Marmara Bölgesinin Genel Özellikleri Hakkında Kısa Bilgi
KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI:
Ülkemizin kuzeybatısında yer alır Bulgaristan, Yunanistan, Karadeniz, Marmara ve Ege Denizleri, Karadeniz, Ege, İç Anadolu ve Karadeniz Bölgeleri ile komşudur
ALANI VE NÜFUSU:
Gerçek alanı 67306 Km2 Ülke yüzölçümünün %85ini kaplar 6Büyüklükteki bölgemizdir
Nüfusu 2000 sayımına göre 173 milyondur Nüfus yoğunluğu Km2ye 258 kişidir Bu Türkiye ortalamasının altındadır (Türkiye ortalaması Km2ye 83 kişi)
BÖLÜMLERİ:
1Yıldız Dağları (Istranca) Bölümü
2Ergene Bölümü
3ÇatalcaKocaeli Bölümü
4Güney Marmara Bölümü
YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ:
Kıyıları:
Karadeniz ne Kuzey Marmara kıyıları fazla girintiliçıkıntılı değildir Falez (Yalıyar) çok vardır Fakat Güney Marmara kıyıları girintiliçıkıntılıdır
İzmit, Gemlik, Erdek ve Saros körfezleri vardırGelibolu, Biga, Kapıdağ, Armutlu, ÇatalcaKocaeli yarımadalarıdırGökçeada, Bozcaada, Marmara Adaları, İmralı, İstanbul Adaları ise adalarıdırİstanbul ve Çanakkale Boğazları Ria Tipi kıyılardırKapıdağ Yarımadası bir kıyı biriktirme şekli olan Tombolodur
Dağları:
Sıradan yükseltisi en az bölgedir En yüksek dağı Uludağdır (2543 m)Yıldız Dağları, Koru Dağlar, Işıklar Dağları, Biga Dağları, Samanlı Dağları öteki dağlarıdırYerşekilleri sade olduğu için ulaşımı da kolaydır
Akarsuları:
Sakaryanın altında kesimi, Susurluk, Meriç ve onun kolu Ergene Bu akarsular baraj yapımı için yerinde değildir Ağızlarında delta oluşturamazlar Çünkü akıntı ve yatak eğimi fazladır
Ovaları:
Kastamonu, Bolu ve Düzce Ovaları Bafra ve Çarşamba Delta Ovaları
Gölleri:
İznik, Manyas, Sapanca ve Ulubatlı Tektonik göldür
Terkos, Ufak ve Büyük Çekmece Gölleri Kıyı Seti gölüdür
Ömerli Baraj gölü de bulunmaktadır
İKLİM VE UR:
Marmara Bölgesi konumu nedeniyle iklim ve bitki çeşitliliğine sahiptir Karadeniz kıyılarında Karadeniz İklimi ve Ormanlar görülür
Istrancaların güneyinde Karasal İklim ve bozkır görülür
Güney Marmarada bozulmuş Akdeniz İklimi ve Maki görülür Burada yazlar sıcak ve verimsiz kışlar ılık ve yağışlıdır
TARIM VE HAYVANCILIK:
Yüzölçümüne göre ekilidikili alanı azami bölgemizdir Sebebi engebenin eksik, düzlüklerin pozitif olmasıdır Makineli tarım yaygındır İklim çeşitliliği yetiştirilen ürünleri de dağıtılmış kılmaktadır Ulaşımın basit olması, sulamanın yaygın olması ve tüketici nüfusun pozitif olması nedeniyle tarım gelişmiştir Fakat topluluk nüfusa yetmediği için diğer bölgelerden de gelmektedir
Tütün: APazarı (Türkiyede %8 ile 3), Ayçiçeği: Ergene Havzası (Türkiyede 1)
Zeytin: Güney Kıyılarında (Türkiyede %27 ile 2), Pamuk: Balıkesir (Yağışın azalması tamamen)
Şekerpancarı: TrakyaAlpullu, Adapazarı ve Susurlukta sulanabilen alanlarda
Buğday: İç kesimlerde (Türkiyenin %13ü), Pirinç: Ergene ve Meriç havzalarında (Türkiyede 1)
