Laminate Veneer nedir?
İngilizce olan bu sözcüklerden “Laminate” ince tabaka, “veneer” ise kaplama demektir. Lisanımızda lamineyt vener, lamina kaplama üzere karşılıklar ile tabir edilebilmektedir. Ancak zatî görüşüm teknik tabirlerin milletlerarası lisan konumunda bulunan İngilizce ile yazılıp okunmasının mana karmaşasını daha aza indirmesi bakımından tercih edilebileceği formundadır. Bu nedenle ben “laminate veneer” olarak yazıp İngilizce telaffuzu olan “lamineyt veniir” olarak okumaktayım.
Nasıl bir tatbiktir?
Diş yahut dişlerin ön yüzünde çok az bir tabaka aşındırıldıktan sonra ölçü alınıp dişe verilmek istenen şekil/form ve renkte ince bir kaplama tabakası üretilir. Laminate ismi verilen bu kaplama kompozit esaslı reçine simanlar-yapıştırıcılar ile dişe uygulanarak tutunmaları sağlanır.
Hangi durumlarda yapılır?
Dişlerin hem biçim hem de renginde değişiklik yapılmak isteniyorsa uygulanır.
Evet, yalnızca renk açılmak isteniyorsa?
Yalnızca renk değişikliği yapılmak isteniyorsa, gayri bir değişle dişin rengi açılmak isteniyorsa öncelikli olarak “diş beyazlatma” usullerine baş vurulmalıdır.
Alışılagelmiş kaplamalardan farkı nedir?
Laminate veneer’ler dişlerin yalnızca ön yüzünde uygulanırlar, kaplamalar yani dişhekimliğindeki teknik tabiriyle kuronlar (İngilizce crown yani taç sözcüğünden gelir) ise dişin her yandan küçültülmesinden sonra dişi üç boyutlu olarak örten ögelerdir.
Hangi durumda laminate, hangi durumda kuron uygulanır?
Dişte unsur kaybı çok ise (çürük, kırık üzere sebeplerle) kuron ile restore edilmesi iyidir. Dişlerde form bozukluğu varsa ve/veya çapraşıklık gösteriyorlarsa ve bunların düzeltilmesi isteniyorsa laminate endikedir.
Çapraşıklık var ise laminate mi uygulanmalıdır?
Öncelikli tedavi ortodontidir. Yani dişlere tel takılarak çapraşıklık düzeltilmelidir. Lakin bu tedaviyi tercih etmeyen vakalarda laminate uygulanabilir.
Laminate ile kuronların avantaj/dezavantajları nelerdir?
Laminate veneer’lerde dişten daha az unsur kaybı olması, öteki bir değişle dişin yalnızca bir yüzünün aşındırılması bir avantajdır. Daha az husus kaybı doğal yapının korunması, hassasiyet orantısının daha az olmasını beraberinde getirir. Laminate’lerde dişeti armonisi daha uygundur. Diş sıkma alışkanlığı (bruxsizm) olanlarda, örtülü yahut tette a tét (kafa başa, uc uca)kapanışı olanlarda endike değildir, çünkü bu tip vakalarda kırılma-kopma riski vardır. Fakat bazen şahıslar tedavi sonrasındaki bir devirde bruxsizme başlayabilirler ve dolayısı ile başarısız vakaların sebeplerinden biri de budur.
Başarısızlık var mı?
Evet, bu tip pratikler öncesi doktorun tutarlı vakayı teşhis etmesi çok kıymetlidir. Çene kapanışı müsait olmayan vakalarda kırılma ihtimali vardır. Ayrıyeten tabibin bu uygulamayı yapacak eğitimi almış olması gereklidir. Çünkü laminate tatbikinin şahsi bir diş kesme (preparasyon) tekniği vardır ve tahminen de bundan daha değerlisi hususî bir yapıştırma tekniği uygulanır. Yapıştırma (simantasyon) laminaların muvaffakiyetini tamamlayan en kıymetli ögedir. Kurallarına nazaran hazırlanmış bir laminate yapıştırılırken cürüm yapılırsa bütün iş riske girer. Dolayısı ile planlama, demostrasyon modeli hazırlığı, diş kesiti, ölçü, model hazırlığı, laboratuar çalışmaları ve simantasyon olmak üzere tüm aşamalarında yüksek hassasiyet isteyen bir çalışma cinsidir. Ama, kuralları titizlikle uygulandığında da çok yüksek estetik elde edilir.
