Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Türkiye ’nin en köklü Kurumlarından birisidir Öncelikle çocuklarımız edinmek üzere bütün vatandaşlara hesaplı, sosyal ve psikolojik yönlerden desteğe, korunma ve bakıma gereksinimi olan herkese hizmet vermektedir
Sınırlı olanaklarıyla maksimum bir çaba ve özveri ile sürdürülen tüm çalışmalarının temel amacı ise bu özel ihtiyaç gruplarına en iyi şekilde hizmet sunulmasıdır
Dinç bir toplum ve mutlu yarınlar için sahip olduğumuz en değerli varlıklarımız çocuklarımızdırEnaz toprak erozyonu dek manâlı olan insan erozyonunun önlemek oysa ve ama toplumsal bir paylaşımla olası olabilecektir böylece Kurum yetim ve korunmaya yoksul çocuklar alanında ilk kez hizmet vermeye çalışmaktadır
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu; bu düşünceden yola çıkarak sınırlı olanakları çerçevesinde senelerdir vermekte olduğu bu hizmeti bizlerin katkılarıyla güçlendirmeyi ve korunmaya muhtaç durumdaki çocuklarımızı toplumsal bir bütünleşme, toplumsal bir paylaşım ile kucaklamayı hedeflemektedir
Yurdumuzdaki ilk koruyucu aile uygulaması 1949 yılında yapılmıştır Hizmetin geniş olarak uygulanmasına ise 1952 yılında başlanılmıştır
KORUYUCU AİLE HİZMETİ
Dağıtılmış nedenlerle öz ailesi yanında bakılamayan çocukların, kısa veya uzun süreli olarak bakımlarını üstlenen aile veya şahısların yanına, devlet denetiminde yetiştirilmeleri olarak tanımlanmakta ve bu hizmeti veren aile ya da kişilere KORUYUCU AİLE denilmektedir
02 Eylül 1990 tarihli Çocuk Hakları Sözleşmesinde; çocuğun ilk önce ailesi yanına, bu olası olmadığı taktirde ise uygun bir aile ortamı içinde yaşamını sürdürmesi ve gelişmesi hakkına özel bir yer verilmektedir Ülkemizin de imzalamış olduğu bu sözleşme ile Koruyucu Aile Hizmeti daha da önem kazanmaktadır
Çocuk Hakları Sözleşmesi ile vurgulanan Koruyucu Aile Hizmeti ’nin dayanağı Türk Uygar Kanunu ’nun 347maddesi ile 24051983 tarih ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu ’nun 22 ve 23 maddeleridir Koruyucu Aile Hizmeti bu maddeleri temel alarak hazırlanan 14101993 tarih ve 21728 sayılı Koruyucu Aile Yönetmeliği ile Yönetmeliğin koruyucu ailelere ödenen ücretlerle ilgili 22ve 24maddelerini değiştiren 10041997 tarih ve 22960 sayılı Devlete Ait Gazete ’de yayımlanan Yönetmeliğe ve söz konusu Yönetmeliğin 8, 18 ve 24 maddelerini değiştirerek 2 12 2000 tarih ve 24248 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmeliğe uygun bir şekilde yürütülmektedir
NEDEN KORUYUCU AİLE?
