imageskurbanbayramiyaklasirken5ad2fa7253a0f
Kurbanın Tarifi:
Sozlukte “yaklaşmak, Allah’a yakınlık sağlamaya vesile olan şey“ anlamlarına gelen kurban İslami terminolojide “ibadet niyetiyle belirli şartları taşıyan hayvanı, usulune gore kesmek“ demektir Kurban bayramı gunlerinde (ilk uc gunde) boyle Allah rızası icin kesilen kurbana “udhiyye denir Turkcede kurban denince, kurban bayramı gunlerinde kesilen ve belli şartları taşıyan deve, sığır, koyun, keci gibi hayvanlar akla gelmektedir
Kurban kesmenin hukmu nedir?
Kurban denince aksine bir kayıt olmadığı surece genelde Kurban Bayramında kesilen kurban ve onun hukmu anlaşılır Kurban bayramında dinen aranan şartları taşıyan kimselerin kurban kesmeleri Hanefi mezhebine gore vacip, diğer mezheplerde ise terk edilmesi istenmeyen muekked bir sunnettir Maliki mezhebinde de bunun vacip olduğunu savunanlar vardır
Kurbanın sunnet olduğunu ileri surenler de onun onemine ayrıca dikkat cekerler İmamı Şafii “Kurban sunnettir cumlesinin hemen arkasından “Onun terk edilmesini istemem (sevmem) der (eşŞafii, elUm, II, 287) Bu itibarla Şafii mezhebinde, sunneti muekkede olan hukum, Hanefilerde vacip gibi bir hukum ifade etmektedir
Kur’an’ı Kerim’de Peygamber sallallahu aleyhi ve selleme hitaben şoyle buyrulmuştur: “Rabbin icin namaz kıl ve kurban kesiver (Kevser, 1082) Hanefi mezhebine gore; Peygambere vacip olan, aksini ispat eder bir delil, bir kayıt olmadıkca ummetini de kapsar, dolayısıyla onların da kurban kesmeleri gerekir Zira peygamber, ummeti icin bir rehberdir
Ayrıca Peygamber Efendimiz tarafından bircok hadisi şerifte, hali vakti yerinde olanların kurban kesmesi gerektiği bildirilmiştir:
“Kurban kesecek gucte olup da kesmeyen, namazgahımıza yaklaşmasın (İbn Mace, Edahi, 2; Musned, 2321)
“Her hane halkının senede bir kere kurban kesmesi gerekir (Tirmizi, Edahi, 18; Ebu Davud, Edahi, 3)
Bayram namazından once kurbanını kesen birisine Allah Resulu, yeniden kurban kesmesini emretmiştir Peygamberimizin yeniden kesmesini emretmesi, kurban kesmenin vacip olduğunu gosterir
Ayrıca Peygamberimiz, hicretten itibaren on yıla yakın bir sure hep kurban (Udhiyye) kesmiştir Kurbanını kesen kimse hem mesuliyetten kurtulur hem de niyetinin derecesine gore ahirette sevaba nail olur
Kurban kesmek kimlere vaciptir?
Kişinin kurban kesmekle mukellef tutulabilmesi icin dort şartı taşıması gerekmektedir Bunlar;
· Musluman olmak: Aslında bu şart butun ibadetleri yerine getirmek icin gereklidir Bir kişi kurban bayramının ucuncu gunu guneş batmadan once Musluman olursa ve diğer şartları da taşıyorsa, bu kişini kurban kesmesi gerekir
· Akıllı ve buluğ cağına ermiş olmak: Cocukların ve delilerin mallarından kurban kesilmesi gerekmez Fetva da buna goredir Bununla birlikte bir kimse kendi malından cocuğu icin kurban kesebilir Bu da guzel bir davranıştır (mustehabtır)
· Mukim olmak (seferi olmamak): Dinen yolcu hukmunde olan kimse kurban kesmekle mukellef değildir Ancak yolcu hukmunde bulunan kimsenin tek başına veya mukimlerle birlikte kurban kesmesine bir mani yoktur Hatta diğer mezhepler, bu hususta mukimle yolcuyu ayırmamışlardır
· Belirli bir mali guce sahip olmak: Hanefi mezhebine gore, kurban kesmeyi vacip kılan zenginliğin olcusu zekatta ve fıtır sadakasında aranan zenginlik olcusuyle aynıdır Bu da borcları ve asli ihtiyacları dışında 20 miskal (85 gram) altın veya 200 dirhem gumuştur Fıkıh bilginlerinin tesbitine gore, zekatta aranan “malın uzerinden bir sene gecmesi, “sahip olunan mal varlığının artıcı olması gibi şartlar kurbanda aranmaz Buna gore kurbanın ilk uc gununde her kim nisab miktarı mala sahip olursa, kurban kesmekle yukumlu olacaktır
Kurban kesmeden maksat ne olmalıdır?
