Menenjit Nedir?
Menenjit beyni saran zarların iltihabıdır Bu iltihaba mikroplar niçin olur (virüsler ya da bakteriler) Menenjit geçiren çoğu birey bu hastalıktan tamamıyla kurtulurken, bazen ölümle de sonuçlanabilir ya da rahatsızlık sonrası sakatlıklar kalabilir
Kan zehirlenmesi nedir?
mikropların kan dolaşımında üremeye başlamaları ile oluşur Yalnız başına veya menenjit ile birlikte görülebilir Menenjite niçin olan mikrop (meningokok) bununla beraber kan zehirlenmesine de niçin olur Kan zehirlenmesini oluşturan diğer mikroplar da vardır Mesela; pnomokok
Menenjitin belirtileri
Çocuklar ve erişkinler
Menenjitin en fazla görülen belirtileri aşağıda sıralanmıştır Bunlar birlikte görülebildiği gibi bir bir de oluşabilirler
· yüksek ateş
· baş ağrısı
· kusma
· hissizlik
· ışık veya sese aleyhinde hassasiyet
· kas ağrısı
· çocuğun altının bezi değiştirilirken bacakları yukarı kaldırıldığında ağrı oluşması ve bunun sonucunda ağlaması,
· ense sertliği (çene göğse değdirilmeye çalışıldığında)
aynı zamanda ‘ense krampı ’ olarak da adlandırılan ense sertliği, menenjitin öteki bir adı değil, sadece belirtilerinden biridir
Hastalık genelde birkaç gün içinde ilerler
Bebekler
Bebeklerde görülen belirtiler normalden ayrı olabilir:
Ense sertliği görülmeyebilir, gövde ısısının normalin altına düşmesi, bıngıldağın şişmesi, donuk bakışlar, uyku hali, ağır hasta ve soluk görünüm, alınganlık, iştahsızlık, dokunulduğunda veya altı temizlenmeye çalışıldığında çocuğun tedirgin olması, matem, sızlanma
Kan zehirlenmesinin belirtileri
Menenjitin belirtileri bununla beraber kan zehirlenmesinde de görülebilir Bunun yanısıra kasların kuvvetsizliği (yığılıp kalma) ve sıklıkla vücutta (mor) lekeler görülür;
Bu lekeler önce toplu iğne başı büyüklüğünde olup, üzerine basıldığında (mesela bir sırça bardakla), kaybolmazlar Kısa zamanda büyüyerek deri altı kanamalarını oluştururlar
Kan zehirlenmesinin en fazla dikkat çekici özelliği, fazla süratli ilerlemesidir: 4 –24 saat arası Örneğin çocuk öğleyin açık havada koşup oynarken, akşama çok hasta olabilir
Dikkat: Kan zehirlenmesinde genelde ense sertliği GÖRÜLMEZ
Menenjit ve kan zehirlenmesi
Menenjit (beyin zarlarının iltihabı) başlangıçta ağır bir grip gibi kendini gösterir Ense sertliği genellikle bu görüntüye eşlik eder, fakat bulunmadığı durumlarda olabilir Hastanın durumu bir iki gün içerisinde gittikçe ağırlaşır Ölümle sonuçlanan vakalar azdır
Kan zehirlenmesi de ilk öncelikle ağır bir grip gibi başlar Bu yüzden konut doktorları göre da zorlukla tanınır Ne süre ama vücutta döküntüler oluşur, o anda hangi hastalıkla aleyhinde karşıya bulunulduğu kavranabilir Bu döküntüler hastaların % 80 ’ninde görülür
Kan zehirlenmesinin en kayda değer özelliği çok hızlı ilerlemesidir Dinç bir durumdan ağır hasta duruma geçilmesi lahza meselesidir Çocuk öğlen 2 ’de haricen koştururken, akşam saat 6 ’da ağır hasta durumda olabilir bu nedenle tıbbi tedaviye hızlı başlanması fazla siklet taşımaktadır Ama ne yazık ki çabuk tedaviye karşın ölümle sonuçlanan vakalar görülmektedir
Menenjitin çeşitleri
Bakteriyel menenjit
bakteriyel menenjitin en önemli nedeni Hib bakterisidir1993 yılından itibaren uygulanan aşı programı sayesinde Hollanda ’da bu hastalık az kalsın hiç görülmemektedir
Hollanda ’da menenjite niçin olan öteki mikroplar: meningokok ve pnömokok ’tur Bebeklerde görülen menenjite neonatal menenjit denir ve etkenleri grup B streptokoklar, E koli ve nadiren listerya ’dır
Bu mikroplara karşı henüz etkili bir aşı geliştirilememiştir
Viral menenjit
Çok dağıtılmış virüslerin niçin olduğu viral menenjit arada bir ölümle sonuçlanır Hastalık genel olarak bakteriyel menenjitten daha hafif geçmesine rağmen, hastaların bitkin düşmesine, baş ağrısı , yorgunluk ve konsantrasyon bozukluğu gibi uzun süren şikayetlere neden olabilir
Viral menenjit bakteriyelden daha sık oluşur Bu herif menenjite aleyhinde antibiyotik kullanımının herhangi bir yararı olmayıp, tek çare şekli istirahattir
Arada Bir bazı mantar çeşitleri de menenjite niçin olabilirler Bu alıcı menenjit genel olarak kanser veya güya bir rahatsızlık sebebiyle bağışıklık sistemi zayıflamış hastalarda görülür
Kimler menenjit veveya kan zehirlenmesine yakalanır?
