Kronik Bronşit nedir?
Kronik Bronşit Hastalığı
Kronik bronşit sessiz başlayıp yavaş bir ilerleme göstererek yıllar boyu süren ve sonunda ağır solunum yetmezliğine yol açan bir hastalıktır, iki yıldan uzun bir süre zaman zaman yinelemelerle aylarca süren öksürük ve balgam yakınmaları olan bir hastaya, verem gibi aynı belirtileri veren başka bir hastalık olasılığı elendikten daha sonra kronik bronşit tanışı konabilir
Nedenleri :
Kronik bronşitin nedenleri bütün ve açık biçimde ortaya konamamıştır Aracısız hastalık nedeni değilse de hazırlayıcı üç manâlı etmen olarak sigara dumanı, hava kirliliği ve solunum yolları enfeksiyonları gösterilebilir Bu etkenler yalnız kronik bronşite yok, yatkınlığı olan kişilerde başka koşullarla birleşerek solunum yolu hastalıklarına da yol açmaktadır Doğumdan başlayarak var olan kişisel yatkınlığın öyle önemli olmadığı, hastalığın gelişmesinde kötü sağlık durumu koşullarının ve kötü alışkanlıkların belirleyici olduğu kabul edilmektedir
Sigara dumanı ve hava kirliliği bronş ağacında mukus yapımım artıran en önemli etkenlerdir Bunlara bir enfeksiyonun da eklenmesiyle bronş mukozasının hastalanması kolaylaşır Hava kirliliğine yol açan gaz ve tozların özellikle sanayi bölgelerinde epeyce belirleyici etkisi vardır Amonyak, aseton, asetik asit, hidroklorik asit, hidroflüorik asit, metal buharları, hidrojen sülfür ve kükürt dioksit son derece zararlıdır Hava kirliliğinin önemini belirlemeye yönelik istatistik çalışmalar, kronik bronşit olgulannın ve bu hastalıktan vefat oranının artışı ile mevsimlik sis yoğunluğunun bilhassa de havadaki kükürt dioksit ve sisle girift duman (smog) yoğunluğunun artışı aralarında çok yakın bir ilişki olduğunu göstermiştir
Belirtileri
Hastalığın en kayda değer belirtisi kuru veya balgamlı öksürüktür Fakat balgam yutağa gelince dışarı atılmak yerine yutulabilir Ateş genel olarak hafiftir Solunum zorlaşmıştır ve solunum sorunları ön plandadır solunum yetmezliği, somut zor masraf durumunda hastanın hareketlerim kısıtlayacak ölçüde artabilir Nefes darlığının nedenim bilmek için kronik bronşite ast olarak akciğerlerde ortaya meydana çıkan değişiklikleri anlayışlı olmak gerekir Bronşların hava geçişini karşılayan iç boşluğu, bir yanlamasına eksüda ve mukoza salgısının artarak birikmesi, öte taraftan bronş duvarının damarlardan sızan sıvı sebebiyle şişerek kalınlaşması sonucunda kayda değer ölçüde daralmıştır Hastalık sırasında bronş duvarındaki esnek liflerin yerini sert bağdoku lifleri alır böylece esnekliği eksilen bronşlar solunum esnasında yeterince genişleyemez Tüm bu değişiklikler solunum hareketlerine karşısında direnen bir zorlama oluşturur Akciğerlere giren hava akımı aşın ölçüde sınırlanır ve fakat dinlenme sırasındaki gereksinimi karşılayabilir
Vücudun oksijen gereksinimini artıran kas hareketleri esnasında tüm dengeler tepetaklak olur solunum yetmezliği, yani son derece zorlukla sürdürülen beceriksiz solunum gözlenir Hasta dinlenmek zorunda kalır nefes darlığı nedeniyle karşılanamayan süratli soluma gereksinimi, akciğerlerin daha fazla kanı oksijenlendirebilmek için daha hızlı çalışmak zorunda kalmasının sonucudur Fiziki güç harcandığında dokularda oksijen gereksinimi ve karbon dioksit üretimi artar Bronşitli hastanın akciğerleri, kana tatmin edici oksijen sağlayabilecek durumda değildir Sonuçta dolaşımdaki kanda oksijen miktarı azalır Oksijen açığım kapatmak için solunum hareketleri daha sık ve derindir Hasta sıkıntıyla hava gereksinimi duyar, yani nefes darlığından yakınır
Çare
