Kurban Bayramı önemi
Kurbanda yapılması gerekenler
Bayram
Peygamberimizin Mekke'den Medine'ye hicretlerinin ikinci yılında yasal kılınmıştır
Peygamberimiz Medine'ye hicret buyurduklarında Medinelilerin eğlendikleri iki günleri vardı Peygamberimiz: Bu günler ne oluyor?diye sorduğunda, onlar Biz cahiliyette bu günlerde oynayıp eğlenirdik'' dediler Bunun üzerine peygamberimiz : Bunların yerine Allah Teâla size daha bahtı açık iki gün verdi: Ramazan bayramı, kurban bayramıbuyurdu Ramazan bayramı namazı gibi kurban bayramı namazı da vaciptir ve Cuma namazının şartlarına tabidir Yani Cuma namazını kılmakla sorumlu olanlar, bayram namazını kılmakla da yükümlüdürler Oysa Cuma namazı farz, bayram namazı ise vaciptir
Bayram namazı
Güneş doğduktan ve kerahet vakti çıktıktan sonra, öğleye dek kılınır Herhangi bir sebeple ilk günü kılınamazsa ertesi günü kılınır Bayram namazı Cuma namazı gibi ama cemaatle kılınır İki rekattır Şöyle niyet edilir:
Maksat ettim Allah rızası için kurban bayram namazını kılmaya, uydum imama'' Bundan daha sonra tekbir alınır Birinci rekatta Süphanekeokunur Daha Sonra imam açıktan, cemaat kadar da gizli gizli üç defa Allahü ekberdiye tekbir alınır Ilk iki tekbirde eller yukarı kaldırılır, daha sonra yanlara salıverilir Üçüncü tekbirin peşinden eller yanlara salıverilmeyip bağlanır İmam Fatiha ve sure okur; cemaat dinler Sonra diğer namazlarda olduğu gibi rukû ve secde yapılır İkinci rekata kalkıldığında imam önce Fatiha ve sûre okur Daha Sonra birinci rekatta olduğu gibi üç kez tekbir alınır Her üç tekbirde de eller yukarı kaldırılıp yanlara salıverilir Dördüncü tekbir ile rukûa gidilir ve secdeler yapılarak oturulur, tehiyyât ve salli barik okunur, sonradan selâm verilir
Bayram Gecesi ve Günlerinde Yapılması Müstehap Olan Şeyler a) Bayram gecelerini dua ve ibadetle ihya etmek, kaza namazı kılmak, Kur'an okumak ve Allah Teâlâ'dan bağışlama ve mağfiret dilemek Çünkü duaların makbul olduğu gecelerden birisi de bayram geceleridir Nitekim Peygamberimiz şöyle buyurmuştur:
Ramazan ve kurban bayramı gecelerini, sevabını umarak ibadetle geçiren kimsenin kalbi, kalplerin öldüğü gün ölmez(l9)
b) Bayram sabahı erken kalkarak yıkanıp temizlendikten sonradan namaza gitmek
c) güzel koku sürünmek
d) Temiz ve yeni elbise giyinmek
e) Gücü yetiyorsa namaza yürüye yürüye gitmek
f) gülümseyen ve sevinçli görünmek
g) Yoksullara çokça sadaka atamak
h) Bayram namazına bu arada yolda tekbir getirmek
i) Kurban kesecekse kurban etinden yiyinceye değin oruç tutuyormuş gibi bir şey yiyip içmemek
j) Kurban etinden iftar etmek Çünkü peygamberimiz böyle yaparlardı
k) Çoluk çocuğuna bolluk kullanmak
Tüm bunlar bayramda yapılması müstehap olan işlerdir
Son Olarak Kurban Bayramı Arafesinin Sabahleyin namazından başlayarak, Bayramın 4 Günü İkindi namazına Kadar TEŞRİK TEKBİRLERİne devam edilmelidir Allah(cc) Bu vesile ile Bayramımızı reel bir Bayram tadında İslam'a yerinde bir şekilde ihya etmeyi nasip eylesin Bütün Kardeşlerimizin Bayramını bu vesile ile tebrik ederim
Kurban kesimi
İmam Azam Ebû Hanife'ye göre kurban vaciptir Delili de:Rabbin için namaz kıl ve kurban kes(Kevser 2)
Bu konuda Rasulallah Efendimiz;
peygamberimizin :
Kimin hali vakti yerinde olur da kurban kesmezse namazgahımıza yaklaşmasın(İbn Mâce, Adâhî, 2 )
Hadisindeki vaid (tehdit etme) dır Böyle bir tehdit etme ama vacip olan bir ibadetin terki için yapılır Yani İmam Azam seslenmek istiyor fakat, kurban vacip olmasaydı peygamberimiz onu terkedene böyle bir tehditte
bulunmazdı
Kurban Kimlere Borçtur?