Menenjit veya kan zehirlenmesine niçin olan mikroplar normalde insanların boğazında yaşarlar Çoğu insan hastalığa yakalanmadan bu mikropların taşıyıcısı olarak yaşamaktadırlar Bu mikroplar halk arasında öksürme, aksırma, öpme ve bağırma (örneğin; diskotekte) aracılığıyla yayılırlar
0 ve 5 yaş arası çocuklar, 15 ve 20 yaş arası gençler ve yaşlılar ( 55 yaş üzeri) tehlike gruplarını oluştururlar
Neden bir takım kişilerin hasta olup da diğerlerinin hastalığa yakalanmadıkları az önce bilinmemektedir Hastalığı kolaylaştırıcı etkenler hava sıcaklığında ani oluşan şartların değişmesi, bağışıklık sisteminin zayıflaması, çocukların bulundukları ortamda sigara içilmesi olarak sıralanabilir Bir Takım durumlarda ise irsi olarak bu hastalığa aleyhinde bir aşinalık söz konusudur
Hastalığın bırakabileceği sakatlıklar
Çoğu kişi bu hastalığı iyice atlatarak birkaç ay içinde günlük yaşamlarına devam edebilecek duruma gelirler Ama bazı kişilerde uzun süreli sakatlıklar kalabilir Menenjitin niçin olduğu sakatlıklar: sağırlık, tutum bozukluğu, konsantrasyon bozukluğu, koordinasyon bozukluğu, yorgunluk, hareket kısıtlılığı
Bir Takım şikayetler zamanla düzelse de, bazıları kalıcıdır Sağırlık ömür boyu sürebilir
Menenjit kişinin yaşamını tamamıyla değiştirebilir
Mesela çocuklarda menenjitten sonradan aşırı hareketlilik, öğrenme problemleri görülebilir Erişkinler sosyal yaşamlarını ve iş yaşantılarını etkileyen problemlerle karşılaşabilirler Bazı kişiler ise hastalıktan önceki işlerini eski düzeylerinde yürütemezler Daimi şikayetler oluşması halinde uzmanların yardımına mümkün olduğu kadar çabuk başvurmanın önemi büyüktür
Kan zehirlenmesi % 20 oranında ölümle sonuçlanabilir % 20 değin hastada ise kalıcı sakatlıklara niçin olur En fazla görülen sakatlıklar: uzuvların kısmen veya en ince ayrıntısına kadar kesilmek zorunda kalınması, vücutta daimi yara izleri, damar duvarlarında oluşan iltihaplanmalar, çocuklarda görülen yükselme bozuklukları Kan zehirlenmesi hastanın yaşantısını tamamıyla değiştirebilir Bir kısım hastada ard arda ameliyatlar yapılması gerekir Bir Takım hastalar ise vücutlarında oluşan büyük sakatlıklar nedeni ile psikolojik sorunlarla karşı karşıya kalabilirler
Hastanın ölmesi durumunda ise geride kalanları şiddet günler beklemektedir Yaşama bitmiş, kaybedilen kişi olmadan devam etmenin yollarını seslenmek gerekmektedir Herkesin bu kayba bakış açısı, bulduğu çözüm farklıdır
Akrabalarla ya da arkadaşlarla bu konu hakkında konuşmak insanı rahatlatsa da tekrar tekrar bir çözüm değildir Çünkü hastanın zihinlerde kalan son görüntüsü bu olayı yaşamamışlar için anlaması çok baskı olan birşeydir Bu yüzden başlarından böyle bir olay geçmiş insanlarla konuşmak daha sakinleştirici olabilir Bu ortamda herkesin birbirini anlaması daha basit olup, çoğu şeyleri açıklama yapmak için birkaç sözcük deha tatmin edici olmaktadır
Seçme Parça *
Menenjit beyni saran zarların iltihabıdır Bu iltihaba mikroplar niçin olur (virüsler ya da bakteriler) Menenjit geçiren çoğu birey bu hastalıktan tamamıyla kurtulurken, bazen ölümle de sonuçlanabilir ya da rahatsızlık sonrası sakatlıklar kalabilir
Kan zehirlenmesi nedir?
