MARDİN
GENEL BİLGİLER
Yüzölçümü: 12760 km²
Nüfus: 1154418 (1990)
İl Trafik No: 47
Mardin, mimari, etnografik, kazıbilimsel, tarihi ve görsel değerleri ile zamanın durduğu izlenimini veren Güneydoğunun şiirsel kentlerinden biridir Mardin'de, farklı dini inanışlar paralelinde, sanatsal açıdan da tarihi değeri olan camiler, türbeler, kiliseler, manastır ve yarı dini eserler barındırmaktadır Mardin, Ipek Yolu güzergahında olup, 5 han ve kervansaray mevcuttur
İLÇELER:
Mardin ilinin ilçeleri; Dargeçit, Derik, Kızıltepe, Mazıdağı, Midyat, Nusaybin, Ömerli, Savur ve Yeşilli 'dir
Kızıltepe: Kızıltepe Mardin'in güneybatısında yer alır Artuklu ihtişamını yansıtan Ulu camii, Taşköprü, Tarassut Kulesi Şahkullubey Kümbeti, Harzem Harabeleri günümüze kadar ayakta kalan tarihi hazinelerdir
Mazıdağı: Sümerler devrinden beri yerleşim olduğu tahmin edilir 50 metrelik bir tepenin üstünde bulunan Dermetinan Kalesi, Sultan Şeyhmus, Pir Hattap Türbeleri manâlı ziyaret yerleridir Zambırhan ve Asrihan iki mağaraları Taş Devrinden kalmadır
Midyat: Mardin'in bu fazla kayda değer ilçesi gümüş işçiliğiyle ünlüdür El sanatları açısından kayda değer bir yöre olan ilçe turistik açıdan epeyce çekicidir İlçenin 18 km doğusunda bulunan Deyrulumur Manastırı MS397 yılında yapı edilmiştir
Nusaybin: Dünyaya ışık tutacak Medeniyetler tarihine yeni bir sayfa açacak Gınnavas Höyüğü buradadır Morin Büyük Kasaba Kalıntısı, Morin Kalesi, Dimitros Kalesi, Mor Ambaham Manastırı, Yeni Kale, Şirvan Kalesi, Mor Yakup Kilisesi ve kilisenin 56 metre derinlikte bulunan zemin katta Mor Yakup Mezarı, Mor Evgin Manastırı, Mor Yuhanna Kilisesi, Üzüm suyu kanalı, Selmani Temiz, Şeyh Ali Tepesi, Pir Kemal Türbesi, Arap Kışla, Bağdat Köprüsü, Takı Zaferin önemli tarihi yerlerdir Zeynel Abidin Camisi, Hz Muhammed' in 13 torunlarından olan Zeynel Abidin ve onun kız kardeşi Zeynep'in türbelerinin bulunduğu ilçenin en kayda değer camisidir
Ömerli: Asurlar, Persler, Romalılar, Bizanslılar ve Türk İslam Devletlerinin hakimiyetlerinin bıraktığı antik değerler, Ömerliyi varlıklı kültür merkezi kılmaktadır Fafah Kalesi, Beşikkaya Harabeleri, Göllü Harabeleri ve merkezde yer alan Kilise Harabeleri görülmeye değerdir
Yeşilli: Mardin merkezinin kuzeydoğusunda yer alan Yeşilli, doğanın cömertçe oluşturduğu yemyeşil bir vadinin içinde mesire yerleriyle ün salmıştır Romalılar devrinde yapılmış su kanalları, çeşmeler, bentler ve değirmenler görülmeye değerdir
NASIL GİDİLİR?
