1) Mal Rejimi nedir?
Mal rejimi, evliliğin, boşanma, iptal, olum gibi nedenlerle sona ermesinde tarafların sahip oldukları malları nasıl paylaştıracakları konusunda yaptıkları sozleşme bicimidir
2) Medeni Kanunumuzda kac tane mal rejimi vardır?
Medeni Kanunumuzda DORT mal rejimi vardır :
Edinilmiş mallara katılma rejimi, (md 218 yasal mal rejimi)
Mal ayrılığı rejimi, (md 242)
Paylaşmalı mal ayrılığı rejimi, ( md 244)
Mal ortaklığı rejimi (md 256)
aa) Sınırlı mal ortalığı
bb) Edinilmiş mallarda ortaklık
3) Yasal Mal Rejimi ne demektir?
Taraflar, evlenirken veya evlendikten sonra yukarıdaki mal rejimlerinden birini secip sozleşme yapmamışlarsa yasal mal rejimine tabi olurlar
4) Evlenirken herhangi bir mal rejimini secme zorunluluğu var mıdır?
Hayır, yoktur Herhangi bir mal rejimi secilmediği takdirde otomatik olarak yasal mal rejimi secilmiş sayılır
5) Halen evli olanlar da bu mal rejimine tabi midir?
Eşler, yeni Medeni Kanunun dolayısı ile bu mal rejimlerinin kabul edildiği tarih olan 1 Ocak 2002#8217;ye kadar gecen sure icin eski rejime, ondan sonra edindikleri mallar icin yeni rejime tabi olacaklardır Yani bu mal rejimi, mevcut evlilikler icinde 1 Ocak 2002#8217;ye kadar edinilmiş malları kapsamamaktadır
5) Yeni kanuna uyum icin bir sure verilmiş midir?
Evet Taraflar 1 Ocak 2003 tarihine kadar Notere başvurup yeni mal rejiminin evliliklerinin başlangıcından itibaren uygulanmasını kabul ettiklerini belirtebilirler
6) Boyle bir başvuru yapmazlarsa ne olur?
O zaman 1 Ocak 2002;ye kadar eski rejime, 1 Ocak 2001 tarihinden itibaren de yeni rejime tabi olurlar
7) Mal Rejimi Sozleşmesi nerede ve nasıl yapılır?
Mal Rejimi sozleşmeleri, ozel olarak avukatlar aracılığı ile yapılabilir ve sonra Notere onaylattırılır, Doğrudan doğruya Noterde yapılabilir, Nufus Mudurluklerinde hangi mal rejiminin secildiği belirtilebilir
8) Yasal Mal Rejimi olan;Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi; nedir?
Bu rejimde iki ceşit mal vardır :
A) Kişisel Mallar :
Bunlar :
aa) Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya ( kadınların takıları, makyaj malzemeleri, erkeklerin kol duğmeleri, tarafların giyecekleri gibi)
bb) Tarafların emek vermeden sahip oldukları mallar ( bağış, miras gibi)
cc) Tarafların evlenmeden ONCE sahip oldukları mallar
dd) Manevi tazminat gibi tarafların alacakları,
ee) Kişisel malların yerine gecenler ( orneğin evlenmeden once sahip olunan veya miras yolu ile gelen bir evi satıp yerine yenisinin alınması gibi)
ff) Tarafların aralarında #8220;kişisel mal#8221; olarak kabul edileceğini karalaştırdıkları mallardır
B) Edinilmiş Mallar:
aa) Tarafların evlenmelerinden başlayarak emekleri karşılığında edindikleri mallar ( Yani yaptıkları iş ve meslek dolayısı ile elde ettikleri kazanclardan edindikleri mallar)
bb) Sosyal guvenlik ve sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı odemeler ( emekli ikramiyesi gibi)
cc) Calışma gucunun kaybı nedeni ile odenen tazminatlar,
dd) Kişisel malların gelirleri,
ee) Edinilmiş malların yerine gecen değerler
9) Yasada;edinilmiş mal; olarak sayılan malların;kişisel mal sayılması; icin sozleşme yapılabilir mi?
