Microsoft yıllık geliştirici konferansında ekseriyetle yeni donanımlar üzerinde durmuyor. Fakat Buld 2022 ile şirket, geliştiricilere yapay zeka takviyeli lokal ARM uygulamaları oluşturma konusunda yardımcı olmak için yeni bir PC duyurdu: Project Volterra.
Yazılım devi aktiflik sırasında ayrıyeten Windows 11 ve Microsoft Store için kimi yeniliklere değindi. Ana başlıklar ise şu formda:
- Mevcut kodlarınızı kullanabileceğiniz, uygulamalarınızı Windows’ta cazip hale getirmenize imkan tanıyan yeni uygulama oluşturma araçları.
- Microsoft Store ve Arama entegrasyonu.
- Windows 11 Widget özelliği üzerinde geliştirmeler.
- Yeni aygıtlarda uygulamaları geri yükleme.
- Yapay zeka yeteneklerine sahip yeni geliştirme kiti Project Volterra ve kapsamlı Arm-native geliştirici araç seti.
Yapay zeka kullanımı, klasik işlemci (CPU) ve GPU yeteneklerinin ötesinde muazzam seviyede süreç gücü gerektiriyor. Fakat yeni silikon tabanlı hudut sürece üniteleri (neural processing unit-NPU), kıymetli yapay zeka iş yükleri için işleri kolaylaştırmak için geliyor.
En kıymetli duyurudan başlayalım. Microsoft, Visual Studio 2022’nin mahallî bir Arm64 sürümü ve minyatür bir Arm PC üzerinde çalışıyor. Visual Studio 2022’nin Arm lokal sürümünün önizleme sürümü “önümüzdeki birkaç hafta içinde” kullanıma sunulacak ve Arm64 .NET dayanağıyla birlikte bu yıl içinde büsbütün gönderilmesi bekleniyor.
Surface Pro X üzere Arm aygıtlar, Visual Studio’yu x64 emülatör yoluyla çalıştırabilse de birtakım özellikler desteklenmedi ve performansta düşüşler yaşandı. Visual Studio 2022 ve VS Code için lokal Arm dayanağı mutlaka geliştiricilerin ilgisini çekecek. Microsoft, bu süreç için “Arm-native araç zinciri” ismini verdiği şeyi yaratıyor:
- Visual Studio 2022 & VSCode
- Visual C++
- .NET 6 ve Java
- .NET Framework
- Windows Terminal
- WSL ve WSA
Cihaz Mac Mini’ye benziyor ve kompakt bir dizayna sahip. Böylelikle geliştiriciler birden fazla Project Volterra PC’yi masalarına yahut sunucu raflarına yerleştirebilir. Microsoft şimdi kesin özellikleri açıklamıyor, lakin Project Volterra’nın bir DisplayPort ve Ethernet irtibat noktasının yanı sıra üç USB irtibat noktası var. Aygıtın yan tarafında da iki adet USB-C temas noktası bulunuyor ve aygıt geri dönüştürülmüş okyanus plastiğinden üretilmiş.
Sinir ağı işlemcisi ekseriyetle PC’lerde gördüğünüz bir şey değil. CPU’dan makine tahsili misyonlarını üstlenerek pil gücünden tasarruf etmeye yardımcı olan NPU’lar telefonlarda çok daha yaygın. Lakin yerleşik NPU’lar içeren yongalarla birlikte masaüstü platform için bir genişleme göreceğiz. Microsoft’un baş eser sorumlusu Panos Panay şöyle diyor:
“Gelecekteki tüm bilgi süreç aygıtlarının olmasa da birçoklarında NPU’ların yerleşik olduğunu görmeyi beklediğimizden, uçtan uca Windows platformuna NPU’lar için dayanak sağlayarak geliştiricilerin bu yeni yeteneklerden yararlanmalarını kolaylaştıracağız.”
Volterra ile Microsoft, NPU’lar için Windows takviyesi ekliyor. Şirket ayrıyeten Visual Studio 2022 ve Windows Terminal üzere geliştirme araçlarının yakında ARM donanımında mahallî olarak çalışacağını söyledi. Tüm bunlar, şirket geliştiricilerinin Windows için mahallî ARM uygulamalarını programlamasını sağlamak için her zamankinden daha istekli olduğunu gösteriyor.
