Son Konu

Kreatinin Nedir ?

makaleci

Yeni Üye
Katılım
14 Ocak 2020
Mesajlar
351,088
Tepkime
0
Puanları
36
Yaş
36
Credits
0
Geri Bildirim : 0 / 0 / 0
Kreatinin Nedir
Kreatinin Nedir ? Kreatinin, kandaki filtreden geçirilip idrarla elimine edilecek olan, böbreklerden geçen kimyasal bir atık üründür. Kimyasal atık normal kas fonksiyonunun bir yan ürünüdür.Kreatinin bir tür amino asittir Bir insan ne kadar kaslıysa, o kadar fazla kreatinin üretir. Kandaki kreatinin seviyeleri hem bir kişinin sahip olduğu kas miktarını hem de böbrek fonksiyonu miktarını yansıtır.

Bu Makalede Kısaltma Kullanılmıştır : Kreatinin = KREA



Bu kimyasal atık parçalandıktan sonra kan dolaşımına girer. Sonrasında böbrekler bu atık maddeyi kandan uzaklaştırır. KREA daha sonra idrar yoluyla vücuttan çıkarılır.

Önemli : Kreatinin eksikliği durumunda belli belirtiler ortaya çıkar. Altta yatan sebebe göre farklı belirtiler ile karşılaşılabilir. Bunlardan ilki kas ağrısı, kas sertliği ya da kas zayıflığı gibi kas hastalıklarını işaret eden belirtilerdir.

Protein bakımından fakir beslenmek vücut kaslarında zayıflamaya dolayısıyla KREA. düşüklüğüne yol açabilir.

Not : KREA bir tür amino asittir

kreatinin
kreatinin

Kreatinin Normal Değeri Nedir ?
Normal böbrek fonksiyonu olan erkeklerin çoğunda yaklaşık 0.6 ila 1.2 miligram / desilitre- (mg / dL) KREA bulunur. Normal böbrek fonksiyonu olan kadınların çoğunda 0.5 ila 1.1 mg / dL KREA bulunur.

Kadınlar genellikle erkeklerden daha düşük KREA seviyelerine sahiptir, çünkü kadınlar ortalama olarak erkeklerden daha az kaslıdır.

Kandaki KREA seviyesini etkileyebilecek diğer faktörler : vücut büyüklüğü, aktivite seviyesi ve ilaçları içerir.

Böbrekler kan KREA’ni normal bir aralıkta tutar. KREA , böbrek fonksiyonunun oldukça güvenilir göstergesi olarak kabul edilir. Yüksek KREA düzeyi böbrek fonksiyon bozukluğunu veya böbrek hastalığına neden olabilir.

Kanda Kreatinin Belirtileri
Böbrek hasarı veya böbrek hastalığınız varsa böbrekler atığı verimli bir şekilde filtreleyemez.Kandaki KREA seviyelerinde bir artış olur. Sağlığınızı korumak için böbrek fonksiyonunu yerine getiremediğinde yada çalışma potansiyeli çok düştüğünde diyaliz gerekli olabilir.

Böbrek Yetmezliğinin Belirtileri
Hiçbir hastalık belirtisi olmayan bazı kişiler, rutin kan testlerinde yüksek KREA seviyeleri ile karşı karşıya kalabilirler. Sonuç olarak bu hastalar ilerlemiş böbrek hastalığı olduklarını öğrenirler.Böbrek yetmezliğinin belirtileri ortaya çıktığında, iştah kaybı, kusma, kaşıntı, halsizlik ve grip benzeri semptomlar görülebilir.

Ayrıca Bakınız : Gribe Ne İyi Gelir

Ayrıca ; Vücutta su birikirse bacaklarda şişme ve nefes darlığı oluşabilir.

kreatinin nedir
Kreatinin Testi
Kreatinin hem kanda hem de idrarda test edilebilir. Bu testler böbrek fonksiyonunun değerlendirilmesine yardımcı olabilir.

Serum kreatinin , kan dolaşımında ne kadar KREA olduğunu bulmak için laboratuvara gönderen bir testtir.

Serum kreatinininizin bilinmesi, doktorunuzun glomerüler filtrasyon hızınızı (GFR) belirlemek için yaşınız, cinsiyetiniz ve ırkınızla birlikte KREA seviyesini hesaplamasına izin verir.

GFR, böbrek fonksiyonunun bir ölçüsüdür. Düşük bir GFR, tıpkı yüksek bir serum KREA gibi, her zaman böbrek hastalığının kanıtı değildir. Sonuçlarınızı yorumlamanıza yardımcı olması için doktorunuzdan yardım isteyin.

