Mardin Ulu Camii
Yapılış Tarihi 1176
Bani Diyarbekir Meliki IIKutbuddin İlgazi Husameddin Yavlak Arslan ?
Yapının on altı kitabesi bulunmasına rağmen tarihi ve banisi hakkında kesin bir bilgiye ulaşılamamaktadır Minaresindeki kitabeye gore 1176 tarihi, banisi ise Diyarbekir Meliki IIKutbuddin İlgazi yazarken; caminin doğusundaki avlu duvarı uzerinde yer alan kitabeye gore ise 1186 tarihli, banisi ise Artuklular ’dan Husameddin Yavlak Arslan ismi gecmektedir Mimarından ise hic bahsedilmemektedir Yapıdaki diğer on dort kitabe ise gecirdiği onarımlar ile ilgilidir Akkoyunlu ve Memlukler doneminden başka Osmanlı doneminde de restore edilmiş olan bu tarihi eserin bugun ki hali 1967 yılında gecirdiği bir onarım sonucunda kazanmıştır
MİMARİ OZELLİKLERİ
Bugun carşı icindeki yapılar arasında kalmış olan camii, meyilli bir arazi uzerinde inşa dilmiştir Doğu Batı istikametinde dikdortgen bir alana oturan yapı, mihraba paralel uc sahınlıdır Mihrap onu ve iki sahın boyu kubbe ile ortulu olup bu mihrap kubbeyle birlikte doğuya doğru kaydırılmıştır Yan birimler ise tonozla ortulmuştur Kubbeye geciş elemanı trompturYapının dış avlusu bulunmakta ve bu avluya doğudan ve batıdan sağlanan iki kapıyla girilmektedir Kapılar sade olarak tasarlanmış olup, avlu etrafında farklı plan ozellikleri taşıyan yapılar bulunmaktadır Bu yapılar farklı tarihlerde eklenmiştir İlk inşa edildiği donemde avlu uc taraftan revaklar ile cevrilmiş ve iki katlı olarak yapılmıştı Minare yapının kuzey cephesindedir Minarenin govdesi silindir formunda olup ust bolumuyle sonradan yapılmıştırCamiinin harim bolumune avludan dort kapıyla gecilmektedir Harim kalın payeler ile ayrılmıştır Mihrap ustunu orten kubbe dort pencerelidir Sekizgen kasnağa oturan bu kubbe dıştan dilimli bir forma sahiptir Ana mihrap ise iki kademeli olarak yapılmış, niş derin oymalar ile suslenmiştir Yalnız mihrap orijinal değil, eklemelere maruz kalınca Artuklu etkisini yitirmiştir Batı tarafında ikinci bir mihrap bulunmaktadır Bu mihrap daha uzun olarak tasarlanmış, yarım daire planlı nişiyle gec donemden kalmıştır Yapının minberi ise ahşaptan olup, neredeyse aslını kaybetmiştir Kapı cercevesinde Hukumdarı Davud yazmaktadır Aynalıklar ise klasik uslupta suslenmiştirYapının giriş kapılarının her iki yanında geometrik motifler ile suslenmiş, iri bitki ornekli başlıklar ile bunları tutan sivri kemer asma yaprağı ve uzum salkımlarıyla bezenmiştir Bu kısım oldukca dikkat cekicidir
Yapılış Tarihi 1176
Bani Diyarbekir Meliki IIKutbuddin İlgazi Husameddin Yavlak Arslan ?
Yapının on altı kitabesi bulunmasına rağmen tarihi ve banisi hakkında kesin bir bilgiye ulaşılamamaktadır Minaresindeki kitabeye gore 1176 tarihi, banisi ise Diyarbekir Meliki IIKutbuddin İlgazi yazarken; caminin doğusundaki avlu duvarı uzerinde yer alan kitabeye gore ise 1186 tarihli, banisi ise Artuklular ’dan Husameddin Yavlak Arslan ismi gecmektedir Mimarından ise hic bahsedilmemektedir Yapıdaki diğer on dort kitabe ise gecirdiği onarımlar ile ilgilidir Akkoyunlu ve Memlukler doneminden başka Osmanlı doneminde de restore edilmiş olan bu tarihi eserin bugun ki hali 1967 yılında gecirdiği bir onarım sonucunda kazanmıştır
MİMARİ OZELLİKLERİ
Bugun carşı icindeki yapılar arasında kalmış olan camii, meyilli bir arazi uzerinde inşa dilmiştir Doğu Batı istikametinde dikdortgen bir alana oturan yapı, mihraba paralel uc sahınlıdır Mihrap onu ve iki sahın boyu kubbe ile ortulu olup bu mihrap kubbeyle birlikte doğuya doğru kaydırılmıştır Yan birimler ise tonozla ortulmuştur Kubbeye geciş elemanı trompturYapının dış avlusu bulunmakta ve bu avluya doğudan ve batıdan sağlanan iki kapıyla girilmektedir Kapılar sade olarak tasarlanmış olup, avlu etrafında farklı plan ozellikleri taşıyan yapılar bulunmaktadır Bu yapılar farklı tarihlerde eklenmiştir İlk inşa edildiği donemde avlu uc taraftan revaklar ile cevrilmiş ve iki katlı olarak yapılmıştı Minare yapının kuzey cephesindedir Minarenin govdesi silindir formunda olup ust bolumuyle sonradan yapılmıştırCamiinin harim bolumune avludan dort kapıyla gecilmektedir Harim kalın payeler ile ayrılmıştır Mihrap ustunu orten kubbe dort pencerelidir Sekizgen kasnağa oturan bu kubbe dıştan dilimli bir forma sahiptir Ana mihrap ise iki kademeli olarak yapılmış, niş derin oymalar ile suslenmiştir Yalnız mihrap orijinal değil, eklemelere maruz kalınca Artuklu etkisini yitirmiştir Batı tarafında ikinci bir mihrap bulunmaktadır Bu mihrap daha uzun olarak tasarlanmış, yarım daire planlı nişiyle gec donemden kalmıştır Yapının minberi ise ahşaptan olup, neredeyse aslını kaybetmiştir Kapı cercevesinde Hukumdarı Davud yazmaktadır Aynalıklar ise klasik uslupta suslenmiştirYapının giriş kapılarının her iki yanında geometrik motifler ile suslenmiş, iri bitki ornekli başlıklar ile bunları tutan sivri kemer asma yaprağı ve uzum salkımlarıyla bezenmiştir Bu kısım oldukca dikkat cekicidir