Kırklareli Oyunları,kırklareli halk müziği oyunları nelerdir,kırklareli halk müziği oyunları isimleri
KIRKLARELİ IRK OYUNLARI VE FOLKLOR
Altında oynama şekli açıklanamayan oyunlar yöreye Selanik , Kavala, Drama ve İskoça yöresinden eski Türkler tarafından getirilmiştir
genelde yörenin oyunları hareket,renk,melodi ve şekil yönünden Anadolu'dan ayrılmasına karşın, kendi arasında benzerlik gösterirler Bu benzerlik şehir şehir halkı , kasaba kasaba, köy,köy bozulup bölgeselleşebilir
Ara Sıra benzer oyun değişik yerlerde hatta isim değiştirilerek oynanabilir Kırklareli ve yöresi halk müziği oyunlarını bu açıdan çözümleme zorunluluğu vardır Bazı çevreler oynadığımız oyunlardan Ziğoş Drama karşılanması diye adlandırdığımız oyunların ulusal yönlerden kabul etmemektedirler Daha önce Türk toprakları olan bölgelerde oyunların reel Türkler göre oynandığını ve müziklerinin de Türk melodileri olduğunu hatırlatmak gerekir
KIRKLARELİ OYUNLARI
Abre Değirmenci(Aman Değirmenci) Karşılama, bayan, çifttoplu, ve türkülü,
Abre Süleyman Ağa(Mandıra) : Karşılama, kadın erkek karma, çifttoplu, tütkülü
Ago ( Ago oğlu ) : Horo erkek
Ağır Tikveş : Horo erkek
Ahmet Bey ( beylerbeyi ) : Horo
Alay Bey : Horo, erkek, türkülü
Alaylar,alaylar : Karşılama, Kadın, çifttoplu, türkülü
Ali Yazıcı :Horo, erkek
Aşağıda Tikveş : Horo erkek
Açlık ile Kanber : Horo erkek
Beygir koşturma : Taklitli oyun erkek tek
Sirto (Şurto ) : Erkek horo
Beymisa ( Beymiya, Beymisa) : Horo erkek
Cemala : Nehir oyunu da denir, Erkekler oynar
Çeto : Erkek,toplu temsili
Çevik (Kerala) : Erkek tek
Dalyan mitra : Horo erkek
Davullar çalar 40 eşkıya oynar : Horo erkek
Debreli Hasan : Horo erkek
Akarsu boyu düz gider : Bayan,erkek, tek toplu
Domuzu bataktan tümdengelim : Horo erkek
Drama karşılaması : Erkek çift toplu
Gegule ( Gergol ağa) : Horo erkek türkülü(Bayan Ayşe, İbrahim öğretmen, İstanbul kasabı, Karamur karşılaması, Karşılama, Mara Yusuf, Kasap havası, Küçük molla, Mendilli oyun, Pancar havası, Patrona, Pehlivanlık oyunu, Rampi, Rum kızı, selanik, Tapşin havası, Telgrafın telleri, Toska, Üç but gibi oyunlarımız vardır)
ZİGOŞ : Zigoş köyünde oynanan hareketli bir oyundur(Drama ve Kavala arasındaki köylerde) Paçavra vardır Oyun öncelikle adımlar içe hücum etmek suretiyle ağır hareketlerle başlar, diz vurmalarla devam eder Zurna susar, bütün eller tempolu olarak vurmaya başlar Davulun vuracağı tokmak sesiyle beraber biter
KABADAYI: (Ahmet bey): Oyun ağır başlar, sıra halinde dönme ve çökmeler vardır Sonunda Ahmet bey oyununa geçiş yapılır ve oyun fazla hareketli biter
KIRK HAYDUT : Bu oyunda oyuncular minik parmaklarından tutarlar ve dört ritimle sağa, sola gidiş vardır Komutlarla sağa sırası gelmişken figür değişir ve son iki sayıda sol etap sağ ayağın arkasına getirilerek hey,hey diye bağırılır Oyun hızlandığında omuzlardan tutulur, sağ ayakla sekme yapılarak hazır olda ayaklar bitişik basılır Son sayıda sol üçgenin taban olmayan kenarı sağ ayağın önüne çapraz basılarak hareket tamamlanır Oyun hızlanarak biter
İZZET HOCA : Durum Batı Trakya da geçer İzzet hocanın kızı kına gezesi kırk haydut kadar kaçırılır ve sırça pınar denen yere getirilir, eğlendikten sonradan haydutların en küçüğü tarafından öldürülür Kıza yazılan türkü şöyledir ( Kına gecemde çalgılarda dokuz dizi altınımı verdim) yeniden kurtulamadım , en aşağı en küçüğü canıma kıydı, haydi dediler cam pınara anacığım, götürdüler beni dönmez yollara, bana sordular anacığım, sen kimin kızısın, bende dedim ama İzzet hocanın kızıyım,