Çocukların sağlıklı gelişebilmeleri için kendilerini koruyacak, sevecek, destekleyecek, güven sağlayacak, sosyal ve maddi gereksinimlerini karışlayabilecek sıcak bir aile ortamına ihtiyaçları vardır Kuşkusuz annebabalar da çocuklarını en iyi şekilde geliştirmek için mücadele harcarlar Ancak hayat defalarca düşünülenler gibi olmayabilir Bazı aileler zihinsel, maddesel ya da psikolojik sorunları veya ekonomik yetersizlikleri, boşanma, vefat, hükümlülük gibi sosyal sorunları nedeniyle bütünlüklerini devam ettiremez ve çocuklarının gereksinimlerini karşılayamaz ülkü gelmektedirler
Böyle durumlarda çocuklara destek etmenin en iyi yolu öz ailesinin koşulları iyileşinceye değin diğer bir ailenin yanına bakımlarının sağlanması amacıyla Koruyucu Aile hizmetinden yararlandırılmasıdır
Koruyucu aile bakımının, çocuğa sağladığı aile ortamı çocuğun psikososyal gelişiminin sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilmesi açısından tartma taşımaktadır Kurum bakımının çocuk üzerindeki etkilerine karşın yapılan araştırmalar incelendiğinde de bu bakım türünün yalnızca pahalı olmadığı, çocuğun gelişimini bir takım yönlerden yetersiz tamamlamasına da yol açtığı ortaya çıkmıştır bu nedenle bütün dünya da korunmaya fakir çocuklar için en çok tercih edilen bakım şekli Koruyucu Aile bakımıdır
Koruyucu aile hizmetinde maksat, çocuk için karmaşık ve sorunlu olan bir dönemde itinalı davranılarak çocuğun bu dönemi örselenmeden geçirmesini ve adi hayatını devam ettirmesini sağlamaktır
Koruyucu aile çocuklara, öz ailesi, okulu ve çevresiyle ilişkilerini devam ettirmelerini sağlayarak muavin olur Bu Nedenle koruyucu aileler yalnızca çocuğa yardım etmekle kalmayıp, desteğe gereksinimi olan şiddet durumdaki aileye de destek etmiş olmaktadırlar
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu bir elinden tuttuğu ve tutmaya devam edeceği çocukların öbür elinin koruyucu aileler ve toplum kadar tutulmasını istemektedir İster koruyucu aile olarak, ister koruyucu aile hizmetini tanıtarak, ister koruyucu ailelere özel indirimler, destekler, teşvikler sağlayarak daha çok çocuğun koruyucu aileler yanında yetişmesine ortam yaratılması olanaklıdır
Bu çok manalı ve toplumsal geleceğimiz açısından hayati değere sahip alanda Devlet olarak her türlü olanağı sağlamaya çalıştığımız korunmaya muhtaç çocuklarımızın aile sıcaklığını yeterince yaşayabilmeleri için Koruyucu Aile Hizmetinin toplumun gereksinimleri doğrultusunda geliştirilerek yaygınlaştırılmasına karşın incelemeler yapılmaktadır Yılda ortalama 100 çocuk Koruyucu Aileler yanına yerleştirilmektedir
Koruyucu aile yanına yerleştirilebilen, korunan, güvenli olmayan ortamlardan uzaktan tutulan her çocuk sorumluluğu paylaşan herkesin sevinci, başarısı olacaktır
KORUYUCU AİLEDE HANGİ ÇOCUKLARA BAKILIR?
Koruyucu aile yanında yerleştirilen çocuklar; öz ailesi bulunan, öz ailesince bir vakit için bakılamayan, değişik nedenlerle evlat edindirilme şansını bütünüyle yitirmiş olan, kız veya erkek, sağlıklı veya özürlü tek veya kardeş olup, durumunun koruyucu aile yanına yerleştirilmeye yerinde olduğu sosyal çalışmacı tarafından emin çocuklardır
Bu hukuki çerçevede, haklarında korunma kararı alınmış çocukların koruyucu aileler yanında yerleştirilmeleri için öz ailelerinden muvafakat alınması zorunluluğu yoktur Bu çocuklar ailelerinden müsade alınmaksızın yerinde kuruluşlara ya da koruyucu aileler yanına yerleştirilebilmektedir
KORUYUCU AİLE YANINA KAÇ ÇOCUK YERLEŞTİRİLEBİLİR?
Koruyucu aile yanında maksimum 3 çocuk, aynı anda yerleştirilebilir Ancak, buna karâr verilirken bilhassa çocuklarla bire bir ilişki kurulma konusu irdelenir
İl Müdürlükleri ile yanına çocuk yerleştirilen koruyucu aile arasında, Kurumun ve koruyucu ailenin yükümlülüklerini içeren bir kontrat imzalanır Sözleşmenin Valilikçe onayından sonra çocuk bir tutanakla aileye teslim edilir
KİŞİ VEYA AİLELERİN KORUYUCU AİLE OLMASINA NASIL KARAR VERİLİR?
Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı olup,
Türkiye ’de kesintisiz ikamet eden,
Okur yazan olan,
Çocuğa kanunen bakmakla yükümlü öz anne baba veya vasi dışındaki herkes koruyucu aile olmak üzere İl Müdürlüklerine başvurulabilmektedir Eşlerin birlikte başvurmaları gerekmektedir
Bilhassa çocuğun yakın çevresinde olan akrabalar, komşular veya aile dostları seçim edilmektedir
Koruyucu aile elde etmek isteyen kişi bekar ise yerleştirilecek çocuğa öteki ebeveynin yoksunluğunu hissettirmeyecek akraba ilişkilerine sahip olması konusu değerlendirilmektedir
Başvuru Formu esnasında ilgili Sosyal Çalılşmacı kadar Koruyucu Aile Hizmetinin esasları, işleyişi ve aileye yerleştirilecek çocukların özellikleri hakkında bilgi verilmektedir
Üçüncü aşamada, bahşedilen bilgiler ışığında koruyucu aile olmaya muhakkak karar verilirse, Sosyal Çalışmacı kadar evde, işyerinde, başvuran ailenin çocuklarıyla vb bir dizi görüşmeler yapılmaktadır Bu görüşmelerde gaye ailenin ve çevresinin yerleştirilecek çocuğa her açıdan uygun olup olmadığının belirlenmesidir Bu bağlamda, koruyucu aile başvurusu kabul edilenler hakkında çevre ve idareli koşulları, yaşları, karakter özellikleri, evlilik ve sosyal ilişkiler, çocuk yetiştirme konusunda davranış ve davranışları, diğer aile üyelerinin bu konudaki düşünceleri ve çocuk ile koruyucu aile ilişkileri açısından önem içeren yarı hususlar dikkate alınarak yapılan görüşmelerden elde edilen bilgilere ilişkin sosyal çözümleme raporu hazırlanmaktadır *
Sınırlı olanaklarıyla maksimum bir çaba ve özveri ile sürdürülen tüm çalışmalarının temel amacı ise bu özel ihtiyaç gruplarına en iyi şekilde hizmet sunulmasıdır
Dinç bir toplum ve mutlu yarınlar için sahip olduğumuz en değerli varlıklarımız çocuklarımızdırEnaz toprak erozyonu dek manâlı olan insan erozyonunun önlemek oysa ve ama toplumsal bir paylaşımla olası olabilecektir böylece Kurum yetim ve korunmaya yoksul çocuklar alanında ilk kez hizmet vermeye çalışmaktadır
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu; bu düşünceden yola çıkarak sınırlı olanakları çerçevesinde senelerdir vermekte olduğu bu hizmeti bizlerin katkılarıyla güçlendirmeyi ve korunmaya muhtaç durumdaki çocuklarımızı toplumsal bir bütünleşme, toplumsal bir paylaşım ile kucaklamayı hedeflemektedir
Yurdumuzdaki ilk koruyucu aile uygulaması 1949 yılında yapılmıştır Hizmetin geniş olarak uygulanmasına ise 1952 yılında başlanılmıştır
KORUYUCU AİLE HİZMETİ
Dağıtılmış nedenlerle öz ailesi yanında bakılamayan çocukların, kısa veya uzun süreli olarak bakımlarını üstlenen aile veya şahısların yanına, devlet denetiminde yetiştirilmeleri olarak tanımlanmakta ve bu hizmeti veren aile ya da kişilere KORUYUCU AİLE denilmektedir
02 Eylül 1990 tarihli Çocuk Hakları Sözleşmesinde; çocuğun ilk önce ailesi yanına, bu olası olmadığı taktirde ise uygun bir aile ortamı içinde yaşamını sürdürmesi ve gelişmesi hakkına özel bir yer verilmektedir Ülkemizin de imzalamış olduğu bu sözleşme ile Koruyucu Aile Hizmeti daha da önem kazanmaktadır
Çocuk Hakları Sözleşmesi ile vurgulanan Koruyucu Aile Hizmeti ’nin dayanağı Türk Uygar Kanunu ’nun 347maddesi ile 24051983 tarih ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu ’nun 22 ve 23 maddeleridir Koruyucu Aile Hizmeti bu maddeleri temel alarak hazırlanan 14101993 tarih ve 21728 sayılı Koruyucu Aile Yönetmeliği ile Yönetmeliğin koruyucu ailelere ödenen ücretlerle ilgili 22ve 24maddelerini değiştiren 10041997 tarih ve 22960 sayılı Devlete Ait Gazete ’de yayımlanan Yönetmeliğe ve söz konusu Yönetmeliğin 8, 18 ve 24 maddelerini değiştirerek 2 12 2000 tarih ve 24248 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmeliğe uygun bir şekilde yürütülmektedir
NEDEN KORUYUCU AİLE?