KRA klerensi (Ccr veya CrCl) vücuttan ne kadar KREA temizlendiğini veya böbreklerin atıkları ne kadar iyi filtrelediğini ölçer. KREA klerensi, idrar testi ve kan testinin bir kombinasyonunu gerektirir. İdrar 24 saatlik bir süre boyunca toplanması gerektiğinden, KREA klerensi genellikle serum KREA değerlendirildikten ve GFR hesaplandıktan sonra yapılır.

Kreatinin Yüksekliği Nedenleri Nelerdir ?
Yüksek Kreatinin seviyelerinin bazı nedenleri:

Kronik böbrek hastalığı
Böbrek tıkanıklığı
Dehidrasyon
Yüksek Oranda Proteinli Beslenme
Yoğun şekilde egzersiz veya spor yapmak
Bazı İlaçlar ( Trimetoprim gibi antibiyotikler ve simetidin gibi H2 blokerleri ölçülen serum KREA düzeylerinde geçici bir artışa neden olabilir. )
Düşük Kreatinin Seviyesi Nedenleri Nelerdir ? |
Düşük KREA seviyelerinin bazı nedenleri:

Düşük kas kütlesi : Yaşlı insanların kas kütlesi yaşla birlikte azaldıkça daha fazla risk altına girer. Yetersiz beslenme ayrıca düşük kas kütlesi ve düşük KREA düzeylerine neden olabilir.
Gebelik
Aşırı Kilo Kaybı – Hızlı Kilo Verme : Kilo kaybı, kas kütlesinin azalmasına ve düşük KREA seviyelerine yol açabilir.
Sıkça Sorulan Sorular ?
#Doktorum Kanımda Ne Kadar KREA Bulunduğuna Bakarak Böbreklerimin Düzgün Çalışıp Çalışmadığını Anlayabilir Mi ?
Hayır. Kanınızdaki kreatin’in miktarına bakmak böbrek sağlığınızı kontrol etmenin en iyi yolu değildir.Test Kanınızdaki KREA seviyesinin yaşınız, ırkınız, cinsiyetinizi etkilendiği için yapılır. (Başka bir deyişle, “normal” olarak kabul edilen şey bu faktörlere bağlıdır.) Böbreklerinizin düzgün çalışıp çalışmadığını öğrenmenin en iyi yolu glomerüler filtrasyon hızınıza (GFR) bakmaktır .

GFR kan çalışması raporunuzda bulunabilen rutin bir laboratuvardır. Aşağıdaki durumlarda böbrek hastalığınız olabilir: GFR Sonucunuz ;

Üç ay boyunca 60’ın altında ise
Böbrek hasarı belirtilerinin 60’ın üstünde olması (idrarda protein olması böbrek hasarının bir işaretidir)
#Başka Testlere Ihtiyacım Var Mı?
Evet, böbrek fonksiyonunu kontrol etmek için bir başka önemli test de idrar testidir. Numune kabı adı verilen temiz bir bardağa işemeniz istenecektir . Testi yapmak için sadece yaklaşık iki yemek kaşığı idrar gerekir. İdrar, ACR (albümin-KREA oranı) adı verilen bir testin yapıldığı bir laboratuvara gönderilecektir.

ACR, idrarınızda albümin adı verilen bir protein türü olup olmadığını gösterir . İdrarınızdaki normal miktarda albümin 30 mg / g’dan azdır.

30 mg / g’ın üzerindeki herhangi bir şey, GFR numaranız 60’ın üzerinde olsa bile böbrek hastalığınız olduğu anlamına gelebilir.

Bu test aynı zamanda bir kişinin böbrek hastalığının kötüleşme olasılığına bakmak için de kullanılır. Buna ilerleme riski denir. Yüksek miktarda albümin bulundurmak daha yüksek bir riske işaret eder.

#Böbrek Fonksiyonunu Belirlemek Için Tek Başına Kreatinin Kullanılabileceği Durumlar Var Mı?
Bu önemli bir sorudur.Kan dolaşımınızdaki KREA (“serum kreatinin” denir) ve idrarınızdaki kreatinine (“kreatinin klerensi” denir) bakmak arasında bir fark vardır.Bu iki farklı laboratuvar testidir.Serum KREA rutin laboratuvar raporunun bir parçasıdır; kreatinin klirensi değildir.

Kreatinin klerensi zamanlanmış bir idrar örneği gerektirir.Belirli bir süre içinde geçirdiğiniz tüm idrar ( genellikle 24 saat – bir kapta saklanır yada toplanır) ve test edilir. Sonuç, böbreklerinizden idrarınıza ne kadar KREA geçtiğini gösterir. Böbreklerinizin atık ürünleri kanınızdan ne kadar iyi çıkardığını göstermeye yardımcı olur.

