Mezheplere gore vitir namazını kılmanın hukmu nedir?
Vitir, itıifakla kılınması istenen bir namazdır (Fethu'lKadir, I, 300310) Cunku Hz Peygamber (as) şoyle buyurmuştur: Ey Kur'an ehli! Vitir namazı kılın Cunku Allah tektir, teki sever(Ebu Davud ve Tirmizi sahih diyerek rivayet etmiştir) Vitir namazı Hz Peygamber (as)'e farz idi Bunun delili şu hadisi şeriftir: Uc şey vardır ki, bana farzdır, fakat size farz değildir: Kuşluk namazı, kurban ve vitir namazı(Bu hadisi Hakim ve Ahmed İbni Abbas'tan tahric etmiştir Zehebi, Hakim sukut etti, demiştir Hadis munker ve gariptir Nasbu'rRaye, II, 115)
Vitir namazı, Ebu Hanife'ye gore, bayram namazları gibi vacip bir namazdır İmam Ebu Yusuf ile İmam Muhammed'e ve diğer fakihlere gore sunneti muekkededir
Ebu Hanife'nin dayandığı delil şu hadistir: Allah size bir namaz daha fazladan ilave etmiştir Bu namaz da vitirdir Vitir namazını yatsı ile sabah vakti doğuncaya kadar gecen zaman icinde kılın,(Tirmizi rivayet etmiştir) Bu hadisteki kılın sozu emirdir, emir ise vacip olmayı gerektirir Hanefilerin ittifakı ile bu namazı inkar eden kimsenin kafir olmamasının sebebi ahad sunnet ile sabit olmasıdır Bu Ebu Hanife'den rivayet edilen, vitir namazının sunnet olduğu ile ilgili goruşun manasıdır Buna binaen Ebu Hanife'ye gore, ozursuz olarak vitir namazının oturarak yahut binek uzerinde eda edilmesi caiz değildir
Bu hadisi başka bazı hadisler de kuvvetlendirmekledir Bu hadislerden biri de Ebu Eyyub'dan rivayet edilen şu hadistin Vitir haktır Beş rekat ile vitir kılmak isteyen kılsın Uc rekat ile kılmak isteyen kılsın, tek rekat ile kılmak isteyen yine kılsınİbn Bureyde'nin rivayetinde ise şoyle denilmektedir: Vitir haktır Vitir kılmayan bizden değitidir
Bu hadisi Ahmed rivayet etmiştir)
Cumhur vitir namazının sunnet olduğuna hadisleri delil getirmiştir Bu hadislerden bazıları şunlardır:
Hz Peygamber (as)'e bir bedevi Benim uzerimde farz bir namaz var mıdır? diye sorduğu zaman: Beş vakit namazcevabını vermiştir Bedevi: Benim uzerimde bundan başka bir boc var mıdır?sorusunu tekrarlayınca Hz Peygamber (as): Hayır, ancak nafile kılarsan bu mustesnabuyurmuştur(Bu hadis uzerinde Buhari ile Muslim ittifak etmişlerdir)
Ubade b Samit, vitir namazı vaciptir diyen bir adamı yalanlamış ve şoyle demiştin Resulullah (as)'ın şoyle buyurduğunu duydum: Beş vakit namazı Allah kullar uzerine gece ve gunduz farz kılmıştır(Bu hadisi Ebu Davud ile Ahmed rivayet etmişlerdir
Hz Ali'nin de şoyle dediği rivayet edilmiştir: Farz namazlarda olduğu gibi, vitir vacip değildir Fakat o, Hz Peygamber (as)'in sunnet kıldığı bir ibadettir (Bu hadisi Ahmed ile Tirmizi rivayet etmişlerdir)
Vitir namazının hayvan uzerinde zaruretsiz olarak eda edilmesi de caizdir Dolayısıyla sunnetlere benzemekdir İbni Omer'in rivayet ettiğine gore: Hz Peygamber (as) devesi uzerinde giderken vitir namazı kılardı(Buhari ve Muslim rivayet etmişlerdir)
Hadis alimleri bunlar hakkında tenkit edici sozler soylemişlerdir Vitir namazı kılmayan bizden değildirhadisi zayıftır Ebu Eyyub'un rivayet ettiği Vitir haktırhadisinin ravileri her ne kadar guvenilir ise de kuvvetle mustahap olduğu manasına tevil edilmiştir Cunku İmam Ahmed şoyle demiştir: Kasten vitir namazını terk eden kişi kotu bir adamdır Bunun şahitliğinin kabul olunmaması gerekir(İslam Fıkhı, Zuhayli, cII, s130131)
