Kulak Cınlaması Tinnitus
Soru 1: Tinnitus (Kulak Cınlaması) nedir?
Cevap 1: Dışarıdan hic bir ses veya elektriksel uyaran gelmediği halde kulakta veya başta işitilen cınlama, uğultu veya gurultu gibi her turlu sese Tinnitus diyoruz
Tinnitus, latince tinnirekelimesinden turetilmiştir Tinnire, can calmak, zil calmak anlamlarına gelen bir sozcuktur Tinnitus, tek başına bir hastalık ismi değil, işitme sistemindeki bir bozukluğun işaretidir; iştahsızlık, bulantı, karın ağrısı, başağrısı, başdonmesi, işitme kaybı gibi bir yakınmadır ve Kulak, Burun, Boğaz polikliniklerinde en sık duyulan yakınmalar arasındadır Tinnituskelimesinin karşılığı olarak Kulak Gurultususozcukleri daha anlamlı olmasına rağmen, alışılmış olduğu icin, Kulak Cınlamasıterimi tercih edilmektedir
Soru 2: İnsanlık tarihinde, tinnitus ne zamandan beri biliniyor ve ne gibi bilgiler mevcut?
Cevap 2: Tinnitus 5000 yıldan beri bilinmektedir İlk cağlarda tanrıların veya kotu ruhların, bir hatasından dolayı kişiye kızması sonucu Tinnitusun meydana geldiği sanılırdı Bu hurafelere inanarak adaklar ve kurbanlar kesilir ve Tinnitusun gecmesi beklenirdi Tıptaki ilerlemenin cok yavaş oluşu yuzunden hurafeler asırlarca surmuştur Son 300 yılda her hastalığın bir biyolojik sebebi olduğu duşuncesi gelişmiş ve hastalıklarda gercek tedaviye yaklaşılmıştır Oysa bu duşunce 2500 yıl once Hipokrat tarafından cok acık bicimde ortaya konmuştu 4500 yıl once yazılmış bir Mısır papirusunde cadıların buyu yaptığı bir kulaktan soz ediliyordu O zamanki ilk tedavi yaklaşımları kulağa bazı sıvılar akıtılması veya zehirsiz yılan derilerinin yakılmasıyla cıkan dumanın kulağa uflenerek cadıların kovulması ve buyunun bozulması şeklindeydi Cok daha sonraları ( miladdan sonra 6 yuzyılda) yazılmış bir başka Mısır papirusunde Kulaklardaki gurultulerden ozellikle soz ediliyordu Yuz yıl sonra Suriyelilerden kalan bilgilere gore tinnitusun tedavisi hastanın işittiği tinnitus seslerine gore değişiyordu Bazı hastaların kulağına ceşitli sıvılar damlatılıyor, veya o sıvılarla ıslatılmış koyun yunu gibi maddelerle yapılmış tıkaclar sokuluyordu Bu yaklaşımın en onemli yanı, Tinnitusun bir hastalık olarak kabul edilmesi ve iyileştirilmesi icin birşeyler yapılmaya calışılmasıydı
16 yuzyıldaki inanışa gore, kafanın icinde sıkışıp kalmış hava dışarı cıkarken, cıkış hızına bağlı olarak cıkardığı ses Tinnitustu Havanın sıkışıklığına gore Tinnitusun ozelliği değişiyordu Bu goruşten hareketle, kafatasından bir parca kemik cıkarılarak hava deliği acılmış ve sonuc, hastaların kaybedilmesiyle husran olmuştur Ancak kulaktaki havanın emilmesi cabaları uzun yıllar surmuştur
17 yuzyılda tinnitus tıp dunyasının ilgisini cekmeye ve ceşitli makaleler yayınlanmaya başlamıştır 1683 te Du Verney tinnitusun kulak ve beyin hastalıklarından kaynaklandığını ileri surmuştur 1727 de Wepfer bir makalesinde yuksek gurultulerin tinnitusu hafiflettiğini yazmıştır
18 yuzyılda dikkatlerin coğu Ostaki borusuna yonelmişti Ostaki borusu, orta kulak ile nazofarinks arasında hava gecişini sağlayan bir yapıdır Nazofarinks soluk ile alınan havanın burundan sonra gectiği yerdir Ostaki borusu normal olarak kapalı durur, sadece yutkunurken ve esnerken saniyenin onda biri kadar bir sure acık kalır
18 yuzyıl inanışına gore Ostaki borusunun ceşitli sebeplerle hic acılmaması orta kulağın havalanmasını onler ve tinnitusa neden olurdu
19 yuzyılda tinnitus konusunda pek az ilerleme oldu 1821 de İtard, ve 1891 de McNaugton oldukca onemli calışmalar yapıp yayınladılar İtard maskeleme ile ilgili ilk ilkel yontemlerden soz etti
