Kıdem ve ihbar tazminatı alabilme şartları
İş arama izni gunde 2 saat
İşverenler, işten cıkaracağını bildirdiği calışana yeni bir iş bulması icin gerekli olan iş arama iznini iş saatleri icinde ve ucret kesintisi yapmadan vermeye mecburdurElbette temenni etmiyoruz ancak işsizliğin yuzde 15`leri gectiği şu ortamda, mevcut calışanlar da birer potansiyel işsiz konumunda Bu yuzden de sadece işsizlerin değil, calışanların da muhtemel işsizlikle yuz yuze geldiklerinde sahip olacakları hakları bilmeleri gerekiyor İşte bugunku yazımızda bu haklara değineceğiz:
Kıdem tazminatı alabilme şartları
Kıdem tazminatı, tabiri caizse bir calışanın işverene gosterdiği sadakatin ve işyerine verdiği emeğin karşılığıdır Bilhassa uzun yıllar aynı işyerinde calışan personel icin bu tazminat, uzerine hayaller kurulmaya başlanan bir meblağa ulaşır
Fakat burada dikkat edilmesi gereken husus, iş mevzuatına aykırı bir hareketle yılların birikiminin heba edilmemesidir Bu yuzden, iş akdi hangi hallerde son bulursa kıdem tazminatı alınabilir, hangi hallerde alınamaz, bunların iyi bilinmesi gerekir
* Calışan, işveren tarafından, ahlak veya iyi niyet kurallarına aykırı bir durumu tespit edilmediği halde işten cıkarılırsa,
* Calışan, sağlık sebepleri ya da işverenin ahlak veya iyi niyet kurallarına aykırı hareketini gerekce gostererek veyahut da zorlayıcı sebeplerle işi bırakırsa,
* Askerlik gorevi dolayısıyla işten ayrılırsa,
* Emekliliğe hak kazanır ya da emeklilik icin gerekli prim gun sayısı ile sigortalılık suresini doldurursa,
* Evlendikten sonra 1 yıl icerisinde işi bırakırsa,
* Calışan vefat ederse yine hak sahipleri de kıdem tazminatına hak kazanmış olur
Ucrette indirimi kabul etmeme
Burada saydığımız hususların dışında calışanlar, haklı bir nedeni olmaksızın istifa ederlerse kıdem tazminatı alamazlar Burada onemli bir hususu hatırlatalım ki calışanlar işverenin;
* Ucrette indirim yapma teklifini,
* Kısa calışma odeneği teklifini ve
* Ucretsiz izne cıkma teklifini kabul etmek zorunda değildir Bu teklifleri reddeden bir calışan işten cıkarılırsa, kıdem tazminatı başta olmak uzere tum yasal haklarını alabilir
İhbar tazminatı icin onemli uyarı
Calışanların işten ayrılırken alabilecekleri bir diğer hak da ihbar tazminatıdır Fakat burada bir yanlış anlamayı duzeltmemiz gerekiyor İhbar tazminatı sadece işveren tarafından calışana odenen bir yukumluluk değil Aynı zamanda calışanların da bazı durumlarda işverene odemeleri gereken bir tazminattır İhbar tazminatında amac, calışanın ya da işverenin işi bırakma ya da işten cıkarma niyetlerini makul bir surede karşı tarafa bildirmelerini sağlamaktır Belirsiz sureli işlerde işci veya işveren;
* 6 aydan az suren iş ilişkisinde en az 2 hafta once,
* 6 ay 1,5 yıl arası suren iş ilişkisinde 4 hafta once,
* 1,5 yıl 3 yıl arası suren iş ilişkisinde 6 hafta once ve
* 3 yıldan fazla suren iş ilişkisinde 8 hafta once işci işi bırakacağı, işverense işten cıkaracağı bilgisini karşı tarafa iletmesi gerekir Aksi halde bu surelere uymayan taraf (ister işci olsun ister işveren) karşı tarafa bildirim suresi tutarındaki ucreti odemek zorundadır
Calışana ihbar suresince iş arama izni
2468 haftalık ihbar sureleri icerisinde işveren, calışana yeni bir iş bulması icin gerekli olan iş arama iznini iş saatleri icinde ve ucret kesintisi yapmadan vermeye mecburdur Bu iznin suresi gunde iki saatten az olamaz ve işci isterse iş arama izin saatlerini birleştirerek toplu kullanabilir İşveren yeni iş arama iznini vermez veya eksik kullandırırsa o sureye ilişkin ucret işciye odenir İşveren, iş arama izni esnasında işciyi calıştırırsa, calıştırdığı surenin ucretini yuzde yuz zamlı oder
