Ticaret Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya nazaran, yeni tip Koronavirüs (Covid-19) pandemisi periyodunda Türkiye'de internet ve telefon yoluyla alışverişe yönelik talep arttı.
Emniyetli firmalardan yapılan uzaklıklı alışverişler çeşitli kolaylıkları beraberinde getirirken, muteber olmayanlardan yapılanlardan ise tüketiciler kimi sorunlarla karşı karşıya kaldı. Son devirde Bakanlıkça elektronik ortamda yapılan satışlara yönelik şikayetlerde artış görüldü. Bu kapsamda tüketicilerden Bakanlığa, satın alınan eserlerin azami müddetinde teslim edilmemesi, diğer eserlerin gönderilmesi, stokta bulunmayanların satılması ve stokta kalmadığı gerekçesiyle kontratın tek taraflı feshedilmesi üzere şikayetler iletildi.
Bunların yanı sıra tüketiciler, cayma hakkının kullandırılmaması, cayma hakkının kullanıldığı durumlarda bedel iadesinin hiç ya da mevzuatta düzenlendiği form ve müddette yapılmaması, kargo şirketlerinin vaktinde teslimat yapmaması bahislerinde da çok sayıda şikayette bulundu.
Tespit edilen karşıtlığın çeşidine nazaran yaptırım uygulanıyor
Tüketicilerin aralıklı satış süreçlerine ait müracaatları sonucunda Bakanlık şikayete mevzu şirketten bilgi, evrak ve açıklama talep ederken, tespit edilen karşıtlığın tipine nazaran ihtar ya da idari yaptırım cezası uyguluyor.
İdari yaptırıma bahis olmayan lakin tüketici aleyhine olan uygulamalara ait, şirkete mevzuat kararlarına uygun davranması istikametinde ihtar yapılırken, tüketicilere de yasal hakları ve kullanımı konusunda bilgi veriliyor.
İdari yaptırıma bahis karşıtlık tespitinde ise, ticaret vilayet müdürlükleri ya da Bakanlık müfettişleri tarafından gerekli kontroller yapılarak, ilgili mevzuat uyarınca idari para cezası uygulanıyor.
Ayrıyeten, faaliyetleri kabahat teşkil ettiği düşünülen firmalar hakkında savcılıklara kabahat duyurusunda bulunularak erişim manisi talep ediliyor.
Mal ve hizmetlerin reklam ve tanıtımlarında aldatıcı ve aldatıcı tabirlere yer verilmesi ya da haksız ticari uygulama niteliği taşıyan satış ve pazarlama yollarının uygulanması durumunda, Reklam Konseyi da resen ya da şikayet bağlı olarak inceleme yaparak idari para cezası, durdurma kararı üzere yaptırımlar uyguluyor.
"2014-2020 devrinde 216 milyon 68 bin 467 lira idari para cezası verildi"
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un yürürlüğe girdiği 2014 ile 2020 periyodunda, uzaklıklı teknikle satış yapan 76 şirket nezdinde bakanlıkça yapılan kontrol sonucunda tespit edilen terslikler için toplam 216 milyon 68 bin 467 lira idari para cezası verilirken, 2020 yılının birinci 7 ayında 8 firma hakkında 6 milyon 255 bin 538 lira meblağında ceza uygulandı.
"Ön araştırma yapılmalı"
Tüketicilerin mağduriyet yaşamaması için alışverişte dikkat etmesi gereken konulara da yer verilen açıklamada, şunları kaydedildi:
"Firmalar hakkında ön araştırma yapılmalı, satın alınacak mal yahut hizmetin fiyatına dikkat edilmeli, satıcı bilgileri denetim edilmeli, geçersiz sitelere dikkat edilmeli, toplumsal medya tanıtım ve ilanları satıcının kendi sitesinden denetim edilmeli, güvenlik detaylarına dikkat edilmeli, ön bilgiler incelenmeli. Öte yandan mağduriyet yaşaması durumunda uyuşmazlıkların tahlilinde yetkili kılınan 'Tüketici Hakem Heyetleri' ile 'Tüketici Mahkemeleri' nezdinde uyuşmazlık yaşanan ölçüye nazaran hak arama yoluna gitmeleri kıymet arz etmektedir."