Evet ( md221)
10) Mal Rejimi nasıl sona erer?
Boşanma ile,
Evliliğin iptali ile
Olumle,
Başka bir mal rejiminin kabulu ile sona erer
11) Evlilik sona erdiğinde bu mallar nasıl paylaşılacaktır ?
Her eş, diğer eşte bulunan mallarını geri alır ( md 226 ve devamı)
12) Edinilmiş maldaki değer artışı nasıl hesaplanır?
Eşlerden biri diğer eşin bir mal edinmesine, sahip olduğu malın iyileştirilmesine veya korunmasına HİC VEYA BİR KARŞILIK ALMAKSIZIN katkıda bulunmuşsa, tasfiye sırasında bu malda ortaya cıkan değer artışı icin KATKISI ORANINDA alacak hakkına sahip olur Bu alacak o malın tasfiye sırasındaki değerine gore hesaplanır Bir değer kaybı soz konusu olmuşsa katkının başlangıctaki değeri esas alınır (md227)
13) Edinilmiş Mallara eklenecek değerler nelerdir?
a) Eşlerden birinin mal rejimini sona ermesinden onceki BİR YIL icerisinde , diğer eşin RIZASI OLMADAN, olağan hediyeler dışında yaptığı karşılıksız kazandırmalar,
b) Bir eşin, mal rejiminin devamı suresince, diğer eşin katılma alacağını azaltmak kastıyla yaptığı devirler
Kişisel mallar ile edinilmiş malar arasında denkleştirme yapıldıktan sonra kalan miktar eşler arasında eşit paylaştırılır
Ancak zina veya hayata kast nedeni ile boşanma durumunda yargıc,kusurlu eşin artık değerdeki pay oranının hakkaniyete uygun olarak azaltılmasına veya kaldırılmasına karar verebilir
14) Mal Ayrılığı Rejimi nedir ?
Bu rejimde eşlerden her biri, yasal sınırlar icerisinde kendi mal varlığı uzerinde yonetim, yararlanma ve tasarruf haklarını korur
Evlilik bittiğinde herkes kendi malını alarak ayrılır Bilindiği gibi bu Turkiye#8217;de yasal mal rejimi idi ve kadınlar bu rejimden, cok zarar gorduler Cunku kadınlar da katkıda bulunmuş olsalar biler mallar erkeklerin uzerine kaydedildiği icin onların sayılıyordu
15) Paylaşmalı Mal Ayrılığı ne demektir ?
Eşlerin kendilerine ait olduğunu ispat edemedikleri malları onların paylı mulkiyetinde sayılır
Evlilik veya bu mal rejimi her hangi bir şekilde sona erdiğinde , eşler paylı mulkiyetlerindeki malı paylaşırlar ( md 244 ve devamı)
16) Mal Ortaklığı nedir ?
Burada da iki grup mal vardır
a) Ortaklık malları,
b) Kişisel mallar
Eşlerin yasa gereği kişisel sayılan malları dışındaki mal ve gelirleri ortaklık malıdır Eşler ortaklık malları uzerinde bolunmemiş bir butun olarak hak sahibidir Hicbir eş ortaklık payı uzerinde tek başına tasarruf yetkisine sahip değildir
17) Mal rejimlerinin mirasa etkisi Nedir?