Alınması gereken ilk tedbir sigaranın bırakılmasıdır Kronik bronşitin gelişmesinde sigaranın baş sorumluluk sahibi olduğu genelde kabul edilen bir gerçektir Uzun süre sigara içen bir hasta sigarayı bıraktığında veya azalttığında bilhassa sabahleyin yataktan kalkınca yaşanan sıkıntılı öksürük nöbetleri ve çıkarılan balgamın kısa sürede ortadan kalktığı, solunumun kolaylaştığı ve genel sıhhat durumunun çabuk düzeldiği gözlenir Bu Nedenle sigaranın kronik bronşit gelişimindeki etkisi, sigara bırakıldığında gözlenen sonuçlara bakılarak zahmetsizce kanıtlanabilir
Hava kirliliği manâlı bir sorundur Çoğu süre bireysel çözümlerin ötesine taşmakla birlikte, benekli havayı solumaktan özenle kaçınmak gerekir Solunum sisteminin hava kirliliğine de emrindeki olarak büyüyen kronik hastalıklarından vefat oranı son derece yüksektir Bu şart sanayi merkezleri ve büyük şehirlerden elde edilen istatistik bilimi verilerde açık biçimde ortaya çıkar Bu verilere tarafından kronik solunum sistemi hastalıklarından vefat, kalp damar hastalıklarından vefat oranının arkasında ikinci sırayı almaktadır bu nedenle kronik bronşit hastalarının havanın kirli olduğu yerlerden uzakta durması yaşamsal bir önem taşır Bu hastalar yılın açıklanmış zamanlarını, bilhassa kış aylarında sis görülmeyen, nem oranı düşük, yumuşak ve ılıman bir havası olan bölgelerde geçirmeye itina göstermelidirler Bronşitin yinelenme ve kronikleşme eğilimi gösterdiği hastaların, tozlu ya da zararlı gazlara açık bir ortamda çalışıyorlarsa, meslek değiştirmeleri gerekebilir
Kronik bronşitin ilerlemesine ya da giderek kötüleşmesine neden olan enfeksiyonlar da önemlidir Enfeksiyon etkeni olan bakteri ve virüslerin solunum yollarına girişi engellenemez; lakin kış aylarında görülen salgın hastalıklarda bulaşmaya karşı genel önlemler alınabilir öte taraftan mikropların gelişmesine yerinde bir ortamın oluşması da engellenebilir
Kış aylarında yaygın olarak görülen akut bronşit olgularında yatakta dinlenmeye itina gösterilmeli, iyileşme dönemi evde geçirilmelidir Bu Nedenle hem soğuktan ve ani sıcaklık değişimlerinden korunma sağlanır, hem de solunum yolları için son derece zararlı olan sis ve lekeli dumanın solunması önlenir Aşırıya kaçmamak koşuluyla hastanın bulunduğu ortam iyi ısıtılmalı, nem oranı yeterli olmalıdır bu nedenle radyatör ya da sobaların üstünde su bulundurulmalıdır
Kronik bronşitli hastaların tedavisinde kullanılan ilaçlar hastanın ve hastalığın durumuna tarafından seçilir Her şeyden önce balgamın akışkanlığım artırıcı ve yoğunluğunu azaltıcı ilaçlar kullanılır Bronş mukozasındaki irin için iltihap giderici ilaçlara başvurulur Keza keza bronşit sonucu gelişen daralmayı önlemek, keza de salgılanan balgamın daha kolay atılabilmesini sağlamak için bronş genişletici ilaçlar kullanılmalıdır Aracısız solunum yoluna uygulanan ilaçlar ve solunum alıştırmaları kronik bronşitte fazla faydalı olmaktadır Solunum tedavisi yerinde bir alet ile farklı alanlara yönlendirilmiş ilaçların aerosol olarak püskürtülmesi biçiminde uygulanır Bu yöntemle antibiyotik, balgam söktürücü, bronş genişletici ve iltihap giderici ilaçlar verilebilir İlacın aracısız solunum yoluna verilmesi, sindirim sisteminden ve kandan geçerek zararlı etkiler yaratmasını engeller Bu yöntemle hap, etkilenmesi istenen dokuya aracısız olarak ulaştırılabilir
Solunum alıştırmalarının tedaviden çok, koruyucu etkileri vardır Bu yolla hastaya nasıl daha iyi benzi atmış alıp verebileceği öğretilir
Antibiyotik tedavisi yıllarca son derece gelişi güzel uygulanmıştırAntibiyotik tedavisi sadece ateş, öksürük ve fazla balgam tümdengelim gibi enfeksiyon belirtilerinin alevlendiği durumlarda uygulanır Bu kullanım için sorumluluk sahibi bakterileri ve dürüst antibiyotiği tahsis etmek nedeniyle balgam kültürü alınmalı, antibiyogram yapılmalıdır Bu Nedenle hastalık etkenine aleyhinde etkili olan antibiyotik belirlenebilir
