Kulak ilgili Bilgi
Kulak ansiklopedik bilgi
Kulak hakkında herşey
B aşın iki yanında bulunan işitme ve denge organı Kulak (auris), işitme işlevini goren ve denge organını icinde bulunduran anatomik yapıdır İki gozle gorme derinlik hissini verdiği gibi, iki kulakla işitme seslerin yon tayininde onemlidir Kulak, bir dizi kanal, zar, kemikcik ve sıvıların ilahi ve hassas bir nizam ile dizilmesinden meydana gelmiştir Ses dalgalarını ve durumla ilgili uyarıları elektriki dalgalara cevirip merkez organa (beyne) yollaması insana işitme ve denge gibi iki buyuk nimeti kazandırmıştır İnsan kulağı, dış, orta ve ic kulak olmak uzere uc bolume sahiptir
Dış kulak: En dışta sesleri toplayıp yonlendiren kulak kepcesi bulunur Kulak kepcesi kıkırdaklar ve bunların uzerini orten deriden meydana gelmiştir Kıkırdaksız olan kısmına “kulak memesi denir Kulak kepcesi (yayvan) nin ortaon kısmında bulunan deliğe “kulak yolu dış deliği denir Buradan dış kulak yolu başlar Bu yol, anatomik ozellikleri dolayısıyla sesin kalitesini bozmadan hassasiyeti arttırır Dış kulak yolu 25 mm uzunluğunda duzensiz bir silindir olup, 13 dış kısmın catısı kıkırdak, 23 ic kısmının catısı kemiktendir Bu yolun sonunda kulak zarı bulunur Kulak zarı, dışta deri, ortada bağ dokusu, icte de orta kulak mukoza zarı olmak uzere uc kattan husule gelir
Orta kulak: Temporal kemik icerisinde altı duvarlı bir kemik boşluğudur On ic kısmındaki “ostaki borusu sayesinde yatakla birleşir Bu durum kulaktaki ic ve dış basıncları dengeleme yonunden cok onemlidir Ostaki borusu normalde kapalı olup yutkunma ve esneme durumlarında acılır Ust kısmından kulak arkasındaki mastoid kemiğin hava dolu hucrelerine acılır Bu ilgi orta kulak iltihaplarının bu kemiğe gecmesi acısından onemlidir
Orta kulakta bulunan onemli kısımlardan biri de kemikcikler zinciridir Cekic, ors ve uzengi kemikcikleri zar ile ic kulağın bağlantısını sağlar Bu uc kemikcik vucudun en kucuk kemikcikleri olup zara gelen titreşimi takriben 12,19 kat arttırırlar ve ic kulağın “perilenf sıvısına iletirler Cekic kemiği zara yapışıktır Ors, ortada ve uzengi ise ic duvarda yapışıktır Uzengi kemiğinin yapıştığı nokta oval pencere adını alır ve ic kulağa titreşimlerin iletimi buradan olur Orta kulakta bunlardan başka zarı gererek hassasiyeti arttıran “Tensor timpani kası ve “uzengi kası bulunur Uzengi kası cok şiddetli seslerin ic kulağa iletimini azaltmakla gorevlidir
İc kulak: Birbirleriyle birleşen bir takım kanallar ve boşluklardan yapılmış bulunan ic kulak bu karışık şekilden dolayı “labirent adını almıştır Labirent, “kemik labirent ve “zar labirent olarak iki bolumdur Kemik labirent dışta ve koruyucu gorevli olan kısımdır Zar ve kemik labirentler arasını “perilenf denilen sıvı, zar labirentin icini de “endolenf sıvısı doldurur
Labirent yapı ve gorev bakımından “salyangoz (koklea) ve vestibul kısımlarını ihtiva eder Vestibulde yarım daire kanalları ile, utrikul (kırbacık) ve saccul (kesecik) adlı boşluklar bulunur Koklea işitme, vestibul ise denge organıdır
Koklea: 2,5 kere uzerine kıvrılmış bir salyangoz kabuğu bicimindedir İşitmeyi sağlayan koklea bolumune “korti organı denilmektedir Koklea kanalının icinde devamlı bir şerit gibi devam eden korti organında işitme, titreşimden elektrik dalgalarına cevrilerek, beyine iletilmeye hazır hale getirilir
Vestibul: Kesecik, kırbacık adlı boşluklar ve uc yarım daire kanalından yapılmıştır Yarım daire kanalcıkları utrikul (kırbacık) kısmına acılır Bu organda dengenin sağlanmasında gorevli iki tur reseptor (alıcı) bulunur
Kinetik reseptorler; her uc yarım daire kanallarının şişkin kısımlarında bulunurlar ve hareketler esnasında ortaya cıkan basınc değişikliklerini algılarlar