İş arama izni gunde 2 saat
İşverenler, işten cıkaracağını bildirdiği calışana yeni bir iş bulması icin gerekli olan iş arama iznini iş saatleri icinde ve ucret kesintisi yapmadan vermeye mecburdurElbette temenni etmiyoruz ancak işsizliğin yuzde 15`leri gectiği şu ortamda, mevcut calışanlar da birer potansiyel işsiz konumunda Bu yuzden de sadece işsizlerin değil, calışanların da muhtemel işsizlikle yuz yuze geldiklerinde sahip olacakları hakları bilmeleri gerekiyor İşte bugunku yazımızda bu haklara değineceğiz:
Kıdem tazminatı alabilme şartları
Kıdem tazminatı, tabiri caizse bir calışanın işverene gosterdiği sadakatin ve işyerine verdiği emeğin karşılığıdır Bilhassa uzun yıllar aynı işyerinde calışan personel icin bu tazminat, uzerine hayaller kurulmaya başlanan bir meblağa ulaşır
Fakat burada dikkat edilmesi gereken husus, iş mevzuatına aykırı bir hareketle yılların birikiminin heba edilmemesidir Bu yuzden, iş akdi hangi hallerde son bulursa kıdem tazminatı alınabilir, hangi hallerde alınamaz, bunların iyi bilinmesi gerekir
* Calışan, işveren tarafından, ahlak veya iyi niyet kurallarına aykırı bir durumu tespit edilmediği halde işten cıkarılırsa,
* Calışan, sağlık sebepleri ya da işverenin ahlak veya iyi niyet kurallarına aykırı hareketini gerekce gostererek veyahut da zorlayıcı sebeplerle işi bırakırsa,
* Askerlik gorevi dolayısıyla işten ayrılırsa,
* Emekliliğe hak kazanır ya da emeklilik icin gerekli prim gun sayısı ile sigortalılık suresini doldurursa,
* Evlendikten sonra 1 yıl icerisinde işi bırakırsa,
* Calışan vefat ederse yine hak sahipleri de kıdem tazminatına hak kazanmış olur
Ucrette indirimi kabul etmeme
Burada saydığımız hususların dışında calışanlar, haklı bir nedeni olmaksızın istifa ederlerse kıdem tazminatı alamazlar Burada onemli bir hususu hatırlatalım ki calışanlar işverenin;
* Ucrette indirim yapma teklifini,
* Kısa calışma odeneği teklifini ve
* Ucretsiz izne cıkma teklifini kabul etmek zorunda değildir Bu teklifleri reddeden bir calışan işten cıkarılırsa, kıdem tazminatı başta olmak uzere tum yasal haklarını alabilir
İhbar tazminatı icin onemli uyarı
Calışanların işten ayrılırken alabilecekleri bir diğer hak da ihbar tazminatıdır Fakat burada bir yanlış anlamayı duzeltmemiz gerekiyor İhbar tazminatı sadece işveren tarafından calışana odenen bir yukumluluk değil Aynı zamanda calışanların da bazı durumlarda işverene odemeleri gereken bir tazminattır İhbar tazminatında amac, calışanın ya da işverenin işi bırakma ya da işten cıkarma niyetlerini makul bir surede karşı tarafa bildirmelerini sağlamaktır Belirsiz sureli işlerde işci veya işveren;
* 6 aydan az suren iş ilişkisinde en az 2 hafta once,
* 6 ay 1,5 yıl arası suren iş ilişkisinde 4 hafta once,
* 1,5 yıl 3 yıl arası suren iş ilişkisinde 6 hafta once ve
* 3 yıldan fazla suren iş ilişkisinde 8 hafta once işci işi bırakacağı, işverense işten cıkaracağı bilgisini karşı tarafa iletmesi gerekir Aksi halde bu surelere uymayan taraf (ister işci olsun ister işveren) karşı tarafa bildirim suresi tutarındaki ucreti odemek zorundadır
Calışana ihbar suresince iş arama izni
2468 haftalık ihbar sureleri icerisinde işveren, calışana yeni bir iş bulması icin gerekli olan iş arama iznini iş saatleri icinde ve ucret kesintisi yapmadan vermeye mecburdur Bu iznin suresi gunde iki saatten az olamaz ve işci isterse iş arama izin saatlerini birleştirerek toplu kullanabilir İşveren yeni iş arama iznini vermez veya eksik kullandırırsa o sureye ilişkin ucret işciye odenir İşveren, iş arama izni esnasında işciyi calıştırırsa, calıştırdığı surenin ucretini yuzde yuz zamlı oder