leyla ile mecnun özeti
Leyla ile Mecnunun aşkları bir Arap efsanesine dayanmaktadır Bu efsanede Mecnun mahlasıyla şiirler söyleyen Kays ibni Mülevvah adlı bir Arap şairiyle Leyli ( Leyla ) adlı bir Arap kızın arasında geçen ve ayrılıkla sona eren bir aşk serüveni anlatılmaktadır
Söylentiye tarafından Kays ile Leyla kardeş çocuklarıdır Küçük yaşta birbirlerini severler Kaysın Leyla için söylediği şiirler dillerde dolaşır Leylanın babası ,adını dillere düşürdüğü için kızının Kaysla evlenmesini önler Leyla başka biriyle evlendirilir Kays çöllere düşer Mecnun (deli ) diye anılmaya başlar Ayrılık acısına dayanamayan Leyla kederinden ölür Mecnun bunu duyunca onun mezarının başına koşar ve o da orada can verir
Bu efsane Arap edebiyatında X yüzyılda çok yaygın bir ayla gelmiş ,Mecnuna ait olduğu söylenen şiirlerin arasına nesirler de eklenerek öykü haline getirilmiştir Bu konu sonradan Fars ve Türk edebiyatlarında da işlenmiştir Bunların aralarında en ünlüsü Fuzulinin yapıtıdır ( 1535)
Altında okuyacağınız minik öykü Fuzuli`nin Leyla vü Mecnun adlı mesnevisinden alınmıştır
Kays, tanıdık adıyla Mecnun, Leyla`nın aşkından kendisinden geçip yarı meczup bir halde çölde bu vesileyle, namaz kılmakta olan bir dervişin önünden geçer Derviş hemen namazını selamlayıp, Mecnuna Namaz kılan birinin önünden geçilmez, bunu bilmiyor musun?diye çıkışır Mecnun yanıt verir Ben Leylanın aşkından öyle bir ışık halkası geldim fakat, senin burada namaz kıldığını görmedim bile, sen nasıl bir aşkla namaz kılıyorsun da benim senin önünden geçtiğimi görüyorsun?
Leyla ve Mecnunun hikayesi Türk Halk edebiyatının da etkilemiş ve Leyla ile Mecnun adıyla bir Karagöz oyunu haline getirilmiştir
Karagöz oyunlarında işlenen Leyla ile Mecnun hikayesi ise şöyle :
Oyunun başında Leyla ile Mecnun birbirlerine olan sevgilerini şiirlerle dile getirirler Arasında bir gül ağacı vardır Zebani gelerek gül ağacını alır ve yerine katırtırnağı koyar Karagöz bu karaçalıyı olmak isterken zebani Karagözü kaldırıp baş aşağıda kara çalının üzerine atar Hacıvat gelerek Karagöze Leyla ile Mecnunun hikayesini anlatarak, Zebaninin kara çalıyı onları ayırmak için koyduğunu söyler
Perdeye içinde Leylanın babası ve annesinin olduğu bir kervan kazanç Hacıvat onlara bir konut bulur sonra Mecnunun babası olan Halepli Haşim gelir Hacıvat Leylanın anne ve babasının olduğu yere ergeç Mecnunun da geleceğini söyler Mecnun gelip Leylaya olan aşkını Hacıvata anlatır ve ondan destek ister Bu esnada bir aslan gelip Karagözün köpeğini yutar Leylanın babası kızını Mecnuna istemeye gelen Hacıvatı kovar Hacıvat, Karagözün ninesi olan Cazudan destek ister Cazu nine Leylanın babasına gitgide artarak eğer kızlarını Mecnuna vermezlerse Leylanın öleceğini söyler
Bunun üzerine Leylanın babası kızını Mecnuna devretmek için üç şart koşar Birincisi Mecnun çok sevdiği dişi ahuyu öldürecektir İkincisi aslan ile boğuşup onu da öldürmesi Üçüncüsü ise yedi başlı ejderhayı öldürmesi Karagöz Mecnuna bir bıçak verir Mecnun içinden gelerek ahuyu öldürür daha sonra aslan ile ejderhayı da öldürür ve koşulları yerine getirmiş olur Zebani iki sevgilinin kavuşmasını alıkoymak nedeniyle araya tekrar kara çalı koyarsa da Mecnun bıçağı ile karaçalıyı kesip atar Sevgililer birbirlerine kavuşurlar ve kervanla memleketlerine dönerler *