Kurban, mukim olan ve sadakai fıtır nisabına malik olan her kadın ve erkek müslümana vaciptir
Bu tariften şu anlaşılıyor: Müslüman olmayan, seferde bulunan müslümana ve fakir olana kurban vacip değildir
Hz Ebû Bekir ile Hz Ömer seferde bulunduklarında kurban kesmemişlerdir Belki seferde olan kimse kurban kesmek isterse, kurban kendisine vacip olduğu için yok, beyhude olarak kesebilir, kesmediği takdirde sorumlu olmaz
İmam Azam Ebû Hanife ile Ebû Yusuf'a göre kurbanın vacip olmasında zihin ve ergenlik çağına gelmiş olma durum değildir Yani varlıklı olan çocuğun ve delinin mallarından babaları veya vasileri kurban keserler Bu kurbanlardan sadece kendileri yiyebilir, başkaları yiyemez
İmam Muhammed ile İmam Züfer'e tarafından kurbanın vacip olması için akı1 ve ergenlik çağına gelmiş olma şarttır Bu itibarla zengin olan çocuklarla deli olanların mallarından kurban kesilmez ( Bedayiu'ssanayi, Beyrut, 1974, c 5, s 64
) Fetvâ da bu görüşe göredir, yani varlıklı de olsalar çocuklarla delilerin kurban kesmesi gerekmez (Reddülmuhtar, c 5, s 309 )
Zenginliğin Ölçüsü Herhangi finansal bir ibadetin borç olması için ön görülen zenginlik ölçüsü 'Nisap' kelimesi ile açıklama edilmektedir
Kurban nisabı, kişinin temel ihtiyaçları olan oturacak evi, evinin yeter derecede eşyası, binek için olan hayvanı, üç kat elbisesi, kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin bir takvim nafakalarından ve borcundan pozitif 80, 18 gr altın ya da bunun kıymeti para ve eşyaya malik olan kimse kurban kesecek değin varlıklı demektir Bu kimseye yılda bir defa kurban günlerinde kurban kesmek vacip olur
Bu ölçü bununla birlikte zekat için de geçerlidir Ancak zekat nisabında malının artıcı olması ve üzerinden bir sene geçmiş bulunması şarttır
Kurban nisabında bunlar aranmaz Kurban kesme günlerinde zengin olan kimseye kurban kesmek vacip olur
Hangi Hayvanlar Kurban Edilir?
