Kuralların toplum hayatındaki onemi nedir
Gorgu kuralları; toplumların inanc, eğitim, ekonomik guc, teknolojik seviye, orf ve adetlerine gore farklılıklar gosterir Dunyadaki toplumların gorgu kuralları, değişik olabildiği gibi, zamanın gecmesi ve teknolojik ilerlemeler de bazı gorgu kurallarını kaldırıp, yerlerine yenilerinin konulmasına sebep olur
Gorguden maksat; bir toplumdaki insanların birbiriyle munasebetlerinde olgun, medeni davranışlar icinde bulunarak, fert ve toplumun huzurunu, rahatını temin eder Ayrıca bunlar, cok sık karşılaşılan gunluk işlerde bir nizam ve intizamın hakim olmasını sağlar Boylece toplum, belli bir rahatlığa kavuşur
Turkler, Musluman olmadan onceki hayatlarında gorguye cok onem vermişlerdir Obalardan meydana gelen gocebe Turk boyları, beşeri munasebetlerini organize eden seviyeli ve ciddi gorgu kuralları geliştirmişlerdir Diğer bir adı tore olan bu davranışlar, orf ve adetler olarak toplumda uyulan kurallardır Uymayanlar ceşitli cezalara carptırılırdı Musluman olduktan sonra, eski inanışlarının yanı sıra, gorgulerinden dinimize uygun olmayan tarafları da bırakarak uygun olan davranış şekilleri almışlar, uygun olanlarını ise dinin verdiği aşk ve şevkle iyice pekiştirmişlerdir Bu bakımdan milletimiz arasında yakın zamana kadar bu kurallar, adeta yazılı olmayan birer kanun huviyetini muhafaza etmiştir Boylece seviyeli, huzurlu ve sistemli bir toplum hayatı yaşanmıştır Bugun milletimizin cocuklarına buyuk bir ihtimamla oğrettiği gorgu kurallarının coğu, asırlar oncesinden gelmektedir
Bunlar kısaca şoyledir:
Turk ailesinde evin reisi babadır Aile fertleri babanın verdiği kararlara uyar ve onun arzu ve isteklerini yerine getirir Anne, ailenin en saygıya layık varlığıdır Evin ic duzeni ondan sorulur Cocuklar, her zaman şefkat ile bakılır, iyi yetişmeleri icin itina edilir Dede ve ninelerin de beraber olduğu ailelerde, onların soz hakkı ve kararları daha once gelir Gorgunun esasını buyuklere saygı ve itaat, kucuklere şefkat ve merhamet teşkil eder Bu bakımdan her gorgu kuralı bu temele gore şekillenmiştir
Evde kucukler buyuklerin yanında daima edepli bulunur Yanlarına izin alarak girer ve cıkarlar, kendilerine soyleneni dikkatle dinlerler Buyuklerin sozune izin almadan karışmazlar ve sozu luzumsuz yere uzatmazlar Kendilerine hitap edildiğinde, “Buyurun efendim diye karşılık verirler
Ana babanın yatak odalarına, kapıyı vurup izin almadan girmezler Kardeşler, birbirine bağlı ve saygılıdır Abi, abla şefkatle doludur, kendilerini kucukler karşısında mesul hissederler Kucukler de buyuk kardeşlerine hurmet gosterir, onların isteklerini yerine getirirler Onların sozlerini dikkatle dinleyip peki efendim, baş ustune diyerek cevap verirler Birbirinin eşya ve oyuncaklarını izinsiz kullanmazlar Kendilerinde olanlardan birbirine ikram ederler Kimseyi rahatsız etmez, gurultu
cıkarmazlar
Misafirliğe gitmeden once ev sahibine haber verilir Kararlaştırılan gun ve saatte gidilir Evine girerken, kapının zilini calarak veya seslenerek, izin istenir! İzin uc defa olur İlkinde ses verilmezse, bir dakika kadar sonra, ikinci defa da ses cıkmazsa, ucuncu defa zile basmalı, yine ses yoksa, 4 rekat namaz kılacak kadar bekledikten sonra gitmelidir! Kapı aralanırsa, aradığını sormadan once, kendini tanıtmalıdır Evde ev sahibinin gosterdiği yere oturulurEşyalar, tablolar, kutuphanedeki kitaplar izinsiz kullanılmaz Ne ikram ederse, severek kabul edilir Ev sahibinin o gunku haline gore, uzuntu veya sevincine ortak olunur Onun hoşlandığı konulardan konuşulur Cok fazla oturulmaz Evin icinin doşenişi, eşyaların yeri ve durumu tenkit edilmez Giderken izin istenir, teşekkur edilir, dua etmesi istenir ve bize de buyurun denilir