Çocukların sağlıklı gelişebilmeleri için kendilerini koruyacak, sevecek, destekleyecek, güven sağlayacak, sosyal ve maddi gereksinimlerini karışlayabilecek sıcak bir aile ortamına ihtiyaçları vardır Kuşkusuz annebabalar da çocuklarını en iyi şekilde geliştirmek için mücadele harcarlar Ancak hayat defalarca düşünülenler gibi olmayabilir Bazı aileler zihinsel, maddesel ya da psikolojik sorunları veya ekonomik yetersizlikleri, boşanma, vefat, hükümlülük gibi sosyal sorunları nedeniyle bütünlüklerini devam ettiremez ve çocuklarının gereksinimlerini karşılayamaz ülkü gelmektedirler
Böyle durumlarda çocuklara destek etmenin en iyi yolu öz ailesinin koşulları iyileşinceye değin diğer bir ailenin yanına bakımlarının sağlanması amacıyla Koruyucu Aile hizmetinden yararlandırılmasıdır
Koruyucu aile bakımının, çocuğa sağladığı aile ortamı çocuğun psikososyal gelişiminin sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilmesi açısından tartma taşımaktadır Kurum bakımının çocuk üzerindeki etkilerine karşın yapılan araştırmalar incelendiğinde de bu bakım türünün yalnızca pahalı olmadığı, çocuğun gelişimini bir takım yönlerden yetersiz tamamlamasına da yol açtığı ortaya çıkmıştır bu nedenle bütün dünya da korunmaya fakir çocuklar için en çok tercih edilen bakım şekli Koruyucu Aile bakımıdır
Koruyucu aile hizmetinde maksat, çocuk için karmaşık ve sorunlu olan bir dönemde itinalı davranılarak çocuğun bu dönemi örselenmeden geçirmesini ve adi hayatını devam ettirmesini sağlamaktır
Koruyucu aile çocuklara, öz ailesi, okulu ve çevresiyle ilişkilerini devam ettirmelerini sağlayarak muavin olur Bu Nedenle koruyucu aileler yalnızca çocuğa yardım etmekle kalmayıp, desteğe gereksinimi olan şiddet durumdaki aileye de destek etmiş olmaktadırlar
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu bir elinden tuttuğu ve tutmaya devam edeceği çocukların öbür elinin koruyucu aileler ve toplum kadar tutulmasını istemektedir İster koruyucu aile olarak, ister koruyucu aile hizmetini tanıtarak, ister koruyucu ailelere özel indirimler, destekler, teşvikler sağlayarak daha çok çocuğun koruyucu aileler yanında yetişmesine ortam yaratılması olanaklıdır
Bu çok manalı ve toplumsal geleceğimiz açısından hayati değere sahip alanda Devlet olarak her türlü olanağı sağlamaya çalıştığımız korunmaya muhtaç çocuklarımızın aile sıcaklığını yeterince yaşayabilmeleri için Koruyucu Aile Hizmetinin toplumun gereksinimleri doğrultusunda geliştirilerek yaygınlaştırılmasına karşın incelemeler yapılmaktadır Yılda ortalama 100 çocuk Koruyucu Aileler yanına yerleştirilmektedir
Koruyucu aile yanına yerleştirilebilen, korunan, güvenli olmayan ortamlardan uzaktan tutulan her çocuk sorumluluğu paylaşan herkesin sevinci, başarısı olacaktır
KORUYUCU AİLEDE HANGİ ÇOCUKLARA BAKILIR?