Karayolu : Terminale belediye otobüsleri ve minibüslerle gelmek mümkündür
Otogar Tel : (+90482) 212 15 49
Demiryolu: İl topraklarına ŞanlıurfaCeylanpınar' dan giren demiryolu, sınırı izleyerek Suriye ve Irak'a ulaşır Hem Şenyurt kasabasından geçen bu yola Mardin 30 km hatla bağlıdır
İstasyon Tel : (+90482) 212 51 36
Havayolu: Haftanın beş gününde (Pazartesi, Salı, Çarşamba, Perşembe ve Cumartesi) Ankara aktarmalı İstanbul uçak seferleri yapılmaktadır
Hava Limanı Tel : (+90482) 313 00 00 313 27 18
GEZİLECEK YERLER
Müzeler
Mardin Müzesi
Adres: Ahali Kütüphanesi Binası Meydanbaşı Mardin
Tel: (482) 212 16 64
Örenyerleri
Dara Harabeleri: Mardin'in güneydoğusunda 30 km uzaklıkta Oğuz Köyü'ndedir Burası eski Mezopotamya bölgesinin en meşhur kentidir
Dara Şehir Halkı Kalıntıları, kayalar içinde oyulmuş çevresi 810 kilometreyi bulan geniş bir alana yayılmıştır Buralarda mağara evler vardır Büyük Kasaba kalıntıları içinde kilise, saray, çarşı ve depoları, zindan, tophane ve su bendi halen görülebilmektedir
Hem köyün etrafında kayalara oyulmuş 67 dek mağara eve rastlanır Bunların tarihi Geç Roma (Erken Bizans) dönemine değin gider
Midyat
Mardin gibi bir müze büyük kasaba olan Midyat, Mardin'den yaklaşık 15 saat uzaklıkta yer alır Mardin'e benzer evlerin, taş konakların, kemerli geçitlerin, minare gibi yükselen çan kuleleriyle Süryani kiliselerinin bulunduğu Midyat, bir ortaçağ kentini andırmaktadır Bölgeyi Süryanilerin yavaş yavaş terk etmesi ve göç almasıyla şehir halkı merkezi 2 km ötedeki Estel'e kaymıştır Telkari diye tanıdık taş işçiliğinin en hoş örnekleri Midyat'taydı Bir kaç telkari ustası Midyat çarşısında mesleklerini sürdürmekte direniyorlar Mutlaka izlemelisiniz
Mardin'in bu fazla önemli ilçesi gümüş işçiliğiyle de ünlüdür El sanatları açısından önemli bir yöre olan ilçe turistik açıdan epeyce çekicidir İlçenin 18 km doğusunda bulunan Deyrulumur Manastırı MS397 yılında yapı edilmiştirMS640 yılında Hz Ömer vaktinde Arapİslam ordusu Süryanilerle işbirliği yaparak Mezopotamya'ya girince,özellikle bu eserin korunması için Hz Ömer' in emri ile imtiyaz tanımıştır Manastırda vaktiyle içinde varlıklı bir kütüphane bulunmaktaydı Ayrıca içinde binlerce öğrencinin eğitim aldığı bir teoloji fakültesi bulunmaktadır Midyat'ta Meşe Odunu, Bitim, Antepfıstığı gibi ürünler ve kendine has acur, kavun yetiştirilir Dünyanın en kaliteli üzümlerinin yetiştiği kavşak noktasıdır
Kaleler
Mardin Kalesi: MS975976 tarihlerinde Hamdaniler kadar yapı ettirilmiştir Kalede, cami, hamam, mahzen ve birçok ambar bulunmaktadır
Dara Kalesi: Mardin'in 30 km uzaklığındadır Kale, İran Hükümdarı kadar inşa ettirilmiştir
Cami, Kiliseler ve Manastırlar
Kayda Değer bir İnanç Turizmi merkezi olan Mardin'de merkezde Ulu Cami, Meryemana Kilisesi ve Patrikhanesi, Mor Yusuf Kilisesi (Surp Hovsep), Deyruülzzafaran Manastırı (Mor Hananya), Deyrulumur Manastırı (Mor Gabriyel), Mor Yakup Manastırı (Nusaybin), Midyat Meryemana Manastırı ve Mor Dimet Manastırı görülmeye değerdir
Medreseler
Zinciriye Medresesi: Mardin merkezde olup, 1214 'de inşa edilmiştir