Darı: Doğu Marmara ve Trakyada (Türkiyede 2)
Hayvancılık genelde besicilik ve ağıl hayvancılığı şeklindedir Bunun sebepleri tarım arazisinin fazlalığı, alıcı nüfusun pozitif olması, pazarlama sorununun olmaması ve yer şekilleri ve iklim şartlarının buna yerinde olmasıdır İstanbul ve çevresinde kümes hayvancılığı, Bursa ve çevresinde ipekböcekçiliği yapılmaktadır
YERALTI ZENGİNLİKLERİ:
Bor: Susurluk, Bigadiç Balıkesir (Türkiyede 1), Volfram (Tungsten):UludağBursa, DemirköyKırklareli (Türkiyede 1), Misket: Güney Marmara, Linyit: Bölgenin genelinde, Barit: LapsekiÇanakkale, Doğalgaz: Kırklareli, Demir: Kocaeli ve Sakarya, ManyezitMagnezyum: Bilecik, Krom: Bursa, KurşunÇinko: Balıkesir ve Çanakkale, Seramik Kili: İstanbul ve Çanakkale
ENDÜSTRİ:
Bölge ekonomisi gelişmiştir Ulusal gelirimizin %20si bu bölgeden karşılanır Sanayi işçilerimizin yarısı burada çalışır ve sanayi ürünlerinin 13ü bu bölgeden karşılanır Ulaşımını kolay olması, hammadde teminin basit olması, Hinterlandının geniş olması, işgücünün pozitif olması, tüketici nüfusunun artı olması ve pazarlama kolaylığı gibi sebeplerle sanayisi gelişmiştir Enerji üretimi en az olan bölge olmasına karşın enerji tüketiminde birincil sıradadır Türkiyenin en büyük sanayi kuşağı olan İstanbulKocaeliAdapazarı bu bölgede yer alır Bursa diğer bir sanayi ilidir İstanbul en işlek ve gelişmiş limanımız olarak en büyük ithalat limanımızdır
İzmitte İpraş Petrol Rafinerimiz bulunmaktadır Ambarlıİstanbulda Doğalgaz ve Fuel Oil, Bursa ve Hamitabatta Doğalgaz, Kırklareli ve Orhanelinde termik santraller vardır
Bursada dokumacılık, otomotiv ve konserve sanayisi vardır İzmitte ise kağıt, petrokimya ve İpraş Rafinerisi vardır
NÜFUS VE YERLEŞME:
2000 Sayımına göre bölgenin nüfusu 173 Milyondur Nüfus yoğunluğu Km2ye 258 kişidir Bu Türkiye ortalamasının çok üstündedir (Türkiye ortalaması 83 kişidir) Kentsel nüfusu maksimum olan bölgemizdir Halkın % 79u kentlerde yaşar Nüfusu fazla fazla olduğu için diğer bölgelerden mahsul alır Nüfus ÇatalcaKocaeli yarımadasına yoğunlaşmıştır İstanbul en kalabalık ilidir İzmit, Adapazarı ve Bursa diğer büyük illeridir Nüfus çoğaltma hızı %o 27dir (Türkiye %o 1834) Nüfus ve nüfus yoğunluğunda 1 sıradadır
TURİZM:
Turizm geliri azami olan bölgemizdir Bölgede başta İstanbul, Bursa ve Edirne almak üzere Osmanlı eserleri çoktur Bursada kaplıcalar bulunmaktadır Balıkesirde Kuş Cenneti bulunmaktadır BursaUludağ kayda değer bir kış turizm merkezimizdir Bölgede yer alan adalar ve kıyılar turist çeken öteki yerlerdir İstanbul bütün yıl fuar ve kongreler doğru önemli sayıda turist çekmektedir
TARİHİ ÖNEMİ:
Bilecik, Bursa, Edirne ve İstanbul illerinin Osmanlı Tarihinde manâlı yerleri vardır Bu kentler bu devletin başkentliğini yapmıştır Çanakkalede 1915te Çanakkale Savaşına sahne olmuş bir kentimizdir
BÖLGE HAKKINDA NOTLAR:
Yüzölçümüne kadar 6 Sıradadır
Sıradan yükseltisi asgari bölgedir
Nüfus ve nüfus yoğunluğu maksimum olan bölgedir
maksimum iç göç alan bölgedir
Sanayisi en gelişmiş ve sanayi nüfusu azami bölgedir
Emekçi nüfusu en fazla bölgedir
Alanına oranla ekilidikili alanı azami bölgedir
İki kıtada toprağı olup iki çok kayda değer boğaza sahiptir
Orman bakımından %19 ile 3 Sıradadır
Yünlü ve ipekli dokumada birincil sırada bulunan bölgedir
Boğazlar ria kıyı tipidir
İstanbul en büyük ithalat limanımızdır
En fazla vergi veren bölgemizdir
Bor üretiminde Türkiyede ve Dünyada birincil sıradadır
Alanına oranla tarım arazisi azami bölgedir
Ekonomimize katkısı daha fazla sanayi alanındadır
Hizmet sektörünün azami olduğu bölgedir
Çayır ve otlakları minimum bölgedir (Alanının 110undan eksik)
Mahsul vermeyen toprakları minimum bölgedir
Enerji üretimi asgari lakin tüketimi azami bölgedir
Turizm gelirleri azami olan bölgedir
Şeftali, Ayçiçeği, Pirinç ve Kestane üretiminde birincil sıradadır
Madenler bakımından en zengin ili Balıkesirdir
Kağıt sanayisinin azami olduğu bölgedir
Ortalama sıcaklık 1416 derece, yağış 600900 mmdir
en fazla yağışı kışın, en azı yazın alır Yazın Karadeniz ikliminin etkisiyle yağış alır
Okur yazan oranı azami bölgedir
Ekonomimize katkısı sanayi ve ticaret alanındadır
Şehirleri:
Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, İstanbul, Yalova, Kocaeli, Adapazarı, Bursa, Çanakkale, Balıkesir ve Bileciktir *
KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI:
Ülkemizin kuzeybatısında yer alır Bulgaristan, Yunanistan, Karadeniz, Marmara ve Ege Denizleri, Karadeniz, Ege, İç Anadolu ve Karadeniz Bölgeleri ile komşudur
ALANI VE NÜFUSU:
Gerçek alanı 67306 Km2 Ülke yüzölçümünün %85ini kaplar 6Büyüklükteki bölgemizdir
Nüfusu 2000 sayımına göre 173 milyondur Nüfus yoğunluğu Km2ye 258 kişidir Bu Türkiye ortalamasının altındadır (Türkiye ortalaması Km2ye 83 kişi)
BÖLÜMLERİ:
1Yıldız Dağları (Istranca) Bölümü
2Ergene Bölümü
3ÇatalcaKocaeli Bölümü
4Güney Marmara Bölümü
YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ:
Kıyıları:
Karadeniz ne Kuzey Marmara kıyıları fazla girintiliçıkıntılı değildir Falez (Yalıyar) çok vardır Fakat Güney Marmara kıyıları girintiliçıkıntılıdır
İzmit, Gemlik, Erdek ve Saros körfezleri vardırGelibolu, Biga, Kapıdağ, Armutlu, ÇatalcaKocaeli yarımadalarıdırGökçeada, Bozcaada, Marmara Adaları, İmralı, İstanbul Adaları ise adalarıdırİstanbul ve Çanakkale Boğazları Ria Tipi kıyılardırKapıdağ Yarımadası bir kıyı biriktirme şekli olan Tombolodur
Dağları:
Sıradan yükseltisi en az bölgedir En yüksek dağı Uludağdır (2543 m)Yıldız Dağları, Koru Dağlar, Işıklar Dağları, Biga Dağları, Samanlı Dağları öteki dağlarıdırYerşekilleri sade olduğu için ulaşımı da kolaydır
Akarsuları:
Sakaryanın altında kesimi, Susurluk, Meriç ve onun kolu Ergene Bu akarsular baraj yapımı için yerinde değildir Ağızlarında delta oluşturamazlar Çünkü akıntı ve yatak eğimi fazladır
Ovaları:
Kastamonu, Bolu ve Düzce Ovaları Bafra ve Çarşamba Delta Ovaları
Gölleri:
İznik, Manyas, Sapanca ve Ulubatlı Tektonik göldür
Terkos, Ufak ve Büyük Çekmece Gölleri Kıyı Seti gölüdür
Ömerli Baraj gölü de bulunmaktadır
İKLİM VE UR:
Marmara Bölgesi konumu nedeniyle iklim ve bitki çeşitliliğine sahiptir Karadeniz kıyılarında Karadeniz İklimi ve Ormanlar görülür
Istrancaların güneyinde Karasal İklim ve bozkır görülür
Güney Marmarada bozulmuş Akdeniz İklimi ve Maki görülür Burada yazlar sıcak ve verimsiz kışlar ılık ve yağışlıdır
TARIM VE HAYVANCILIK:
Yüzölçümüne göre ekilidikili alanı azami bölgemizdir Sebebi engebenin eksik, düzlüklerin pozitif olmasıdır Makineli tarım yaygındır İklim çeşitliliği yetiştirilen ürünleri de dağıtılmış kılmaktadır Ulaşımın basit olması, sulamanın yaygın olması ve tüketici nüfusun pozitif olması nedeniyle tarım gelişmiştir Fakat topluluk nüfusa yetmediği için diğer bölgelerden de gelmektedir
Tütün: APazarı (Türkiyede %8 ile 3), Ayçiçeği: Ergene Havzası (Türkiyede 1)
Zeytin: Güney Kıyılarında (Türkiyede %27 ile 2), Pamuk: Balıkesir (Yağışın azalması tamamen)
Şekerpancarı: TrakyaAlpullu, Adapazarı ve Susurlukta sulanabilen alanlarda
Buğday: İç kesimlerde (Türkiyenin %13ü), Pirinç: Ergene ve Meriç havzalarında (Türkiyede 1)
Darı: Doğu Marmara ve Trakyada (Türkiyede 2)
Hayvancılık genelde besicilik ve ağıl hayvancılığı şeklindedir Bunun sebepleri tarım arazisinin fazlalığı, alıcı nüfusun pozitif olması, pazarlama sorununun olmaması ve yer şekilleri ve iklim şartlarının buna yerinde olmasıdır İstanbul ve çevresinde kümes hayvancılığı, Bursa ve çevresinde ipekböcekçiliği yapılmaktadır
YERALTI ZENGİNLİKLERİ:
Bor: Susurluk, Bigadiç Balıkesir (Türkiyede 1), Volfram (Tungsten):UludağBursa, DemirköyKırklareli (Türkiyede 1), Misket: Güney Marmara, Linyit: Bölgenin genelinde, Barit: LapsekiÇanakkale, Doğalgaz: Kırklareli, Demir: Kocaeli ve Sakarya, ManyezitMagnezyum: Bilecik, Krom: Bursa, KurşunÇinko: Balıkesir ve Çanakkale, Seramik Kili: İstanbul ve Çanakkale
ENDÜSTRİ:
Bölge ekonomisi gelişmiştir Ulusal gelirimizin %20si bu bölgeden karşılanır Sanayi işçilerimizin yarısı burada çalışır ve sanayi ürünlerinin 13ü bu bölgeden karşılanır Ulaşımını kolay olması, hammadde teminin basit olması, Hinterlandının geniş olması, işgücünün pozitif olması, tüketici nüfusunun artı olması ve pazarlama kolaylığı gibi sebeplerle sanayisi gelişmiştir Enerji üretimi en az olan bölge olmasına karşın enerji tüketiminde birincil sıradadır Türkiyenin en büyük sanayi kuşağı olan İstanbulKocaeliAdapazarı bu bölgede yer alır Bursa diğer bir sanayi ilidir İstanbul en işlek ve gelişmiş limanımız olarak en büyük ithalat limanımızdır