mikropların kan dolaşımında üremeye başlamaları ile oluşur Yalnız başına veya menenjit ile birlikte görülebilir Menenjite niçin olan mikrop (meningokok) bununla beraber kan zehirlenmesine de niçin olur Kan zehirlenmesini oluşturan diğer mikroplar da vardır Mesela; pnomokok
Menenjitin belirtileri
Çocuklar ve erişkinler
Menenjitin en fazla görülen belirtileri aşağıda sıralanmıştır Bunlar birlikte görülebildiği gibi bir bir de oluşabilirler
· yüksek ateş
· baş ağrısı
· kusma
· hissizlik
· ışık veya sese aleyhinde hassasiyet
· kas ağrısı
· çocuğun altının bezi değiştirilirken bacakları yukarı kaldırıldığında ağrı oluşması ve bunun sonucunda ağlaması,
· ense sertliği (çene göğse değdirilmeye çalışıldığında)
aynı zamanda ‘ense krampı ’ olarak da adlandırılan ense sertliği, menenjitin öteki bir adı değil, sadece belirtilerinden biridir
Hastalık genelde birkaç gün içinde ilerler
Bebekler
Bebeklerde görülen belirtiler normalden ayrı olabilir:
Ense sertliği görülmeyebilir, gövde ısısının normalin altına düşmesi, bıngıldağın şişmesi, donuk bakışlar, uyku hali, ağır hasta ve soluk görünüm, alınganlık, iştahsızlık, dokunulduğunda veya altı temizlenmeye çalışıldığında çocuğun tedirgin olması, matem, sızlanma
Kan zehirlenmesinin belirtileri
Menenjitin belirtileri bununla beraber kan zehirlenmesinde de görülebilir Bunun yanısıra kasların kuvvetsizliği (yığılıp kalma) ve sıklıkla vücutta (mor) lekeler görülür;
Bu lekeler önce toplu iğne başı büyüklüğünde olup, üzerine basıldığında (mesela bir sırça bardakla), kaybolmazlar Kısa zamanda büyüyerek deri altı kanamalarını oluştururlar
Kan zehirlenmesinin en fazla dikkat çekici özelliği, fazla süratli ilerlemesidir: 4 –24 saat arası Örneğin çocuk öğleyin açık havada koşup oynarken, akşama çok hasta olabilir
Dikkat: Kan zehirlenmesinde genelde ense sertliği GÖRÜLMEZ
Menenjit ve kan zehirlenmesi
Menenjit (beyin zarlarının iltihabı) başlangıçta ağır bir grip gibi kendini gösterir Ense sertliği genellikle bu görüntüye eşlik eder, fakat bulunmadığı durumlarda olabilir Hastanın durumu bir iki gün içerisinde gittikçe ağırlaşır Ölümle sonuçlanan vakalar azdır
Kan zehirlenmesi de ilk öncelikle ağır bir grip gibi başlar Bu yüzden konut doktorları göre da zorlukla tanınır Ne süre ama vücutta döküntüler oluşur, o anda hangi hastalıkla aleyhinde karşıya bulunulduğu kavranabilir Bu döküntüler hastaların % 80 ’ninde görülür
Kan zehirlenmesinin en kayda değer özelliği çok hızlı ilerlemesidir Dinç bir durumdan ağır hasta duruma geçilmesi lahza meselesidir Çocuk öğlen 2 ’de haricen koştururken, akşam saat 6 ’da ağır hasta durumda olabilir bu nedenle tıbbi tedaviye hızlı başlanması fazla siklet taşımaktadır Ama ne yazık ki çabuk tedaviye karşın ölümle sonuçlanan vakalar görülmektedir
Menenjitin çeşitleri
Bakteriyel menenjit
bakteriyel menenjitin en önemli nedeni Hib bakterisidir1993 yılından itibaren uygulanan aşı programı sayesinde Hollanda ’da bu hastalık az kalsın hiç görülmemektedir
Hollanda ’da menenjite niçin olan öteki mikroplar: meningokok ve pnömokok ’tur Bebeklerde görülen menenjite neonatal menenjit denir ve etkenleri grup B streptokoklar, E koli ve nadiren listerya ’dır
Bu mikroplara karşı henüz etkili bir aşı geliştirilememiştir
Viral menenjit
Çok dağıtılmış virüslerin niçin olduğu viral menenjit arada bir ölümle sonuçlanır Hastalık genel olarak bakteriyel menenjitten daha hafif geçmesine rağmen, hastaların bitkin düşmesine, baş ağrısı , yorgunluk ve konsantrasyon bozukluğu gibi uzun süren şikayetlere neden olabilir
Viral menenjit bakteriyelden daha sık oluşur Bu herif menenjite aleyhinde antibiyotik kullanımının herhangi bir yararı olmayıp, tek çare şekli istirahattir
Arada Bir bazı mantar çeşitleri de menenjite niçin olabilirler Bu alıcı menenjit genel olarak kanser veya güya bir rahatsızlık sebebiyle bağışıklık sistemi zayıflamış hastalarda görülür
Kimler menenjit veveya kan zehirlenmesine yakalanır?
