MATEMATİK BİLİM ADAMLARI
1Anaksagoras
Yunan Felsefecisi MÖ 462 de yurdu olan Anadolu'dan Atina'ya göçtü Anaksagoras tam anlamıyla bir akılcıydı Ona tarafından yeryüzünü yaratıcı işlem neyse,öteki gök cisimlerini oluşturanda oydu böylece yeryüzü ile gökteki diğer cisimler aynı maddeden yapılmıştı Yıldızlar gezegenler ateş alev yanan kayalardan oluşuyordu Güneşte yaklaşık Polonez(Mora Yarımadası) büyüklüğünde(21000 km kare) akkor hale gelmiş halinde bir kayaydı Anaksagoras Atina'da 30 yıldan artı hocalık yaptı Ama sonunda akılcılığını anlamayan ya da çekemeyen tutucu resmi ideolojinin kurbanı oldu Dinsizlikle suçlanarak tutuklandı ve mahkemeye verildi Kendisi resmi ideolojiyle
mahkemelik olan bilim olan bilim adamlarından belkide ilkiydi Arkadaşı ünlü devlet adamı Perikles'in üstün çabaları ve tanıklığı ile temize çıkma etti, ama Atina'da kalmadı Hellespont'a çekildi ve
orada öldü
2Janos Bolyai (18021)
Macar matematikçisi Gauss'un yakın arkadaşı olan bir matematikçinin oğludur Babası Farkas ,Öklid'in paralellik aksiyomunu kanıtlaya çakmak için fazla uğraşmış, fakat başarısız olmuştur Oğlunuda bir mektupla bu aksiyomla uğraşmaması için uyarmıştı ,fakat Janos babasına kulak asmamış ve 1823 yılında başarıya ulaşmıştır Ve bu buluşunu babasının yazdığı bir kitapta 24 sayfalık bir ek olarak yayınlamıştır Baba Bolyai kitabın bir kopyasını 1832 yılında arkadaşı Carl Friedrich Gauss'a sunarGauss'tan gelen yanıt ilginçtir : Bu yapıtı övme gücünü kendimde
bulamıyorum ()Onu övmek kendimi övmek gibi olacak Çünkü yapıttaki her şey , oğlunuzun izlediği yol,oğlunuzun ulaştığı sonuçlar, geçen 30 35 sene boyunca ara sıra zihnimi kurcalayan düşüncelerle az daha çakışıyor Gauss bütün bunları daha önce bulmuştur; ama konu pek köktenci bir biçimde geometriyi sarsmaktadır ki , bu buluşunu yayınlayacak cesareti
kendinde bulamamıştır Bu mektubu alan Bolyai her şeyin Gauss kadar zaten bilindiğini öğrenince tüm hevesini yitirir ve konuyla yeniden uğraşmaz Bolyai buluşunun kendisinden 3 yıl önce Lobaçevski tarafından da yayınlandığını öğrenseydi daha da büyük düş kırıklığına uğrardı !
3Diyofantus
Yunan matematikçisi Yaşamı hakkında fazla bir şey bilinmiyor Yunan matematiğine cebiri sokan kişi sayılırDiyofantus, matematik problemlerinin çözümünde bugün cebirsel usul diye nitelendirebileceğimiz bir yöntem (ve buna tabi olarak bir simgeler dizisi) geliştirdi Diyofantus'un
yapıtları ortaçağ boyunca Araplarca muhafaza edildi ve sonra 16yüzyılda Latinceye çevrildi Diyofanrus'un en iyi bilinen çalışmaları çözümleri tamsayı olması istenen cebirsel denklemler üzerinedir Bu gün bile bu nesil denklemlere 'Diyofantus Denklemleri' adı verilmektedir
4Albrecht Dürer (14711528)
Alman Ressamı ,matematikçisi Dürer gravür ve tahta zorlama tekniğinin gelmiş geçmiş en büyük ustalarından biridir Dürerin sanatla ilişkisi kendisini bilime itti1525' te pergel cetvel kullanarak çizim yöntemleri üzerine bir kitap yazdı Kitap Perstektif sorunları ile ilgili ressamların kullanımı için hazırlanmıştıDürer aynı zamanda insan vücudunun oranları üzerinde de eserler verdi
5Leonhard Euler (1707 1783)
İsviçreli matematikçi Basel Üniversitesinden 16 yaşından mezun olduktan sonra Rus Çariçesi 1Katerina'nın St Petesburg'da kurduğu akademide çalışmaya başladı (1727) Burada güneşi gözleyerek zamanın alıngan bir biçimde saptanması üstüne çalışmalar yaptıBu araştırmalar esnasında güneşe çok uzun süreler bakması yüzünden sağ gözünü kaybetti(1735)Euler 1741'de Berline gitti ve 1766 yılına dek Bilimler Akademisinde kaldı1766'da tekrar St Petesburg'a dönen Euler yaşamının sonuna kadar burada kaldı 1766 da öteki gözünü de kaybetti Euler matematik tarihinin
