Kısa özet hikayeler
Kitabın Adı: KAŞAĞI
Kitabın Yazarı: Ömer Seyfettin
Annesi, İstanbul ’a gittiği için kendisinden bir yaş ufak olan kardeşi Hasan ’la bundan böyle Dadaruh ’un yanından hiç ayrılmaz Bu, babasının seyisi, yaşlı bir adamdır En sevdikleri şey atlardır Dadaruh ’la birlikte onları suya götürmek, çıplak sırtlarına binmek, onlar için fazla zevklidirTorbalara arpa hazırlamak, yemliklere ot yüklemek, gübreleri kaldırmak eğlenceli bir oyundan daha çok hoşlarına gider Dadaruh eline kaşağıyı alıp işe başladı mı, tıkı… tık… tıkı… tık… tıpatıp bir saat gibi… uygun duramaz, bunu görebilen minik çocuk ben de yapacağım! diye tutturur
O zaman Dadaruh, onu Tosun ’un sırtına koyar, eline kaşağıyı verir,
Hadi yap! Der
Bu demir gereci hayvanın üstüne sürter, ama o uyumlu tıkırtıyı çıkaramazdı
Her sabahtan ahıra kazanç gelmez,
Dadaruh, tımarı ben yapacağım, derLakin adam izin vermez ama boyu at kadar olunca yapabileceğini söylerBoyu atın karnına bile varmıyordu Fakat en şen, en eğlenceli şey buydu Benzeri kaşağının uyumlu tıkırtısı Tosun ’un hoşuna gidiyor, kulaklarını kısıyor, kuyruğunu kocaman bir püskül gibi sallıyordu Bütün tımar biteceğine yakın huysuzlanır, o zaman Dadaruh, “Höyt diye sağrısına bir tokat indirir, sonra öbür atları tımara başlardıBir gün yalnız başına kalır Hasan ’la Dadaruh nehir kenarına inmişlerdi İçimde bir tımar etmek hırsı uyanır Kaşağıyı arar, bulamaz Annesinin bir hafta önce İstanbul ’dan gönderdiği armağanlar içinden çıkan fakfon kaşağı, pırıl pırıl parlıyordu Hemen alıp, Tosun ’un yanına koşar, karnına sürtmek ister lakin bakımlı durmaz
Sanırım acıtıyor? Diye düşünür
Gümüş gibi parlayan bu hoş kaşağının dişlerine bakar Çok keskin, çok sivridir Biraz köreltmek için duvarın taşlarına sürtmeye başlar Dişleri bozulunca yeniden dener Gene atların hiçbiri durmaz ve kızar Öfkesini sanki kaşağıdan dışında tutmak ister On adım ilerdeki çeşmeye koşar Kaşağıyı yalağın taşına koyup yerden kaldırabildiği en ağır bir taş bularak üzerine hızlı çabuk indirmeye başlar İstanbul ’dan gelen, diğer taraftan Dadaruh ’un kullanmaya kıyamadığı bu hoş kaşağıyı ezip, parçalar Sonradan yalağın içine atar Babası çeşmeye bakarken, yalağın içinde kırılmış kaşağıyı görür; Dadaruh ’a yanına çağırınca fazla korkar Dadaruh şaşırır, kırılmış kaşağı ortaya çıkınca, babası bunu kimin yaptığını sorarDadaruh,
Bilmiyorum, der
Babasının gözleri ona döner, daha bir şey sormadan, çocuk kaşağıyı kardeşi Hasan ’ın kırdığını söyler “Dadaruh uyurken odaya girdi Sandıktan aldı Sonradan yalağın taşında ezdi der
Babası Hasan ’ı çağırır
Bu kaşağıyı niye kırdın?diye sorar
Hasan, Dadaruh ’un elinde duran alete başı dönen şaşkın baktıp, sarı saçlı başını sarsarak,
Ben kırmadım, der
Dürüst söyle, darılmayacağım Yalan fazla kötüdür, der babası Hasan inkârda direnir Baba öfkelenir Üstüne yürür “Utanmaz yalancı diye yüzüne bir tokat indirir
Götür bunu eve; sakın bunu yeniden buraya sokma Daima Pervin ’le otursun! diye haykırır
Artık ahırda defalarca yalnız oynar Hasan eve hapsedilir Annesi geldikten sonra da bağışlanmazAnnesi onun iftira atabileceğine hiç olasılık vermez
