Et kadar vitamin ve mineral deposu olan mantarın insan sağlığına inanılmaz faydaları vardır. Özellikle uzmanlar et tüketmeyenlerin D ve B vitamini karşılaması için tüketmesini tavsiye eder. Vücudun ihtiyacı olan teme vitamin ve mineralleri kolayca sağlayan mantar, hakkında merak edilenleri sizler için araştırdık. Peki mantarın faydaları nelerdir?
Halk arasında kav, küf, maya, midiyö, pas, puf, rastık ve şapkalı gibi isimlerle adlandırılan mantarlar tek ve çok hücreli bilimsel mantarla aynı aileye mensuplardır. 250 yıllık bir geçmişe sahip olan mantar, Meksika'da dini törenlerde kullanılır. Kuzey Amerika ve Çin'de ise alternatif tıpta ilaç yapımlarının ham maddesidir. Zehirli olanları da bulunan mantarlar hakkında uzmanlar uyarıda bulunur. Bir buçuk milyondan fazla türü olan mantarlar çok yağışlı havalardan sonra ağaç diplerinde kendiliğinden ortaya çıkar. Zehirli olanlarının dışında yenilebilen mantarlarda vardır. Bu mantarlar 100 gramlık etin vücuda sağladığı faydaların aynısını bir tabak tüketildiğinde sağlar. İçeriğinde yüksek miktarda D vitamini bulunan mantarlar en çok tüketilen dört çeşit vardır. Bilinçli kişilerce toplanması daha faydalı olur.
MANTAR SUYU NE İŞE YARAR?
Zayıflamak isteyenler için mantar suyu idealdir. Vücuttaki iltihabı kolayca atmak içinde fayda sağlayan mantar suyu, kan dolaşımını da olumlu etkiler. Böylece kalp ve damar hastalıklarına da iyi gelir. Mantar suyu, kaynatılarak elde edilir. Ancak mantar suyu tüketildikten sonra kesinlikle süt içilmemeli aksi halde ciddi zehirlenmeye neden olur. Çünkü kaynayan mantar suya tüm proteinleri suya bırakır. Aynı anada protein bakımından zengin süt tüketilince zehirlenmeye zemin hazırlayabilir.
KAÇ ÇEŞİT TÜKETİLEBİLEN MANTAR VARDIR?
KAVAK MANTARI
Nadir bulunan ancak besleyici yönü fazla olan mantar türüdür. Rengi kahverengi ve gridir. Balık ve et yemekleriyle beraber sos yapılıp tüketilebilir.
ŞİTAKE MANTAR
Uzakdoğu ülkelerinde yaygın olarak tüketilen şitake mantarı, sebzelerle beraber harmanlanır pilav üstü tüketilir. Bunun dışında makarna üstü yapılan soslarda da kullanılır.
PORTOBELLO MANTARI
Çok geniş bir şapkası olduğundan tüketilebilen yeri fazladır. Bu mantar türü genellikle fırında ya da ızgarada tercih edilir. Tadı da vitamin değerleri de kırmızı etle aynıdır.
DÜĞME MANTARI
Tüketimi en yaygın olan mantar türüdür. Rengi beyazdır. Kolay bulunur. Ancak zehirli olan mantarlara benzediğinden bilinçli kişilerce toplanılmalıdır.
MANTARIN FAYDALARI NELERDİR?
- Havuç, domates, kabak, yeşil fasulye, yeşil ve kırmızı biber gibi besinler D vitamini bakımından oldukça zengindir. Bu besinler vücuda ek vitamin takviyesi olarak alınır. Yapılan araştırmalarda ise Güneşten sonra doğa da en çok D vitaminin bulunduğu besin ise mantar odluğu tespit edilmiştir. D vitamini eksik olan vücutta saç dökülmesi, bağışıklık hastalıkları yaygın olarak görülür. Mantar bu belirtilerin azaltmasında etkilidir.
- Antioksidan bakımından da zengin olan mantar vücudun direncini artırdığından hastalılara yakalanma oranını azaltır. Karaciğer, akciğer ve bağırsaklardaki toksinleri temizleyerek vücuttan atar. Aynı zamanda selenyum bakımından da zengin olan bu besin kanserli hücrelerin oluşumunu azaltarak vücudun genç hücre sayısını artırır.
- Yapılan bir başka araştırmada ortadan ikiye bölünerek güneş bırakılan mantarın D vitamini değerlerini artırdığı gözlemlenmiştir.
- Yüksek lif oranına sahip olduğundan kandaki şeker seviyesini dengeler. Aynı zamanda sindirimi kolaylaştırır. Bu bakımdan diyet listelerinde ilk sıralarda yer alır. Fırında pişirilmiş bir tabak mantar 3 gram life sahiptir. Bu lif aynı zamanda metabolik sendrom riskini azaltır.
- C vitamini bakımından zengin olan mantar, kan akışını dengelediğinden yüksek tansiyon riskini azaltarak kalp ve beyin sağlığını korur.
MANTAR NASIL SAKLANIR?
Hızlı bozulan besinler arasında yer aldığından toplandıktan hemen sonra tüketilmediğinde bazı yöntemlerle saklananılabilir. Mevsiminde toplanılan mantarlar hemen dolap poşetlerine konulup kaldırılabilir. Bunun yanı sıra konservesi yapılabilir. Ya da mantarlar bir kavanoza konulup üzerine tuzlu su konulup saklanılabilir. Son olarak ise kurutulup muhafaza edilebilir. Ancak mantarlar kesinlikle yüksek ısı görmemeli. Aksi halde içerdiği tüm proteini kaybedebilir.
MANTARIN ZARARLARI NELERDİR?
Her besinde olduğu gibi mantar da aşırı tüketildiğinde çeşitli rahatsızlıklara neden olabilir. Özellikle aşırı mantar tüketiminde yorgunluk, halsizlik ve mide sorunları meydana gelir. Bunun yanı sıra bazı insanlarda cilt alerjisi görülebilir. Güçlü antioksidana sahip bir besin olduğundan bağışıklık sistemine olumlu etkisi olduğu gibi olumsuz etkiler de oluşturabilir. Örneğin fazla antikor üreterek boğaz kaşıntısı ve baş ağrısı rahatsızlıklarına zemin hazırlar. Ayrıca uzmanlar hamile ve gebelerin aşırı tüketmesi konusunda uyarılarda bulundu.