Kasımiye Medresesi: Mardin'in güneybatısında yer alan Medrese, Mardin yapılarının en büyüklerindendir 14691503 yıllarında yaptırılmıştır
Mağaralar
Mardin Gızzelin Mağarası (İplik Dokuma), Midyat Linveyri Şifa Mağarası, Mardin Şakolin ve Firiye, Midyat Kefilsannur, Midyat Şenköy Kefilmelep, Kefilmardin, Midyat Hapisnas, Midyat Tınat, Savur Kıllıt, Kızıltepe Hanika ve Salah, Nusaybin Hessinmeryem ve Sercahan, Mazıdağı Gümüşyuva ve Avrıhan, Derik Derinsu, Dırkıp, Haramiye Mağaraları Mardindeki mağaralardır
COĞRAFYA
Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Yukarı Mezopotamya havzasında yer alan Mardin, güneyinde Suriye, doğusunda Şırnak ve Siirt, kuzeyinde Diyarbakır ve Batman, Batısı Şanlıurfa ile çevrilidir
Mardin dağlarının, Mazıdağı, Derik, Midyat, Savur ve Nusaybin yörelerine sokulan yüksek kesimlerinde, Meşe Odunu ağaçlarından oluşan topluluklara rastlanır
İklim olarak Akdeniz iklimi ile karasal iklimin karşılıklı özelliklerine sahiptir Yazları fazla sıcak ve verimsiz, kışları ise yağışlı ve soğuktur
TARİHÇE
Fırat ve Dicle nehirleri arasında Mezopotamya bölgesinde, tarih her tarafında o kadar fazla medeniyet yerleşmiştir Bir dağın tepesinde yerleşmiş olan Mardin, Yukarı Mezopotamya'nın en eski şehirlerinden biridir
MÖ4500' den başlayarak herzamanki anlamda mesken, gören Mardin, Subari, Sümer, Akad, Babil, Mitaniler, Asur, Pers, Bizans, Araplar, Selçuklu, Artuklu, Osmanlı Dönemi'ne ilişkin bir çok yapıyı bünyesinde harmanlayabilmiş manâlı bir açık hava müzesidir
NE YENİR?
Mardin'in çok özel yöresel yemekleri mevcuttur Bilhassa kıbbe, çiğ köfte, keşkek, zerde, cevizli sucuk, helva çeşitleri, cevizli tatlılar yenebilir
NE ALINIR?
Mardin'in meşhur telkari gümüş işlemesi alınabilir
LİNKLER
Mardin Valiliği Mardin Valiliği
YAPMADAN DÖNME
Mardin Müzesi, Deyrulzaferan Manastırı ile Kasımpaşa Medresesi görmeden,
Badem şekeri, leblebi, ceviz sucuğu tatmadan,
Telkariden gümüş işleme almadan,
Kiraz Festivaline gitmeden
Dönmeyin
*
GENEL BİLGİLER
Yüzölçümü: 12760 km²
Nüfus: 1154418 (1990)
İl Trafik No: 47
Mardin, mimari, etnografik, kazıbilimsel, tarihi ve görsel değerleri ile zamanın durduğu izlenimini veren Güneydoğunun şiirsel kentlerinden biridir Mardin'de, farklı dini inanışlar paralelinde, sanatsal açıdan da tarihi değeri olan camiler, türbeler, kiliseler, manastır ve yarı dini eserler barındırmaktadır Mardin, Ipek Yolu güzergahında olup, 5 han ve kervansaray mevcuttur
İLÇELER:
Mardin ilinin ilçeleri; Dargeçit, Derik, Kızıltepe, Mazıdağı, Midyat, Nusaybin, Ömerli, Savur ve Yeşilli 'dir
Kızıltepe: Kızıltepe Mardin'in güneybatısında yer alır Artuklu ihtişamını yansıtan Ulu camii, Taşköprü, Tarassut Kulesi Şahkullubey Kümbeti, Harzem Harabeleri günümüze kadar ayakta kalan tarihi hazinelerdir
Mazıdağı: Sümerler devrinden beri yerleşim olduğu tahmin edilir 50 metrelik bir tepenin üstünde bulunan Dermetinan Kalesi, Sultan Şeyhmus, Pir Hattap Türbeleri manâlı ziyaret yerleridir Zambırhan ve Asrihan iki mağaraları Taş Devrinden kalmadır
Midyat: Mardin'in bu fazla kayda değer ilçesi gümüş işçiliğiyle ünlüdür El sanatları açısından kayda değer bir yöre olan ilçe turistik açıdan epeyce çekicidir İlçenin 18 km doğusunda bulunan Deyrulumur Manastırı MS397 yılında yapı edilmiştir