Kurban edilecek hayvanlar; koyun, keçi, deve, sığır ve mandadır
Bu hayvanlardan devenin 5, sığır ile mandanın 2 ve koyun ile keçinin 1 yaşını doldurmuş olmaları gerekir Ama koyunlar altı ayı tamamladıkları halde bir yaşını doldurmuş gibi gösterişli olurlarsa bunlar da kurban edilebilir
Bir koyun ya da keçiyi fakat bir kişi kurban edebilir Fakat sığır, manda ve deve yedi kişiye değin ortak kurban edilebilir Ortakların tek veya çift olmalarında bir sakınca yoktur
Ortakların tümü ibadet niyetiyle katılmak durumundadır Meselâ ortaklardan biri vacip olan kurbanı, diğeri adak kurbanı, bir diğeri de nafile kurbanı hedef edebilir Çünkü hepsinin niyeti ibadettir Fakat ortaklardan biri her hangi bir ibadet yok de et kasdiyle katılmış olsa bu sahih olmaz, diğerleri de kasıt etmiş oldukları kurbanı kesmiş, sayılmazlar
Hangi Ayıplar Hayvanın Kurban Olmasına Mani Olur? Bilindiği üzere kurban bir ibadettir Bunun için kurbanlık hayvanların hatasız olmaları esastır Her kusur olmasa da bazı kusurlar kurbana manidir Bu kusurlar özetle şunlardır:
İki veya bir gözü kör olan,
Fazla derecede güçsüz olan,
Kesim yerine yürüyerek gidemeyecek derecede aksak olan,
Kulağının, kuyruğunun veya tenasül organının üçte birinden fazlası gitmiş olan,
Dişlerinin yarıdan fazlası düşmüş olan,
Allah Vergisi kulağı ve tenasül organı olmayan,
Koyun ve keçide bir, sığırda iki memesi kurumuş olan,
Burnu kesilmiş olan,
Dilinin çoğu indirilmiş olan,
Vefat derecesinde hasta olan
Böyle kusuru olan hayvanları kurban etmek câiz değildir Bunun için kurbanlık satın alınırken kusurlu olup olmadığına dikkatli olmak gerekir
Kurban, bayram namazı kılınan yerlerde namazdan sonradan edinmek üzere bayramın ilk üç günüdür (Şafiîlerde dördüncü günü de olabilir)
Arefe günü ya da bayramın ilk üç gününden daha sonra kurban kesmek, kurban olmaz Peygamberimiz buyuruyor :
Bu günümüzde yapacağımız ilk şey bayram namazı kılmaktır Sonradan evlerinize dönüp kurban kesmek olacaktır Her kim böyle yaparsa sünnetimize yerinde meslek yapmış olur Kim önce kurban keserse o da ancak ailesine bir et sunmuş olur, bu kestiği kurban olmaz''
Kurban Nasıl Kesilir?
Hayvan incitilmeden kesilecek yere götürülür Devenin dışındakiler kıbleye karşı sol tarafları üzerine yavaş yavaş yatırılır Refah olması için üç ayağı da bağlanır Sonra kesecek olan:
Allahü ekber, Allahü ekber, lâ İlâhe illallahü vellahü ekber, Allahü ekber ve Lillahilhamd Bismillâhi Allahü ekber'' der, ara vermeden büyük ve keskin bir bıçakla keser
Sadece Bismillâhi Allahü ekber'' diye kesse de olur
Usulüne tarafından bir kesim yapmış olmak için, hayvanın yemek ve nefes boruları ile iki şah damarının kesilmesi gerekir
Kurban kesildikten daha sonra sahibi, Allah rızası için iki rekat namaz kılar, sonradan da dua ederek Cenâbı Hak'tan dileklerde bulunur
Kurban Etinin Taksimi
Deve ve sığır gibi hayvanlar ortaklaşa kurban edildiğinde etleri ortaklar arasında tahmini olarak yok, tartılarak taksim edilir Ama bir ailenin fertleri için kurban edilen hayvanın etini bölmek gerekmez Bunun gibi ortaklaşa kurban kesenler kurban etini en ince ayrıntısına kadar yoksullara ya da bir hayır kurumuna verecek olurlarsa yeniden kurban etini taksim etmeleri gerekmez
Kurban etinin hepsini yoksullara sadaka olarak dağıtmak veya kendisi ve çoluk çocuğu için alıkoymak caiz ise de, en uygun olanı, kurban etini üçe taksim edip, birini kurban kesmeyen yoksullara sadaka olarak yaymak, bir bölümünü de akraba, bilinen ve komşulara ikram etmek, birini de kendi çoluk çocuğu ile yemektir *
