Prof Dr Yeşilyaprak, öğrencilere de tavsiyelerde bulunarak, Karne *sizin sınavlara yansıyan performansınızın göstergesidir; kişiliğinizin değil *Performansınızdan hoşnut değilseniz, çalışma alışkanlığınızı gözden geçirerek, *çabanızı arttırmalısınız Bunun için tatil dönemi iyi bir fırsattır Kendinize *güvenin, başaracağınıza inanındedi*
*
*