Nusaybin: Dünyaya ışık tutacak Medeniyetler tarihine yeni bir sayfa açacak Gınnavas Höyüğü buradadır Morin Büyük Kasaba Kalıntısı, Morin Kalesi, Dimitros Kalesi, Mor Ambaham Manastırı, Yeni Kale, Şirvan Kalesi, Mor Yakup Kilisesi ve kilisenin 56 metre derinlikte bulunan zemin katta Mor Yakup Mezarı, Mor Evgin Manastırı, Mor Yuhanna Kilisesi, Üzüm suyu kanalı, Selmani Temiz, Şeyh Ali Tepesi, Pir Kemal Türbesi, Arap Kışla, Bağdat Köprüsü, Takı Zaferin önemli tarihi yerlerdir Zeynel Abidin Camisi, Hz Muhammed' in 13 torunlarından olan Zeynel Abidin ve onun kız kardeşi Zeynep'in türbelerinin bulunduğu ilçenin en kayda değer camisidir
Ömerli: Asurlar, Persler, Romalılar, Bizanslılar ve Türk İslam Devletlerinin hakimiyetlerinin bıraktığı antik değerler, Ömerliyi varlıklı kültür merkezi kılmaktadır Fafah Kalesi, Beşikkaya Harabeleri, Göllü Harabeleri ve merkezde yer alan Kilise Harabeleri görülmeye değerdir
Yeşilli: Mardin merkezinin kuzeydoğusunda yer alan Yeşilli, doğanın cömertçe oluşturduğu yemyeşil bir vadinin içinde mesire yerleriyle ün salmıştır Romalılar devrinde yapılmış su kanalları, çeşmeler, bentler ve değirmenler görülmeye değerdir
NASIL GİDİLİR?
Karayolu : Terminale belediye otobüsleri ve minibüslerle gelmek mümkündür
Otogar Tel : (+90482) 212 15 49
Demiryolu: İl topraklarına ŞanlıurfaCeylanpınar' dan giren demiryolu, sınırı izleyerek Suriye ve Irak'a ulaşır Hem Şenyurt kasabasından geçen bu yola Mardin 30 km hatla bağlıdır
İstasyon Tel : (+90482) 212 51 36
Havayolu: Haftanın beş gününde (Pazartesi, Salı, Çarşamba, Perşembe ve Cumartesi) Ankara aktarmalı İstanbul uçak seferleri yapılmaktadır
Hava Limanı Tel : (+90482) 313 00 00 313 27 18
GEZİLECEK YERLER
Müzeler
Mardin Müzesi
Adres: Ahali Kütüphanesi Binası Meydanbaşı Mardin
Tel: (482) 212 16 64
Örenyerleri
Dara Harabeleri: Mardin'in güneydoğusunda 30 km uzaklıkta Oğuz Köyü'ndedir Burası eski Mezopotamya bölgesinin en meşhur kentidir
Dara Şehir Halkı Kalıntıları, kayalar içinde oyulmuş çevresi 810 kilometreyi bulan geniş bir alana yayılmıştır Buralarda mağara evler vardır Büyük Kasaba kalıntıları içinde kilise, saray, çarşı ve depoları, zindan, tophane ve su bendi halen görülebilmektedir
Hem köyün etrafında kayalara oyulmuş 67 dek mağara eve rastlanır Bunların tarihi Geç Roma (Erken Bizans) dönemine değin gider
Midyat
Mardin gibi bir müze büyük kasaba olan Midyat, Mardin'den yaklaşık 15 saat uzaklıkta yer alır Mardin'e benzer evlerin, taş konakların, kemerli geçitlerin, minare gibi yükselen çan kuleleriyle Süryani kiliselerinin bulunduğu Midyat, bir ortaçağ kentini andırmaktadır Bölgeyi Süryanilerin yavaş yavaş terk etmesi ve göç almasıyla şehir halkı merkezi 2 km ötedeki Estel'e kaymıştır Telkari diye tanıdık taş işçiliğinin en hoş örnekleri Midyat'taydı Bir kaç telkari ustası Midyat çarşısında mesleklerini sürdürmekte direniyorlar Mutlaka izlemelisiniz
