Pilonidal Sinus (Kıl Donmesi)
Pilonidal sinus (kıl donmesi) genellikle kuyruk sokumunda gorulen, inflamasyon, abse veveya deriye acılma (sinus) ile karekterize bir hastalıktır Gorulme sıklığı %07’dir En sık gorulduğu yaşlar 16 ile 20’li yaşlardır Hastalığın nedeni natal cleft ve derin kuyruk sokumudur (intergluteal sulkus) Sırt ve baştan dokulen kılların kuyruk sokumundaki iki kaba et arasında, kıllı ve terli oluğa takılıp surtunmelerle oluğun en dibindeki ter bezi deliklerinden vida gibi donerek deri altı yağ dokusu icine hissettirmeden girmesi, labirentler acması, peşinden labirentlere giren bakterilerin de katkısı ile etrafı iltihaplandırması; cerahatlı veya kanlı, pis kokulu akıntılar ve abseler oluşturmasıdır Birden fazla sinus ağzı olan ve aşırı rahatsız edici klinik bulguları olan hastalarda, hastalıklı alanın geniş eksizyonu gereklidir Ceşitli tedavi stratejilerine rağmen hastalığın tekrar etmesi ve hastaların yaşam kalitesini etkilemesi nedeniyle hala kıl donmesi hastaların korkulu ruyası olarak karşımıza cıkmaktadır
Hodges tarafından kıl donmesinin ilk kez tanımlanmasından beri fenol injeksiyonu, tıraşlama, kesenin cıkarılıp acık bırakılması ya da primer kapatılması, marsupiyalizasyon, deri greftleri ve son olarak gunumuzde en cok tercih edilen flep cerrahisi yontemleri denenmiştir Bu yontemlerin buyuk kısmında major problem yuksek tekrarlama oranı, infeksiyon oranı ve hastanede kalış suresini uzun surmesidir Hastalıklı bolgenin cıkarılıp acık bırakılması yontemi ozellikle askerlik doneminde basit ve vakit almayan yontem olması nedeniyle tercih edilmektedir Ancak bu yontem hastalarda uzun sureli (48 hafta) ağrılı yara pansumanları, surekli ic camaşırı değiştirme ve yuksek tekrarlama riski nedeniyle gunumuzde tercih edilmemektedir Son zamanlarda ceşitli flep yontemleri tanımlanmakla birlikte en sık tercih edilen yontemlerin başında Karydakis flep ve Limberg flep metodudur Literaturdeki en geniş modifiye limberg hasta serisi ekibimize ait olup, sonucları son derece yuz guldurucudur Kıl donmesinin cerrahi olarak cıkarılmasında başlıca sorun cıkarılan alanın rekonstruksiyonudur Cerrahi olarak cıkarılan alanın tamamen acık bırakılması ya da orta hatta karşı karşıya getirilmesi (primer onarım) sonucu %50’lere varan yara acılması ve tekrarlama riski ortaya cıkmaktadır Aynı zamanda hastalar kuyruk sokumunda primer onarıma bağlı ağrılı yara gerilmesi, hareket kısıtlılığı ve memnuniyetsizliklerini bildirmektedir
Kıl Donmesinin Belirtileri Nelerdir? Kuyruk sokumunda veya anusun arka yukarı tarafında az hassas kucuk şişlikler kaşıntı, akıntılı veya akıntısız, kıllı, kılsız, milimetrik delikler ve bazen de abse oluşmasıdır Muayene ve tetkiklerde ici iltihabi granulasyon dokusu ve kıl dolu kese, fistuller ve olayı cepecevre sınırlayan ve kılların daha derinlere gitmesini onemli olcude onleyen kalın fibrotik kılıf gorulur
Kıl Donmesi Nasıl Tedavi Edilir?