Pozisyon reseptorleri; duran bir insanda başın pozisyonu ile yercekimi arasında ilgiyi kurarak dengeyi sağlar
İşitme: Titreşimlerden saniyede 1620000 frekanslar (sıklık) arasında olanlar insan kulağı tarafından ses olarak alınmaktadır Titreşim kulak kepcesi tarafından toplanıp dış kulak yolundan zara iletilir Zarın titreşmesiyle ona bağlı olan cekic kemiği de titreşir ve kemikcikler sistemi hareket eder Bu sistem sesin şiddetini ortalama 16 (1219) defa arttırmaktadır Uzengi kemiğinin yapıştığı oval pencereden titreşimler sıvı sisteme iletilir Sıvı sistemin hareketi ve koklea icindeki korti organına tesiriyle elektriki uyartılar doğarak ses beyinde idrak edilebilecek hale gelir
Kulak İltihapları
Kulağın en cok gorulen hastalığı Cocukluk cağlarında oldukca fazla gorulen bu hastalığın başlıca iki şekli vardır Birincisi irinsiz orta kulak iltihapları, ikincisi irinli orta kulak iltihapları İrinsiz ortakulak iltihaplarının pekcok sebepleri olmakla beraber başlıcaları şunlardır: Cocukluk cağlarında sık sık tekrarlayan ust solunum yollarının virus enfeksiyonları, allerji, atmosfer basınc farkları Bu şekilde hastanın şikayetleri şunlar olabilir: Kulakta ani tıkanma ve ani ağrı, yavaş gelişirse işitmede azalma, kulakta calkantı hissi, bazan cınlamalar Tedavisinde orta kulağa ceşitli metodlarla hava vererek negatif basınc duşurulmeğe calışılır
İrinli orta kulak iltihaplarında ise amiller, irin yapıcı mikroplardır Bunlar soğuk algınlığı, nezle, uşutme, genel vucut mukavemetinin kırıldığı durumlarda kolaylıkla orta kulağa ulaşarak orada coğalır ve iltihap meydana getirirler Halsizlik, ateş nabızda hızlanma, zonklama şeklinde kulak ağrısı, gittikce artan ağır işitme, uğultu ve cınlamalar başlıca şikayetlerdir İrinin orta kulakta birikip zarı germesiyle gecikilmiş vakalarda dayanamayan zar, zayıf bir yerinden patlak verir ve irinin dışarıya akmasıyla hastanın şikayetleri ortadan kalkar Fakat bundan sonra bir akıntı başlar Bu şeklin tedavisi ise, zarın kendiliğinden delinmesine fırsat vermeden aynı işi doktorun yapmasıdır Cunku, zarın en tehlikesiz yeri olan arkaalt dortte biri doktor tarafından delinerek bu iş yapılır Kendisi delinirse, daha değişik tehlikeli yerlerden olma ihtimali fazladır Aynı zamanda doktorların yaptığı duzgun kesik cok daha kolay kapanır Fakat, kendiliğinden delinmelerde kulak zarı kolay kolay kendini tamir edemez ve zar delik olarak kalır Her iki durumda da irin boşaldıktan sonra uygun antibiyotiklerle destek sağlanır
Herhangi bir sebeple iyi tedavi edilmemiş orta kulak iltihaplarında ileride ceşitli kotu durumlar meydana gelebilir Zar tamamen tahrip olup işlemez hale gelebilir, kemikcikler iltihaba iştirak edip calışmaz olabilirler veya orta kulaktaki iltihap damarlar yoluyla beyine ulaşabilir Kemikciklerin normal durumda olmasına rağmen zarın işlemediği durumlarda plastik ameliyatla yeni bir zar yapılabilir Zar olarak vucudun herhangi bir kısmından alınan fasia adı verilen zara benzer teşekkuller kullanılır Bu sayede oldukca iyi işitme temin edilebilir
Had orta kulak iltihapları en cok bebeklik cağında gorulur Cocuk oldukca huzursuzdur Surekli ağlar, elini kulağına goturur, kulağına parmakla bastırılınca cığlığı basar Otoskopla bakılırsa, kulak zarının kızardığı ve dışa doğru bombeleştiği gorulur Bu donemde yapılan uygun tedavi ile durum kısa zamanda normale doner Muzminleşen vak ’aların tedavisi de giderek zorlaşır Hastanın kulağı yıllarca akar durur Halk arasında yanlış olarak yerleşmiş bulunan “akan kulaktan zarar gelmez inancının da tedavinin ihmal edilmesinde rolu vardır İhmal etmeyip hemen hekime gitmelidir