Seçme Parça *
Kronik Bronşit Hastalığı
Kronik bronşit sessiz başlayıp yavaş bir ilerleme göstererek yıllar boyu süren ve sonunda ağır solunum yetmezliğine yol açan bir hastalıktır, iki yıldan uzun bir süre zaman zaman yinelemelerle aylarca süren öksürük ve balgam yakınmaları olan bir hastaya, verem gibi aynı belirtileri veren başka bir hastalık olasılığı elendikten daha sonra kronik bronşit tanışı konabilir
Nedenleri :
Kronik bronşitin nedenleri bütün ve açık biçimde ortaya konamamıştır Aracısız hastalık nedeni değilse de hazırlayıcı üç manâlı etmen olarak sigara dumanı, hava kirliliği ve solunum yolları enfeksiyonları gösterilebilir Bu etkenler yalnız kronik bronşite yok, yatkınlığı olan kişilerde başka koşullarla birleşerek solunum yolu hastalıklarına da yol açmaktadır Doğumdan başlayarak var olan kişisel yatkınlığın öyle önemli olmadığı, hastalığın gelişmesinde kötü sağlık durumu koşullarının ve kötü alışkanlıkların belirleyici olduğu kabul edilmektedir
Sigara dumanı ve hava kirliliği bronş ağacında mukus yapımım artıran en önemli etkenlerdir Bunlara bir enfeksiyonun da eklenmesiyle bronş mukozasının hastalanması kolaylaşır Hava kirliliğine yol açan gaz ve tozların özellikle sanayi bölgelerinde epeyce belirleyici etkisi vardır Amonyak, aseton, asetik asit, hidroklorik asit, hidroflüorik asit, metal buharları, hidrojen sülfür ve kükürt dioksit son derece zararlıdır Hava kirliliğinin önemini belirlemeye yönelik istatistik çalışmalar, kronik bronşit olgulannın ve bu hastalıktan vefat oranının artışı ile mevsimlik sis yoğunluğunun bilhassa de havadaki kükürt dioksit ve sisle girift duman (smog) yoğunluğunun artışı aralarında çok yakın bir ilişki olduğunu göstermiştir
Belirtileri
Hastalığın en kayda değer belirtisi kuru veya balgamlı öksürüktür Fakat balgam yutağa gelince dışarı atılmak yerine yutulabilir Ateş genel olarak hafiftir Solunum zorlaşmıştır ve solunum sorunları ön plandadır solunum yetmezliği, somut zor masraf durumunda hastanın hareketlerim kısıtlayacak ölçüde artabilir Nefes darlığının nedenim bilmek için kronik bronşite ast olarak akciğerlerde ortaya meydana çıkan değişiklikleri anlayışlı olmak gerekir Bronşların hava geçişini karşılayan iç boşluğu, bir yanlamasına eksüda ve mukoza salgısının artarak birikmesi, öte taraftan bronş duvarının damarlardan sızan sıvı sebebiyle şişerek kalınlaşması sonucunda kayda değer ölçüde daralmıştır Hastalık sırasında bronş duvarındaki esnek liflerin yerini sert bağdoku lifleri alır böylece esnekliği eksilen bronşlar solunum esnasında yeterince genişleyemez Tüm bu değişiklikler solunum hareketlerine karşısında direnen bir zorlama oluşturur Akciğerlere giren hava akımı aşın ölçüde sınırlanır ve fakat dinlenme sırasındaki gereksinimi karşılayabilir
Vücudun oksijen gereksinimini artıran kas hareketleri esnasında tüm dengeler tepetaklak olur solunum yetmezliği, yani son derece zorlukla sürdürülen beceriksiz solunum gözlenir Hasta dinlenmek zorunda kalır nefes darlığı nedeniyle karşılanamayan süratli soluma gereksinimi, akciğerlerin daha fazla kanı oksijenlendirebilmek için daha hızlı çalışmak zorunda kalmasının sonucudur Fiziki güç harcandığında dokularda oksijen gereksinimi ve karbon dioksit üretimi artar Bronşitli hastanın akciğerleri, kana tatmin edici oksijen sağlayabilecek durumda değildir Sonuçta dolaşımdaki kanda oksijen miktarı azalır Oksijen açığım kapatmak için solunum hareketleri daha sık ve derindir Hasta sıkıntıyla hava gereksinimi duyar, yani nefes darlığından yakınır
Çare
