kış hayvanları hangileridir
kış hayvanları nelerdir
kış uykusuna yatan hayvanlar
Kış mevsimi bircok canlı icin hayatın adeta durduğu bir donemdir Kış boyunca coğu bitki buyumeyi durdurur Yaşamlarını surdurebilmeleri icin bu gerekli bir tedbirdir Sıcakkanlı hayvanlar icinse durum daha farklıdır onlar bir anlamda hayatlarını durdururlar Sıcakkanlı canlılar, vucut sıcaklıklarını belli bir aralıkta tutmak zorundadırlar Ancak vucut sıcaklığını korumak oldukca buyuk bir sorundur cunku memeli hayvanlar ortam sıcaklığından daha yuksek bir vucut sıcaklığına sahiptirler Bu yuksek sıcaklığı elde edebilmek icin de fazladan enerjiye ihtiyacları vardır ve bunu ancak yiyeceklerden elde edebilirler Fakat kış mevsimi hayvanlar icin yiyeceğin en zor bulunduğu mevsimdir İşte bu nedenle pek cok kuş turu, Yuce Allah'ın ilhamı ile sonbaharda sıcak iklimin yaşandığı guney bolgelerine goc ederek bu sorundan uzaklaşmaya calışırlar Kuşlar gibi bazı buyuk otcul memeli hayvanlar da goc ederler Ama bazı memeliler icin bu tip yolculuklar imkansızdır Bu nedenle de oldukca farklı bir yontemle kendilerini korumaya calışırlar, bu yontem kış uykusudur…
Kurbağa
Bazı kurbağaların kış uykusu sırasında vucutlarında buz kristalleri oluştuğu keşfedilmiştir Bu kurbağalardan gri ağac kurbağası ve ilkbahar kurbağası gibi turlerin hepsi, kışları don olaylarının gorulduğu coğrafi bolgelerde yaşarlar Kış uykusuna
Ağac kurbağası ve diğer canlılardaki en onemli ozellik ise bol miktarda glikoz uretebilmeleridir Glikoz, hucrelerden su cekilmesini onler, bu sayede buzulme olayı da engellenmiş olur Boylece kurbağanın hucreleri bu donma olayından hicbir zarar gormez
Kaplumbağa
Ekim ayından itibaren havalar soğudukca ve yiyecekler azaldıkca kaplumbağaların bedensel aktiviteleri azalır ve kendilerini korumak icin uyku haline gecerler Kalp atışları ve solunumları da yavaşlar Ekim'le Mart arası kış uykusuyla gecer
Kutup Ayısı
Anne adayı kutup ayısı kış uykusuna girdiği donemde hic enerji harcamamak ve yavrularının daha iyi beslenmesini sağlamak icin metabolizmasının hızını duşurur 7 ay boyunca ****bolizmasındaki yağı proteine cevirir ve yavrularının beslenmesini sağlar Bu 7 aylık sure boyunca kendisi hic beslenmez Kalp atışı oranını dakikada 70'den 8'e kadar indirebilir ve metabolizmasını yavaşlatır Bu donemde yemek yemediği gibi doğal ihtiyaclarını da karşılamaz Boylelikle yavrularını doğuracağı donemde fazla enerji harcamamış olur
Kutuplarda yaşayan canlılar kalın kurklere sahiptirler, bu onları soğuktan korur Ancak bazı kucuk memeliler kalın kurkleri olmasına rağmen cabuk ısı kaybeder ve sonuc olarak da besinlerini hızla yakmak zorunda kalırlar
Ayrıca bu canlıların sahip olabileceği kurk kalınlığı sınırlıdır bu nedenle soz konusu canlılar vucutlarını sıcak tutacak kovuklara, toprak altında oluşturdukları tunellere sığınırlar Sıcak bir mekanın yanısıra besine de ihtiyacları vardır Bazı fare turleri bunun icin yiyeceğin bol olduğu donemlerde vucutlarında yağ biriktirirler Ancak ozellikle boceklerle beslenen canlıların boyle bir imkanı yoktur ve yaşayabilmek icin enerji tuketimini en aza indirmek zorundadırlar Bu zor işlemi ise yalnızca kış uykusu sayesinde başarırlar
Kış uykusu, vucut sıcaklığının normalin altına (orneğin 38oC'den 10oC'ye) duştuğu ve kalp atışının yavaşladığı (4 saniyede bir kalp atışı gibi) derin bir uyku halidir Bu uyku sırasında bazı hayvanlar neredeyse olu gibi gorunurler
Sibirya Ayısı
Sibirya boz ayısı sonbaharda şişmanladıktan sonra, yuvasına cekilir ve aylarca (4 ila 7 ay) suren bir uyku donemine girer Ayının 37 derece olan vucut ısısı, kış uykusu sırasında 5 ila 6 derece azalır Buna rağmen, kalp atışı ve nefes alma ritimleri daha yavaşlar Bu nedenle genel ****bolizmada yuzde 50 ila yuzde 60'a varan duşuşler gozlenir Ayı, bu devre boyunca yemekicmek dahil hicbir hayati fonksiyonunu yerine getirmez Bununla birlikte su kaybı belirtisi de gostermez Cunku uyku esnasında kendi yağını (lipitlerini) başlıca enerji ve su kaynağı olarak kullanır
Ayılar
Ayılar yazın gunde yaklaşık 20000 kalori alırlar Normal şartlarda gunluk aldıkları kalorinin 4000 kaloriyi aşmadığı dikkate alındığında bu oranın ne kadar yuksek olduğu daha iyi anlaşılmaktadır Ozellikle kış uykusuna yatmadan onceki son gunlerde recineli bitkiler gibi hazmı oldukca zor besinleri yemeyi tercih ederler Ayrıca ayılar kış uykuları boyunca kendi ısılarını ayarlamakta, bunun icin de ısılarını belli bir seviyede tutabilmek ve rahat uyuyabilmek icin kurumuş cimler ve yapraklardan kendilerine bir yatak yapmaktadırlar Ayrıca yatış pozisyonları da bu ısıyı korumaya yoneliktir
Yarasa
Gece kuşları olan yarasalar kış mevsimini mağaralarda ya da maden yataklarında gecirirler cunku bu mekanlar kış uykusu icin gerekli olan donma noktasının uzerinde bir ısıya ve nemli ortama sahiptir
Yazımız boyunca okuduğunuz kış uykusuna yatan tum hayvanların ortak ozelliği bu mucizevi davranışları sergileyecek bir bilinclerinin bulunmamasıdır Oysa bu hayvanların coğunluğu, adeta yapmaları gerekenin ne olduğunu bilircesine kendi vucutlarını, fazla enerji harcamaktan kurtarmaya calışırlar
Kopek Balıkları
İri kopek balıkları da denizlerdeki pek cok canlı gibi planktonlarla beslenirler Kuzey Denizi'nde her Kasım ayında plankton yoğunluğu azaldığı icin kopek balıkları besin ararken her zaman harcadıklarından cok daha fazla enerji harcamak zorunda kalırlar Bu nedenle bir sure sonra gucsuz kaldıkları icin yemek aramayı bırakıp, dibe cokerler ve kış uykusuna yatarlar Okyanusun derinliklerinde aylarca hareket etmeden ve hic beslenmeden yaşayabilirler Bu sırada kalpleri sanki calışmıyormuş gibi oldukca yavaş atar