Kural olarak sağ kalan eş birlikte mirascı olduğu gruba gore mirastan pay alır
Sağ kalan eş;
cocuklarla birlikte mirascı olmuşsa mirasın ¼ unu,
miras bırakanın anababa veya kardeşleri ile birlikte mirascı olmuşsa ½ sini,
miras bırakanın buyuk ana ve buyuk babası veya onların cocukları ile birlikte mirascı olmuşsa mirasın ¾ unu,
bunların hic biri yoksa tamamını alır (md 499)
Eğer taraflar arasında yasal rejim olan edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanıyorsa o zaman:
sağ kalan eş veya mirascıları, diğer eşe ait artık değerin yarısı uzerinde hak sahibi olurlar Alacaklar takas edilir (md236) Yani sağ kalan eş artık değerin yarısını alır sonra kalan yarının (cocuklarla birlikte mirascı ise) ¼ nu alır boylece ¾ nu almış olur
Ayrıca sağ kalan eş , eski yaşamını surdurmek istiyorsa olen eşi ile birlikte yaşadıkları ev ve eşyaların kendisine tahsisini isteyebilir Ancak bunu icin diğer mirascıların payını odemesi gerekir Odemeyi de ya kendi katılma payını diğer mirascılara bırakarak ve yetmezse ustune para ekleyerek yapabilir(md240)
Paylaşmalı mal ayrılığında sağ kalan eş gene #8220;paylaşma konusu olan mallar arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa; bunlar uzerinde kendisine miras ve paylaşmadan doğan hakkına mahsup edilmek ve yetmezse bir bedel eklemek suretiyle mulkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir (md255)
Mal ayrılığı rejiminde ise kişisel ve ortaklık malları ayrımı yapılmadın sağ kalan eş cocuklarla birlikte mirascı olmuşsa mirasın ¼ nunu alır Diğer miras payları burada aynen uygulanır
Mal Ortaklığında ise eşlerden biri diğerinin rızası olmadan ortaklık mallarına girecek olan bir mirası reddedemeyeceği gibi tereke borca batıksa kabul de edemez(md265)
Eşlerden birini olumu veya diğer bir mal rejiminin kabulu ile mal ortaklığı rejiminin sona ermesi halinde her eşe veya mirascılarına ortaklık mallarının yarısı verilir(md276)
Alıntı:Av M Canan Arın
Mal rejimi, evliliğin, boşanma, iptal, olum gibi nedenlerle sona ermesinde tarafların sahip oldukları malları nasıl paylaştıracakları konusunda yaptıkları sozleşme bicimidir
2) Medeni Kanunumuzda kac tane mal rejimi vardır?
Medeni Kanunumuzda DORT mal rejimi vardır :
Edinilmiş mallara katılma rejimi, (md 218 yasal mal rejimi)
Mal ayrılığı rejimi, (md 242)
Paylaşmalı mal ayrılığı rejimi, ( md 244)
Mal ortaklığı rejimi (md 256)
aa) Sınırlı mal ortalığı
bb) Edinilmiş mallarda ortaklık
3) Yasal Mal Rejimi ne demektir?
Taraflar, evlenirken veya evlendikten sonra yukarıdaki mal rejimlerinden birini secip sozleşme yapmamışlarsa yasal mal rejimine tabi olurlar
4) Evlenirken herhangi bir mal rejimini secme zorunluluğu var mıdır?
Hayır, yoktur Herhangi bir mal rejimi secilmediği takdirde otomatik olarak yasal mal rejimi secilmiş sayılır
5) Halen evli olanlar da bu mal rejimine tabi midir?
Eşler, yeni Medeni Kanunun dolayısı ile bu mal rejimlerinin kabul edildiği tarih olan 1 Ocak 2002#8217;ye kadar gecen sure icin eski rejime, ondan sonra edindikleri mallar icin yeni rejime tabi olacaklardır Yani bu mal rejimi, mevcut evlilikler icinde 1 Ocak 2002#8217;ye kadar edinilmiş malları kapsamamaktadır
5) Yeni kanuna uyum icin bir sure verilmiş midir?
Evet Taraflar 1 Ocak 2003 tarihine kadar Notere başvurup yeni mal rejiminin evliliklerinin başlangıcından itibaren uygulanmasını kabul ettiklerini belirtebilirler
6) Boyle bir başvuru yapmazlarsa ne olur?