Oyuncular kol kola yakmak suretiyle ileriye doğru atılan adımlarla oyuna başlar Bu ilk kısımdır, kırk eşkıya geldiğinde tümü yere çökerler Haydutlar gidince ( eyvah kızımı kaçırdılar )diye el çırpmaya başlarlar Bu ikinci kısımdır Oyunda oyuncular omuz başlarından tutarlar ve ritmik hareketlerle sağa ve sola giderler, komutla oyuncular sıçrayarak ve el çırparak 4 öne 4 geriye elde etmek üzere çökerler Oyun hızlanır ve hazırlanmış olda ayaklar bitişik basılır İki sağa iki sola sekerek devam eder Çöküşlerle oyun sonuçlanır
SÜLÜMAN AĞA : Alpullu , büyük mandıra, SinanlıKatranca, Pehlivan köy, yörelerinde oynanan bir oyundur Sözleri :abro Süleman ağa , tut çakal beygiri, vuralım yuları, alalım gelini, Sülüman ağanın karısı, pencereden bakar (iki kez söylenir) Sülüman ağanın karısı, fazla canlar yakar
Kız ve erkeklerle oynanan bu oyun epeyce hareketlidir Sağa ve sola gidişlerle çaput sallanır Kızlarla erkeklerin gidip gelme ve yer değiştirmesi ile devam eder
ESKİ KASAP : Kırklareli yöresinin en fazla sevilen ve en hareketli oyunlarından bir tanesidir Melodisinin kendine has bir özelliği vardır Erkekler göre oynanan bu oyun ağır olarak başlar, ekip başının işaretiyle oyuncular birlik ve beraberlik içinde çift makam yaparlar Oyun yeniden başlangıçta olduğu gibi devam eder İkinci kez çift makam yapıldıktan daha sonra oyun hareketlenir Öncelikle yer alan oyuncu başı bırakarak süratli bir şekilde civarda döner ve oyunun sonuna geçer Artık oyun çok hareketlenmiştir Bahşedilen bir işaretle düzgün sıra halinde sona erer *
KIRKLARELİ IRK OYUNLARI VE FOLKLOR
Altında oynama şekli açıklanamayan oyunlar yöreye Selanik , Kavala, Drama ve İskoça yöresinden eski Türkler tarafından getirilmiştir
genelde yörenin oyunları hareket,renk,melodi ve şekil yönünden Anadolu'dan ayrılmasına karşın, kendi arasında benzerlik gösterirler Bu benzerlik şehir şehir halkı , kasaba kasaba, köy,köy bozulup bölgeselleşebilir
Ara Sıra benzer oyun değişik yerlerde hatta isim değiştirilerek oynanabilir Kırklareli ve yöresi halk müziği oyunlarını bu açıdan çözümleme zorunluluğu vardır Bazı çevreler oynadığımız oyunlardan Ziğoş Drama karşılanması diye adlandırdığımız oyunların ulusal yönlerden kabul etmemektedirler Daha önce Türk toprakları olan bölgelerde oyunların reel Türkler göre oynandığını ve müziklerinin de Türk melodileri olduğunu hatırlatmak gerekir
KIRKLARELİ OYUNLARI
Abre Değirmenci(Aman Değirmenci) Karşılama, bayan, çifttoplu, ve türkülü,
Abre Süleyman Ağa(Mandıra) : Karşılama, kadın erkek karma, çifttoplu, tütkülü
Ago ( Ago oğlu ) : Horo erkek
Ağır Tikveş : Horo erkek
Ahmet Bey ( beylerbeyi ) : Horo
Alay Bey : Horo, erkek, türkülü
Alaylar,alaylar : Karşılama, Kadın, çifttoplu, türkülü
Ali Yazıcı :Horo, erkek
Aşağıda Tikveş : Horo erkek
Açlık ile Kanber : Horo erkek
Beygir koşturma : Taklitli oyun erkek tek
Sirto (Şurto ) : Erkek horo
Beymisa ( Beymiya, Beymisa) : Horo erkek
Cemala : Nehir oyunu da denir, Erkekler oynar
Çeto : Erkek,toplu temsili
Çevik (Kerala) : Erkek tek
Dalyan mitra : Horo erkek
Davullar çalar 40 eşkıya oynar : Horo erkek
Debreli Hasan : Horo erkek
Akarsu boyu düz gider : Bayan,erkek, tek toplu