İzmitte İpraş Petrol Rafinerimiz bulunmaktadır Ambarlıİstanbulda Doğalgaz ve Fuel Oil, Bursa ve Hamitabatta Doğalgaz, Kırklareli ve Orhanelinde termik santraller vardır
Bursada dokumacılık, otomotiv ve konserve sanayisi vardır İzmitte ise kağıt, petrokimya ve İpraş Rafinerisi vardır
NÜFUS VE YERLEŞME:
2000 Sayımına göre bölgenin nüfusu 173 Milyondur Nüfus yoğunluğu Km2ye 258 kişidir Bu Türkiye ortalamasının çok üstündedir (Türkiye ortalaması 83 kişidir) Kentsel nüfusu maksimum olan bölgemizdir Halkın % 79u kentlerde yaşar Nüfusu fazla fazla olduğu için diğer bölgelerden mahsul alır Nüfus ÇatalcaKocaeli yarımadasına yoğunlaşmıştır İstanbul en kalabalık ilidir İzmit, Adapazarı ve Bursa diğer büyük illeridir Nüfus çoğaltma hızı %o 27dir (Türkiye %o 1834) Nüfus ve nüfus yoğunluğunda 1 sıradadır
TURİZM:
Turizm geliri azami olan bölgemizdir Bölgede başta İstanbul, Bursa ve Edirne almak üzere Osmanlı eserleri çoktur Bursada kaplıcalar bulunmaktadır Balıkesirde Kuş Cenneti bulunmaktadır BursaUludağ kayda değer bir kış turizm merkezimizdir Bölgede yer alan adalar ve kıyılar turist çeken öteki yerlerdir İstanbul bütün yıl fuar ve kongreler doğru önemli sayıda turist çekmektedir
TARİHİ ÖNEMİ:
Bilecik, Bursa, Edirne ve İstanbul illerinin Osmanlı Tarihinde manâlı yerleri vardır Bu kentler bu devletin başkentliğini yapmıştır Çanakkalede 1915te Çanakkale Savaşına sahne olmuş bir kentimizdir
BÖLGE HAKKINDA NOTLAR:
Yüzölçümüne kadar 6 Sıradadır
Sıradan yükseltisi asgari bölgedir
Nüfus ve nüfus yoğunluğu maksimum olan bölgedir
maksimum iç göç alan bölgedir
Sanayisi en gelişmiş ve sanayi nüfusu azami bölgedir
Emekçi nüfusu en fazla bölgedir
Alanına oranla ekilidikili alanı azami bölgedir
İki kıtada toprağı olup iki çok kayda değer boğaza sahiptir
Orman bakımından %19 ile 3 Sıradadır
Yünlü ve ipekli dokumada birincil sırada bulunan bölgedir
Boğazlar ria kıyı tipidir
İstanbul en büyük ithalat limanımızdır
En fazla vergi veren bölgemizdir
Bor üretiminde Türkiyede ve Dünyada birincil sıradadır
Alanına oranla tarım arazisi azami bölgedir
Ekonomimize katkısı daha fazla sanayi alanındadır
Hizmet sektörünün azami olduğu bölgedir
Çayır ve otlakları minimum bölgedir (Alanının 110undan eksik)
Mahsul vermeyen toprakları minimum bölgedir
Enerji üretimi asgari lakin tüketimi azami bölgedir
Turizm gelirleri azami olan bölgedir
Şeftali, Ayçiçeği, Pirinç ve Kestane üretiminde birincil sıradadır
Madenler bakımından en zengin ili Balıkesirdir
Kağıt sanayisinin azami olduğu bölgedir
Ortalama sıcaklık 1416 derece, yağış 600900 mmdir
en fazla yağışı kışın, en azı yazın alır Yazın Karadeniz ikliminin etkisiyle yağış alır
Okur yazan oranı azami bölgedir
Ekonomimize katkısı sanayi ve ticaret alanındadır
Şehirleri:
Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, İstanbul, Yalova, Kocaeli, Adapazarı, Bursa, Çanakkale, Balıkesir ve Bileciktir *