Mağara Turizmi Nedir ?
Mağara Turizmi
Jeolojik yapısı nedeni ile Turkiye ’de cok sayıda mağara bulunmaktadır Buyuk bolumu Guney Anadolu ’da yoğunlaşan mağaralar, ulkenin değişik yerlerine de serpilmiştir Turkiye ’nin 25 ’i mağara gelişimine uygun eriyebilir kayalardan meydana gelmiştir Belirgin dağ kuşakları şeklinde uzanan bu kayalar uzerinde 20000 den fazla mağaranın bulunabileceği sanılmaktadır Bu mağaralardan ancak 1200 tanesinin incelenebildiği Turkiye, mağara yoğunluğu acısından Avrupa ulkeleri arasında ilk sıralarda yer alır ve “mağara cenneti ulke olarak tanımlanır
Turkiye ’nin en uzun mağarası, 16 km ’den fazla olan Isparta ’daki Pınargozu Mağarası; en derin mağarası ise –1453 ile Mersin ’deki Peynirlikonu Mağarasıdır Turkiye ’de 20 ’nin uzerinde mağara turizme acılmış olup, bunların dışında yalnızca uygun ekipman sağlanarak rehber eşliğinde girilebilecek ozel ilgi gruplarına yonelik bir cok mağara bulunmaktadır
Bakanlığımızca bu gune kadar 13 adet mağara turizmin hizmetine sunulmuştur Ancak ulkemizde turizm amaclı ziyaret edilebilen mağara sayısı daha fazladır
Mağaralar, sahip oldukları doğal ve kulturel değerleri ile birlikte Bakanlığımızca turizm amaclı değerlendirilebilmeleri amacıyla mağaraların birtakım ozelliklere de sahip olması gerekmektedir Bunlar;
• Mağaraların on etudunun Maden Tetkik ve Arama Genel Mudurluğu ’nce yapılarak turizm amaclı kullanıma elverişli olduğunun belirlenmelidir,
• Turizmin yoğun olduğu yerleşme merkezlerine yakın olmalıdır
• Gunubirlik ulaşım kolay ve rahat sağlanabilmelidir (Yerleşim merkezlerine azami uzaklık iki saat olmalı)
• İlginc morfolojik oluşumlara ve kulturel değerlere sahip olmalıdır
• Mağara buyukkucuk herkesin ziyaretini rahat yapabileceğiduzenlenebileceği mekanlara sahip olmalıdır
Mağaralar oluşumları ve bulundukları ortamlar acısından değerlendirildiğinde cok farklı ozellikler sunmaktadır Mağaraların turizme acılabilmesi icin oncelikle soz konusu mağaraya ait gerek jeolojik – jeomorfolojik jeoteknik, gerekse de insan sağlığına olumsuz etki yapabilecek hususlarda on araştırmasının Maden Tetkik ve Arama Genel Mudurluğu tarafından yapılarak, mağara ekolojisi acısından mağaranın turizme acılabilir nitelikte olduğu belirlenmelidir
Bir mağaranın turizm amaclı kullanımına karar verilmişse, mağaraya ait mimari, elektrik, cevre duzenleme, risk ve koruma projeleri ile işletme master planını iceren uygulama projelerinin, Maden Tetkik ve Arama Genel Mudurluğu ’nce veya denetiminde hazırlanması gerekmektedir Bu kapsamda soz konusu projelerin hazırlanması aşamasında talep edilmesi halinde Bakanlığımızca da teknik yonlendirme yapılabilmektedir
Mağaraların yukarıda belirtilen ozelliklere sahip olmasının yanında Bakanlığımız butce imkanları doğrultusunda oncelikleri belirlenen turizm yatırımlarına Bakanlığımızca maddi katkı sağlanabilmektedir
Bakanlığımız yalnızca “Turizm Merkezleri ile “Kultur ve Turizm Koruma ve Gelişim Bolgelerin de yer alan kulturel ve doğal değerlerin kullanımına ilişkin yetkiye sahiptir Bu alanlar dışındaki turizm yorelerinde Bakanlığımız yonlendirici olarak işlevini surdurmektedir Ancak hakkında tescil kararı bulunan mağaralar icin Bakanlığımız Kultur Varlıkları ve Muzeler Genel Mudurluğu ’nden izin alınması gerekmektedir Ulkemizde mağaralar konusunda henuz yasal bir duzenleme bulunmamaktadır Bu acıdan hicbir kurum bu konuda direk yetkiye sahip değildir Ayrıca mağaralar bulunduğu arzın değil, devletin hukum ve tasarrufu altındadır
Bakanlığımızca turizmin ceşitlendirilerek turizmi yalnızca kıyı kesiminde değil, ic bolgelerimize de cekmek ve bu bolgelerimizde de kalkınmayı hedeflemek calışmalarımız arasında yer almaktadır Mağara Turizmi Projesi de doğal ve kulturel değerlerimizin korumakullanma dengesi icerisinde turizme kazandırılması amacıyla başlatılmış projelerimiz arasındadır Bu gune kadar Mağara Turizmi projesi kapsamında Bakanlığımızca turizme acılması amacıyla 13 adet mağaraya maddi katkı sağlanmış olup, yurt dışı temsilciliklerinde tanıtım calışmaları surdurulmektedir
Oluşumları milyonlarca yıl suren bu doğal değerlerimizin tekrar ve kısa surede yerine gelemeyeceğinin bilincinde olarak oncelikle korumamız gerektiğinin bilincinde olarak turizme acarken ekolojik dengesinin bozulmaması amacıyla projelendirilerek mağara icinde ve dışında yapılacak duzenlemelerin projesine uygun olarak yapılmasına ozellikle dikkat edilmektedir