#Anormal Kreatinin Testi Sonucunu Anlama
Düşük GFR veya KREA klerensi böbrek hastalığını gösterir . Böbrek fonksiyonundaki düşüş akut (ani, sıklıkla geri dönüşümlü) veya kronik (uzun süreli ve geri döndürülemez) olabilir.

Zaman içinde tekrarlanan GFR veya KREA klerensi ölçümleri böbrek hastalığını akut veya kronik olarak tanımlayabilir. Kreatinin Nedir sorusuna böylelilkle cevap vermiş olduk. Artık bu konuda bir bilginiz var.

Böbrek fonksiyonu ve KREA klerensi doğal olarak yaşla birlikte azalır. Neyse ki, böbrekler büyük bir rezerv kapasitesine sahiptir. Çoğu insan böbrek fonksiyonlarının yüzde 30 ila 40’ını önemli bir problem yaşamadan kaybedebilir.

Doktorlar GFR kullanan bir evreleme sistemi ile kronik böbrek hastalığının şiddetini belirler :

Aşama 1: GFR 90 veya üstü (normal böbrek fonksiyonu)
Aşama 2: GFR 60-89 (böbrek fonksiyonunda hafif düşüş)
Aşama 3a: GFR 45-59 (böbrek fonksiyonunda hafif ila orta derecede düşüş)
Aşama 3b GFR 30 – 44 (böbrek fonksiyonunda orta ila şiddetli düşüş)
Aşama 4: GFR 15-29 (böbrek fonksiyonunda ciddi düşüş)
şama 5: GFR 15’ten az ( böbrek yetmezliği , genellikle diyaliz gerektirir )
60 yaşın üzerindeki insanlar görünüşte normal bir kreatinin kan seviyesine sahip olabilir, ancak yine de düşük GFR ve KREA klirensine sahiptir. 24 saatlik idrar toplama yöntemi veya GFR tahmin formüllerinden biri, böbrek fonksiyonundaki düşüşü daha doğru bir şekilde tanımlayabilir.

#Düşük Kreatinin Varsa Ne Yapmalı?
Düşük bir GFR veya KREA klerensiniz varsa, doktorunuz sorunu çözmek için sizinle bir eylem planı tasarlayacaktır.

Kronik böbrek hastalığının ana nedenleri yüksek tansiyon ve diyabettir . Bu koşullara sahipseniz, ilk adım onları doğru beslenme, egzersiz ve ilaçlarla kontrol altına almaktır . Bu koşullar mevcut değilse, böbrek hastalığının nedenini belirlemek için daha fazla test gerekebilir.

GFR veya KREA klerensinin periyodik olarak kontrol edilmesi, sizin ve doktorunuzun zaman içinde böbrek fonksiyonundaki herhangi bir düşüşü takip etmenizi sağlar. Böbrek fonksiyonundaki herhangi bir düşüşe uyum sağlamak için doktorunuzun ilaçlarınızda değişiklik yapması gerekebilir.

Reçetesiz satılan ilaçlar (özellikle hafif ağrılar, ağrılar ve baş ağrıları için kullanılan ilaçlar), otlar ve takviyelerin hepsi böbreklerinizi etkileyebilir, önce doktorunuzla görüşmeden bunlardan hiçbirini almayın.

ÖZET :
Kreatinin vücutta dengede olmak zorundadır. KREA kan testi, kandaki KREA seviyesini ölçer. Bu kan testinin sonucu yararlıdır, çünkü böbreklerin ne kadar iyi çalıştığı ile ilgili bilgi verir. KREA kan testi doktorların böbrek hastalığını teşhis etmesine yardımcı olur.
Kötü çalışan bir böbrek, genellikle kreatininini de filtreleyemez, bu da kandaki seviyelerin yükselmesine neden olur. Kreatinin kasların çok fazla gelişmesinden kaynaklıda olabilir. Yani çok fazla spor yapacağım kas yapacağım diye hasta olabileceğinizi unutmayın !
Avrupa Klinik Beslenme Dergisi’nde yapılan sistematik bir derleme; diyet liflerinin, kronik böbrek hastalığı olan kişilerde KREA düzeylerini düşürdüğüne dikkat çekti. Böbrekler ve kaslar ile ilgili olan Kreatinin hakkında sizlere bilgi vermeye çalıştık . Bu gibi durumlara bağlı olarak yada doğal olarak doktora görünmeniz en mantıklı ve doğru olanıdır.
 
Üst Alt