en üretken kişilerinden biridir Matematiğin hemen hemen her dalında araştırma ve yayın yaptı Yaşamı boyunca 800'den pozitif makale yayınladı Matematik biliminde uçsuz bucaksız katkılarının yanı sıra Euler aynı zamanda bugünde kullandığımız matematiksel simgelerin de babasıdır:bunların aralarında p (dairenin çevresinin çapına oranı), e (doğal logarinmanın tabanı), i (bölüm sanal sayı Ö1 ) ve f() (fonksiyon) sayılabilir
6Pierre De Fermat (1601 1665)
Fransız matematikçisi Hukuk okudu ve 1631 'de Orleans Üniversitesi'ni bitirdi Sonra Toulouse şehir meclisinde üyelik yaptı1638 yılında ağır suç oluşturan mahkemesine atandıFermat amatör bir matematikçiydi Ancak genede 17yüzyılın birincil yarısının en önde gelen iki matematikçisinden biridir (öteki matematikçi René Descartes'tir) Fermat Diyofantus Denklemleriüstüne çalışarak çağdaş sayılar kuramının temellerini attı Onun geliştirdiği sayılar kuramı daha da ileriye gitmek
için bir yüzyıl daha sonra Euler'i ummak zorunda kalacaktırDescartes'tan bağımsız olarak analitik geometriyi kurdu Eğrilerin teğetlerini,maksimumlarını minimumlarını bulmak için yöntemler geliştirdi;böylece diferensiyel hesabının temellerini attıBlaise Pascal'la yazışarak olasılık kuramını kurdu Fermat buluşlarını yayınlamayı savsaklayan, düzenli anekdot tutmayan, kitapların kenarlarına telaş notlar alan, buluşlarını arkadaşlarına alelade mektuplarla belirten savruk biriydi Bu yüzden
çözümsel geometrinin kurucusu olarak Descartes'i , diferensiyel hesabının başlatıcısı olarak da Newton'u biliyoruz bugün O bir amatördü Günümüzde de 'amatörlerin prensi' olarak bilini
7Johann Karl Friendrich Gauss (1777 1855) Alman matematikçisi Gauss hakiki bir dâhiydi1795'te Braunschweig Dükü Ferdinand'ın
desteğiyle Göttingen Üniversitesi'ne girdi1799'da 'cebirin temel teoremi' olarak aşina ve 'n inci dereceden bir cebirsel denklemin n tane kökü vardır' biçiminde açıklama edebilen teoremi kanıtlayarak doktora derecesini aldıGauss matematiğin hemencecik her dalında ürün verdi1801' de aritmetiğin esas teoremini kanıtladı : Her doğal rakam asl sayıların çarpımı olarak bir ve yalnız bir şekilde gösterile
bilirGauss,Fermat'nın başlattığı sayılar kuramında kayda değer incelemeler yaptı Gauss bununla birlikte Öklid'in aksiyomlarını değiştirerek bir Öklid dışı geometri geliştirdi Oysa bu buluşunu yayınlamaya yiğitlik edemedi bu nedenle bu konuda yayınlama yapamn Lobaçevski ve Bolyai,Öklid dışı geometrilerin kurucusu olarak bilinirler Gauss yerin magnetik alanı üstüne de çalışmalar yaptı
Bu çalışmalar için üniversitede bir gözlemevi kurdu ve yerin magnetik kutuplarının yerlerini saptadı 1832'de magnetik olayların sa ölçülmesini olası kılan bir birimler sistemi geliştirdi bu nedenle mağnetik akı birimine 'gauss' adı verildi 1833'te telgraf cihazı yaptı Gauss üniversitede dah
öğrenciyken pergel cetvel kullanarak bir akıcı on yedigenin nasıl çizileceğini bulmuştu Keza
daha da ileri gitgide artarak pergel cetvel kullanılarak her çokgenin çizilemeyeceğini, yalnızca belirtilen çokgenlerin çizilebileceğini göstermişti böylece bugün doğduğu şehir halkı Braunschweig'de Gauus'un 17 köşeli yıldız şeklinde bir kaide üzerinde yükselen bir heykeli bulunmaktadır