Mardin'in bu fazla önemli ilçesi gümüş işçiliğiyle de ünlüdür El sanatları açısından önemli bir yöre olan ilçe turistik açıdan epeyce çekicidir İlçenin 18 km doğusunda bulunan Deyrulumur Manastırı MS397 yılında yapı edilmiştirMS640 yılında Hz Ömer vaktinde Arapİslam ordusu Süryanilerle işbirliği yaparak Mezopotamya'ya girince,özellikle bu eserin korunması için Hz Ömer' in emri ile imtiyaz tanımıştır Manastırda vaktiyle içinde varlıklı bir kütüphane bulunmaktaydı Ayrıca içinde binlerce öğrencinin eğitim aldığı bir teoloji fakültesi bulunmaktadır Midyat'ta Meşe Odunu, Bitim, Antepfıstığı gibi ürünler ve kendine has acur, kavun yetiştirilir Dünyanın en kaliteli üzümlerinin yetiştiği kavşak noktasıdır
Kaleler
Mardin Kalesi: MS975976 tarihlerinde Hamdaniler kadar yapı ettirilmiştir Kalede, cami, hamam, mahzen ve birçok ambar bulunmaktadır
Dara Kalesi: Mardin'in 30 km uzaklığındadır Kale, İran Hükümdarı kadar inşa ettirilmiştir
Cami, Kiliseler ve Manastırlar
Kayda Değer bir İnanç Turizmi merkezi olan Mardin'de merkezde Ulu Cami, Meryemana Kilisesi ve Patrikhanesi, Mor Yusuf Kilisesi (Surp Hovsep), Deyruülzzafaran Manastırı (Mor Hananya), Deyrulumur Manastırı (Mor Gabriyel), Mor Yakup Manastırı (Nusaybin), Midyat Meryemana Manastırı ve Mor Dimet Manastırı görülmeye değerdir
Medreseler
Zinciriye Medresesi: Mardin merkezde olup, 1214 'de inşa edilmiştir
Kasımiye Medresesi: Mardin'in güneybatısında yer alan Medrese, Mardin yapılarının en büyüklerindendir 14691503 yıllarında yaptırılmıştır
Mağaralar
Mardin Gızzelin Mağarası (İplik Dokuma), Midyat Linveyri Şifa Mağarası, Mardin Şakolin ve Firiye, Midyat Kefilsannur, Midyat Şenköy Kefilmelep, Kefilmardin, Midyat Hapisnas, Midyat Tınat, Savur Kıllıt, Kızıltepe Hanika ve Salah, Nusaybin Hessinmeryem ve Sercahan, Mazıdağı Gümüşyuva ve Avrıhan, Derik Derinsu, Dırkıp, Haramiye Mağaraları Mardindeki mağaralardır
COĞRAFYA
Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Yukarı Mezopotamya havzasında yer alan Mardin, güneyinde Suriye, doğusunda Şırnak ve Siirt, kuzeyinde Diyarbakır ve Batman, Batısı Şanlıurfa ile çevrilidir
Mardin dağlarının, Mazıdağı, Derik, Midyat, Savur ve Nusaybin yörelerine sokulan yüksek kesimlerinde, Meşe Odunu ağaçlarından oluşan topluluklara rastlanır
İklim olarak Akdeniz iklimi ile karasal iklimin karşılıklı özelliklerine sahiptir Yazları fazla sıcak ve verimsiz, kışları ise yağışlı ve soğuktur
TARİHÇE
Fırat ve Dicle nehirleri arasında Mezopotamya bölgesinde, tarih her tarafında o kadar fazla medeniyet yerleşmiştir Bir dağın tepesinde yerleşmiş olan Mardin, Yukarı Mezopotamya'nın en eski şehirlerinden biridir
MÖ4500' den başlayarak herzamanki anlamda mesken, gören Mardin, Subari, Sümer, Akad, Babil, Mitaniler, Asur, Pers, Bizans, Araplar, Selçuklu, Artuklu, Osmanlı Dönemi'ne ilişkin bir çok yapıyı bünyesinde harmanlayabilmiş manâlı bir açık hava müzesidir
NE YENİR?
Mardin'in çok özel yöresel yemekleri mevcuttur Bilhassa kıbbe, çiğ köfte, keşkek, zerde, cevizli sucuk, helva çeşitleri, cevizli tatlılar yenebilir
NE ALINIR?
Mardin'in meşhur telkari gümüş işlemesi alınabilir
LİNKLER
Mardin Valiliği Mardin Valiliği
YAPMADAN DÖNME
Mardin Müzesi, Deyrulzaferan Manastırı ile Kasımpaşa Medresesi görmeden,
Badem şekeri, leblebi, ceviz sucuğu tatmadan,
Telkariden gümüş işleme almadan,
Kiraz Festivaline gitmeden
Dönmeyin
*