1868 de Brenner statik elektrikle tinnitusu tedavi etmeye uğraştı ama başarısız oldu Daha sonra McNaugton daha gelişmiş bir elektroterapi ile tinnitusu tedavi etmek istedi fakat sonuc tam bir duş kırıklığı idi
18 yuzyılda Avrupa'da insanlar ortalama 38 yıl yaşardı Bizim hastalarımızın yaş ortalamasının 52 yıldır ve coğunun tinnitusu 4045 yaşları arasında başlamıştır Dolayısiyle 18 yuzyılda tinnituslu hasta sayısı az olması ihtimali gucludur O yıllarda tinnitus konusundaki talep azlığı bilimsel calışmaların azlığının asıl nedeni olabilir
Tıptaki yetersizlik 17 yuzyılda tinnitus konusunda şarlatanların meydana cıkmasına yol acmıştır Şarlatanlar yuzdeyuz tedavi vaadi ile para kazanırlar O yıllarda İngiltere'de şarlatanlar pazar yerinde cadır kurup tedavi umudu satarlardı İktidarların guc kaybedip kamu yonetiminin zayıfladığı zamanlar sayıları coğalırdı Hastalar tedavinin işe yaramadığını anladığında şarlatanlar coktan uzak bir kasabaya gitmiş, başka bir pazar yerinde yararsız tedavileri satıyor olurdu O zamanlar tinnitus hastaları hastaneye gitse ve Kafamdaki gurultuler rahatsız ediyordese deli diye tımarhaneye kapatılma riskleri cok yuksekti Hekimlerin soylediği tek şey ise Tinnitusla yaşamayı oğrenyada Onunla arkadaş olgibi sozlerdi Oysa şarlatanların vaadettiği sahte tedaviler dayanılmaz cazibelere sahipti: Ucuz, %100 etkili , hic tehlikesiz, Ayrıca her hastalık icin gecerliydi Tinnitus hastaları birkac kez denedikten sonra bile belki yararı olur umuduyla caresizlikle tekrar şarlatanların ellerine duşuyordu
Soru 3: Tinnitus yaşam kalitesini ciddi bicimde etkileyebilir mi?
Cevap 3: Tinnitus hastaları genellikle bu sorunun sadece kendilerinde olduğunu sanırlar ve başkalarına kulaklarındaki gurultuden bahsetmenin deli sacmasısanılacağından korkarlar Bu hastaların bircoğu gurultulu ortamda konuşmakta sıkıntı ceker Bunun sonucu kalabalık yerlerden uzak dururlar ve bu davranış kendilerini başkalarından izole etme sonucunu getirir Gunumuzun toplumunda bu izolasyon bile yaşam kalitesini ciddi bicimde bozmaya yeterlidir
Bugune kadar tedavi ettiğimiz hastalar arasında tinnitus yuzunden işitmeden tamamen vazgecmeye hazır hastalar olduğu gibi intihardan sozeden hastalar da olmuştur Bu hastalardaki tinnitusun bu kadar şiddetli rahatsız edici ozelliği maskeleme yontemiyle giderilmektedir
Tinnitus hastanın yaşamını tehdit eden bir hastalığın ilk veya en bariz belirtisi olmasa bile oluşturduğu psikolojik etkileriyle hastanın ve dolaylı olarak diğer aile fertlerinin yaşam kalitelerini ciddi bicimde kotuleştirebilir
Soru 4: Arasıra kulaklarımda bir cınlama oluyor Bu bir hastalık belirtisimidir?
Cevap 4: Hayır değildir Soylediğiniz kadarıyla bu bir hastalık belirtisi olamaz Tinnitus en cok kulakta bazen de başımızın herhangibir yerinde işittiğimiz cınlama, uğultu, tıkırtı, gurultu, hışırtı gibi seslere verdiğimiz isimdir Tıptaki adı budur Tinnitus cok yaygındır ve rahatsız etmedikce sorun olarak kabul edilmemelidir ABD'de 42000000 kişi rahatsız edici Tinnitustan yakınmaktadır Tinnitus hic nedensiz gelip gidebilir veya devamlı bir sesin varlığını duyabilirsiniz Tinnitusun perdesi, kalın bir uğultudan cok ince bir ıslık sesine kadar değişebilir Tinnitusu bir kulakta yada her iki kulakta birden duyabilirsiniz Cınlama devamlı olduğu zaman can sıkıcı ve dikkat cekici olabilir ABD'de 7000000 kişi rahatsız edici Tinnitus yuzunden yaşamlarını normal bicimde surdurememektedir
Soru 5: İşitme sisteminin periferik ve santral bolumu ne demektir? Santral ve periferik tinnitus ne demektir?