Vitir, itıifakla kılınması istenen bir namazdır (Fethu'lKadir, I, 300310) Cunku Hz Peygamber (as) şoyle buyurmuştur: Ey Kur'an ehli! Vitir namazı kılın Cunku Allah tektir, teki sever(Ebu Davud ve Tirmizi sahih diyerek rivayet etmiştir) Vitir namazı Hz Peygamber (as)'e farz idi Bunun delili şu hadisi şeriftir: Uc şey vardır ki, bana farzdır, fakat size farz değildir: Kuşluk namazı, kurban ve vitir namazı(Bu hadisi Hakim ve Ahmed İbni Abbas'tan tahric etmiştir Zehebi, Hakim sukut etti, demiştir Hadis munker ve gariptir Nasbu'rRaye, II, 115)
Vitir namazı, Ebu Hanife'ye gore, bayram namazları gibi vacip bir namazdır İmam Ebu Yusuf ile İmam Muhammed'e ve diğer fakihlere gore sunneti muekkededir
Ebu Hanife'nin dayandığı delil şu hadistir: Allah size bir namaz daha fazladan ilave etmiştir Bu namaz da vitirdir Vitir namazını yatsı ile sabah vakti doğuncaya kadar gecen zaman icinde kılın,(Tirmizi rivayet etmiştir) Bu hadisteki kılın sozu emirdir, emir ise vacip olmayı gerektirir Hanefilerin ittifakı ile bu namazı inkar eden kimsenin kafir olmamasının sebebi ahad sunnet ile sabit olmasıdır Bu Ebu Hanife'den rivayet edilen, vitir namazının sunnet olduğu ile ilgili goruşun manasıdır Buna binaen Ebu Hanife'ye gore, ozursuz olarak vitir namazının oturarak yahut binek uzerinde eda edilmesi caiz değildir
Bu hadisi başka bazı hadisler de kuvvetlendirmekledir Bu hadislerden biri de Ebu Eyyub'dan rivayet edilen şu hadistin Vitir haktır Beş rekat ile vitir kılmak isteyen kılsın Uc rekat ile kılmak isteyen kılsın, tek rekat ile kılmak isteyen yine kılsınİbn Bureyde'nin rivayetinde ise şoyle denilmektedir: Vitir haktır Vitir kılmayan bizden değitidir
Bu hadisi Ahmed rivayet etmiştir)Cumhur vitir namazının sunnet olduğuna hadisleri delil getirmiştir Bu hadislerden bazıları şunlardır:
Hz Peygamber (as)'e bir bedevi Benim uzerimde farz bir namaz var mıdır? diye sorduğu zaman: Beş vakit namazcevabını vermiştir Bedevi: Benim uzerimde bundan başka bir boc var mıdır?sorusunu tekrarlayınca Hz Peygamber (as): Hayır, ancak nafile kılarsan bu mustesnabuyurmuştur(Bu hadis uzerinde Buhari ile Muslim ittifak etmişlerdir)
Ubade b Samit, vitir namazı vaciptir diyen bir adamı yalanlamış ve şoyle demiştin Resulullah (as)'ın şoyle buyurduğunu duydum: Beş vakit namazı Allah kullar uzerine gece ve gunduz farz kılmıştır(Bu hadisi Ebu Davud ile Ahmed rivayet etmişlerdir
Hz Ali'nin de şoyle dediği rivayet edilmiştir: Farz namazlarda olduğu gibi, vitir vacip değildir Fakat o, Hz Peygamber (as)'in sunnet kıldığı bir ibadettir (Bu hadisi Ahmed ile Tirmizi rivayet etmişlerdir)
Vitir namazının hayvan uzerinde zaruretsiz olarak eda edilmesi de caizdir Dolayısıyla sunnetlere benzemekdir İbni Omer'in rivayet ettiğine gore: Hz Peygamber (as) devesi uzerinde giderken vitir namazı kılardı(Buhari ve Muslim rivayet etmişlerdir)
Hadis alimleri bunlar hakkında tenkit edici sozler soylemişlerdir Vitir namazı kılmayan bizden değildirhadisi zayıftır Ebu Eyyub'un rivayet ettiği Vitir haktırhadisinin ravileri her ne kadar guvenilir ise de kuvvetle mustahap olduğu manasına tevil edilmiştir Cunku İmam Ahmed şoyle demiştir: Kasten vitir namazını terk eden kişi kotu bir adamdır Bunun şahitliğinin kabul olunmaması gerekir(İslam Fıkhı, Zuhayli, cII, s130131)