Kıl donmesinin tedavisinde gecmişten gunumuze ceşitli tedavi modaliteleri uygulanmıştır Bunlardan en sık uygulanı ise kıl donmesi kesesinin tam olarak cıkarılması ve yaranın acık bırakılması şeklindedir Ancak bu yontemin dezavantajı iyileşme suresinin uzun surmesi (48 hafta), agresif pansumanların hastayı gerek fiziken gereksede ruhen yıpratması, gunluk aktivitelerine donuş suresinin uzun olması ve de en onemlisi tekrarlama olasılığının yuksek olmasıdır Bu nedenle gunumuzde en sık tercih edilen tedavi metodu doku kaydırma teknikleridir Ekibimiz tarafından pilonidal sinus hastalığı olan hastalara eksizyon yapıldıktan sonra, acıklığın Limberg, Karydakis ya da VY tipi flaplerle kapatılması tarzında rekonstruktif girişimler uygulanmaktadır Bu tedavi yontemlerinin sonucları oldukca yuz guldurucudur Oncelikle hastaların hastanede kalma suresi 1 gun olup, 56 gun sonra gunluk aktivitelerini yapabilir hale gelmektedir Bu hastalarda hastalığın tekrarlama olasılığı %012 civarındadır Hasta memnuniyeti ise %9095 oranındadır Ekibimiz tarafından kuyruk sokumunda kıl donmesi tespit edildiğinde hasta basit ve komplike hastalık olarak sınıflandırılıp, cerrahi yontem buna gore uygulanmaktadır Hastalar ekibimiz tarafından periyodik olarak kontrole cağrılıp, onceden hazırlanan formlara takipleri duzenli olarak işlenmektedir
Pilonidal abse (kıl donmesi absesi), poliklinik şartlarında sık karşılaştığımız hasta grubunu oluşturmaktadır Bunlardaki tedavi prensibimiz ise, oncelikle absenin siyah uclu bir injektorle aspire edilmesi, bu bolgenin tuy dokucu kremlerle aylık olarak kıllardan arındırılması, gunluk olarak kuyruk sokumu bolgesinin antiseptik ya da antibakteriyel şampuanlarla yıkanması ve duş alınması şeklindedir Bu şekilde tedavi edilen hastalarda, sinus ağızlarından kronik bir akıntı olması durumunda hasta değerlendirilip cerrahi tedavi onerilmektedir
Ekibimiz tıp literaturundeki rhomboid eksizyon + limberg flep cerrahi tedavisi uygulanması acısından en geniş vaka sayısına sahiptir
Kıl donmesinin tekrarlamasını onlemedeki oneriler
1 Hekimin tavsiye ettiği şekilde, hastalar temizlik ve pansumanları duzenli olarak yapmalıdır
2 Kuyruk sokumu bolgesi antiseptik ya da antibakteriyel şampuanlarla yıkanmalıdır
3 Cok kıllı olanlar, 30 yaşına kadar kuyruk sokumu oluğunu, ayda bir kez kıl dokucu krem ile temizlemelidir
4 Otuz yaşından sonra, kuyruk sokumu cildi nispeten daha az terler ve kurur, giderek sertleşip kalınlaşır ve delinme riski kalkar İster ameliyatla ister ilacla tedavi olsun tedavi sonrası hijyenik bakım tedavinin uzun sureli başarı şansını doğrudan etkiler
Pilonidal sinus (kıl donmesi) genellikle kuyruk sokumunda gorulen, inflamasyon, abse veveya deriye acılma (sinus) ile karekterize bir hastalıktır Gorulme sıklığı %07’dir En sık gorulduğu yaşlar 16 ile 20’li yaşlardır Hastalığın nedeni natal cleft ve derin kuyruk sokumudur (intergluteal sulkus) Sırt ve baştan dokulen kılların kuyruk sokumundaki iki kaba et arasında, kıllı ve terli oluğa takılıp surtunmelerle oluğun en dibindeki ter bezi deliklerinden vida gibi donerek deri altı yağ dokusu icine hissettirmeden girmesi, labirentler acması, peşinden labirentlere giren bakterilerin de katkısı ile etrafı iltihaplandırması; cerahatlı veya kanlı, pis kokulu akıntılar ve abseler oluşturmasıdır Birden fazla sinus ağzı olan ve aşırı rahatsız edici klinik bulguları olan hastalarda, hastalıklı alanın geniş eksizyonu gereklidir Ceşitli tedavi stratejilerine rağmen hastalığın tekrar etmesi ve hastaların yaşam kalitesini etkilemesi nedeniyle hala kıl donmesi hastaların korkulu ruyası olarak karşımıza cıkmaktadır
Hodges tarafından kıl donmesinin ilk kez tanımlanmasından beri fenol injeksiyonu, tıraşlama, kesenin cıkarılıp acık bırakılması ya da primer kapatılması, marsupiyalizasyon, deri greftleri ve son olarak gunumuzde en cok tercih edilen flep cerrahisi yontemleri denenmiştir Bu yontemlerin buyuk kısmında major problem yuksek tekrarlama oranı, infeksiyon oranı ve hastanede kalış suresini uzun surmesidir Hastalıklı bolgenin cıkarılıp acık bırakılması yontemi ozellikle askerlik doneminde basit ve vakit almayan yontem olması nedeniyle tercih edilmektedir Ancak bu yontem hastalarda uzun sureli (48 hafta) ağrılı yara pansumanları, surekli ic camaşırı değiştirme ve yuksek tekrarlama riski nedeniyle gunumuzde tercih edilmemektedir Son zamanlarda ceşitli flep yontemleri tanımlanmakla birlikte en sık tercih edilen yontemlerin başında Karydakis flep ve Limberg flep metodudur Literaturdeki en geniş modifiye limberg hasta serisi ekibimize ait olup, sonucları son derece yuz guldurucudur Kıl donmesinin cerrahi olarak cıkarılmasında başlıca sorun cıkarılan alanın rekonstruksiyonudur Cerrahi olarak cıkarılan alanın tamamen acık bırakılması ya da orta hatta karşı karşıya getirilmesi (primer onarım) sonucu %50’lere varan yara acılması ve tekrarlama riski ortaya cıkmaktadır Aynı zamanda hastalar kuyruk sokumunda primer onarıma bağlı ağrılı yara gerilmesi, hareket kısıtlılığı ve memnuniyetsizliklerini bildirmektedir
Kıl Donmesinin Belirtileri Nelerdir? Kuyruk sokumunda veya anusun arka yukarı tarafında az hassas kucuk şişlikler kaşıntı, akıntılı veya akıntısız, kıllı, kılsız, milimetrik delikler ve bazen de abse oluşmasıdır Muayene ve tetkiklerde ici iltihabi granulasyon dokusu ve kıl dolu kese, fistuller ve olayı cepecevre sınırlayan ve kılların daha derinlere gitmesini onemli olcude onleyen kalın fibrotik kılıf gorulur
Kıl Donmesi Nasıl Tedavi Edilir?