Ertesi sene anne, yazın gene İstanbul ’a giderHasan ’a ağıl hâlâ yasaktır Bir gün pat diye hastalandı Hekim “Kuşpalazı der Babası yatağın başucundan hiç ayrılmazHizmetçi kardeşinin öleceğini söyler ve çocuk ağlamaya başlarGece uyuyamaz, uykuya dalar dalmaz Hasan ’ın gerçek dışı gözünün önüne kazanç “İftiracı! İftiracı! diye karşısında ağlarPervin ’i uyandırır Hasan ’ın yanına gitmek istediğini ve babasına bir şey bildirmek istediğini söylerYarın söylersin, derSabaha değin yine gözlerini kapayamaz Hava demin ağarırken Pervin ’i uyandırırFakat zavallı suçsuz kardeşi, o gece ölmüştür
ÇİRKİN ÖRDEK YAVRUSU
Anne Ördek sabırla yumurtalarının kırılmasını bekliyordu Vakit tamamlanınca ördek yavruları yumurtalarından çıkmaya başladılar Lakin en son ve en büyük yumurta bir türlü kırılmıyordu Sonunda yumurtanın beyaz kabuğu çatladı Diğerlerinden daha gri ve farklı olan ördek yavrusunun küçük kafası gözüktü Anne ördek yeni doğan yavruya bakarak ; “Umarım değişir dedi şefkatle Süre ilerliyordu fakat ördek yavrusunun rengi hala griydi Kümesin bütün hayvanları onunla alay ediyorlar, ona “çirkin ördek yavrusu diye sesleniyorlardı
Zavallı yavru pek mutsuzdu fakat sonunda uzaklara gitmeye karar verdi Gün baştan başa yürüdü gece olunca ise fazla yorulmuştu Mola verdi Bir yanda istek, bir yanda dehşet…Fakat yapabileceği hiç bir şey olmadığından derin bir uykuya dalmakta gecikmedi
Ertesi sabah su sesleriyle gözlerini açtı Geceyi yaban ördeklerinin çılgınca eğlendiği ufak bir göl kıyısında geçirdiğini anladı Bu yaygaracı arkadaşlarına kendini tanıtmaya hazırlanıyordu Aniden bir tüfek sesi ile irkildi hiç süre kaybetmeden oradan uzaklaştı Çok geçmemişti fakat küçük ördek kendini bir çiftlikte buldu Çiftliğin sahibi ihtiyar kadın onu doyurdu Ateşin yanında uyumasına müsade verdi Lakin yavru ördek bir göl bulabilme umuduyla oradan da uzaklaştı
Günlerce bir göl bulabilmek için amaçsızca yoluna devam etti Sonunda bir göl kıyısına ulaştı giderken yalnız başına yaşamayı öğreniyordu Bu göl kıyısında yavru ördek gün geçtikçe büyüyordu Kendisi haberdar olmadan görüntüsü değişiyordu Geçen kuğuları gördükçe onların asil duruşları ve hoş görünüşlerinden nedeniyle iç çekiyordu
İlkbaharda bir kuğu sürüsü gölün kıyısına yuva yapmaya geldi Çirkin ördek yavrusuyla tanışmak için yaklaştılar Ama kendisini bu kibar kuşlarla arkadaşlık etmek için çok çirkin ve barbar buluyorduAnsızın bire suda aksini fark etti O da ne!…
Kendisini hoş bir kuğuya dönüşmüş olduğunu gördü Kuğu sürüsüne katıldı ve ömür boyu mutlu oldu
ÇİVİ ÇIKAR İZİ KALIR
Kötü karakterli bir genç varmış Bir gün babası ona çivilerle batmış bir torba vermiş “Arkadaşlarınla tartışıp, ağız dalaşı ettiğin defalarca bu tahtaya bir tırnak çak demiş Genç, ilk gün tahtaya 37 tırnak çakmış Sonraki haftalarda kendi kendini yoklama etmeye çalışmış ve geçen her gün daha eksik tırnak çakmış
Nihayet bir gün gelmiş fakat hiç tırnak çakmamış Babasına gidip söylemiş Babası onu her yerde tahtanın önüne götürmüş Gence “Bugünden başlayarak tartışmayıp ağız dalaşı etmediğin her gün için tahtadan bir tırnak çıkar sök demiş
Günler geçmiş Bir gün gelmiş fakat her tırnak çıkarılmış Babası ona “Aferin iyi davrandın fakat bu tahtaya titiz bak Çok delik var Bundan Böyle geçmişteki gibi hoş olmayacak demiş
Arkadaşlarla tartışılıp ağız dalaşı edildiği zaman fena kelimeler söylenilir Her fena sözcük bir yara (delik) bırakır Arkadaşına bin defa kendisini affettiğini söyleyebilirsin, fakat bu delik tıpkı kalacak kapanmayacak Bir dost ender yer alan bir mücevher gibidir Seni güldürür, yüreklendirir, gereksinim duyduğunda sana muavin olur, seni dinler ve sana yüreğini açar demiş