Alınması gereken ilk tedbir sigaranın bırakılmasıdır Kronik bronşitin gelişmesinde sigaranın baş sorumluluk sahibi olduğu genelde kabul edilen bir gerçektir Uzun süre sigara içen bir hasta sigarayı bıraktığında veya azalttığında bilhassa sabahleyin yataktan kalkınca yaşanan sıkıntılı öksürük nöbetleri ve çıkarılan balgamın kısa sürede ortadan kalktığı, solunumun kolaylaştığı ve genel sıhhat durumunun çabuk düzeldiği gözlenir Bu Nedenle sigaranın kronik bronşit gelişimindeki etkisi, sigara bırakıldığında gözlenen sonuçlara bakılarak zahmetsizce kanıtlanabilir
Hava kirliliği manâlı bir sorundur Çoğu süre bireysel çözümlerin ötesine taşmakla birlikte, benekli havayı solumaktan özenle kaçınmak gerekir Solunum sisteminin hava kirliliğine de emrindeki olarak büyüyen kronik hastalıklarından vefat oranı son derece yüksektir Bu şart sanayi merkezleri ve büyük şehirlerden elde edilen istatistik bilimi verilerde açık biçimde ortaya çıkar Bu verilere tarafından kronik solunum sistemi hastalıklarından vefat, kalp damar hastalıklarından vefat oranının arkasında ikinci sırayı almaktadır bu nedenle kronik bronşit hastalarının havanın kirli olduğu yerlerden uzakta durması yaşamsal bir önem taşır Bu hastalar yılın açıklanmış zamanlarını, bilhassa kış aylarında sis görülmeyen, nem oranı düşük, yumuşak ve ılıman bir havası olan bölgelerde geçirmeye itina göstermelidirler Bronşitin yinelenme ve kronikleşme eğilimi gösterdiği hastaların, tozlu ya da zararlı gazlara açık bir ortamda çalışıyorlarsa, meslek değiştirmeleri gerekebilir
Kronik bronşitin ilerlemesine ya da giderek kötüleşmesine neden olan enfeksiyonlar da önemlidir Enfeksiyon etkeni olan bakteri ve virüslerin solunum yollarına girişi engellenemez; lakin kış aylarında görülen salgın hastalıklarda bulaşmaya karşı genel önlemler alınabilir öte taraftan mikropların gelişmesine yerinde bir ortamın oluşması da engellenebilir
Kış aylarında yaygın olarak görülen akut bronşit olgularında yatakta dinlenmeye itina gösterilmeli, iyileşme dönemi evde geçirilmelidir Bu Nedenle hem soğuktan ve ani sıcaklık değişimlerinden korunma sağlanır, hem de solunum yolları için son derece zararlı olan sis ve lekeli dumanın solunması önlenir Aşırıya kaçmamak koşuluyla hastanın bulunduğu ortam iyi ısıtılmalı, nem oranı yeterli olmalıdır bu nedenle radyatör ya da sobaların üstünde su bulundurulmalıdır
Kronik bronşitli hastaların tedavisinde kullanılan ilaçlar hastanın ve hastalığın durumuna tarafından seçilir Her şeyden önce balgamın akışkanlığım artırıcı ve yoğunluğunu azaltıcı ilaçlar kullanılır Bronş mukozasındaki irin için iltihap giderici ilaçlara başvurulur Keza keza bronşit sonucu gelişen daralmayı önlemek, keza de salgılanan balgamın daha kolay atılabilmesini sağlamak için bronş genişletici ilaçlar kullanılmalıdır Aracısız solunum yoluna uygulanan ilaçlar ve solunum alıştırmaları kronik bronşitte fazla faydalı olmaktadır Solunum tedavisi yerinde bir alet ile farklı alanlara yönlendirilmiş ilaçların aerosol olarak püskürtülmesi biçiminde uygulanır Bu yöntemle antibiyotik, balgam söktürücü, bronş genişletici ve iltihap giderici ilaçlar verilebilir İlacın aracısız solunum yoluna verilmesi, sindirim sisteminden ve kandan geçerek zararlı etkiler yaratmasını engeller Bu yöntemle hap, etkilenmesi istenen dokuya aracısız olarak ulaştırılabilir
Solunum alıştırmalarının tedaviden çok, koruyucu etkileri vardır Bu yolla hastaya nasıl daha iyi benzi atmış alıp verebileceği öğretilir
Antibiyotik tedavisi yıllarca son derece gelişi güzel uygulanmıştırAntibiyotik tedavisi sadece ateş, öksürük ve fazla balgam tümdengelim gibi enfeksiyon belirtilerinin alevlendiği durumlarda uygulanır Bu kullanım için sorumluluk sahibi bakterileri ve dürüst antibiyotiği tahsis etmek nedeniyle balgam kültürü alınmalı, antibiyogram yapılmalıdır Bu Nedenle hastalık etkenine aleyhinde etkili olan antibiyotik belirlenebilir
Seçme Parça *