Köpeğinize Nasıl Bakmalısınız?

Köpeğinize Nasıl Bakmalısınız? Her canlı varlık gibi köpekler de, yaşamlarını dinç sürdürebilmek için, belirtilmiş ortam ve koşullara gereksinme duyar Barındıkları yerin sağlıklı yaşamalarına kullanışlı olup olmadığından tutun, gereksindikleri besin türü ve oranının karşılanıp karşılanmaması, temizleme ve bakımlarının yapılıp yapılmaması, hareket etme ve dolaşma olanağı bulup bulmamalarına dek pek çok etken, sağlıkları üstünde etkiler yaratır Her ne değin dış koşullardan etkilenmeyen kişiler için “it gibidir, ona bir şey olmaz! derlerse de, köpekler, itinalı bakım isteyen kibar varlıklardır Barındırılmaları, beslenmeleri, bakım ve temizlikleriyle diğer gereksinimlerinin karşılanmasında özenli davranılmalıdır Küçük ihmaller, değersiz gibi görünen savsaklamalar, bilgisizlikten doğan hatalı uygulamalar, köpek sahibinin büyük çaba ve emekle bile gideremeyeceği sakıncaların kaynağı olabilir bu nedenle, köpek bakımında ve onların sağlıkla yaşamalarında büyük önem içeren esas konulardan “barınma ve besin üzerinde ayrıntılarıyla durmaya çalıştık Şimdi de, büyük tartma içeren diğer bir konuya, köpeğin bakımına değineceğiz Köpeğin bakımı: a) Köpek barınağının bakım ve temizliği b) Köpeğin vücut bakımı, temizliği ve egzersizleri elde etmek üzere iki asıl bölümde ele alınabilir KÖPEK BARINAĞININ BAKIM VE TEMİZLİĞİ Köpek barınağının sadece sağlık koşullarına yerinde oluşu yeterli değildir Kullanılan her konut gibi köpek kulübesi de vakit içinde kirlenir, aşınır Bakım ve temizleme gerektirir Daha önce de değindik, kullanma ve bakım açısından köpek kulübelerinin yeri büyük tartı taşır Kulübe, köpeğin döküntü ve artıklarının ev halkını, eve gidip geleni rahatsız etmeyeceği kadar eve uzakta, bakımının kolaylıkla yapılabileceği kadar yakın olmalıdır • Köpeğin kulübesi her gün temizlenmelidir • Köpeğin minderi her gün dışarı alınmalı, silkelenmeli ve havalandırmalıdır • Kulübenin içi, tüy artıklarından, döküntülerden süpürülerek temizlenmeli, asalak bulunup bulunmadığı denetlenmelidir • Onon beş günde bir parazitlere karşı ilaçlama gerçekleştirmek yerinde bir önlemdir • Kirlenen, ıslanan minderlerin temizliğine, kuru ve rutubetsiz olmasına itina gösterilmelidir Minderler gerektikçe değiştirilmelidir • Kulübe çevresinin temizliğine minimum barınağın temizliği kadar özen gösterilmeli, gıda, döküntü, tüy gibi artıklar özenle toplanılarak bahçenin uzak bir köşesinde açılan çukura gömülmelidir Böylece, insan sağlığına da zarar verebilecek olan parazitlerin neden olabileceği tehlikelerden korununmuş olur • Kulübede zamanla oluşabilecek bozulma, kırılma, çatlama, boyaların dökülmesi gibi arızalar savsaklanmadan giderilmelidir Akıcı bir dam, rutubet, su geçiren bir taban, yağmurların süzüldüğü, asalakların barındığı çatlak duvarlar büyük sorunlara yol açar KÖPEĞİN GÖVDE BAKIMI, TEMİZLİĞİ VE EGZERSİZLERİ Bakım, köpeğin sağlığını ve iş verimini olduğu kadar, görünümünü ve güzelliğini de etkiler Bakımı gereğince yapılan köpek, kendini daha ilk bakışta belli eder Tüylerinin parlaklığı ve düzeninden, hareketlerinin