Menenjit veya kan zehirlenmesine niçin olan mikroplar normalde insanların boğazında yaşarlar Çoğu insan hastalığa yakalanmadan bu mikropların taşıyıcısı olarak yaşamaktadırlar Bu mikroplar halk arasında öksürme, aksırma, öpme ve bağırma (örneğin; diskotekte) aracılığıyla yayılırlar
0 ve 5 yaş arası çocuklar, 15 ve 20 yaş arası gençler ve yaşlılar ( 55 yaş üzeri) tehlike gruplarını oluştururlar
Neden bir takım kişilerin hasta olup da diğerlerinin hastalığa yakalanmadıkları az önce bilinmemektedir Hastalığı kolaylaştırıcı etkenler hava sıcaklığında ani oluşan şartların değişmesi, bağışıklık sisteminin zayıflaması, çocukların bulundukları ortamda sigara içilmesi olarak sıralanabilir Bir Takım durumlarda ise irsi olarak bu hastalığa aleyhinde bir aşinalık söz konusudur
Hastalığın bırakabileceği sakatlıklar
Çoğu kişi bu hastalığı iyice atlatarak birkaç ay içinde günlük yaşamlarına devam edebilecek duruma gelirler Ama bazı kişilerde uzun süreli sakatlıklar kalabilir Menenjitin niçin olduğu sakatlıklar: sağırlık, tutum bozukluğu, konsantrasyon bozukluğu, koordinasyon bozukluğu, yorgunluk, hareket kısıtlılığı
Bir Takım şikayetler zamanla düzelse de, bazıları kalıcıdır Sağırlık ömür boyu sürebilir
Menenjit kişinin yaşamını tamamıyla değiştirebilir
Mesela çocuklarda menenjitten sonradan aşırı hareketlilik, öğrenme problemleri görülebilir Erişkinler sosyal yaşamlarını ve iş yaşantılarını etkileyen problemlerle karşılaşabilirler Bazı kişiler ise hastalıktan önceki işlerini eski düzeylerinde yürütemezler Daimi şikayetler oluşması halinde uzmanların yardımına mümkün olduğu kadar çabuk başvurmanın önemi büyüktür
Kan zehirlenmesi % 20 oranında ölümle sonuçlanabilir % 20 değin hastada ise kalıcı sakatlıklara niçin olur En fazla görülen sakatlıklar: uzuvların kısmen veya en ince ayrıntısına kadar kesilmek zorunda kalınması, vücutta daimi yara izleri, damar duvarlarında oluşan iltihaplanmalar, çocuklarda görülen yükselme bozuklukları Kan zehirlenmesi hastanın yaşantısını tamamıyla değiştirebilir Bir kısım hastada ard arda ameliyatlar yapılması gerekir Bir Takım hastalar ise vücutlarında oluşan büyük sakatlıklar nedeni ile psikolojik sorunlarla karşı karşıya kalabilirler
Hastanın ölmesi durumunda ise geride kalanları şiddet günler beklemektedir Yaşama bitmiş, kaybedilen kişi olmadan devam etmenin yollarını seslenmek gerekmektedir Herkesin bu kayba bakış açısı, bulduğu çözüm farklıdır
Akrabalarla ya da arkadaşlarla bu konu hakkında konuşmak insanı rahatlatsa da tekrar tekrar bir çözüm değildir Çünkü hastanın zihinlerde kalan son görüntüsü bu olayı yaşamamışlar için anlaması çok baskı olan birşeydir Bu yüzden başlarından böyle bir olay geçmiş insanlarla konuşmak daha sakinleştirici olabilir Bu ortamda herkesin birbirini anlaması daha basit olup, çoğu şeyleri açıklama yapmak için birkaç sözcük deha tatmin edici olmaktadır
Seçme Parça *