*
Kitabın Adı: KAŞAĞI
Kitabın Yazarı: Ömer Seyfettin
Annesi, İstanbul ’a gittiği için kendisinden bir yaş ufak olan kardeşi Hasan ’la bundan böyle Dadaruh ’un yanından hiç ayrılmaz Bu, babasının seyisi, yaşlı bir adamdır En sevdikleri şey atlardır Dadaruh ’la birlikte onları suya götürmek, çıplak sırtlarına binmek, onlar için fazla zevklidirTorbalara arpa hazırlamak, yemliklere ot yüklemek, gübreleri kaldırmak eğlenceli bir oyundan daha çok hoşlarına gider Dadaruh eline kaşağıyı alıp işe başladı mı, tıkı… tık… tıkı… tık… tıpatıp bir saat gibi… uygun duramaz, bunu görebilen minik çocuk ben de yapacağım! diye tutturur
O zaman Dadaruh, onu Tosun ’un sırtına koyar, eline kaşağıyı verir,
Hadi yap! Der
Bu demir gereci hayvanın üstüne sürter, ama o uyumlu tıkırtıyı çıkaramazdı
Her sabahtan ahıra kazanç gelmez,
Dadaruh, tımarı ben yapacağım, derLakin adam izin vermez ama boyu at kadar olunca yapabileceğini söylerBoyu atın karnına bile varmıyordu Fakat en şen, en eğlenceli şey buydu Benzeri kaşağının uyumlu tıkırtısı Tosun ’un hoşuna gidiyor, kulaklarını kısıyor, kuyruğunu kocaman bir püskül gibi sallıyordu Bütün tımar biteceğine yakın huysuzlanır, o zaman Dadaruh, “Höyt diye sağrısına bir tokat indirir, sonra öbür atları tımara başlardıBir gün yalnız başına kalır Hasan ’la Dadaruh nehir kenarına inmişlerdi İçimde bir tımar etmek hırsı uyanır Kaşağıyı arar, bulamaz Annesinin bir hafta önce İstanbul ’dan gönderdiği armağanlar içinden çıkan fakfon kaşağı, pırıl pırıl parlıyordu Hemen alıp, Tosun ’un yanına koşar, karnına sürtmek ister lakin bakımlı durmaz
Sanırım acıtıyor? Diye düşünür
Gümüş gibi parlayan bu hoş kaşağının dişlerine bakar Çok keskin, çok sivridir Biraz köreltmek için duvarın taşlarına sürtmeye başlar Dişleri bozulunca yeniden dener Gene atların hiçbiri durmaz ve kızar Öfkesini sanki kaşağıdan dışında tutmak ister On adım ilerdeki çeşmeye koşar Kaşağıyı yalağın taşına koyup yerden kaldırabildiği en ağır bir taş bularak üzerine hızlı çabuk indirmeye başlar İstanbul ’dan gelen, diğer taraftan Dadaruh ’un kullanmaya kıyamadığı bu hoş kaşağıyı ezip, parçalar Sonradan yalağın içine atar Babası çeşmeye bakarken, yalağın içinde kırılmış kaşağıyı görür; Dadaruh ’a yanına çağırınca fazla korkar Dadaruh şaşırır, kırılmış kaşağı ortaya çıkınca, babası bunu kimin yaptığını sorarDadaruh,
Bilmiyorum, der
Babasının gözleri ona döner, daha bir şey sormadan, çocuk kaşağıyı kardeşi Hasan ’ın kırdığını söyler “Dadaruh uyurken odaya girdi Sandıktan aldı Sonradan yalağın taşında ezdi der
Babası Hasan ’ı çağırır
Bu kaşağıyı niye kırdın?diye sorar
Hasan, Dadaruh ’un elinde duran alete başı dönen şaşkın baktıp, sarı saçlı başını sarsarak,
Ben kırmadım, der
Dürüst söyle, darılmayacağım Yalan fazla kötüdür, der babası Hasan inkârda direnir Baba öfkelenir Üstüne yürür “Utanmaz yalancı diye yüzüne bir tokat indirir
Götür bunu eve; sakın bunu yeniden buraya sokma Daima Pervin ’le otursun! diye haykırır
Artık ahırda defalarca yalnız oynar Hasan eve hapsedilir Annesi geldikten sonra da bağışlanmazAnnesi onun iftira atabileceğine hiç olasılık vermez