canlılığına, bakışlarındaki uyarı ve zekadan, davranışlarındaki güven ve uyuma kadar her şey bunu yansıtır Hepsinden önemlisi, bakılan köpek sevilen köpek demektir, bedel verilen köpek demektir Bu ise, bir köpeğin yetiştirilmesinde gıda dek önemli bir öğedir Köpek bakımı açıklanmış başlıklar aşağıda toplanabilir Bunları şöyle sıralayabiliriz: 1 Tüylerin ve Derinin Bakımı: Köpek postlu bir hayvandır Bu post, onun dış etkilere karşı korunmasını sağladığı gibi görünümünü güzelleştiren bir bedel de taşır Köpeklerin bir bölümünün tüyleri kısa, bir bölümünün orta uzunlukta, bir bölümünün ise oldukça uzundur Doğal olarak uzun tüylü türler, daha büyük ve tedbirli bir bakım gerektirir Bilhassa tüy değiştirme zamanı olan ilkbahar, ve sonbahar süresince, bu iş daha büyük bir yük kazanır Gerekli bakım yapılmadığı takdirde, köpeğin yaşadığı tüm çevre tüy döküntüleriyle dolar Bu ise insanların sağlığı açısından büyük sakıncalar içerir Köpek için ise diğer açıdan tartı taşır Fırçalanmayan ve bakılmayan tüyler, köpeği rahatsız eder, kaşındırır Onları kendi çabasıyla düşürmeye çalışır Bu ise yaralanmasına, cildinin çizilmesine ve mikrop kapmasına yol açabilir Bazı deri hastalıkları ortaya çıkabilir Tüm bu sakıncaları durdurmak, köpeğin dinç bir cilde ve tüylere sahip olmasını karşılamak için, sıradan zamanlarda günaşırı, tüy dökümü süresince günde bir kez fırçalamak yardımcı ve gereklidir Oysa, derinin bu devre içinde son derece hassaslaştığı unutulmamalı, sert kıllı fırçalar kullanmaktan kaçınılmalıdır Köpeğin özel bakım gerektiren bir cins olmadığı durumlarda, genelde şöyle bir yol izlenebilir Tüylerin fırçalanmasına baş üstünden başlanılır ve orta sertlikteki kıl fırça ile hayvanın gerisine içten sıkıca sıvazlanarak taranır Sırt bölgesinin taranması bitince, göğüs yöresi ve köpeğin yanları aşağıya doğru ayaklara varıncaya kadar ahenkli sıralar halinde fırçalanır Bundan sonradan kıllar çıkış yönünün aksine, bir kez daha fırçalanır Bu tarayış, kıl diplerini güçlendirdiği, deriye masaj yerine geçtiği gibi, kıl diplerine resmileşmiş bulunan toz ve zararlı maddeleri de kabartır Bundan sonradan, yeniden düzgün yönde bir fırçalama ile tüy bakımının birinci aşaması bitirilir Islatıldıktan daha sonra sıkılarak suyu iyice alınan pamuklu bir bez parçası, eski bir fanila ile köpeğin tüyleri çıkış yönünde bastırılarak silinir Göğüs, karın, üçgenin taban olmayan kenarı ve etap araları adamakıllı temizlenir bu arada deri ayrıntılarıyla araştırılarak, kene, pire gibi zararlıların bulunup bulunmadığına bakılır Eğer görülürse önlemleri alınır Kısa Tüylü Köpeklerin Taranması: Kısa tüylü köpeklerin taranmasında kısa ve yumuşak kıllı fırçalardan yararlanılır Sert ve uzun kıllı fırçalar kullanım bakımından elverişsiz olduğu gibi, köpeğin derisini de çizebilir Bundan sonra tüylerin çıkış yönüne içten yapılan fırçalanmayla bütün toz ve pislikler atılır Köpeğin tüyleri düzenli, aydınlık ve sağlıklı bir dış görünüş kazanır Uzun Tüylü Köpeklerin Taranması: Uzun tüylü köpeklerin taranmasında, uzun ve sert kıllı fırçalardan yararlanılır Böylece sık ve uzun tüylerin arasına girip