Kulak ansiklopedik bilgi
Kulak hakkında herşey
B aşın iki yanında bulunan işitme ve denge organı Kulak (auris), işitme işlevini goren ve denge organını icinde bulunduran anatomik yapıdır İki gozle gorme derinlik hissini verdiği gibi, iki kulakla işitme seslerin yon tayininde onemlidir Kulak, bir dizi kanal, zar, kemikcik ve sıvıların ilahi ve hassas bir nizam ile dizilmesinden meydana gelmiştir Ses dalgalarını ve durumla ilgili uyarıları elektriki dalgalara cevirip merkez organa (beyne) yollaması insana işitme ve denge gibi iki buyuk nimeti kazandırmıştır İnsan kulağı, dış, orta ve ic kulak olmak uzere uc bolume sahiptir
Dış kulak: En dışta sesleri toplayıp yonlendiren kulak kepcesi bulunur Kulak kepcesi kıkırdaklar ve bunların uzerini orten deriden meydana gelmiştir Kıkırdaksız olan kısmına “kulak memesi denir Kulak kepcesi (yayvan) nin ortaon kısmında bulunan deliğe “kulak yolu dış deliği denir Buradan dış kulak yolu başlar Bu yol, anatomik ozellikleri dolayısıyla sesin kalitesini bozmadan hassasiyeti arttırır Dış kulak yolu 25 mm uzunluğunda duzensiz bir silindir olup, 13 dış kısmın catısı kıkırdak, 23 ic kısmının catısı kemiktendir Bu yolun sonunda kulak zarı bulunur Kulak zarı, dışta deri, ortada bağ dokusu, icte de orta kulak mukoza zarı olmak uzere uc kattan husule gelir
Orta kulak: Temporal kemik icerisinde altı duvarlı bir kemik boşluğudur On ic kısmındaki “ostaki borusu sayesinde yatakla birleşir Bu durum kulaktaki ic ve dış basıncları dengeleme yonunden cok onemlidir Ostaki borusu normalde kapalı olup yutkunma ve esneme durumlarında acılır Ust kısmından kulak arkasındaki mastoid kemiğin hava dolu hucrelerine acılır Bu ilgi orta kulak iltihaplarının bu kemiğe gecmesi acısından onemlidir
Orta kulakta bulunan onemli kısımlardan biri de kemikcikler zinciridir Cekic, ors ve uzengi kemikcikleri zar ile ic kulağın bağlantısını sağlar Bu uc kemikcik vucudun en kucuk kemikcikleri olup zara gelen titreşimi takriben 12,19 kat arttırırlar ve ic kulağın “perilenf sıvısına iletirler Cekic kemiği zara yapışıktır Ors, ortada ve uzengi ise ic duvarda yapışıktır Uzengi kemiğinin yapıştığı nokta oval pencere adını alır ve ic kulağa titreşimlerin iletimi buradan olur Orta kulakta bunlardan başka zarı gererek hassasiyeti arttıran “Tensor timpani kası ve “uzengi kası bulunur Uzengi kası cok şiddetli seslerin ic kulağa iletimini azaltmakla gorevlidir
İc kulak: Birbirleriyle birleşen bir takım kanallar ve boşluklardan yapılmış bulunan ic kulak bu karışık şekilden dolayı “labirent adını almıştır Labirent, “kemik labirent ve “zar labirent olarak iki bolumdur Kemik labirent dışta ve koruyucu gorevli olan kısımdır Zar ve kemik labirentler arasını “perilenf denilen sıvı, zar labirentin icini de “endolenf sıvısı doldurur
Labirent yapı ve gorev bakımından “salyangoz (koklea) ve vestibul kısımlarını ihtiva eder Vestibulde yarım daire kanalları ile, utrikul (kırbacık) ve saccul (kesecik) adlı boşluklar bulunur Koklea işitme, vestibul ise denge organıdır
Koklea: 2,5 kere uzerine kıvrılmış bir salyangoz kabuğu bicimindedir İşitmeyi sağlayan koklea bolumune “korti organı denilmektedir Koklea kanalının icinde devamlı bir şerit gibi devam eden korti organında işitme, titreşimden elektrik dalgalarına cevrilerek, beyine iletilmeye hazır hale getirilir
Vestibul: Kesecik, kırbacık adlı boşluklar ve uc yarım daire kanalından yapılmıştır Yarım daire kanalcıkları utrikul (kırbacık) kısmına acılır Bu organda dengenin sağlanmasında gorevli iki tur reseptor (alıcı) bulunur
Kinetik reseptorler; her uc yarım daire kanallarının şişkin kısımlarında bulunurlar ve hareketler esnasında ortaya cıkan basınc değişikliklerini algılarlar