Mağara Turizmi
Jeolojik yapısı nedeni ile Turkiye ’de cok sayıda mağara bulunmaktadır Buyuk bolumu Guney Anadolu ’da yoğunlaşan mağaralar, ulkenin değişik yerlerine de serpilmiştir Turkiye ’nin 25 ’i mağara gelişimine uygun eriyebilir kayalardan meydana gelmiştir Belirgin dağ kuşakları şeklinde uzanan bu kayalar uzerinde 20000 den fazla mağaranın bulunabileceği sanılmaktadır Bu mağaralardan ancak 1200 tanesinin incelenebildiği Turkiye, mağara yoğunluğu acısından Avrupa ulkeleri arasında ilk sıralarda yer alır ve “mağara cenneti ulke olarak tanımlanır
Turkiye ’nin en uzun mağarası, 16 km ’den fazla olan Isparta ’daki Pınargozu Mağarası; en derin mağarası ise –1453 ile Mersin ’deki Peynirlikonu Mağarasıdır Turkiye ’de 20 ’nin uzerinde mağara turizme acılmış olup, bunların dışında yalnızca uygun ekipman sağlanarak rehber eşliğinde girilebilecek ozel ilgi gruplarına yonelik bir cok mağara bulunmaktadır
Bakanlığımızca bu gune kadar 13 adet mağara turizmin hizmetine sunulmuştur Ancak ulkemizde turizm amaclı ziyaret edilebilen mağara sayısı daha fazladır
Mağaralar, sahip oldukları doğal ve kulturel değerleri ile birlikte Bakanlığımızca turizm amaclı değerlendirilebilmeleri amacıyla mağaraların birtakım ozelliklere de sahip olması gerekmektedir Bunlar;
• Mağaraların on etudunun Maden Tetkik ve Arama Genel Mudurluğu ’nce yapılarak turizm amaclı kullanıma elverişli olduğunun belirlenmelidir,
• Turizmin yoğun olduğu yerleşme merkezlerine yakın olmalıdır
• Gunubirlik ulaşım kolay ve rahat sağlanabilmelidir (Yerleşim merkezlerine azami uzaklık iki saat olmalı)
• İlginc morfolojik oluşumlara ve kulturel değerlere sahip olmalıdır
• Mağara buyukkucuk herkesin ziyaretini rahat yapabileceğiduzenlenebileceği mekanlara sahip olmalıdır
Mağaralar oluşumları ve bulundukları ortamlar acısından değerlendirildiğinde cok farklı ozellikler sunmaktadır Mağaraların turizme acılabilmesi icin oncelikle soz konusu mağaraya ait gerek jeolojik – jeomorfolojik jeoteknik, gerekse de insan sağlığına olumsuz etki yapabilecek hususlarda on araştırmasının Maden Tetkik ve Arama Genel Mudurluğu tarafından yapılarak, mağara ekolojisi acısından mağaranın turizme acılabilir nitelikte olduğu belirlenmelidir
Bir mağaranın turizm amaclı kullanımına karar verilmişse, mağaraya ait mimari, elektrik, cevre duzenleme, risk ve koruma projeleri ile işletme master planını iceren uygulama projelerinin, Maden Tetkik ve Arama Genel Mudurluğu ’nce veya denetiminde hazırlanması gerekmektedir Bu kapsamda soz konusu projelerin hazırlanması aşamasında talep edilmesi halinde Bakanlığımızca da teknik yonlendirme yapılabilmektedir
Mağaraların yukarıda belirtilen ozelliklere sahip olmasının yanında Bakanlığımız butce imkanları doğrultusunda oncelikleri belirlenen turizm yatırımlarına Bakanlığımızca maddi katkı sağlanabilmektedir
Bakanlığımız yalnızca “Turizm Merkezleri ile “Kultur ve Turizm Koruma ve Gelişim Bolgelerin de yer alan kulturel ve doğal değerlerin kullanımına ilişkin yetkiye sahiptir Bu alanlar dışındaki turizm yorelerinde Bakanlığımız yonlendirici olarak işlevini surdurmektedir Ancak hakkında tescil kararı bulunan mağaralar icin Bakanlığımız Kultur Varlıkları ve Muzeler Genel Mudurluğu ’nden izin alınması gerekmektedir Ulkemizde mağaralar konusunda henuz yasal bir duzenleme bulunmamaktadır Bu acıdan hicbir kurum bu konuda direk yetkiye sahip değildir Ayrıca mağaralar bulunduğu arzın değil, devletin hukum ve tasarrufu altındadır
Bakanlığımızca turizmin ceşitlendirilerek turizmi yalnızca kıyı kesiminde değil, ic bolgelerimize de cekmek ve bu bolgelerimizde de kalkınmayı hedeflemek calışmalarımız arasında yer almaktadır Mağara Turizmi Projesi de doğal ve kulturel değerlerimizin korumakullanma dengesi icerisinde turizme kazandırılması amacıyla başlatılmış projelerimiz arasındadır Bu gune kadar Mağara Turizmi projesi kapsamında Bakanlığımızca turizme acılması amacıyla 13 adet mağaraya maddi katkı sağlanmış olup, yurt dışı temsilciliklerinde tanıtım calışmaları surdurulmektedir
Oluşumları milyonlarca yıl suren bu doğal değerlerimizin tekrar ve kısa surede yerine gelemeyeceğinin bilincinde olarak oncelikle korumamız gerektiğinin bilincinde olarak turizme acarken ekolojik dengesinin bozulmaması amacıyla projelendirilerek mağara icinde ve dışında yapılacak duzenlemelerin projesine uygun olarak yapılmasına ozellikle dikkat edilmektedir