Kurbanda yapılması gerekenler
Bayram
Peygamberimizin Mekke'den Medine'ye hicretlerinin ikinci yılında yasal kılınmıştır
Peygamberimiz Medine'ye hicret buyurduklarında Medinelilerin eğlendikleri iki günleri vardı Peygamberimiz: Bu günler ne oluyor?diye sorduğunda, onlar Biz cahiliyette bu günlerde oynayıp eğlenirdik'' dediler Bunun üzerine peygamberimiz : Bunların yerine Allah Teâla size daha bahtı açık iki gün verdi: Ramazan bayramı, kurban bayramıbuyurdu Ramazan bayramı namazı gibi kurban bayramı namazı da vaciptir ve Cuma namazının şartlarına tabidir Yani Cuma namazını kılmakla sorumlu olanlar, bayram namazını kılmakla da yükümlüdürler Oysa Cuma namazı farz, bayram namazı ise vaciptir
Bayram namazı
Güneş doğduktan ve kerahet vakti çıktıktan sonra, öğleye dek kılınır Herhangi bir sebeple ilk günü kılınamazsa ertesi günü kılınır Bayram namazı Cuma namazı gibi ama cemaatle kılınır İki rekattır Şöyle niyet edilir:
Maksat ettim Allah rızası için kurban bayram namazını kılmaya, uydum imama'' Bundan daha sonra tekbir alınır Birinci rekatta Süphanekeokunur Daha Sonra imam açıktan, cemaat kadar da gizli gizli üç defa Allahü ekberdiye tekbir alınır Ilk iki tekbirde eller yukarı kaldırılır, daha sonra yanlara salıverilir Üçüncü tekbirin peşinden eller yanlara salıverilmeyip bağlanır İmam Fatiha ve sure okur; cemaat dinler Sonra diğer namazlarda olduğu gibi rukû ve secde yapılır İkinci rekata kalkıldığında imam önce Fatiha ve sûre okur Daha Sonra birinci rekatta olduğu gibi üç kez tekbir alınır Her üç tekbirde de eller yukarı kaldırılıp yanlara salıverilir Dördüncü tekbir ile rukûa gidilir ve secdeler yapılarak oturulur, tehiyyât ve salli barik okunur, sonradan selâm verilir
Bayram Gecesi ve Günlerinde Yapılması Müstehap Olan Şeyler a) Bayram gecelerini dua ve ibadetle ihya etmek, kaza namazı kılmak, Kur'an okumak ve Allah Teâlâ'dan bağışlama ve mağfiret dilemek Çünkü duaların makbul olduğu gecelerden birisi de bayram geceleridir Nitekim Peygamberimiz şöyle buyurmuştur:
Ramazan ve kurban bayramı gecelerini, sevabını umarak ibadetle geçiren kimsenin kalbi, kalplerin öldüğü gün ölmez(l9)
b) Bayram sabahı erken kalkarak yıkanıp temizlendikten sonradan namaza gitmek
c) güzel koku sürünmek
d) Temiz ve yeni elbise giyinmek
e) Gücü yetiyorsa namaza yürüye yürüye gitmek
f) gülümseyen ve sevinçli görünmek
g) Yoksullara çokça sadaka atamak
h) Bayram namazına bu arada yolda tekbir getirmek
i) Kurban kesecekse kurban etinden yiyinceye değin oruç tutuyormuş gibi bir şey yiyip içmemek
j) Kurban etinden iftar etmek Çünkü peygamberimiz böyle yaparlardı
k) Çoluk çocuğuna bolluk kullanmak
Tüm bunlar bayramda yapılması müstehap olan işlerdir
Son Olarak Kurban Bayramı Arafesinin Sabahleyin namazından başlayarak, Bayramın 4 Günü İkindi namazına Kadar TEŞRİK TEKBİRLERİne devam edilmelidir Allah(cc) Bu vesile ile Bayramımızı reel bir Bayram tadında İslam'a yerinde bir şekilde ihya etmeyi nasip eylesin Bütün Kardeşlerimizin Bayramını bu vesile ile tebrik ederim
Kurban kesimi
İmam Azam Ebû Hanife'ye göre kurban vaciptir Delili de:Rabbin için namaz kıl ve kurban kes(Kevser 2)
Bu konuda Rasulallah Efendimiz;
peygamberimizin :
Kimin hali vakti yerinde olur da kurban kesmezse namazgahımıza yaklaşmasın(İbn Mâce, Adâhî, 2 )
Hadisindeki vaid (tehdit etme) dır Böyle bir tehdit etme ama vacip olan bir ibadetin terki için yapılır Yani İmam Azam seslenmek istiyor fakat, kurban vacip olmasaydı peygamberimiz onu terkedene böyle bir tehditte
bulunmazdı
Kurban Kimlere Borçtur?