Hangi materyalden üretilmektedirler?
Laminate Veneer’ler porselen (silikat seramiği), aluminyum oksit seramiği, zirkonyum oksit seramiği ya da kompozit gereçlerden üretilebilmektedirler. Bu sonuncusu haricindekilere umumi olarak “seramik laminate veneer”ler, başkasına ise “kompozit laminate veneer” ismi verilir.
Kompozit ve seramik laminate’lerin farkları nedir?
Kompozit laminate veneer’ler reçine esaslı gereçlerden üretilmiştir. Seramiklere nazaran daha ince tabaka olarak çalışılabilirler, yapıştırıcı gereç ile birebir cinsten olmaları bağlanma dirençlerini daha yüksek kılar, istenirse direkt olarak ağızda üretilebilirler (ölçüye gerek kalmadan tek seansta bitirilebilirler). Dezavantajları ise renk efektleri daha güçsüzdür (estetik özelliği daha düşüktür), çok âlâ bir cila gerektirir, devirle renk emebilirler (penetrasyon olabilir) ve kenar renkleşmesi, lekeler oluşabilir.
Seramik materyalden üretilen laminate’ler ise vesair seramiklerde olduğu üzere ışığı yansıtma ve soğurma özellikleri bakımından dişin mine yapısına benzeştikleri için daha yeterli estetik sonuçlar verirler. Aşınmalara karşı dirençlidirler. Renk değiştirmezler.
Pahalı bir usul midir?
Kuron-köprü çalışmaları ile benzeri fiyatlardadır. Doğal olarak hür piyasa kaidelerinde değişken fiyatlar ile karşılaşılabilinir.
Çok yeni bir teknik midir?
Tahminen devletimizde yakın devirlerde bilinir hale gelmiş olmasından ötürü bu türlü düşünülmektedir. Gelgelelim pratiğin ortaya çıkışı 1928’de Amerika’da olmuştur. Bu tarihte sinemalarda efekt gayeli birinci pratikleri Dr. Charles Pincus yapmıştır. Daha sonra 1955 yılında Buonocore'nın asitle pürüzlendirme tekniği ve Bowen'ın geliştirdiği reçineler ile direkt laminate veneer’lerin tasarrufunu gündeme getirmiştir. 1975'de Rochette, hasarlı ve kırılmış kesici dişlerde asitle pürüzlendirme ile yeni laminate pratiklerine emsal bir tekniği kullanmıştır. Günümüzde kabul edilebilir porselen laminate veneer prodüksiyon usulünü birinci olarak 1983 yılında platin foli tekniği ile Horn uygulamıştır. Daha sonraki yıllarda ise Calamia porselen revertmanı üzerinde laminate yapmıştır. 1985 yılında ise Hobo ve Iwata tarafından dökülebilir apatitten laminate veneer yapılmıştır. Devletimizde 1989 tarininde laminate porselenleri ve yapıştırıcılarının Ankara merkezli bir firmanın ithalatı gerçekleştirmesi ile uygulanmaya başlanmıştır. Benim de birinci uygulamalarım 1989 yılından itibarendir ve bu en eski vakalarım hala sorunsuz bir biçimde laminate’lerini kullanmaktadırlar.
Anlaşıldığı kadarı ile tavsiye ediyorsunuz?!!
Mütenasip vakalarda, evet. Öncelikle hastanın neyi amaçladığı çok güzel ortaya konmalıdır. Daha sonra vakanın çiğneme sistemi olarak iyiliğine bakılır ve sonra planlama aşamasında yapılacak final işin bir tasarımı hasta ile birlikte tartışılıp kararlaştırıldıktan sonra tatbike geçilmelidir. Çünkü pratiğe başlandıktan sonra yani dişler prepare edildiği andan itibaren geri dönüşü olmayan bir süreçtir. Sonuçta, münasebetli vakalarda hakikat kurallar takip edilerek çalışıldığında uzun yıllar kullanılan, inançlı ve estetik bir tedavi usulüdür.