onları temizlemek ve havalandırmak, ahenk belirlemek mümkün olur Bu amaçla, dişleri kesik kesik taraklardan, tel fırçalardan da yararlanılabilir Bilhassa Kaniş gibi tüyleri kıvırcık ve sert olan türlerin tüy bakımında böyle taraklar ve tel fırçalar gereklidir 2 Dişlerin Bakımı: Genç ve dinç köpeklerin dişleri beyaz, parlak ve diş taşlarından arınmıştır Diş sağlığının, yaşla olduğu değin beslenme ve bakımla da büyük ilişkisi vardır Gelişme çağlarında kalsiyum gereksinimi yeterince karşılanan köpeklerin dişleri kuvvetli ve sağlam olur Yetişkin olduğunda, gevrek, iri sığır kemiği verilen köpeklerin dişlerinde diş taşları oluşamaz ve dişler aşınmalara karşı direnç kazanır Dişlerdeki renk sararması, fena ağız kokuları defalarca diş taşlarından ileri gelmez Kimi kez bunların nedeni sindirim bozukluklarıdır Dişlerde görülen kayda değer arızalar ve diş taşları için mutlaka bir veteriner doktora gitmek gerekir Oysa, lekeli ve sararmış dişler, sertçe bir bezi limon suyuna batırarak silmek veya hidrojen perokside batırılmış bezle oymak suretiyle temizlenip beyazlatılabilir Dişleri arındırmak nedeniyle, kullandığımız türde diş fırçalarından da yararlanmak mümkündür 3 Göz ve Kulak Temizliği: Sağlıklı bir köpeğin gözü pak, aydınlık ve canlıdır Çapaklı, donuk ve kanlı gözler sağlıksızlık belirtisidir Köpeklerde göz temizliğine itina göstermek, çapaklanma ve kanlanma olduğunda, asit borikli suya batırılmış bir pamukla gözleri silip arındırmak gerekir Başlıca üşütmeden ileri gelen çapaklanmalarda Camomile ve Borasit solüsyonlarının kullanılması yarar Sağlar Fazla ve inatçı olaylarda baytar doktora başvurulmalıdır Kulaklar, köpeklerin kayda değer olduğu değin aklıselim ve hastalıklara açık bir organıdır Köpeğin tüylerinin fırçalanması esnasında kulaklar özellikle incelenmeli kulağın içine içten dışarı giden kıllar dışa dürüst taranmalıdır Köpeklerin kulaklarında, havadaki tozların kulak içlerine girmesini önleyen bir nemlilik vardır Bunu, kulakta bulunan salgı bezleri sağlar Bu Nedenle kulak kepçesinde tutulan kirler, aklıselim bölgelere girme olanağı bulamazlar Ancak bunların kulak kepçesinde de fazla oranda birikmesi hastalıklara yol açar, sakıncalar doğurur Bunların, asit borikli Suyla hafifçe ıslatılmış ya da zeytinyağı ile nemlendirilmiş bir pamuk parçasıyla gerektikçe temizlenmesi zorunludur Fakat bu temizleme esnasında büyük itina gösterilmeli kulak iç Kulak kepçelerinde biriken kirlerin temizlenmesi, kulak sağlığı konusunda ilerde doğabilecek sorunların önüne geçer Kulakta görülebilecek akıntılarda tedbirli olunmalı, böyle durumla karşılaşıldığında zaman yitirilmeksizin veterinere başvurulmalıdır Çünkü bu bulgu, manâlı bir takım hastalıkların habercisi olarak görülebilmektedir id 4 But ve Tırnakların Bakımı: Özellikle ev dışarıya yaşamış, av gibi yürüyüş gerektiren görevler yüklenmiş yer alan köpeklerin ayaklarında aşınmalar, yaralanmalar, çizilmeler, çivi kırılmaları görülebilmektedir bu nedenle, yapılan bakım sırasında ayaklar da gözden geçinilmeli, hayvana hastalık veren bir koşul olup olmadığı araştırılmalıdır But ve tırnaklar bu iş için