Kurban, mukim olan ve sadakai fıtır nisabına malik olan her kadın ve erkek müslümana vaciptir
Bu tariften şu anlaşılıyor: Müslüman olmayan, seferde bulunan müslümana ve fakir olana kurban vacip değildir
Hz Ebû Bekir ile Hz Ömer seferde bulunduklarında kurban kesmemişlerdir Belki seferde olan kimse kurban kesmek isterse, kurban kendisine vacip olduğu için yok, beyhude olarak kesebilir, kesmediği takdirde sorumlu olmaz
İmam Azam Ebû Hanife ile Ebû Yusuf'a göre kurbanın vacip olmasında zihin ve ergenlik çağına gelmiş olma durum değildir Yani varlıklı olan çocuğun ve delinin mallarından babaları veya vasileri kurban keserler Bu kurbanlardan sadece kendileri yiyebilir, başkaları yiyemez
İmam Muhammed ile İmam Züfer'e tarafından kurbanın vacip olması için akı1 ve ergenlik çağına gelmiş olma şarttır Bu itibarla zengin olan çocuklarla deli olanların mallarından kurban kesilmez ( Bedayiu'ssanayi, Beyrut, 1974, c 5, s 64
) Fetvâ da bu görüşe göredir, yani varlıklı de olsalar çocuklarla delilerin kurban kesmesi gerekmez (Reddülmuhtar, c 5, s 309 )
Zenginliğin Ölçüsü Herhangi finansal bir ibadetin borç olması için ön görülen zenginlik ölçüsü 'Nisap' kelimesi ile açıklama edilmektedir
Kurban nisabı, kişinin temel ihtiyaçları olan oturacak evi, evinin yeter derecede eşyası, binek için olan hayvanı, üç kat elbisesi, kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin bir takvim nafakalarından ve borcundan pozitif 80, 18 gr altın ya da bunun kıymeti para ve eşyaya malik olan kimse kurban kesecek değin varlıklı demektir Bu kimseye yılda bir defa kurban günlerinde kurban kesmek vacip olur
Bu ölçü bununla birlikte zekat için de geçerlidir Ancak zekat nisabında malının artıcı olması ve üzerinden bir sene geçmiş bulunması şarttır
Kurban nisabında bunlar aranmaz Kurban kesme günlerinde zengin olan kimseye kurban kesmek vacip olur
Hangi Hayvanlar Kurban Edilir?