*
1Anaksagoras
Yunan Felsefecisi MÖ 462 de yurdu olan Anadolu'dan Atina'ya göçtü Anaksagoras tam anlamıyla bir akılcıydı Ona tarafından yeryüzünü yaratıcı işlem neyse,öteki gök cisimlerini oluşturanda oydu böylece yeryüzü ile gökteki diğer cisimler aynı maddeden yapılmıştı Yıldızlar gezegenler ateş alev yanan kayalardan oluşuyordu Güneşte yaklaşık Polonez(Mora Yarımadası) büyüklüğünde(21000 km kare) akkor hale gelmiş halinde bir kayaydı Anaksagoras Atina'da 30 yıldan artı hocalık yaptı Ama sonunda akılcılığını anlamayan ya da çekemeyen tutucu resmi ideolojinin kurbanı oldu Dinsizlikle suçlanarak tutuklandı ve mahkemeye verildi Kendisi resmi ideolojiyle
mahkemelik olan bilim olan bilim adamlarından belkide ilkiydi Arkadaşı ünlü devlet adamı Perikles'in üstün çabaları ve tanıklığı ile temize çıkma etti, ama Atina'da kalmadı Hellespont'a çekildi ve
orada öldü
2Janos Bolyai (18021)
Macar matematikçisi Gauss'un yakın arkadaşı olan bir matematikçinin oğludur Babası Farkas ,Öklid'in paralellik aksiyomunu kanıtlaya çakmak için fazla uğraşmış, fakat başarısız olmuştur Oğlunuda bir mektupla bu aksiyomla uğraşmaması için uyarmıştı ,fakat Janos babasına kulak asmamış ve 1823 yılında başarıya ulaşmıştır Ve bu buluşunu babasının yazdığı bir kitapta 24 sayfalık bir ek olarak yayınlamıştır Baba Bolyai kitabın bir kopyasını 1832 yılında arkadaşı Carl Friedrich Gauss'a sunarGauss'tan gelen yanıt ilginçtir : Bu yapıtı övme gücünü kendimde
bulamıyorum ()Onu övmek kendimi övmek gibi olacak Çünkü yapıttaki her şey , oğlunuzun izlediği yol,oğlunuzun ulaştığı sonuçlar, geçen 30 35 sene boyunca ara sıra zihnimi kurcalayan düşüncelerle az daha çakışıyor Gauss bütün bunları daha önce bulmuştur; ama konu pek köktenci bir biçimde geometriyi sarsmaktadır ki , bu buluşunu yayınlayacak cesareti
kendinde bulamamıştır Bu mektubu alan Bolyai her şeyin Gauss kadar zaten bilindiğini öğrenince tüm hevesini yitirir ve konuyla yeniden uğraşmaz Bolyai buluşunun kendisinden 3 yıl önce Lobaçevski tarafından da yayınlandığını öğrenseydi daha da büyük düş kırıklığına uğrardı !
3Diyofantus
Yunan matematikçisi Yaşamı hakkında fazla bir şey bilinmiyor Yunan matematiğine cebiri sokan kişi sayılırDiyofantus, matematik problemlerinin çözümünde bugün cebirsel usul diye nitelendirebileceğimiz bir yöntem (ve buna tabi olarak bir simgeler dizisi) geliştirdi Diyofantus'un
yapıtları ortaçağ boyunca Araplarca muhafaza edildi ve sonra 16yüzyılda Latinceye çevrildi Diyofanrus'un en iyi bilinen çalışmaları çözümleri tamsayı olması istenen cebirsel denklemler üzerinedir Bu gün bile bu nesil denklemlere 'Diyofantus Denklemleri' adı verilmektedir
4Albrecht Dürer (14711528)
Alman Ressamı ,matematikçisi Dürer gravür ve tahta zorlama tekniğinin gelmiş geçmiş en büyük ustalarından biridir Dürerin sanatla ilişkisi kendisini bilime itti1525' te pergel cetvel kullanarak çizim yöntemleri üzerine bir kitap yazdı Kitap Perstektif sorunları ile ilgili ressamların kullanımı için hazırlanmıştıDürer aynı zamanda insan vücudunun oranları üzerinde de eserler verdi
5Leonhard Euler (1707 1783)
İsviçreli matematikçi Basel Üniversitesinden 16 yaşından mezun olduktan sonra Rus Çariçesi 1Katerina'nın St Petesburg'da kurduğu akademide çalışmaya başladı (1727) Burada güneşi gözleyerek zamanın alıngan bir biçimde saptanması üstüne çalışmalar yaptıBu araştırmalar esnasında güneşe çok uzun süreler bakması yüzünden sağ gözünü kaybetti(1735)Euler 1741'de Berline gitti ve 1766 yılına dek Bilimler Akademisinde kaldı1766'da tekrar St Petesburg'a dönen Euler yaşamının sonuna kadar burada kaldı 1766 da öteki gözünü de kaybetti Euler matematik tarihinin