Koruyucu aile yanında yerleştirilen çocuklar; öz ailesi bulunan, öz ailesince bir vakit için bakılamayan, değişik nedenlerle evlat edindirilme şansını bütünüyle yitirmiş olan, kız veya erkek, sağlıklı veya özürlü tek veya kardeş olup, durumunun koruyucu aile yanına yerleştirilmeye yerinde olduğu sosyal çalışmacı tarafından emin çocuklardır
Bu hukuki çerçevede, haklarında korunma kararı alınmış çocukların koruyucu aileler yanında yerleştirilmeleri için öz ailelerinden muvafakat alınması zorunluluğu yoktur Bu çocuklar ailelerinden müsade alınmaksızın yerinde kuruluşlara ya da koruyucu aileler yanına yerleştirilebilmektedir
KORUYUCU AİLE YANINA KAÇ ÇOCUK YERLEŞTİRİLEBİLİR?
Koruyucu aile yanında maksimum 3 çocuk, aynı anda yerleştirilebilir Ancak, buna karâr verilirken bilhassa çocuklarla bire bir ilişki kurulma konusu irdelenir
İl Müdürlükleri ile yanına çocuk yerleştirilen koruyucu aile arasında, Kurumun ve koruyucu ailenin yükümlülüklerini içeren bir kontrat imzalanır Sözleşmenin Valilikçe onayından sonra çocuk bir tutanakla aileye teslim edilir
KİŞİ VEYA AİLELERİN KORUYUCU AİLE OLMASINA NASIL KARAR VERİLİR?
Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı olup,
Türkiye ’de kesintisiz ikamet eden,
Okur yazan olan,
Çocuğa kanunen bakmakla yükümlü öz anne baba veya vasi dışındaki herkes koruyucu aile olmak üzere İl Müdürlüklerine başvurulabilmektedir Eşlerin birlikte başvurmaları gerekmektedir
Bilhassa çocuğun yakın çevresinde olan akrabalar, komşular veya aile dostları seçim edilmektedir
Koruyucu aile elde etmek isteyen kişi bekar ise yerleştirilecek çocuğa öteki ebeveynin yoksunluğunu hissettirmeyecek akraba ilişkilerine sahip olması konusu değerlendirilmektedir
Başvuru Formu esnasında ilgili Sosyal Çalılşmacı kadar Koruyucu Aile Hizmetinin esasları, işleyişi ve aileye yerleştirilecek çocukların özellikleri hakkında bilgi verilmektedir
Üçüncü aşamada, bahşedilen bilgiler ışığında koruyucu aile olmaya muhakkak karar verilirse, Sosyal Çalışmacı kadar evde, işyerinde, başvuran ailenin çocuklarıyla vb bir dizi görüşmeler yapılmaktadır Bu görüşmelerde gaye ailenin ve çevresinin yerleştirilecek çocuğa her açıdan uygun olup olmadığının belirlenmesidir Bu bağlamda, koruyucu aile başvurusu kabul edilenler hakkında çevre ve idareli koşulları, yaşları, karakter özellikleri, evlilik ve sosyal ilişkiler, çocuk yetiştirme konusunda davranış ve davranışları, diğer aile üyelerinin bu konudaki düşünceleri ve çocuk ile koruyucu aile ilişkileri açısından önem içeren yarı hususlar dikkate alınarak yapılan görüşmelerden elde edilen bilgilere ilişkin sosyal çözümleme raporu hazırlanmaktadır *