Redmond devi, açık Windows platformuyla insanların .NET, web, Android, C++, Linux yahut yazılım lisanı fark etmeksizin uygulamaları Windows üzerinde rahatlıkla geliştirmesini ve çalıştırabilmesini hedefliyor.
Windows masaüstü uygulamaları oluşturmak için kullanılan Windows App SDK ve WinUI 3 platformu, Windows 10’daki kullanıcılara ulaşmaya devam ederken C# yahut C++ kullanarak Windows 11 için varlıklı mahallî uygulamalar geliştirmeyi kolaylaştırıyor. En son Windows App SDK 1.1 güncellemesi önizleme kademesinde ve yakında kullanıma sunulacak. WinUI 3’teki Fluent görsel malzemeler, güncellenmiş masaüstü pencereleme API’leri, anında iletme bildirimlerine yönelik geliştirmeler, C++ için yeni ortam API’leri ve çeşitli performans iyileştirmeleri üzere yeni özelliklerle yakında piyasaya sürülecek.
Uygulamanızı oluşturmak ve WinUI 3’ü kullanabilmeniz için iki araç da güncellendi:
- Template Studio for WinUI (C#): Bu Visual Studio uzantısı, yeni bir C# WinUI 3 uygulaması için başlangıç sürecini kolaylaştırıyor. Bu bağlamda uygulamanın kullanıcı arayüzü, mantığı ve paketlemesi için proje iskelesi sağlıyor.
- .NET Upgrade Assistant: WinUI 2’den WinUI 3’e güncelleme dahil olmak üzere .NET UWP uygulamalarının .NET 6’ya geçişini otomatik hale getirmek maksadıyla bu açık kaynaklı araçta yeni güncellemeler yapılıyor.
Sitenizi bir uygulama üzere dağıtmanıza ve daha varlıklı işletim sistemi özelliklerinden yararlanmanıza imkan tanıyan Progressive Web App‘ı (PWA) kullanabilirsiniz. Microsoft artık en son URL protokolü işleyici kaydı ve özel başlık çubukları için pencere denetimleri katmanı üzere yeni özellikler getirdi.
Öte yandan uygulamalarınıza web içeriklerini dahil etmek için WebView2’yi kullanabilirsiniz. WebView2’nin paylaşılan çalışma vakti, Microsoft Edge tarayıcısıyla birebir anda en yeni web platformu özelliklerine ve güvenlik güncellemelerine erişmenizi sağlarken, uygulamalar ortasında footprint’i ve çalıştırma vakti maliyetlerini en aza indirerek verimlilik sağlıyor.
Windows Subsystem for Linux (WSL), bilhassa bulut ve web için birçok geliştirici, mühendis ve Linux iş akışlarına aşina birçok insan için değerli bir araç haline geldi. Windows geliştiricisi, WSL’yi daha kolay halde yüklemek ve güncellemeniz için yakın vakitte Microsoft Store’da kullanıma sunmuştu.
Windows Subsystem for Android (WSA), bildiğiniz üzere Windows 11 ile hayatımıza girdi. WSA daima güncellenmeye devam ediyor ve kısa mühlet evvel kıymetli bir güncelleme aldığını yazmıştık.
Windows 11’deki widget’lar, kullanıcılar için yeni, kolay anlaşılır ve kullanışlı bir görünüm sağlamak emeliyle tasarlandı. Microsoft, Windows 11’de Win32 ve PWA uygulamaları için Adaptive Cards platformu tarafından desteklenen yeni bir araçla birlikte Widget’lar tasarlamanıza imkan tanıyacak. Lakin şu an için tarih verilmedi ve yılın ilerleyen saatlerinde geliştiriciler için hazır olacak.
Dosya Gezgini üzerinde bulut entegrasyonunun geliştiğinden daha evvel bahsetmiştik. Microsoft, bulutta içerikler oluşturan ve depolayan uygulamaların, bu özel içeriği Windows 11’deki Evrak Gezgini üzere alanlara ve yaygın belge irtibat kutularına entegre etmenizi kolaylaştıracak bir yaklaşım benimsiyor. Özetle, artık bulutla irtibat kuran uygulamaların içeriklerine Windows ortamında ulaşmak daha kolay olacak. Microsoft bu hususta yakında daha fazla ayrıntı açıklayacağını söylüyor.