kullanıma elverişli bir fırça ile fırçalanmalı, eğer varsa, çivi arasına sıkışmış olan kurumuş çamur parçaları, toz ve kinler temizlenmelidir Dolaşılan yerlerde bulunan keskin taraflı kayalar veya kırık cam parçaları, köpeğin taban yastıklarında derin kesiklere neden Tırnaklarda kırılmalar olabilir, taban yastıklarına kıymık, diken batabilir Bu gibi durumların bakım ve tedavisi derhal yapılmalı, indirimli, çizik ve çivi yaralarının ihmalkârlık edildiğinde ara sıra büyük sorunlar çıkartabileceği unutulmamalıdır Kırılan tırnaklar gibi fazla uzayan tırnaklar da bakım gerektirir Normalden fazla uzayan tırnaklar kimi defa kıvrılarak köpeğin etme batar ve iltihaplanmalara yol açar Kimi kere ise, sağa sola takılarak köpeği rahatsız eder ve sonunda fena bir biçimde kırılır Bütün bu nedenlerle ara sıra köpeğin tırnağını kesmek gerekir Köpeğin tırnağı, ya bu meslek için özel olarak yapılmış bulunan Papağan Gagası adıyla anılan özel bir makasla, ya da manikür takımlarında bulunan herhangi bir tırnak pensi ile kesilebilir Çivi kesilmesi,düşünüldüğü dek kolay bir meslek değildir Hatalı ve hatalı kesim büyük sorunlar yaratabilir Tırnağın kesim sırasında artı derin alınması kanamalara ve iltihaplanmalara yol açar Resimdeki kesime dikkat ediniz Çivi, fazla derine gitmeden ve çivi ucu kütleştirilmeden kesilmektedir Pürüzlü ve kırık tırnakları törpülemek gerekir Bu amaçla bildiğimiz çivi törpüleri kullanılır Törpülemenin, tırnağın çıkış yönünde olması gerekir Ters yöne doğru yapılan törpüleme çivi köklerini zedeler ve iltihaplandırır Rahat ve dinç bir köpeğin ayaklarında, tırnaklar aralarında tanıdık olmayan herhangi bir madde bulunmaz Tırnaklar sıcacık ve düzgündür Uzamış, çatlamış, kırılmış çivi yoktur Taban yastıkları bakımlıdır, kesikler, yaralar ve kabuklanmalar görülmez 5 Yıkama ve Arıtma Köpeklerin cilt dokusu, insanlarınkine oranla fazla değişiktir Köpeklerin ter bezleri yoktur Yani terlemezler Köpeğin derisi insanınki gibi hava almaya kullanışlı yapıda da değildir Buna karşın köpek zengin sayılabilecek yağ dokusuna sahiptir Bu yağ bezleri deriyi yumuşak ve dayanıklı kılan Köpekleri, koktukları gerekçesiyle sık ve fazla yıkayanlar, onların sağlığıyla oynar Köpek, yükümlülük olmadıkça yıkanmamalıdır Yıkanması gerektiğinde, bu sıcak yaz aylarına rastlatılmalıdır ya da kurulanmasına özen gösterilmelidir Aşırı yıkama derideki yağların yitirilmesine, derinin kuruyarak çatlamasına, tüylerin canlılığını kaybetmesine yol açar Soğuk havalarda, bilhassa ev dıştan barındırılan köpeklerin yıkanması şiddetli soğuk algınlıklarına neden olabilmektedir Köpek, sağlığı açısından zorunlu olduğunda veya sıcak yaz aylarında sı olmamak koşuluyla yıkanabilir Köpeğin yıkanmasında bir takım noktalara uyarı edilmelidir Köpeğin yıkama suyu ya da soğuk olmamalı, 35 C0 dolaylarında bulun malıdır Köpeğin yıkanmasında kullanılacak şampuan, içinde yağ ihtiva etmelidir Kulaklara su kaçmaması için, birer parça pamukla kulakların kapatılması uygun bir önlemdir Çünkü, kulağa kaçan su büyük sakıncalar doğurur Yıkanacak köpek, bir banyo küvetine, genişçe bir lavaboya veya