Omurgaya yandan bakıldığında sırtta geriye doğru eğrilik yani kifoz (kamburluk) görülebiliyor ve bu her zaman hastalık olmayabiliyor. Özellikle ailelerin çocuklarında gördükleri kamburluk genellikle duruş bozukluğundan kaynaklanıyor. Bunun en önemli sebebi olarak, çocukların fizik kondisyonunun yetersiz olması gösteriliyor. Sürekli dik durmaları söylenen çocuklar ve aile arasında kamburluk nedeniyle gerginlikler yaşanabiliyor ve durum inatlaşmaya dönebiliyor. Ortopedi –Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Yetkin Söyüncü, kifoz hakkında bilgi verdi.
Kamburluk postural veya yapısal olabilir
Omuzlardan göğüs kafesinin alt tarafına kadar olan sırt bölgesinde torakal kifoz adi verilen ılımlı bir yuvarlaklaşma, bel bölgesinde ise lomber lordoz adi verilen bunun tersi bir eğrilik mevcuttur. Normal bir omurgada gövde ve başı pelvisin üzerinde dengeleyebilmek için birbirinin tersi olan bu iki eğrilik gereklidir. Normal bir sırt, 1. ve 12. omurlar arasında yer alır ve 15° ila 45° arasında hafif bir kifozu olması gerekir. Sırt bölgesindeki yuvarlaklaşma 45°’nin üzerine çıktığında "hiperkifoz" olarak adlandırılır ve postural veya yapısal olarak sınıflandırılır.
Duruş bozukluğu ileriki dönemde bel fıtığına zemin hazırlıyor
Günümüzde bilgi çağının bir sonucu olarak çocuklar oyunlar ve sportif aktivitelerden çok masa, bilgisayar ve tablet başında vakit geçirmektedirler. Bu nedenle hem daha az spor yaptıkları için fizik kondisyonları daha kötü olmakta hem de vakitlerinin büyük çoğunluğunu kötü oturuş ve yatış pozisyonlarında geçirmelerine sebep olmaktadır. Ağır okul çantası taşımanın kamburluğa sebep olduğuna dair bir kanıt yoktur. Ancak sırtta taşınan ağır çantalar omurga sağlığı için uygun değildir. Omurga üzerine binen yükler çocukluk ve ergenlik döneminde bel ve sırt ağrısına ve daha ileri yaşlarda bel ağrısı ve bel fıtığı gibi durumların gelişmesine zemin hazırlar.
Bel ağrısı görülebilir
Yapısal kifoz, ayakta çekilmiş filmlerde 55 ° üzerinde olan ve çoğu zaman altta yatan bir kemik veya yumuşak doku bozukluğuna bağlı ortaya çıkan kamburluktur ve sebebi bilinmemektedir. Omurların ön tarafları arka taraflarından daha yavaş büyür. Bu birbiri üzerinde güzel dizilen dikdörtgen şekilli omurlar yerine kama şekilli omurlar ile sonuçlanır. Bu durum genellikle hızlı kemik büyümesinin olduğu dönemlerde, erkeklerde 12 ila 15 yaş, veya kızlarda bundan birkaç yıl önce meydana gelir. Yapısal kifozda hastalar çoğunlukla duruş bozukluğu ve bel ağrısı şikayeti ile başvururlar. Bel ağrısı erken ergenlik döneminde en sıktır ve çoğunlukla erişkinliğe yaklaşıldığında azalır.
Çocuğunuzu spora yönlendirin!
Dik durmaları konusunda uyarıldıklarında dik durabildikleri için aileler sıklıkla çocuklarını bu konuda uyarırlar. Fakat çocuk bir süre dik durduktan sonra ister istemez tekrar kambur pozisyonuna döner. Tekrarlayan uyarılar ise aile ve çocuk arasında inatlaşma ile sonuçlanabilir. Ailelerin çocukları mutlaka spora yönlendirmeleri gereklidir. Spor, çocuğun fizik kondisyonunu, omurgayı dik tutan kasların kuvvetini ve dayanıklılığını arttırarak postural kamburluğun önüne geçer. Haftada en az 3 gün bir saatlik sportif aktivite kötü duruş sorununun çözülmesinde yardımcı olur.
Postural kamburluğu önlemek için altta yatan sebepleri yok etmek gerekir;
Herhangi bir şikayeti olmasa bile oturma alışkanlıklarını düzenleyin,
Çocukların çalışma masaları ve sandalyelerinin uygun konum, açı, yükseklikte olmasını sağlayın,
Monitör ve klavye yüksekliklerini uygun pozisyonlara getirin,
Çocuğunuzu spor yapmaya yönlendirin. İsteksiz ise teşvik edin,
Dik duruş pozisyonu sağlanamıyorsa zaman kaybetmeden bir uzmana başvurun.
80 dereceden büyük eğriliklerde cerrahiye başvurulabilir
Kifoz tedavisi, kamburluğu düzeltme, hastalıklı alanı stabilize etme, ağrıyı azaltma, ve nörolojik fonksiyonu geliştirmek üzere kurgulanmıştır. Kamburluk ileri olduğunda ( 80°den büyük ) ve hastanın artmış sırt ağrısı sıklaştığında cerrahi tedavi önerilebilir. Cerrahi hastaya göre özel olarak planlanır. Hastalar ameliyatın ertesi günü ayağa kaldırılır ve yaklaşık 4-5 gün içinde taburcu edilirler. Taburcu edilirken bazı hastalarda 3 ay kadar korse uygulanabilir. Ameliyat sonrası okula veya işe dönüş süresi yaklaşık 3 haftadır. Üç ay sonrası yürüyüş ve yüzme gibi egzersizlere izin verilir. Bisiklete binme 6. aydan sonra serbest bırakılır. Hastalar çoğunlukla ameliyatı takip eden 4.-6. ayda normal günlük işlerine dönebilir. Birinci yılın sonuna kadar futbol, basketbol gibi karşılıklı yapılan sporlar yasaklanır. Birinci yılın sonunda hastaların tamamen normal yaşamlarına dönmelerine izin verilir.