Cevap 5: İşitme ve denge sistemi
aKulak
bSinir bağlantıları
cBeyindeki merkezlerden oluşur Bu sistem geleneksel olarak periferik ve santral diye iki anatomik bolgeye ayrılır Periferik: Dışta kalan, santral: merkezi demektir İşitme sinirinin beyin sapına girdiği noktada periferik kısım biter ve santral kısım başlar
Periferik Kısım:
Dış + Orta + İc Kulak,
İşitme Siniri
Santral Kısım:
Beyin sapı ve beyindeki İşitme Yolları
Subkortikal ve kortikal İşitme Merkezleri
Tinnitus ic kulakla ilgili olduğunda periferik, beyinle ilgili olduğunda santral diye nitelendirilmektedir Santral ve periferik tinnitusu birbirinden ayıracak bir test henuz yoktur Eğer bir kişi tinnitus ve işitme kaybına neden olan yuksek gurultuye maruz kaldıysa, hasarın yeri nedeniyle tinnitusun periferik olduğu duşunulebilir Fakat bu gibi durumlarda bile tinnitusun beyinde oluşma ihtimali vardır Tinnitusun işitildiği yer de bu konuda yardımcı olmaz Orneğin başta işitilen tinnitus, muhtemelen her iki kulaktaki tinnitusun birbirine eşit oluşundan kaynaklanabilir Buna benzer bir etki, stereo muzik setlerinde balans ayarının sola yada sağa kaydırılmasıyla sesin geldiğini sandığımız noktanın sola yada sağa kayması ile gosterilebilir
Soru 6: Kulak nasıl calışır?
Cevap 6: Kulak uc ana bolumde incelenirimageskulakcinlamasitinnitus5b103d64b0d92pngşekil1)
Dışkulak,
Ortakulak
İckulak
Soru 1: Tinnitus (Kulak Cınlaması) nedir?
Cevap 1: Dışarıdan hic bir ses veya elektriksel uyaran gelmediği halde kulakta veya başta işitilen cınlama, uğultu veya gurultu gibi her turlu sese Tinnitus diyoruz
Tinnitus, latince tinnirekelimesinden turetilmiştir Tinnire, can calmak, zil calmak anlamlarına gelen bir sozcuktur Tinnitus, tek başına bir hastalık ismi değil, işitme sistemindeki bir bozukluğun işaretidir; iştahsızlık, bulantı, karın ağrısı, başağrısı, başdonmesi, işitme kaybı gibi bir yakınmadır ve Kulak, Burun, Boğaz polikliniklerinde en sık duyulan yakınmalar arasındadır Tinnituskelimesinin karşılığı olarak Kulak Gurultususozcukleri daha anlamlı olmasına rağmen, alışılmış olduğu icin, Kulak Cınlamasıterimi tercih edilmektedir
Soru 2: İnsanlık tarihinde, tinnitus ne zamandan beri biliniyor ve ne gibi bilgiler mevcut?