Aslında bu sorunun cevabını Allahu Teala Yuce Kitabında bizlere bildirmiştir “Unutmayın ki ne onların etleri, ne de kanları asla Allah’a ulaşacak değildir Lakin Ona ulaşan tek şey, kalblerinizde beslediğiniz takvadır, Allah saygısıdır (Hac, 2237) Ayette de belirtildiği gibi kesilen kurbanlarda hedef; ihlas, takva ve Allah’a yaklaşmak olmalıdır Bu maksad ve gaye olmadıktan sonra kesilip dağıtılan etlerin, kanların Allah nezdinde bir değeri yoktur Zira, Allah’ın insanın yaptığı hicbir ibadete ihtiyacı olmadığı gibi, keseceği kurbana da ihtiyacı yoktur O’nun katında makbul olan şey, insanın ihlas ve samimiyetidir Bunun icin bu ibadet gorevimizi de ifa ederken Allah’ın hoşnutluğunu kazanmayı hedeflemeli ve kestiğimiz kurbanla, Allah’a karşı yeri geldiğinde en değerli varlıklarımızı da O’nun yolunda feda edebileceğimizi gostermeliyiz
Kurbanın Tarifi:
Sozlukte “yaklaşmak, Allah’a yakınlık sağlamaya vesile olan şey“ anlamlarına gelen kurban İslami terminolojide “ibadet niyetiyle belirli şartları taşıyan hayvanı, usulune gore kesmek“ demektir Kurban bayramı gunlerinde (ilk uc gunde) boyle Allah rızası icin kesilen kurbana “udhiyye denir Turkcede kurban denince, kurban bayramı gunlerinde kesilen ve belli şartları taşıyan deve, sığır, koyun, keci gibi hayvanlar akla gelmektedir
Kurban kesmenin hukmu nedir?
Kurban denince aksine bir kayıt olmadığı surece genelde Kurban Bayramında kesilen kurban ve onun hukmu anlaşılır Kurban bayramında dinen aranan şartları taşıyan kimselerin kurban kesmeleri Hanefi mezhebine gore vacip, diğer mezheplerde ise terk edilmesi istenmeyen muekked bir sunnettir Maliki mezhebinde de bunun vacip olduğunu savunanlar vardır
Kurbanın sunnet olduğunu ileri surenler de onun onemine ayrıca dikkat cekerler İmamı Şafii “Kurban sunnettir cumlesinin hemen arkasından “Onun terk edilmesini istemem (sevmem) der (eşŞafii, elUm, II, 287) Bu itibarla Şafii mezhebinde, sunneti muekkede olan hukum, Hanefilerde vacip gibi bir hukum ifade etmektedir
Kur’an’ı Kerim’de Peygamber sallallahu aleyhi ve selleme hitaben şoyle buyrulmuştur: “Rabbin icin namaz kıl ve kurban kesiver (Kevser, 1082) Hanefi mezhebine gore; Peygambere vacip olan, aksini ispat eder bir delil, bir kayıt olmadıkca ummetini de kapsar, dolayısıyla onların da kurban kesmeleri gerekir Zira peygamber, ummeti icin bir rehberdir
Ayrıca Peygamber Efendimiz tarafından bircok hadisi şerifte, hali vakti yerinde olanların kurban kesmesi gerektiği bildirilmiştir:
“Kurban kesecek gucte olup da kesmeyen, namazgahımıza yaklaşmasın (İbn Mace, Edahi, 2; Musned, 2321)
“Her hane halkının senede bir kere kurban kesmesi gerekir (Tirmizi, Edahi, 18; Ebu Davud, Edahi, 3)
Bayram namazından once kurbanını kesen birisine Allah Resulu, yeniden kurban kesmesini emretmiştir Peygamberimizin yeniden kesmesini emretmesi, kurban kesmenin vacip olduğunu gosterir
Ayrıca Peygamberimiz, hicretten itibaren on yıla yakın bir sure hep kurban (Udhiyye) kesmiştir Kurbanını kesen kimse hem mesuliyetten kurtulur hem de niyetinin derecesine gore ahirette sevaba nail olur
Kurban kesmek kimlere vaciptir?