Ertesi sene anne, yazın gene İstanbul ’a giderHasan ’a ağıl hâlâ yasaktır Bir gün pat diye hastalandı Hekim “Kuşpalazı der Babası yatağın başucundan hiç ayrılmazHizmetçi kardeşinin öleceğini söyler ve çocuk ağlamaya başlarGece uyuyamaz, uykuya dalar dalmaz Hasan ’ın gerçek dışı gözünün önüne kazanç “İftiracı! İftiracı! diye karşısında ağlarPervin ’i uyandırır Hasan ’ın yanına gitmek istediğini ve babasına bir şey bildirmek istediğini söylerYarın söylersin, derSabaha değin yine gözlerini kapayamaz Hava demin ağarırken Pervin ’i uyandırırFakat zavallı suçsuz kardeşi, o gece ölmüştür
ÇİRKİN ÖRDEK YAVRUSU
Anne Ördek sabırla yumurtalarının kırılmasını bekliyordu Vakit tamamlanınca ördek yavruları yumurtalarından çıkmaya başladılar Lakin en son ve en büyük yumurta bir türlü kırılmıyordu Sonunda yumurtanın beyaz kabuğu çatladı Diğerlerinden daha gri ve farklı olan ördek yavrusunun küçük kafası gözüktü Anne ördek yeni doğan yavruya bakarak ; “Umarım değişir dedi şefkatle Süre ilerliyordu fakat ördek yavrusunun rengi hala griydi Kümesin bütün hayvanları onunla alay ediyorlar, ona “çirkin ördek yavrusu diye sesleniyorlardı
Zavallı yavru pek mutsuzdu fakat sonunda uzaklara gitmeye karar verdi Gün baştan başa yürüdü gece olunca ise fazla yorulmuştu Mola verdi Bir yanda istek, bir yanda dehşet…Fakat yapabileceği hiç bir şey olmadığından derin bir uykuya dalmakta gecikmedi
Ertesi sabah su sesleriyle gözlerini açtı Geceyi yaban ördeklerinin çılgınca eğlendiği ufak bir göl kıyısında geçirdiğini anladı Bu yaygaracı arkadaşlarına kendini tanıtmaya hazırlanıyordu Aniden bir tüfek sesi ile irkildi hiç süre kaybetmeden oradan uzaklaştı Çok geçmemişti fakat küçük ördek kendini bir çiftlikte buldu Çiftliğin sahibi ihtiyar kadın onu doyurdu Ateşin yanında uyumasına müsade verdi Lakin yavru ördek bir göl bulabilme umuduyla oradan da uzaklaştı
Günlerce bir göl bulabilmek için amaçsızca yoluna devam etti Sonunda bir göl kıyısına ulaştı giderken yalnız başına yaşamayı öğreniyordu Bu göl kıyısında yavru ördek gün geçtikçe büyüyordu Kendisi haberdar olmadan görüntüsü değişiyordu Geçen kuğuları gördükçe onların asil duruşları ve hoş görünüşlerinden nedeniyle iç çekiyordu
İlkbaharda bir kuğu sürüsü gölün kıyısına yuva yapmaya geldi Çirkin ördek yavrusuyla tanışmak için yaklaştılar Ama kendisini bu kibar kuşlarla arkadaşlık etmek için çok çirkin ve barbar buluyorduAnsızın bire suda aksini fark etti O da ne!…
Kendisini hoş bir kuğuya dönüşmüş olduğunu gördü Kuğu sürüsüne katıldı ve ömür boyu mutlu oldu
ÇİVİ ÇIKAR İZİ KALIR
Kötü karakterli bir genç varmış Bir gün babası ona çivilerle batmış bir torba vermiş “Arkadaşlarınla tartışıp, ağız dalaşı ettiğin defalarca bu tahtaya bir tırnak çak demiş Genç, ilk gün tahtaya 37 tırnak çakmış Sonraki haftalarda kendi kendini yoklama etmeye çalışmış ve geçen her gün daha eksik tırnak çakmış
Nihayet bir gün gelmiş fakat hiç tırnak çakmamış Babasına gidip söylemiş Babası onu her yerde tahtanın önüne götürmüş Gence “Bugünden başlayarak tartışmayıp ağız dalaşı etmediğin her gün için tahtadan bir tırnak çıkar sök demiş
Günler geçmiş Bir gün gelmiş fakat her tırnak çıkarılmış Babası ona “Aferin iyi davrandın fakat bu tahtaya titiz bak Çok delik var Bundan Böyle geçmişteki gibi hoş olmayacak demiş
Arkadaşlarla tartışılıp ağız dalaşı edildiği zaman fena kelimeler söylenilir Her fena sözcük bir yara (delik) bırakır Arkadaşına bin defa kendisini affettiğini söyleyebilirsin, fakat bu delik tıpkı kalacak kapanmayacak Bir dost ender yer alan bir mücevher gibidir Seni güldürür, yüreklendirir, gereksinim duyduğunda sana muavin olur, seni dinler ve sana yüreğini açar demiş
*