en üretken kişilerinden biridir Matematiğin hemen hemen her dalında araştırma ve yayın yaptı Yaşamı boyunca 800'den pozitif makale yayınladı Matematik biliminde uçsuz bucaksız katkılarının yanı sıra Euler aynı zamanda bugünde kullandığımız matematiksel simgelerin de babasıdır:bunların aralarında p (dairenin çevresinin çapına oranı), e (doğal logarinmanın tabanı), i (bölüm sanal sayı Ö1 ) ve f() (fonksiyon) sayılabilir
6Pierre De Fermat (1601 1665)
Fransız matematikçisi Hukuk okudu ve 1631 'de Orleans Üniversitesi'ni bitirdi Sonra Toulouse şehir meclisinde üyelik yaptı1638 yılında ağır suç oluşturan mahkemesine atandıFermat amatör bir matematikçiydi Ancak genede 17yüzyılın birincil yarısının en önde gelen iki matematikçisinden biridir (öteki matematikçi René Descartes'tir) Fermat Diyofantus Denklemleriüstüne çalışarak çağdaş sayılar kuramının temellerini attı Onun geliştirdiği sayılar kuramı daha da ileriye gitmek
için bir yüzyıl daha sonra Euler'i ummak zorunda kalacaktırDescartes'tan bağımsız olarak analitik geometriyi kurdu Eğrilerin teğetlerini,maksimumlarını minimumlarını bulmak için yöntemler geliştirdi;böylece diferensiyel hesabının temellerini attıBlaise Pascal'la yazışarak olasılık kuramını kurdu Fermat buluşlarını yayınlamayı savsaklayan, düzenli anekdot tutmayan, kitapların kenarlarına telaş notlar alan, buluşlarını arkadaşlarına alelade mektuplarla belirten savruk biriydi Bu yüzden
çözümsel geometrinin kurucusu olarak Descartes'i , diferensiyel hesabının başlatıcısı olarak da Newton'u biliyoruz bugün O bir amatördü Günümüzde de 'amatörlerin prensi' olarak bilini
7Johann Karl Friendrich Gauss (1777 1855) Alman matematikçisi Gauss hakiki bir dâhiydi1795'te Braunschweig Dükü Ferdinand'ın
desteğiyle Göttingen Üniversitesi'ne girdi1799'da 'cebirin temel teoremi' olarak aşina ve 'n inci dereceden bir cebirsel denklemin n tane kökü vardır' biçiminde açıklama edebilen teoremi kanıtlayarak doktora derecesini aldıGauss matematiğin hemencecik her dalında ürün verdi1801' de aritmetiğin esas teoremini kanıtladı : Her doğal rakam asl sayıların çarpımı olarak bir ve yalnız bir şekilde gösterile
bilirGauss,Fermat'nın başlattığı sayılar kuramında kayda değer incelemeler yaptı Gauss bununla birlikte Öklid'in aksiyomlarını değiştirerek bir Öklid dışı geometri geliştirdi Oysa bu buluşunu yayınlamaya yiğitlik edemedi bu nedenle bu konuda yayınlama yapamn Lobaçevski ve Bolyai,Öklid dışı geometrilerin kurucusu olarak bilinirler Gauss yerin magnetik alanı üstüne de çalışmalar yaptı
Bu çalışmalar için üniversitede bir gözlemevi kurdu ve yerin magnetik kutuplarının yerlerini saptadı 1832'de magnetik olayların sa ölçülmesini olası kılan bir birimler sistemi geliştirdi bu nedenle mağnetik akı birimine 'gauss' adı verildi 1833'te telgraf cihazı yaptı Gauss üniversitede dah
öğrenciyken pergel cetvel kullanarak bir akıcı on yedigenin nasıl çizileceğini bulmuştu Keza
daha da ileri gitgide artarak pergel cetvel kullanılarak her çokgenin çizilemeyeceğini, yalnızca belirtilen çokgenlerin çizilebileceğini göstermişti böylece bugün doğduğu şehir halkı Braunschweig'de Gauus'un 17 köşeli yıldız şeklinde bir kaide üzerinde yükselen bir heykeli bulunmaktadır
*