Cevap 2: Tinnitus 5000 yıldan beri bilinmektedir İlk cağlarda tanrıların veya kotu ruhların, bir hatasından dolayı kişiye kızması sonucu Tinnitusun meydana geldiği sanılırdı Bu hurafelere inanarak adaklar ve kurbanlar kesilir ve Tinnitusun gecmesi beklenirdi Tıptaki ilerlemenin cok yavaş oluşu yuzunden hurafeler asırlarca surmuştur Son 300 yılda her hastalığın bir biyolojik sebebi olduğu duşuncesi gelişmiş ve hastalıklarda gercek tedaviye yaklaşılmıştır Oysa bu duşunce 2500 yıl once Hipokrat tarafından cok acık bicimde ortaya konmuştu 4500 yıl once yazılmış bir Mısır papirusunde cadıların buyu yaptığı bir kulaktan soz ediliyordu O zamanki ilk tedavi yaklaşımları kulağa bazı sıvılar akıtılması veya zehirsiz yılan derilerinin yakılmasıyla cıkan dumanın kulağa uflenerek cadıların kovulması ve buyunun bozulması şeklindeydi Cok daha sonraları ( miladdan sonra 6 yuzyılda) yazılmış bir başka Mısır papirusunde Kulaklardaki gurultulerden ozellikle soz ediliyordu Yuz yıl sonra Suriyelilerden kalan bilgilere gore tinnitusun tedavisi hastanın işittiği tinnitus seslerine gore değişiyordu Bazı hastaların kulağına ceşitli sıvılar damlatılıyor, veya o sıvılarla ıslatılmış koyun yunu gibi maddelerle yapılmış tıkaclar sokuluyordu Bu yaklaşımın en onemli yanı, Tinnitusun bir hastalık olarak kabul edilmesi ve iyileştirilmesi icin birşeyler yapılmaya calışılmasıydı
16 yuzyıldaki inanışa gore, kafanın icinde sıkışıp kalmış hava dışarı cıkarken, cıkış hızına bağlı olarak cıkardığı ses Tinnitustu Havanın sıkışıklığına gore Tinnitusun ozelliği değişiyordu Bu goruşten hareketle, kafatasından bir parca kemik cıkarılarak hava deliği acılmış ve sonuc, hastaların kaybedilmesiyle husran olmuştur Ancak kulaktaki havanın emilmesi cabaları uzun yıllar surmuştur
17 yuzyılda tinnitus tıp dunyasının ilgisini cekmeye ve ceşitli makaleler yayınlanmaya başlamıştır 1683 te Du Verney tinnitusun kulak ve beyin hastalıklarından kaynaklandığını ileri surmuştur 1727 de Wepfer bir makalesinde yuksek gurultulerin tinnitusu hafiflettiğini yazmıştır
18 yuzyılda dikkatlerin coğu Ostaki borusuna yonelmişti Ostaki borusu, orta kulak ile nazofarinks arasında hava gecişini sağlayan bir yapıdır Nazofarinks soluk ile alınan havanın burundan sonra gectiği yerdir Ostaki borusu normal olarak kapalı durur, sadece yutkunurken ve esnerken saniyenin onda biri kadar bir sure acık kalır
18 yuzyıl inanışına gore Ostaki borusunun ceşitli sebeplerle hic acılmaması orta kulağın havalanmasını onler ve tinnitusa neden olurdu
19 yuzyılda tinnitus konusunda pek az ilerleme oldu 1821 de İtard, ve 1891 de McNaugton oldukca onemli calışmalar yapıp yayınladılar İtard maskeleme ile ilgili ilk ilkel yontemlerden soz etti
1868 de Brenner statik elektrikle tinnitusu tedavi etmeye uğraştı ama başarısız oldu Daha sonra McNaugton daha gelişmiş bir elektroterapi ile tinnitusu tedavi etmek istedi fakat sonuc tam bir duş kırıklığı idi
18 yuzyılda Avrupa'da insanlar ortalama 38 yıl yaşardı Bizim hastalarımızın yaş ortalamasının 52 yıldır ve coğunun tinnitusu 4045 yaşları arasında başlamıştır Dolayısiyle 18 yuzyılda tinnituslu hasta sayısı az olması ihtimali gucludur O yıllarda tinnitus konusundaki talep azlığı bilimsel calışmaların azlığının asıl nedeni olabilir
Tıptaki yetersizlik 17 yuzyılda tinnitus konusunda şarlatanların meydana cıkmasına yol acmıştır Şarlatanlar yuzdeyuz tedavi vaadi ile para kazanırlar O yıllarda İngiltere'de şarlatanlar pazar yerinde cadır kurup tedavi umudu satarlardı İktidarların guc kaybedip kamu yonetiminin zayıfladığı zamanlar sayıları coğalırdı Hastalar tedavinin işe yaramadığını anladığında şarlatanlar coktan uzak bir kasabaya gitmiş, başka bir pazar yerinde yararsız tedavileri satıyor olurdu O zamanlar tinnitus hastaları hastaneye gitse ve Kafamdaki gurultuler rahatsız ediyordese deli diye tımarhaneye kapatılma riskleri cok yuksekti Hekimlerin soylediği tek şey ise Tinnitusla yaşamayı oğrenyada Onunla arkadaş olgibi sozlerdi Oysa şarlatanların vaadettiği sahte tedaviler dayanılmaz cazibelere sahipti: Ucuz, %100 etkili , hic tehlikesiz, Ayrıca her hastalık icin gecerliydi Tinnitus hastaları birkac kez denedikten sonra bile belki yararı olur umuduyla caresizlikle tekrar şarlatanların ellerine duşuyordu
Soru 3: Tinnitus yaşam kalitesini ciddi bicimde etkileyebilir mi?