Domuzu bataktan tümdengelim : Horo erkek
Drama karşılaması : Erkek çift toplu
Gegule ( Gergol ağa) : Horo erkek türkülü(Bayan Ayşe, İbrahim öğretmen, İstanbul kasabı, Karamur karşılaması, Karşılama, Mara Yusuf, Kasap havası, Küçük molla, Mendilli oyun, Pancar havası, Patrona, Pehlivanlık oyunu, Rampi, Rum kızı, selanik, Tapşin havası, Telgrafın telleri, Toska, Üç but gibi oyunlarımız vardır)
ZİGOŞ : Zigoş köyünde oynanan hareketli bir oyundur(Drama ve Kavala arasındaki köylerde) Paçavra vardır Oyun öncelikle adımlar içe hücum etmek suretiyle ağır hareketlerle başlar, diz vurmalarla devam eder Zurna susar, bütün eller tempolu olarak vurmaya başlar Davulun vuracağı tokmak sesiyle beraber biter
KABADAYI: (Ahmet bey): Oyun ağır başlar, sıra halinde dönme ve çökmeler vardır Sonunda Ahmet bey oyununa geçiş yapılır ve oyun fazla hareketli biter
KIRK HAYDUT : Bu oyunda oyuncular minik parmaklarından tutarlar ve dört ritimle sağa, sola gidiş vardır Komutlarla sağa sırası gelmişken figür değişir ve son iki sayıda sol etap sağ ayağın arkasına getirilerek hey,hey diye bağırılır Oyun hızlandığında omuzlardan tutulur, sağ ayakla sekme yapılarak hazır olda ayaklar bitişik basılır Son sayıda sol üçgenin taban olmayan kenarı sağ ayağın önüne çapraz basılarak hareket tamamlanır Oyun hızlanarak biter
İZZET HOCA : Durum Batı Trakya da geçer İzzet hocanın kızı kına gezesi kırk haydut kadar kaçırılır ve sırça pınar denen yere getirilir, eğlendikten sonradan haydutların en küçüğü tarafından öldürülür Kıza yazılan türkü şöyledir ( Kına gecemde çalgılarda dokuz dizi altınımı verdim) yeniden kurtulamadım , en aşağı en küçüğü canıma kıydı, haydi dediler cam pınara anacığım, götürdüler beni dönmez yollara, bana sordular anacığım, sen kimin kızısın, bende dedim ama İzzet hocanın kızıyım,
Oyuncular kol kola yakmak suretiyle ileriye doğru atılan adımlarla oyuna başlar Bu ilk kısımdır, kırk eşkıya geldiğinde tümü yere çökerler Haydutlar gidince ( eyvah kızımı kaçırdılar )diye el çırpmaya başlarlar Bu ikinci kısımdır Oyunda oyuncular omuz başlarından tutarlar ve ritmik hareketlerle sağa ve sola giderler, komutla oyuncular sıçrayarak ve el çırparak 4 öne 4 geriye elde etmek üzere çökerler Oyun hızlanır ve hazırlanmış olda ayaklar bitişik basılır İki sağa iki sola sekerek devam eder Çöküşlerle oyun sonuçlanır
SÜLÜMAN AĞA : Alpullu , büyük mandıra, SinanlıKatranca, Pehlivan köy, yörelerinde oynanan bir oyundur Sözleri :abro Süleman ağa , tut çakal beygiri, vuralım yuları, alalım gelini, Sülüman ağanın karısı, pencereden bakar (iki kez söylenir) Sülüman ağanın karısı, fazla canlar yakar
Kız ve erkeklerle oynanan bu oyun epeyce hareketlidir Sağa ve sola gidişlerle çaput sallanır Kızlarla erkeklerin gidip gelme ve yer değiştirmesi ile devam eder
ESKİ KASAP : Kırklareli yöresinin en fazla sevilen ve en hareketli oyunlarından bir tanesidir Melodisinin kendine has bir özelliği vardır Erkekler göre oynanan bu oyun ağır olarak başlar, ekip başının işaretiyle oyuncular birlik ve beraberlik içinde çift makam yaparlar Oyun yeniden başlangıçta olduğu gibi devam eder İkinci kez çift makam yapıldıktan daha sonra oyun hareketlenir Öncelikle yer alan oyuncu başı bırakarak süratli bir şekilde civarda döner ve oyunun sonuna geçer Artık oyun çok hareketlenmiştir Bahşedilen bir işaretle düzgün sıra halinde sona erer *