leğene yerleştirilir Baş kısmı hariç tüm ceset adilane ıslatıldıktan daha sonra şampuan dökülerek köpürtülür ve bu köpükler, başın dışarıya tüm vücuda yayılır Parmaklarla köpeğin vücuduna masaj yapılarak kirler kabartılır sonradan, bu köpükler tamamen temizleninceye, tüyler arasında sabun zerrelerinin kalmadığına muhakkak olununcaya değin, yerinde sıcaklıktaki suyla yıkanır bu arada, bir sünger ıslatılıp iyice sıkıldıktan daha sonra, köpeğin başı, yüzü, ağzının çevresi, gözlerin etrafı adamakıllı silinip temizlenir Bundan sonra köpek, yıkanılan yerden bir havluyla alınır ılık, rüzgarsız, hava cereyanı olmayan bir yerde, eğer varsa elektrikli kurutma makinesi ile, yahut havlu ile muhtemel olduğunca kurulanır Tüyler çıkış yönünde taranıp fırçalanır Eğer hava soğuksa, vücuttaki rutubet tamamıyla gidinceye kadar ev içinde tutulur Hava güneşli ve sıcaksa, hür bırakılarak, hareket hainde iken tüylenin kuruması ve güneşlenmesi için ihtimal tanınır Ağız çevresinde uzun tüylere sahip olan köpekler, yemek yemek esnasında bunarı kirletir Böyle özellik taşıyan köpeklerin ağız yöresindeki tüyler, suyu bunalmış nemli kumaş ya da süngerle temizlenebilir Köpeklerin sıkça yıkanması, yukarda belirttiğimiz gibi, türlü sakıncalar doğurur bu nedenle, köpeğin temizliğinde başka yöntemler de uygulanır Bu amaçla testere talaşı denilen fazla ince tahta talaşından yararlanılır Toz halindeki bu talaş, köpeğin kıllarının arasına avuç avuç dökülerek tüylerle birlikte iyice ovuşturulur daha sonra, bunları dökmek için köpeğin tüyleri fırçalanır Ufak yapılı, uzun ve aralıklı tüylü, beyaz renkli bir takım köpekler, beyaz tebeşir pudrası ile temizlenmekte iseler de, bu operasyon tebeşir tozlarının çevreye dağılması nedeniyle böylece pratik değildir 6 Köpeğin Gezdirilmesi ve Egzersizleri: Tüm köpekler, türden türe süresi ve niteliği değişmekle birlikte, hareket etme ve alıştırma yapma gereksinimi duyar sürekli olarak evde yaşamış, narin yapılı bir süsleme köpeği, bile, bu gereksinimi yeterince sağlanmazsa, alışılagelmiş halini, hareketliliğini, neşesini ve ara sıra de sağlığını yitirir Bu cins köpeklerin zaman zaman bahçeye çıkartılarak gezdirilmesi gerekir Onların sağı solu dolaşmaları, öteyi beriyi koklamaları içgüdülerini canlı tutmaya, türlerine özgü koklama ve işitme duyularını doğal etraf içinde sınayarak özgüvenlerini kazanmalarına fayda bununla beraber, böyle narin türlerin, pozitif alışılmış olmadıkları dış ortamda uzun zaman bırakılmaları, elverişsiz havalarda çıkartılmaları sağlıkları üstünde iyi etki bırakmaz Kocaman yapılı köpeklerin, bilhassa özel amaçlarla eğitilip çalıştırılan tahsis köpeklerinin bu gereksinimi fazla daha fazladır Bunlar, dıştan koşma, özgürlük kalma, eğitildikleri alanda çalışma yapma gereksinimi duyarlar Yarış köpekleri, av köpekleri, koruma ve bekçi köpekleri, çoban köpekleri uzun vakit etkinlikten uzaktan ve dingin bırakılmamalıdır içgüdüsel tepkilerini beslemek, eğitildikleri alandaki maharet ve yeteneklerini körleştirmemek için, çoğu kez yerinde yörelere götürülerek bağımsızlık bırakılmalı çalışma ve antrenman yaptırılmalıdır