Cevap 3: Tinnitus hastaları genellikle bu sorunun sadece kendilerinde olduğunu sanırlar ve başkalarına kulaklarındaki gurultuden bahsetmenin deli sacmasısanılacağından korkarlar Bu hastaların bircoğu gurultulu ortamda konuşmakta sıkıntı ceker Bunun sonucu kalabalık yerlerden uzak dururlar ve bu davranış kendilerini başkalarından izole etme sonucunu getirir Gunumuzun toplumunda bu izolasyon bile yaşam kalitesini ciddi bicimde bozmaya yeterlidir
Bugune kadar tedavi ettiğimiz hastalar arasında tinnitus yuzunden işitmeden tamamen vazgecmeye hazır hastalar olduğu gibi intihardan sozeden hastalar da olmuştur Bu hastalardaki tinnitusun bu kadar şiddetli rahatsız edici ozelliği maskeleme yontemiyle giderilmektedir
Tinnitus hastanın yaşamını tehdit eden bir hastalığın ilk veya en bariz belirtisi olmasa bile oluşturduğu psikolojik etkileriyle hastanın ve dolaylı olarak diğer aile fertlerinin yaşam kalitelerini ciddi bicimde kotuleştirebilir
Soru 4: Arasıra kulaklarımda bir cınlama oluyor Bu bir hastalık belirtisimidir?
Cevap 4: Hayır değildir Soylediğiniz kadarıyla bu bir hastalık belirtisi olamaz Tinnitus en cok kulakta bazen de başımızın herhangibir yerinde işittiğimiz cınlama, uğultu, tıkırtı, gurultu, hışırtı gibi seslere verdiğimiz isimdir Tıptaki adı budur Tinnitus cok yaygındır ve rahatsız etmedikce sorun olarak kabul edilmemelidir ABD'de 42000000 kişi rahatsız edici Tinnitustan yakınmaktadır Tinnitus hic nedensiz gelip gidebilir veya devamlı bir sesin varlığını duyabilirsiniz Tinnitusun perdesi, kalın bir uğultudan cok ince bir ıslık sesine kadar değişebilir Tinnitusu bir kulakta yada her iki kulakta birden duyabilirsiniz Cınlama devamlı olduğu zaman can sıkıcı ve dikkat cekici olabilir ABD'de 7000000 kişi rahatsız edici Tinnitus yuzunden yaşamlarını normal bicimde surdurememektedir
Soru 5: İşitme sisteminin periferik ve santral bolumu ne demektir? Santral ve periferik tinnitus ne demektir?
Cevap 5: İşitme ve denge sistemi
aKulak
bSinir bağlantıları
cBeyindeki merkezlerden oluşur Bu sistem geleneksel olarak periferik ve santral diye iki anatomik bolgeye ayrılır Periferik: Dışta kalan, santral: merkezi demektir İşitme sinirinin beyin sapına girdiği noktada periferik kısım biter ve santral kısım başlar
Periferik Kısım:
Dış + Orta + İc Kulak,
İşitme Siniri
Santral Kısım:
Beyin sapı ve beyindeki İşitme Yolları
Subkortikal ve kortikal İşitme Merkezleri
Tinnitus ic kulakla ilgili olduğunda periferik, beyinle ilgili olduğunda santral diye nitelendirilmektedir Santral ve periferik tinnitusu birbirinden ayıracak bir test henuz yoktur Eğer bir kişi tinnitus ve işitme kaybına neden olan yuksek gurultuye maruz kaldıysa, hasarın yeri nedeniyle tinnitusun periferik olduğu duşunulebilir Fakat bu gibi durumlarda bile tinnitusun beyinde oluşma ihtimali vardır Tinnitusun işitildiği yer de bu konuda yardımcı olmaz Orneğin başta işitilen tinnitus, muhtemelen her iki kulaktaki tinnitusun birbirine eşit oluşundan kaynaklanabilir Buna benzer bir etki, stereo muzik setlerinde balans ayarının sola yada sağa kaydırılmasıyla sesin geldiğini sandığımız noktanın sola yada sağa kayması ile gosterilebilir
Soru 6: Kulak nasıl calışır?
Cevap 6: Kulak uc ana bolumde incelenirimageskulakcinlamasitinnitus5b103d64b0d92pngşekil1)
Dışkulak,
Ortakulak
İckulak