Lenf Kanseri

Lenf Kanseri Lenfoma ,öteki grup onkolojik hastalıklar içinde yaşamın uzatılması ve daha kaliteli yaşam sağlanması ve hastaların kurtarılmaları açısından daha fazla galibiyet elde edilmiş bir hastalıktır Lenf sisteminden köken alan habis bir hastalıktır Lenfomalar ilk kez 2 gruba ayrılır Hastaların eksik bir kısmı Hodgkin Hastalığı denilen lenfoma türüne sahiptir Ekseriyet, Hodgkin dışı (Nonhodgkin) denilen lenfoma grubunda yer alır ve hastaya sadece lenfoma deniliyorsa genelde bu grup kastedilmektedir LENFATİK VE İMMÜN SİSTEM HANGİ ORGANLARDAN OLUŞUR? Lenfatik ve immun sistem , vücudun enfeksiyonlara karşısında mücadele etmesini karşılayan sistemin içinde yer alır Lenfatik sistemde lenf bezeleri denilen boyun, koltuk altı, kasık bölgelerimizde normalde erişkinlerde genel olarak ele gelmeyen minik yapılar vardır Ayrıca lenfatik sisteme dahil olan organlar vardır Bunlar bademcikler, dalak, karaciğer, kemik iliği ve göğüs boşluğumuzda bulunan ve çocuklukta faal olan bir organ timusdur Keza mide, ince barsak ve cildimiz katmanları aralarında bu lenfatik yapılar yer almaktadır Rahatsızlık , yukarda yer alan lenfatik yapılardaki sıradan hücrelerin yerinde anormal şekil, yada seri bölünme özellikleri olan hücrelerin ortaya çıkması ile gelişmektedir Bu hücreler hem dalağa, karaciğer ve kemik iliğine dağıtım özelliği gösterebilmektedir HODGKİN DIŞI LENFOMALAR BELİRTİLERi NELERDİR ? En sık görülen belirti boyun, koltuk altı ve kasık bölgelerindeki lenf bezelerinin sızısız şişerek ele gelmesidir Hastalarda diğer bulunabilen belirtiler ise söyledir; sebebi tam açıklanamayan alev, kilo kaybı, gece terlemesi, halsizlik, ciltte kaşıntı Bu şikayetler, grip gibi diğer hastalıkların seyrinde de görülebilir bu nedenle bu nesil bulguları olan hastalarda lenfoma teşhisini fakat hekim koyabilir TANI NASIL KONUR ? Lenfoma olasılığı düşünülen hastada muhakkak teşhis konulabilmesi için artan lenf bezinin tümünün çıkartılması ya da her hangi bir organda belirlenmiş ise parça alınması ilk işlemdir Yapılan bu işleme biyopsi denir Elde edilen dokuların patolog kadar farklı alanlara yönlendirilmiş işlemlere alt tutularak mikroskop aşağıda incelenmesiyle tanı konur Hodgkin dışı lenfoma için fazla öbür sınıflamalar vardır Patolog kadar hangi tipi olduğu teşhis raporunda verilir Bu tiplerin önemi; hangi tedavi seçeneğinin hasta için yerinde olacağını göstermesidir Doktor hangi çare seçeneğini uygulayacağına patoloji raporunda belirtilmiş tiplemeye kadar karar verir EVRELEME NEDİR ve NASIL YAPILIR ? Evreleme hastalığın yaygınlığının belirlenmesi işlemidir Hastada lenf bölgeleri taranmalıdır Hastanın el ile saptanabilecek boyun, koltuk altı, kasık vb bölgelerindeki lenf bezlerine tetkik sırasında bakılır Elle saptanamıyan diğer bölgelerinde ise basit doğrudan doğruya röntgen grafileri, ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi (BT) yada magnetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi değişik görüntüleme yöntemleri kullanılır Görüntüleme yöntemleri ile genelde boyun, göğüs (toraks), karın (abdomen) ve alt karının (pelvis) bölgeleri incelenir Ayrıca kemik iliği biyopsisi yapılarak kemik iliğinde yayılım olup olmadığı araştırılır NASIL TEDAVI EDİLİR ? Her lenfoma hastası için tedavi kendine özgündür Çünkü hastalığın evresine, hücre tipine, hastanın yaşına, hastanın tedaviyi kaldırıp kaldıramayacağına ve lenfoma tipinin çabuk yada yavaş seyirli oluşuna göre hekim tedavinin şeklini ve verilecek ilaçları belirler Hodgkin dışı lenfomanın tedavisi ilaçlarla (kemoterapi), ışın tedavisiyle (radyoterapi) ya da ikisi birlikte olarak yapılmaktadır Keza hastadan kök hücreli toplanarak yüksek doz kemoterapi sonrası bu kök hücreleri tekrar hastaya verme işlemi (yüksek doz kemoterapi ve otolog periferik kök hücreli transplantasyonu), biyolojik ilaçlarlai ve cerrahi olarak da tedavi edilebilmektedir Bazen yavaş seyirli lenfomalarda hastaya çare verilmez ve hasta kesin aralarla doktor tarafından teftiş edilerek izlenir Hastanın tedavisine