Kurban edilecek hayvanlar; koyun, keçi, deve, sığır ve mandadır
Bu hayvanlardan devenin 5, sığır ile mandanın 2 ve koyun ile keçinin 1 yaşını doldurmuş olmaları gerekir Ama koyunlar altı ayı tamamladıkları halde bir yaşını doldurmuş gibi gösterişli olurlarsa bunlar da kurban edilebilir
Bir koyun ya da keçiyi fakat bir kişi kurban edebilir Fakat sığır, manda ve deve yedi kişiye değin ortak kurban edilebilir Ortakların tek veya çift olmalarında bir sakınca yoktur
Ortakların tümü ibadet niyetiyle katılmak durumundadır Meselâ ortaklardan biri vacip olan kurbanı, diğeri adak kurbanı, bir diğeri de nafile kurbanı hedef edebilir Çünkü hepsinin niyeti ibadettir Fakat ortaklardan biri her hangi bir ibadet yok de et kasdiyle katılmış olsa bu sahih olmaz, diğerleri de kasıt etmiş oldukları kurbanı kesmiş, sayılmazlar
Hangi Ayıplar Hayvanın Kurban Olmasına Mani Olur? Bilindiği üzere kurban bir ibadettir Bunun için kurbanlık hayvanların hatasız olmaları esastır Her kusur olmasa da bazı kusurlar kurbana manidir Bu kusurlar özetle şunlardır:
İki veya bir gözü kör olan,
Fazla derecede güçsüz olan,
Kesim yerine yürüyerek gidemeyecek derecede aksak olan,
Kulağının, kuyruğunun veya tenasül organının üçte birinden fazlası gitmiş olan,
Dişlerinin yarıdan fazlası düşmüş olan,
Allah Vergisi kulağı ve tenasül organı olmayan,
Koyun ve keçide bir, sığırda iki memesi kurumuş olan,
Burnu kesilmiş olan,
Dilinin çoğu indirilmiş olan,
Vefat derecesinde hasta olan
Böyle kusuru olan hayvanları kurban etmek câiz değildir Bunun için kurbanlık satın alınırken kusurlu olup olmadığına dikkatli olmak gerekir
Kurban, bayram namazı kılınan yerlerde namazdan sonradan edinmek üzere bayramın ilk üç günüdür (Şafiîlerde dördüncü günü de olabilir)
Arefe günü ya da bayramın ilk üç gününden daha sonra kurban kesmek, kurban olmaz Peygamberimiz buyuruyor :
Bu günümüzde yapacağımız ilk şey bayram namazı kılmaktır Sonradan evlerinize dönüp kurban kesmek olacaktır Her kim böyle yaparsa sünnetimize yerinde meslek yapmış olur Kim önce kurban keserse o da ancak ailesine bir et sunmuş olur, bu kestiği kurban olmaz''
Kurban Nasıl Kesilir?
Hayvan incitilmeden kesilecek yere götürülür Devenin dışındakiler kıbleye karşı sol tarafları üzerine yavaş yavaş yatırılır Refah olması için üç ayağı da bağlanır Sonra kesecek olan:
Allahü ekber, Allahü ekber, lâ İlâhe illallahü vellahü ekber, Allahü ekber ve Lillahilhamd Bismillâhi Allahü ekber'' der, ara vermeden büyük ve keskin bir bıçakla keser
Sadece Bismillâhi Allahü ekber'' diye kesse de olur
Usulüne tarafından bir kesim yapmış olmak için, hayvanın yemek ve nefes boruları ile iki şah damarının kesilmesi gerekir
Kurban kesildikten daha sonra sahibi, Allah rızası için iki rekat namaz kılar, sonradan da dua ederek Cenâbı Hak'tan dileklerde bulunur
Kurban Etinin Taksimi
Deve ve sığır gibi hayvanlar ortaklaşa kurban edildiğinde etleri ortaklar arasında tahmini olarak yok, tartılarak taksim edilir Ama bir ailenin fertleri için kurban edilen hayvanın etini bölmek gerekmez Bunun gibi ortaklaşa kurban kesenler kurban etini en ince ayrıntısına kadar yoksullara ya da bir hayır kurumuna verecek olurlarsa yeniden kurban etini taksim etmeleri gerekmez
Kurban etinin hepsini yoksullara sadaka olarak dağıtmak veya kendisi ve çoluk çocuğu için alıkoymak caiz ise de, en uygun olanı, kurban etini üçe taksim edip, birini kurban kesmeyen yoksullara sadaka olarak yaymak, bir bölümünü de akraba, bilinen ve komşulara ikram etmek, birini de kendi çoluk çocuğu ile yemektir *