Windows 11 ile birlikte Microsoft Store sıfırdan geliştirilmişti. Kullanıcı arayüzünün yanı sıra geliştiriciler için de birçok yeni gelişme yaşandı. Şirket artık mağazası için kimi yeni duyurular yaptı:
- Microsoft Store herkese açıldı: Microsoft Store’daki Win32 uygulamaları için bekleme listesi programı kaldırıldı ve tüm uygulama geliştiricilerine açıldı. Microsoft, geçen yıl Microsoft Store’da Win32 uygulamaları için bir bekleme listesi programı duyurmuştu. Bugün program artık tüm Win32 geliştiricilerine (.NET, C++, Electron, Flutter, Qt, Rust ve daha fazlası) için kullanılabilir durumda.
- Microsoft Store Reklamları: Microsoft, geliştirici topluluğundan gelen geri bildirimlere dayanarak hakikat müşterilere gerçek vakitte ulaşmaya yardımcı olmak için yakında yeni geliştirici araçlarını denemeye başlıyor. Geliştiriciler, Microsoft Advertising’i kullanarak Mağaza’da reklam kampanyaları oluşturabilecek, yayınlayabilecek ve görüntüleyebilecek.
- Amazon Appstore: Windows 11’deki Amazon Appstore önizlemesi şu anda ABD’de mevcut ve bu yılın sonuna kadar Fransa, Almanya, İtalya, Japonya ve Birleşik Krallık dahil olmak üzere beş ülkeye daha genişleyecek. Maalesef hala ülkemiz için bir gelişme yok, fakat listedeki ülkeler de bir oldukça kısıtlı.
Microsoft Store’da yapılan öbür yeniliklere bakacak olursak;
Windows Arama
Bir uygulama Microsoft Store’da listelendiğinde, Windows Insider’lar yakında Başlat Menüsü üzerinden Microsoft Store’daki arama sonuçlarını görüntüleyebilecek ve akışından uzaklaşmadan uygulamayı buradan kolay kolay yükleyebilecek. Başlat Menüsü bildiğiniz üzere Windows üzerinde en çok kullanılan alanlardan biri ve insanların yarısından fazlası nizamlı olarak buradan arama yapıyor. Microsoft ayrıyeten arama özelliğinin çoklukla uygulamalar için kullanıldığını söylüyor.
Uygulamaları Geri Yükleme
Yazılım üreticisi, kullanıcıların yeni bilgisayarlarına süratli ve sıkıntısız geçiş yapabilmesi için evvelden Microsoft Store’dan yüklediği uygulamaları yeni Windows aygıtlarına otomatik olarak geri yüklemesine imkan tanıyan bir özelliği de test etmeye başlıyor. Böylece geliştiriciler de kullanıcılara tekrar yüklemeleri için bir hatırlatma yapmak zorunda kalmayacak. Bu özelliğin yakında Windows Insider kanalına ulaşacağını not düşelim.
Pop-up Mağaza (Açılır Pencereler)
Açılır mağaza ve Microsoft Store rozetleri, geliştiricilerin rastgele bir web sitesinde uygulamaları kolaylıkla tanıtmasına imkan tanıyarak yükleme tecrübesini geliştiriyor.
PWA Geliştiricileri İçin Yeni Araçlar
Geçtiğimiz yıllarda PWABuilder.com, gelişmiş PWA’ları öğrenmek, başlatmak, oluşturmak, paketlemek ve uygulamaları Microsoft Store’a yahut başka pazarlara dağıtmak için bir araç oldu. Bu istikamette yapılan yenilikler ise şu formda:
- PWA Starter: Bu yetenek, geliştiricilerin performansa, ana işletim sistemiyle entegrasyona ve olağanüstü bir kullanıcı tecrübesi için yönergelere yardımcı olarak PWA başlangıç sürecine yardımcı oluyor.
- PWA Studio: Bu Visual Studio Code’dan ayrılmadan PWA’ların oluşturulmasına, paketlenmesine ve Microsoft Store’da yayımlanmasına yardımcı olan yeni bir Visual Studio Code uzantısı.
- Meta Quest desteği: Microsoft Store’daki PWA’lar HoloLens aygıtlarında aslında desteklenmekte ve Meta yakın vakitte VR aygıtlarında PWA’ları desteklediğini duyurdu. Microsoft ve Meta, PWABuilder’ı sanal ve karma gerçeklik için PWA’ları paketlemek, kesin araç haline getirmek için iştirak kurdu ve geliştiricilere Meta Quest ve HoloLens için paketleri yandan yükleme yeteneği sağladı.