karar veren uzmanlar tıbbi onkolog ve radyasyon onkoloğu olmaktadır TEDAVİNİN ALT ETKİLERİ NELERDİR ? Tedavi esnasında kullanılan ilaçları tipine ve dozuna kadar bazı gözden düşmüş etkiler olabilmektedir Bunlara yan etkiler denir Burada sık görülenler belirtilecektir Oysa siz bu tedaviler esnasında fark ettiklerinizi doktorunuza bildirerek bunlarında değerlendirilmesini ve bunlar için yapılabilecek tedavileri öğreneceksiniz Hodgkin dışı lenfoma tedavisinde kullanılan ilaçların bulantı ve kusma yan etkisi genellikle hafif ve kısa süreli olmaktadır Saç dökülmesi bir takım tedavilerde hafif bazılarında tamamen akma tarzındadır Ancak tedavi bittikten sonradan 6 ay içerisinde genellikle eskisi değin güzel saçlarınızın geri geleceği bilinmelidir Kemoterapi esnasında kan hücrelerinin üretim yeri olan kemikiliği de tedaviden etkilenmektedir Bu karşımıza kırmızı küreciklerin azalması (anemi), beyaz kürelerimizin azalması (lökopeni), enfeksiyonlarla savaşan beyaz küreler içinde kayda değer bir grup olan nötrofillerin azalması (nötropeni) ve kanama olmasını önleyen trombosit denilen küçük kan hücrelerinin azalması (trombositopeni) olarak karşımıza çıkabilmektedir Bu kan hücrelerindeki azalma, doktorunuz göre belirlenmiş aralarla yapılan kan sayımları ile izlenecek ve gerekli görülen kan ürünleri başkasından elde edilerek size verilecektir Kemoterapi böbrek ve karaciğer işlevlerini etkileyebilir ; bu şart zorunlu kan tetkikleri ile izlenir Hastalarda iştahsızlık, damak zevki lezzet alımında değişim, cilt ve tırnaklarda renk koyulaşması, geçici yada daimi fertilite(üreyebilirlik) değişiklikleri olabilmektedir Burada bildirilmiş olan emrindeki etkiler her hastada mutlaka olacak belirtiler olarak düşünülmemelidir Radyoterapiye tabi emrindeki etkiler, ışın yapılan bölge ve bahşedilen doza göre değişkenlik gösterir Çoğunlukla hastalarda radyoterapinin ilerleyen günlerinde bitkinlik hali gelişmektedir Hastaya dinlenmesi, yapabildiği dek hareket etmesi önerilir Radyaterapi yapılan alanlarda kıl ve saç kaybı, kızarma, kuruluk, hassaslık ve kaşıntı, cilt koyulaşması sık görülen yanetkilerdir Boyun ve göğüs bölge radyoterapisi sonrası boğazda kuruluk ve yutma güçlüğü olmaktadır Karın bölgesine yapılan radyoterapilerde bulantı, kusma, ishal ve idrar şikayetleri ortaya çıkabilmektedir Kan hücreleri etkilenebileceğinden kan sayımları ile yakın takip edilir Ateş yükselmesi ve beklenmeyen kanamalar olduğunda takip eden doktorun hastalar kadar uyarılması gerekir Biyoloji Ile Ilgili tedaviler aşı türünden (interferon) uygulanır Bunların yan etkileri soğuk algınlığı bulgularını andırır Kırıklık, yorgunluk, titreme, ateş, kas ve eklem ağrıları, iştah kaybı, bulantı, kusma ve ishal olabilir id Yüksek doz kemoterapi ve periferik kök hücreli transplantasyonunda bağli etkiler normal dozda kemoterapi tedavisinden daha fazladır Hastalar kanama, infeksiyon organ yanetkileri açısından yakın takibe alınır HODGKİN HASTALIĞI Lenfomalar içinde yer alan bir daha aşağı gruptur Diğer lenfomalara hodgkin dışı lenfomalar denir Hodgkin hastalığı lenfomaların takriben dörtte birini ,yani epeyce azını oluşturmaktadır Vücudumuzdaki lenf organlarından köken alır, genelde tek veya birkaç adet lenf bezesinin büyümesi hasta göre ayrım edilen birincil olaydır TEHLIKE FAKTÖRLERİ NELERDİR? Hastalığın sebebi bütün olarak bilinmemektedir Bulaşıcı değidir Kardeşlerinde hodgkin hastalığı olanların bu hastalığa yakalanma riski daha fazladır Ebstein Barr adlı virusun hastalığa yakalanmayı arttırdığı düşünülmektedir Hastalar genellikle 15 ile 34 yaşları arasındaki genç erişkinlerdir HASTALIĞIN BELİRTİLERİ TANISI VE TEDAVİSİ Hodgkin hastalığının belirtileri, tanısı, evrelemesi ve tedavisi (kemoterapi ve radyoterapi) ve emrindeki etkileri Hodgkin dışı lenfoma ile benzerdir (bakınız lenfoma) Fakat tedavide kullanılan hap ve şemalar, veriliş zamanları farklıdır Hastalığın genel seyri hodgkin dışı lenfomalara nazaran daha iyidir Hastaların büyük çoğunluğu yerinde tedaviyle iyileşmektedir