O zaman 1 Ocak 2002;ye kadar eski rejime, 1 Ocak 2001 tarihinden itibaren de yeni rejime tabi olurlar
7) Mal Rejimi Sozleşmesi nerede ve nasıl yapılır?
Mal Rejimi sozleşmeleri, ozel olarak avukatlar aracılığı ile yapılabilir ve sonra Notere onaylattırılır, Doğrudan doğruya Noterde yapılabilir, Nufus Mudurluklerinde hangi mal rejiminin secildiği belirtilebilir
8) Yasal Mal Rejimi olan;Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi; nedir?
Bu rejimde iki ceşit mal vardır :
A) Kişisel Mallar :
Bunlar :
aa) Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya ( kadınların takıları, makyaj malzemeleri, erkeklerin kol duğmeleri, tarafların giyecekleri gibi)
bb) Tarafların emek vermeden sahip oldukları mallar ( bağış, miras gibi)
cc) Tarafların evlenmeden ONCE sahip oldukları mallar
dd) Manevi tazminat gibi tarafların alacakları,
ee) Kişisel malların yerine gecenler ( orneğin evlenmeden once sahip olunan veya miras yolu ile gelen bir evi satıp yerine yenisinin alınması gibi)
ff) Tarafların aralarında #8220;kişisel mal#8221; olarak kabul edileceğini karalaştırdıkları mallardır
B) Edinilmiş Mallar:
aa) Tarafların evlenmelerinden başlayarak emekleri karşılığında edindikleri mallar ( Yani yaptıkları iş ve meslek dolayısı ile elde ettikleri kazanclardan edindikleri mallar)
bb) Sosyal guvenlik ve sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı odemeler ( emekli ikramiyesi gibi)
cc) Calışma gucunun kaybı nedeni ile odenen tazminatlar,
dd) Kişisel malların gelirleri,
ee) Edinilmiş malların yerine gecen değerler
9) Yasada;edinilmiş mal; olarak sayılan malların;kişisel mal sayılması; icin sozleşme yapılabilir mi?
Evet ( md221)
10) Mal Rejimi nasıl sona erer?
Boşanma ile,
Evliliğin iptali ile
Olumle,
Başka bir mal rejiminin kabulu ile sona erer
11) Evlilik sona erdiğinde bu mallar nasıl paylaşılacaktır ?
Her eş, diğer eşte bulunan mallarını geri alır ( md 226 ve devamı)
12) Edinilmiş maldaki değer artışı nasıl hesaplanır?
Eşlerden biri diğer eşin bir mal edinmesine, sahip olduğu malın iyileştirilmesine veya korunmasına HİC VEYA BİR KARŞILIK ALMAKSIZIN katkıda bulunmuşsa, tasfiye sırasında bu malda ortaya cıkan değer artışı icin KATKISI ORANINDA alacak hakkına sahip olur Bu alacak o malın tasfiye sırasındaki değerine gore hesaplanır Bir değer kaybı soz konusu olmuşsa katkının başlangıctaki değeri esas alınır (md227)
13) Edinilmiş Mallara eklenecek değerler nelerdir?
a) Eşlerden birinin mal rejimini sona ermesinden onceki BİR YIL icerisinde , diğer eşin RIZASI OLMADAN, olağan hediyeler dışında yaptığı karşılıksız kazandırmalar,
b) Bir eşin, mal rejiminin devamı suresince, diğer eşin katılma alacağını azaltmak kastıyla yaptığı devirler
Kişisel mallar ile edinilmiş malar arasında denkleştirme yapıldıktan sonra kalan miktar eşler arasında eşit paylaştırılır
Ancak zina veya hayata kast nedeni ile boşanma durumunda yargıc,kusurlu eşin artık değerdeki pay oranının hakkaniyete uygun olarak azaltılmasına veya kaldırılmasına karar verebilir
14) Mal Ayrılığı Rejimi nedir ?