İngilizce olan bu sözcüklerden “Laminate” ince tabaka, “veneer” ise kaplama demektir. Lisanımızda lamineyt vener, lamina kaplama üzere karşılıklar ile tabir edilebilmektedir. Ancak zatî görüşüm teknik tabirlerin milletlerarası lisan konumunda bulunan İngilizce ile yazılıp okunmasının mana karmaşasını daha aza indirmesi bakımından tercih edilebileceği formundadır. Bu nedenle ben “laminate veneer” olarak yazıp İngilizce telaffuzu olan “lamineyt veniir” olarak okumaktayım.
Nasıl bir tatbiktir?
Diş yahut dişlerin ön yüzünde çok az bir tabaka aşındırıldıktan sonra ölçü alınıp dişe verilmek istenen şekil/form ve renkte ince bir kaplama tabakası üretilir. Laminate ismi verilen bu kaplama kompozit esaslı reçine simanlar-yapıştırıcılar ile dişe uygulanarak tutunmaları sağlanır.
Hangi durumlarda yapılır?
Dişlerin hem biçim hem de renginde değişiklik yapılmak isteniyorsa uygulanır.
Evet, yalnızca renk açılmak isteniyorsa?
Yalnızca renk değişikliği yapılmak isteniyorsa, gayri bir değişle dişin rengi açılmak isteniyorsa öncelikli olarak “diş beyazlatma” usullerine baş vurulmalıdır.
Alışılagelmiş kaplamalardan farkı nedir?
Laminate veneer’ler dişlerin yalnızca ön yüzünde uygulanırlar, kaplamalar yani dişhekimliğindeki teknik tabiriyle kuronlar (İngilizce crown yani taç sözcüğünden gelir) ise dişin her yandan küçültülmesinden sonra dişi üç boyutlu olarak örten ögelerdir.
Hangi durumda laminate, hangi durumda kuron uygulanır?
Dişte unsur kaybı çok ise (çürük, kırık üzere sebeplerle) kuron ile restore edilmesi iyidir. Dişlerde form bozukluğu varsa ve/veya çapraşıklık gösteriyorlarsa ve bunların düzeltilmesi isteniyorsa laminate endikedir.
Çapraşıklık var ise laminate mi uygulanmalıdır?
Öncelikli tedavi ortodontidir. Yani dişlere tel takılarak çapraşıklık düzeltilmelidir. Lakin bu tedaviyi tercih etmeyen vakalarda laminate uygulanabilir.
Laminate ile kuronların avantaj/dezavantajları nelerdir?
Laminate veneer’lerde dişten daha az unsur kaybı olması, öteki bir değişle dişin yalnızca bir yüzünün aşındırılması bir avantajdır. Daha az husus kaybı doğal yapının korunması, hassasiyet orantısının daha az olmasını beraberinde getirir. Laminate’lerde dişeti armonisi daha uygundur. Diş sıkma alışkanlığı (bruxsizm) olanlarda, örtülü yahut tette a tét (kafa başa, uc uca)kapanışı olanlarda endike değildir, çünkü bu tip vakalarda kırılma-kopma riski vardır. Fakat bazen şahıslar tedavi sonrasındaki bir devirde bruxsizme başlayabilirler ve dolayısı ile başarısız vakaların sebeplerinden biri de budur.
Başarısızlık var mı?
Evet, bu tip pratikler öncesi doktorun tutarlı vakayı teşhis etmesi çok kıymetlidir. Çene kapanışı müsait olmayan vakalarda kırılma ihtimali vardır. Ayrıyeten tabibin bu uygulamayı yapacak eğitimi almış olması gereklidir. Çünkü laminate tatbikinin şahsi bir diş kesme (preparasyon) tekniği vardır ve tahminen de bundan daha değerlisi hususî bir yapıştırma tekniği uygulanır. Yapıştırma (simantasyon) laminaların muvaffakiyetini tamamlayan en kıymetli ögedir. Kurallarına nazaran hazırlanmış bir laminate yapıştırılırken cürüm yapılırsa bütün iş riske girer. Dolayısı ile planlama, demostrasyon modeli hazırlığı, diş kesiti, ölçü, model hazırlığı, laboratuar çalışmaları ve simantasyon olmak üzere tüm aşamalarında yüksek hassasiyet isteyen bir çalışma cinsidir. Ama, kuralları titizlikle uygulandığında da çok yüksek estetik elde edilir.
