Marfan Sendromu

Marfan Sendromu MARFAN SENDROMU Bir senet doku hastalığıdırBu yüzden, iskelet, akciğerler, gözler, kalp ve kan damarları gibi birçok yapıyı etkiler Hastalık, anormal uzunluktaki kol ve bacaklarla karakterizedir (Abraham Lincoln’ün de bu hastalığı taşıdığına inanılır) Marfan sendromu, 15 kromozom üzerindeki FBN 1 genine ast otozomal etken bir hastalıktır şekilde kromozom ve üzerinde Marfan hastalığından sorumlu gen görülmektedir Otozomal başat geçişli, kardiyovasküler, iskelet ve oftalmik sistemi etkileyen bir hastalıktır 1:10000 oranında görülür % 1530 olgu, yeni mutasyondur 15 no’lu kromozomda fibrilin geninde defekt mevcuttur Sistemik birliktelikleri şunlardır: Uzun yükseklik, Oynak eklemler, Skolyozkifoskolyoz, Göğüs deformiteleri, Aort dilatasyonuaort anevrizması, Mitral valv prolapsusu Göz bulguları şunlardır Ektopia lentis (%5080), Erken katarakt gelişimi, Hipoplastik iris stroması (fena dilatasyon), Düz kornea, derin ön kamara, glokom, Aksiyal myopi 7D’nin üstü (%21) Moleküler genetik olarak Marfan sendromu 15 (onbeşinci) kromozomda oturmuş FBN 1 (Fibrillin 1) genindeki mutasyonlar sonucu oluşmaktadır Bu genin ürünü olan fibrillin proteini tahvil dokuda esnek liflerin oluşumunda yapı destek sağlayan kritik bir rol oynamaktadır Fibrillin proteninin eksikliği veya defektif olması sonucu bilhassa aort damarı, akciğerler ve göz küresi gibi esnek liflerden varlıklı organların bono dokularında zayıflık oluşmaktadır Klinik takipte bu hastaların büyük çoğunluğuda bu sebeple çoğalan aort rüptürü (yırtılması) gibi komplikasyonlar sonucu kaybedildikleri de unutulmamalıdır Diğer Taraftan bu komplikasyonların hastada ne dek erken ya da geç yaşta gelişeceği hastanın FBN 1 geninde taşıdığı mutasyonun fibrillin üzerinde ne derece bir fonksiyon kaybına yol açtığı ile aracısız olarak ilintilidir :::::genel değerlendirme:::::: id Marfan Sendromu, otosomal dominant geçn bir konnektif doku astalığıdır Her insanlar ve etnik grupta görülür İskelet sistemi, göz, kardiovaskler sistem, akciğer, cilt, merkez asap sistemini tutabilir Kask Marfan fenotipi hariç, sıklıkla haattayken tanı konamayabilir Teşhis zorluğunun nedenleri klinik tablonun değişkenliğ, bütün belirtilerin yaşa bağlı olması ve yüksek orandaki yeni mtasyonlardır Belli teşhis kriterleri ttulan sistemlerdeki belirtilere bağlıdır Kaliforniya Üniversitesi, Los Angeles Marfan Protokolü’ne kadar artı aile anamnezi olan bir hastada belirli Margan Sendromu tanısı koyabilmek için en az 2 esas kıstas (kardiovasküler, göz, iskelet tutulumu) olmalıdır Pozitif aile anamnezi olmayan hastalarda ise karakteristik kardiovasküler tutulum ve diğer 2 asıl kriterin en az biri aranır En sık kardiovasküler belirtiler aort kökü genişlemesi ve mitral kapak prolapsusudur Birlikte olan klinik tablolardan aort dismetaiyonu, AR, MY en sık ölüm nedenleridir; sıradan yaşı 4 ve 5 dekatdadır Diğer kardiovasküler belirtiler endokardit, disritmi, mitral anülüs dilatasyonu, triküspit kapak prolapsusudur Çocuklarda mitral kapak lezyonu daha sıktır Aort lezyonları ise ilerleyicidir; genç ve erişkinlerde daha yaygındır Marfan’da kardiak komplikasyonları önlemek ya da geciktirmek açısından erken tanı önemlidir Klinik tabloda yer almayan çoğu patolojiyi ekokardiyografiyle çocukluk çağında saptayabiliriz Bu hastaların kardiovasküler komplikasyon gelişmesi ve cerrahi tedavinin zamanlanması yönünden ekokardiografi ile yakın takipleri gelişmiş ülkelerde rutin olarak yapılmaktadır Henüz tamamiyle ayınlanmamış çalışmalara tarafından beta blokerler aort kökü genişlemesini durdurarak ya da geciktirerek aort dismetaiyonu riskini azaltırlar Beta blokerlerin aort kökü genişliğine etkileri yine ekokardiografi ile takip edilir Mitral kapak tutulumu yaşa bağlıdır ve kadınlarda daha sıktır Ekokardiografiyle hastalar tarandığı süre mitral kapak tulumu %6080’e ulaşır En sık MKP görülür Keza yaprakların fibromiksomatöz