Kişinin kurban kesmekle mukellef tutulabilmesi icin dort şartı taşıması gerekmektedir Bunlar;
· Musluman olmak: Aslında bu şart butun ibadetleri yerine getirmek icin gereklidir Bir kişi kurban bayramının ucuncu gunu guneş batmadan once Musluman olursa ve diğer şartları da taşıyorsa, bu kişini kurban kesmesi gerekir
· Akıllı ve buluğ cağına ermiş olmak: Cocukların ve delilerin mallarından kurban kesilmesi gerekmez Fetva da buna goredir Bununla birlikte bir kimse kendi malından cocuğu icin kurban kesebilir Bu da guzel bir davranıştır (mustehabtır)
· Mukim olmak (seferi olmamak): Dinen yolcu hukmunde olan kimse kurban kesmekle mukellef değildir Ancak yolcu hukmunde bulunan kimsenin tek başına veya mukimlerle birlikte kurban kesmesine bir mani yoktur Hatta diğer mezhepler, bu hususta mukimle yolcuyu ayırmamışlardır
· Belirli bir mali guce sahip olmak: Hanefi mezhebine gore, kurban kesmeyi vacip kılan zenginliğin olcusu zekatta ve fıtır sadakasında aranan zenginlik olcusuyle aynıdır Bu da borcları ve asli ihtiyacları dışında 20 miskal (85 gram) altın veya 200 dirhem gumuştur Fıkıh bilginlerinin tesbitine gore, zekatta aranan “malın uzerinden bir sene gecmesi, “sahip olunan mal varlığının artıcı olması gibi şartlar kurbanda aranmaz Buna gore kurbanın ilk uc gununde her kim nisab miktarı mala sahip olursa, kurban kesmekle yukumlu olacaktır
Kurban kesmeden maksat ne olmalıdır?
Aslında bu sorunun cevabını Allahu Teala Yuce Kitabında bizlere bildirmiştir “Unutmayın ki ne onların etleri, ne de kanları asla Allah’a ulaşacak değildir Lakin Ona ulaşan tek şey, kalblerinizde beslediğiniz takvadır, Allah saygısıdır (Hac, 2237) Ayette de belirtildiği gibi kesilen kurbanlarda hedef; ihlas, takva ve Allah’a yaklaşmak olmalıdır Bu maksad ve gaye olmadıktan sonra kesilip dağıtılan etlerin, kanların Allah nezdinde bir değeri yoktur Zira, Allah’ın insanın yaptığı hicbir ibadete ihtiyacı olmadığı gibi, keseceği kurbana da ihtiyacı yoktur O’nun katında makbul olan şey, insanın ihlas ve samimiyetidir Bunun icin bu ibadet gorevimizi de ifa ederken Allah’ın hoşnutluğunu kazanmayı hedeflemeli ve kestiğimiz kurbanla, Allah’a karşı yeri geldiğinde en değerli varlıklarımızı da O’nun yolunda feda edebileceğimizi gostermeliyiz