Pozisyon reseptorleri; duran bir insanda başın pozisyonu ile yercekimi arasında ilgiyi kurarak dengeyi sağlar
İşitme: Titreşimlerden saniyede 1620000 frekanslar (sıklık) arasında olanlar insan kulağı tarafından ses olarak alınmaktadır Titreşim kulak kepcesi tarafından toplanıp dış kulak yolundan zara iletilir Zarın titreşmesiyle ona bağlı olan cekic kemiği de titreşir ve kemikcikler sistemi hareket eder Bu sistem sesin şiddetini ortalama 16 (1219) defa arttırmaktadır Uzengi kemiğinin yapıştığı oval pencereden titreşimler sıvı sisteme iletilir Sıvı sistemin hareketi ve koklea icindeki korti organına tesiriyle elektriki uyartılar doğarak ses beyinde idrak edilebilecek hale gelir
Kulak İltihapları
Kulağın en cok gorulen hastalığı Cocukluk cağlarında oldukca fazla gorulen bu hastalığın başlıca iki şekli vardır Birincisi irinsiz orta kulak iltihapları, ikincisi irinli orta kulak iltihapları İrinsiz ortakulak iltihaplarının pekcok sebepleri olmakla beraber başlıcaları şunlardır: Cocukluk cağlarında sık sık tekrarlayan ust solunum yollarının virus enfeksiyonları, allerji, atmosfer basınc farkları Bu şekilde hastanın şikayetleri şunlar olabilir: Kulakta ani tıkanma ve ani ağrı, yavaş gelişirse işitmede azalma, kulakta calkantı hissi, bazan cınlamalar Tedavisinde orta kulağa ceşitli metodlarla hava vererek negatif basınc duşurulmeğe calışılır
İrinli orta kulak iltihaplarında ise amiller, irin yapıcı mikroplardır Bunlar soğuk algınlığı, nezle, uşutme, genel vucut mukavemetinin kırıldığı durumlarda kolaylıkla orta kulağa ulaşarak orada coğalır ve iltihap meydana getirirler Halsizlik, ateş nabızda hızlanma, zonklama şeklinde kulak ağrısı, gittikce artan ağır işitme, uğultu ve cınlamalar başlıca şikayetlerdir İrinin orta kulakta birikip zarı germesiyle gecikilmiş vakalarda dayanamayan zar, zayıf bir yerinden patlak verir ve irinin dışarıya akmasıyla hastanın şikayetleri ortadan kalkar Fakat bundan sonra bir akıntı başlar Bu şeklin tedavisi ise, zarın kendiliğinden delinmesine fırsat vermeden aynı işi doktorun yapmasıdır Cunku, zarın en tehlikesiz yeri olan arkaalt dortte biri doktor tarafından delinerek bu iş yapılır Kendisi delinirse, daha değişik tehlikeli yerlerden olma ihtimali fazladır Aynı zamanda doktorların yaptığı duzgun kesik cok daha kolay kapanır Fakat, kendiliğinden delinmelerde kulak zarı kolay kolay kendini tamir edemez ve zar delik olarak kalır Her iki durumda da irin boşaldıktan sonra uygun antibiyotiklerle destek sağlanır
Herhangi bir sebeple iyi tedavi edilmemiş orta kulak iltihaplarında ileride ceşitli kotu durumlar meydana gelebilir Zar tamamen tahrip olup işlemez hale gelebilir, kemikcikler iltihaba iştirak edip calışmaz olabilirler veya orta kulaktaki iltihap damarlar yoluyla beyine ulaşabilir Kemikciklerin normal durumda olmasına rağmen zarın işlemediği durumlarda plastik ameliyatla yeni bir zar yapılabilir Zar olarak vucudun herhangi bir kısmından alınan fasia adı verilen zara benzer teşekkuller kullanılır Bu sayede oldukca iyi işitme temin edilebilir
Had orta kulak iltihapları en cok bebeklik cağında gorulur Cocuk oldukca huzursuzdur Surekli ağlar, elini kulağına goturur, kulağına parmakla bastırılınca cığlığı basar Otoskopla bakılırsa, kulak zarının kızardığı ve dışa doğru bombeleştiği gorulur Bu donemde yapılan uygun tedavi ile durum kısa zamanda normale doner Muzminleşen vak ’aların tedavisi de giderek zorlaşır Hastanın kulağı yıllarca akar durur Halk arasında yanlış olarak yerleşmiş bulunan “akan kulaktan zarar gelmez inancının da tedavinin ihmal edilmesinde rolu vardır İhmal etmeyip hemen hekime gitmelidir