Gorgu kuralları; toplumların inanc, eğitim, ekonomik guc, teknolojik seviye, orf ve adetlerine gore farklılıklar gosterir Dunyadaki toplumların gorgu kuralları, değişik olabildiği gibi, zamanın gecmesi ve teknolojik ilerlemeler de bazı gorgu kurallarını kaldırıp, yerlerine yenilerinin konulmasına sebep olur
Gorguden maksat; bir toplumdaki insanların birbiriyle munasebetlerinde olgun, medeni davranışlar icinde bulunarak, fert ve toplumun huzurunu, rahatını temin eder Ayrıca bunlar, cok sık karşılaşılan gunluk işlerde bir nizam ve intizamın hakim olmasını sağlar Boylece toplum, belli bir rahatlığa kavuşur
Turkler, Musluman olmadan onceki hayatlarında gorguye cok onem vermişlerdir Obalardan meydana gelen gocebe Turk boyları, beşeri munasebetlerini organize eden seviyeli ve ciddi gorgu kuralları geliştirmişlerdir Diğer bir adı tore olan bu davranışlar, orf ve adetler olarak toplumda uyulan kurallardır Uymayanlar ceşitli cezalara carptırılırdı Musluman olduktan sonra, eski inanışlarının yanı sıra, gorgulerinden dinimize uygun olmayan tarafları da bırakarak uygun olan davranış şekilleri almışlar, uygun olanlarını ise dinin verdiği aşk ve şevkle iyice pekiştirmişlerdir Bu bakımdan milletimiz arasında yakın zamana kadar bu kurallar, adeta yazılı olmayan birer kanun huviyetini muhafaza etmiştir Boylece seviyeli, huzurlu ve sistemli bir toplum hayatı yaşanmıştır Bugun milletimizin cocuklarına buyuk bir ihtimamla oğrettiği gorgu kurallarının coğu, asırlar oncesinden gelmektedir
Bunlar kısaca şoyledir:
Turk ailesinde evin reisi babadır Aile fertleri babanın verdiği kararlara uyar ve onun arzu ve isteklerini yerine getirir Anne, ailenin en saygıya layık varlığıdır Evin ic duzeni ondan sorulur Cocuklar, her zaman şefkat ile bakılır, iyi yetişmeleri icin itina edilir Dede ve ninelerin de beraber olduğu ailelerde, onların soz hakkı ve kararları daha once gelir Gorgunun esasını buyuklere saygı ve itaat, kucuklere şefkat ve merhamet teşkil eder Bu bakımdan her gorgu kuralı bu temele gore şekillenmiştir
Evde kucukler buyuklerin yanında daima edepli bulunur Yanlarına izin alarak girer ve cıkarlar, kendilerine soyleneni dikkatle dinlerler Buyuklerin sozune izin almadan karışmazlar ve sozu luzumsuz yere uzatmazlar Kendilerine hitap edildiğinde, “Buyurun efendim diye karşılık verirler
Ana babanın yatak odalarına, kapıyı vurup izin almadan girmezler Kardeşler, birbirine bağlı ve saygılıdır Abi, abla şefkatle doludur, kendilerini kucukler karşısında mesul hissederler Kucukler de buyuk kardeşlerine hurmet gosterir, onların isteklerini yerine getirirler Onların sozlerini dikkatle dinleyip peki efendim, baş ustune diyerek cevap verirler Birbirinin eşya ve oyuncaklarını izinsiz kullanmazlar Kendilerinde olanlardan birbirine ikram ederler Kimseyi rahatsız etmez, gurultu
cıkarmazlar
Misafirliğe gitmeden once ev sahibine haber verilir Kararlaştırılan gun ve saatte gidilir Evine girerken, kapının zilini calarak veya seslenerek, izin istenir! İzin uc defa olur İlkinde ses verilmezse, bir dakika kadar sonra, ikinci defa da ses cıkmazsa, ucuncu defa zile basmalı, yine ses yoksa, 4 rekat namaz kılacak kadar bekledikten sonra gitmelidir! Kapı aralanırsa, aradığını sormadan once, kendini tanıtmalıdır Evde ev sahibinin gosterdiği yere oturulurEşyalar, tablolar, kutuphanedeki kitaplar izinsiz kullanılmaz Ne ikram ederse, severek kabul edilir Ev sahibinin o gunku haline gore, uzuntu veya sevincine ortak olunur Onun hoşlandığı konulardan konuşulur Cok fazla oturulmaz Evin icinin doşenişi, eşyaların yeri ve durumu tenkit edilmez Giderken izin istenir, teşekkur edilir, dua etmesi istenir ve bize de buyurun denilir