Hangi materyalden üretilmektedirler?
Laminate Veneer’ler porselen (silikat seramiği), aluminyum oksit seramiği, zirkonyum oksit seramiği ya da kompozit gereçlerden üretilebilmektedirler. Bu sonuncusu haricindekilere umumi olarak “seramik laminate veneer”ler, başkasına ise “kompozit laminate veneer” ismi verilir.
Kompozit ve seramik laminate’lerin farkları nedir?
Kompozit laminate veneer’ler reçine esaslı gereçlerden üretilmiştir. Seramiklere nazaran daha ince tabaka olarak çalışılabilirler, yapıştırıcı gereç ile birebir cinsten olmaları bağlanma dirençlerini daha yüksek kılar, istenirse direkt olarak ağızda üretilebilirler (ölçüye gerek kalmadan tek seansta bitirilebilirler). Dezavantajları ise renk efektleri daha güçsüzdür (estetik özelliği daha düşüktür), çok âlâ bir cila gerektirir, devirle renk emebilirler (penetrasyon olabilir) ve kenar renkleşmesi, lekeler oluşabilir.
Seramik materyalden üretilen laminate’ler ise vesair seramiklerde olduğu üzere ışığı yansıtma ve soğurma özellikleri bakımından dişin mine yapısına benzeştikleri için daha yeterli estetik sonuçlar verirler. Aşınmalara karşı dirençlidirler. Renk değiştirmezler.
Pahalı bir usul midir?
Kuron-köprü çalışmaları ile benzeri fiyatlardadır. Doğal olarak hür piyasa kaidelerinde değişken fiyatlar ile karşılaşılabilinir.
Çok yeni bir teknik midir?
Tahminen devletimizde yakın devirlerde bilinir hale gelmiş olmasından ötürü bu türlü düşünülmektedir. Gelgelelim pratiğin ortaya çıkışı 1928’de Amerika’da olmuştur. Bu tarihte sinemalarda efekt gayeli birinci pratikleri Dr. Charles Pincus yapmıştır. Daha sonra 1955 yılında Buonocore'nın asitle pürüzlendirme tekniği ve Bowen'ın geliştirdiği reçineler ile direkt laminate veneer’lerin tasarrufunu gündeme getirmiştir. 1975'de Rochette, hasarlı ve kırılmış kesici dişlerde asitle pürüzlendirme ile yeni laminate pratiklerine emsal bir tekniği kullanmıştır. Günümüzde kabul edilebilir porselen laminate veneer prodüksiyon usulünü birinci olarak 1983 yılında platin foli tekniği ile Horn uygulamıştır. Daha sonraki yıllarda ise Calamia porselen revertmanı üzerinde laminate yapmıştır. 1985 yılında ise Hobo ve Iwata tarafından dökülebilir apatitten laminate veneer yapılmıştır. Devletimizde 1989 tarininde laminate porselenleri ve yapıştırıcılarının Ankara merkezli bir firmanın ithalatı gerçekleştirmesi ile uygulanmaya başlanmıştır. Benim de birinci uygulamalarım 1989 yılından itibarendir ve bu en eski vakalarım hala sorunsuz bir biçimde laminate’lerini kullanmaktadırlar.
Anlaşıldığı kadarı ile tavsiye ediyorsunuz?!!
Mütenasip vakalarda, evet. Öncelikle hastanın neyi amaçladığı çok güzel ortaya konmalıdır. Daha sonra vakanın çiğneme sistemi olarak iyiliğine bakılır ve sonra planlama aşamasında yapılacak final işin bir tasarımı hasta ile birlikte tartışılıp kararlaştırıldıktan sonra tatbike geçilmelidir. Çünkü pratiğe başlandıktan sonra yani dişler prepare edildiği andan itibaren geri dönüşü olmayan bir süreçtir. Sonuçta, münasebetli vakalarda hakikat kurallar takip edilerek çalışıldığında uzun yıllar kullanılan, inançlı ve estetik bir tedavi usulüdür.