Kıl donmesinin tedavisinde gecmişten gunumuze ceşitli tedavi modaliteleri uygulanmıştır Bunlardan en sık uygulanı ise kıl donmesi kesesinin tam olarak cıkarılması ve yaranın acık bırakılması şeklindedir Ancak bu yontemin dezavantajı iyileşme suresinin uzun surmesi (48 hafta), agresif pansumanların hastayı gerek fiziken gereksede ruhen yıpratması, gunluk aktivitelerine donuş suresinin uzun olması ve de en onemlisi tekrarlama olasılığının yuksek olmasıdır Bu nedenle gunumuzde en sık tercih edilen tedavi metodu doku kaydırma teknikleridir Ekibimiz tarafından pilonidal sinus hastalığı olan hastalara eksizyon yapıldıktan sonra, acıklığın Limberg, Karydakis ya da VY tipi flaplerle kapatılması tarzında rekonstruktif girişimler uygulanmaktadır Bu tedavi yontemlerinin sonucları oldukca yuz guldurucudur Oncelikle hastaların hastanede kalma suresi 1 gun olup, 56 gun sonra gunluk aktivitelerini yapabilir hale gelmektedir Bu hastalarda hastalığın tekrarlama olasılığı %012 civarındadır Hasta memnuniyeti ise %9095 oranındadır Ekibimiz tarafından kuyruk sokumunda kıl donmesi tespit edildiğinde hasta basit ve komplike hastalık olarak sınıflandırılıp, cerrahi yontem buna gore uygulanmaktadır Hastalar ekibimiz tarafından periyodik olarak kontrole cağrılıp, onceden hazırlanan formlara takipleri duzenli olarak işlenmektedir
Pilonidal abse (kıl donmesi absesi), poliklinik şartlarında sık karşılaştığımız hasta grubunu oluşturmaktadır Bunlardaki tedavi prensibimiz ise, oncelikle absenin siyah uclu bir injektorle aspire edilmesi, bu bolgenin tuy dokucu kremlerle aylık olarak kıllardan arındırılması, gunluk olarak kuyruk sokumu bolgesinin antiseptik ya da antibakteriyel şampuanlarla yıkanması ve duş alınması şeklindedir Bu şekilde tedavi edilen hastalarda, sinus ağızlarından kronik bir akıntı olması durumunda hasta değerlendirilip cerrahi tedavi onerilmektedir
Ekibimiz tıp literaturundeki rhomboid eksizyon + limberg flep cerrahi tedavisi uygulanması acısından en geniş vaka sayısına sahiptir
Kıl donmesinin tekrarlamasını onlemedeki oneriler
1 Hekimin tavsiye ettiği şekilde, hastalar temizlik ve pansumanları duzenli olarak yapmalıdır
2 Kuyruk sokumu bolgesi antiseptik ya da antibakteriyel şampuanlarla yıkanmalıdır
3 Cok kıllı olanlar, 30 yaşına kadar kuyruk sokumu oluğunu, ayda bir kez kıl dokucu krem ile temizlemelidir
4 Otuz yaşından sonra, kuyruk sokumu cildi nispeten daha az terler ve kurur, giderek sertleşip kalınlaşır ve delinme riski kalkar İster ameliyatla ister ilacla tedavi olsun tedavi sonrası hijyenik bakım tedavinin uzun sureli başarı şansını doğrudan etkiler