Leyla ile Mecnunun aşkları bir Arap efsanesine dayanmaktadır Bu efsanede Mecnun mahlasıyla şiirler söyleyen Kays ibni Mülevvah adlı bir Arap şairiyle Leyli ( Leyla ) adlı bir Arap kızın arasında geçen ve ayrılıkla sona eren bir aşk serüveni anlatılmaktadır
Söylentiye tarafından Kays ile Leyla kardeş çocuklarıdır Küçük yaşta birbirlerini severler Kaysın Leyla için söylediği şiirler dillerde dolaşır Leylanın babası ,adını dillere düşürdüğü için kızının Kaysla evlenmesini önler Leyla başka biriyle evlendirilir Kays çöllere düşer Mecnun (deli ) diye anılmaya başlar Ayrılık acısına dayanamayan Leyla kederinden ölür Mecnun bunu duyunca onun mezarının başına koşar ve o da orada can verir
Bu efsane Arap edebiyatında X yüzyılda çok yaygın bir ayla gelmiş ,Mecnuna ait olduğu söylenen şiirlerin arasına nesirler de eklenerek öykü haline getirilmiştir Bu konu sonradan Fars ve Türk edebiyatlarında da işlenmiştir Bunların aralarında en ünlüsü Fuzulinin yapıtıdır ( 1535)
Altında okuyacağınız minik öykü Fuzuli`nin Leyla vü Mecnun adlı mesnevisinden alınmıştır
Kays, tanıdık adıyla Mecnun, Leyla`nın aşkından kendisinden geçip yarı meczup bir halde çölde bu vesileyle, namaz kılmakta olan bir dervişin önünden geçer Derviş hemen namazını selamlayıp, Mecnuna Namaz kılan birinin önünden geçilmez, bunu bilmiyor musun?diye çıkışır Mecnun yanıt verir Ben Leylanın aşkından öyle bir ışık halkası geldim fakat, senin burada namaz kıldığını görmedim bile, sen nasıl bir aşkla namaz kılıyorsun da benim senin önünden geçtiğimi görüyorsun?
Leyla ve Mecnunun hikayesi Türk Halk edebiyatının da etkilemiş ve Leyla ile Mecnun adıyla bir Karagöz oyunu haline getirilmiştir
Karagöz oyunlarında işlenen Leyla ile Mecnun hikayesi ise şöyle :
Oyunun başında Leyla ile Mecnun birbirlerine olan sevgilerini şiirlerle dile getirirler Arasında bir gül ağacı vardır Zebani gelerek gül ağacını alır ve yerine katırtırnağı koyar Karagöz bu karaçalıyı olmak isterken zebani Karagözü kaldırıp baş aşağıda kara çalının üzerine atar Hacıvat gelerek Karagöze Leyla ile Mecnunun hikayesini anlatarak, Zebaninin kara çalıyı onları ayırmak için koyduğunu söyler
Perdeye içinde Leylanın babası ve annesinin olduğu bir kervan kazanç Hacıvat onlara bir konut bulur sonra Mecnunun babası olan Halepli Haşim gelir Hacıvat Leylanın anne ve babasının olduğu yere ergeç Mecnunun da geleceğini söyler Mecnun gelip Leylaya olan aşkını Hacıvata anlatır ve ondan destek ister Bu esnada bir aslan gelip Karagözün köpeğini yutar Leylanın babası kızını Mecnuna istemeye gelen Hacıvatı kovar Hacıvat, Karagözün ninesi olan Cazudan destek ister Cazu nine Leylanın babasına gitgide artarak eğer kızlarını Mecnuna vermezlerse Leylanın öleceğini söyler
Bunun üzerine Leylanın babası kızını Mecnuna devretmek için üç şart koşar Birincisi Mecnun çok sevdiği dişi ahuyu öldürecektir İkincisi aslan ile boğuşup onu da öldürmesi Üçüncüsü ise yedi başlı ejderhayı öldürmesi Karagöz Mecnuna bir bıçak verir Mecnun içinden gelerek ahuyu öldürür daha sonra aslan ile ejderhayı da öldürür ve koşulları yerine getirmiş olur Zebani iki sevgilinin kavuşmasını alıkoymak nedeniyle araya tekrar kara çalı koyarsa da Mecnun bıçağı ile karaçalıyı kesip atar Sevgililer birbirlerine kavuşurlar ve kervanla memleketlerine dönerler *