kalınmaşlası, kordaların uzaması ya da rüptürü, yaprakların fenestrasyonu, mitral anülüs dilatasyonu, MY’ne de rastlanır Hastaların takriben yarısında mitral kapak fonkisyonu artan bir şekilde bozulur Kadınlarda bu ilerleyici kapak disfonksiyonu daha sktır2,12,13 Marfan Sendromun’daki MKP’nun doğal gidiş ve yaygınlığı, öteki hastalıklara eşlik eden MKP’larından farklıdır Ekokardiografik olarak, aort anülüsü, Valsalva sinüsleri ve distal assendan aorta simetrik olarak dilatedir Hastalık doğal gidişinde gelişebilecek AY, aort dismetaiyonu, aort cerrahisi gerekliliğini evvelden kestirebilmek muhtemel değildir Aort kökü ölçümündeki değişiklikleri ortaya dışında tutmak ve özlemek için regüler ekokardiografi tetkiki yeterlidir Çünkü dismetaiyon olmadığında, dilatasyon sadece proksimal assendan aortadadır ve dilatasyonda yükselme yavaştır Aort dismetaiyonu riski, aort kökü genişliği ile artar ve nadiren 60 mm’nin altındaki aort kökünde gelişir Aort kökü 5 cm olduunda ekokardiografi ile daha sık peşine düşüp takip gerekir Marfan Sendromu kardiovasküler komplikasyonları nedeniyle, genç hastalarda gürültüsüz öldürücüdür Bilinen ölüm nedenlerinin %87’si kardiovasküler sistemle ilişkilidir Bunların çoğu aort kökü komplikasyonlarıdır (aortik dismetaiyon, rüptür veya yetmezlik) Keza asemptomatik kronik aort dsmetaiyonu olabileceğinden bazı asemptomatik hastalarda bile koruyucu aort replasmı öğüt etmektedirler Lezyonlu aort kökünün değiştirilmesi için gelişmiş kardioasküler cerrahi tekniklerin mevcut olması, Marfan Sendrmu’ndaki kardiovasküler lezyonların tanınması ve bunların aiddiliğinin değerlendirilmesi daha da manâlı kılmaktadır Bu konuda en çok muavin usul, ekokardiografidir Ekokardiyografide bariz aort kökü genişlemesi olduğu halde telegrafide bu belirti gözükmeyebilir Assendan aortanın en proksimalindeki patolojileri saptamada, ekokardiografinin telegrafiden daha hassas olduğunu bildiren, büyük serili çalışmalar vardır Bu semptom, proksimal assendan aortanın perikardial gölge içinde kalıp kardiak silüette gizlenmesiyle açıklanabilir Marfan Sendromu’nun en korkulan komplikasyonu olan aort dismetaiyonun transtorasik ekokardiografi ile teşhisinde intimal flep, gerçek yalancı lümen tekrar tekrar görülmeyebilir Aortik dsmetaiyon tanasında transözefajial ekokardiografinin ise sensitivitesi %99, spesifitesi %98’dirTransözefajial ekokardiograf dis metaiyon hakkında süratli ve detaylı data verdiği gibi öteki kardiovasküler belirtilerin değerlendirilmesine de katkıda bulunur Aort yetmezliği sıklıkla aort kökü 50 mm olan yetişkinlerde görülür fakat 60 mm’den fazla çaplarda olmayablir Aort kökü dilatasyonuna tabi aort yetmezliği yanısıra, Marfan Sendromu’nda aort dismetaiyonu kapağı ya da kapağın yardım dokusu tutarsa akut AR gelişir Bütün bu komplikasyonlar, renkli cereyan ve Doppler tahlil ile saptama edilir Mitral kapak tutulumu olan hastalarda gitgide artarak kapak disfonksiyonu gelişir Marfan Sendromlu hastalar, bu patoloji yönünden ekokardiografi ile peşine düşüp takip edilirler Aort dis metaiyonu riski, hamililekte arttığı için aort kökü dilatasyonu olan bayan hastalar gebe kalmasmalıdır yine de, aort kökü ölçümü bayağı olan hastalarda da daha seyrek olarak dismetaiyon gelişebilir Gebelik baştan başa aortun dağıtılmış kısımlarında dilatasyon olup olmadığı ekokardiografi ile peşine düşüp takip edilmelidir Ekokardigrafi keza Marfan Sendromlu hastaların birinci derece yakınlarının aort kökü ve mitral kapaktaki patolojilerini tespit için de kullanılmaktadır sonuç olarak, klasik Marfan fenotipi hariç, Marfan Sendromu’na tanı koymada ve hastalığın doğal seyrinde gelişen komplikasyonların gösterilmesinde, hem cerrahi tedaviyi zamanlamada yankıkardiografi birinci yöntem olarak kullanılmalıdır neticede bu kalıtsal hastalık özellikle öldürücü Aort anevrizmaları yönünden takip edilmeli ve erken dönemde zorunlu girişimler yapılmalıdır…