Bu rejimde eşlerden her biri, yasal sınırlar icerisinde kendi mal varlığı uzerinde yonetim, yararlanma ve tasarruf haklarını korur
Evlilik bittiğinde herkes kendi malını alarak ayrılır Bilindiği gibi bu Turkiye#8217;de yasal mal rejimi idi ve kadınlar bu rejimden, cok zarar gorduler Cunku kadınlar da katkıda bulunmuş olsalar biler mallar erkeklerin uzerine kaydedildiği icin onların sayılıyordu
15) Paylaşmalı Mal Ayrılığı ne demektir ?
Eşlerin kendilerine ait olduğunu ispat edemedikleri malları onların paylı mulkiyetinde sayılır
Evlilik veya bu mal rejimi her hangi bir şekilde sona erdiğinde , eşler paylı mulkiyetlerindeki malı paylaşırlar ( md 244 ve devamı)
16) Mal Ortaklığı nedir ?
Burada da iki grup mal vardır
a) Ortaklık malları,
b) Kişisel mallar
Eşlerin yasa gereği kişisel sayılan malları dışındaki mal ve gelirleri ortaklık malıdır Eşler ortaklık malları uzerinde bolunmemiş bir butun olarak hak sahibidir Hicbir eş ortaklık payı uzerinde tek başına tasarruf yetkisine sahip değildir
17) Mal rejimlerinin mirasa etkisi Nedir?
Kural olarak sağ kalan eş birlikte mirascı olduğu gruba gore mirastan pay alır
Sağ kalan eş;
cocuklarla birlikte mirascı olmuşsa mirasın ¼ unu,
miras bırakanın anababa veya kardeşleri ile birlikte mirascı olmuşsa ½ sini,
miras bırakanın buyuk ana ve buyuk babası veya onların cocukları ile birlikte mirascı olmuşsa mirasın ¾ unu,
bunların hic biri yoksa tamamını alır (md 499)
Eğer taraflar arasında yasal rejim olan edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanıyorsa o zaman:
sağ kalan eş veya mirascıları, diğer eşe ait artık değerin yarısı uzerinde hak sahibi olurlar Alacaklar takas edilir (md236) Yani sağ kalan eş artık değerin yarısını alır sonra kalan yarının (cocuklarla birlikte mirascı ise) ¼ nu alır boylece ¾ nu almış olur
Ayrıca sağ kalan eş , eski yaşamını surdurmek istiyorsa olen eşi ile birlikte yaşadıkları ev ve eşyaların kendisine tahsisini isteyebilir Ancak bunu icin diğer mirascıların payını odemesi gerekir Odemeyi de ya kendi katılma payını diğer mirascılara bırakarak ve yetmezse ustune para ekleyerek yapabilir(md240)
Paylaşmalı mal ayrılığında sağ kalan eş gene #8220;paylaşma konusu olan mallar arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa; bunlar uzerinde kendisine miras ve paylaşmadan doğan hakkına mahsup edilmek ve yetmezse bir bedel eklemek suretiyle mulkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir (md255)
Mal ayrılığı rejiminde ise kişisel ve ortaklık malları ayrımı yapılmadın sağ kalan eş cocuklarla birlikte mirascı olmuşsa mirasın ¼ nunu alır Diğer miras payları burada aynen uygulanır
Mal Ortaklığında ise eşlerden biri diğerinin rızası olmadan ortaklık mallarına girecek olan bir mirası reddedemeyeceği gibi tereke borca batıksa kabul de edemez(md265)
Eşlerden birini olumu veya diğer bir mal rejiminin kabulu ile mal ortaklığı rejiminin sona ermesi halinde her eşe veya mirascılarına ortaklık mallarının yarısı verilir(md276)
Alıntı:Av M Canan Arın