BIRLEŞMIŞ MİLLETLER
•*** Birleşmiş Milletler Teşkilatı (BM) 1945 ’te 51 vekil ülkeyle kurulmuştur
•*** Kuruluşun merkezi New York ’tadır
•*** BM ’nin 179 üyesi vardır
•*** BM ’ye üye olmayan ülkeler İsviçre, Nauru, Vatikan, Tanga, Monako, Tayvan, Andora ’dır
•*** Milletlerarası uzlaştırma ve güvenliğin korunması nedeniyle kurulmuştur Her türlü anlaşmazlığa adalet ve milletlerarası hukuk çerçevesinde çözüm aranır İnsan hakları ve temel hürriyetlere hürmet başlıca alınmıştır
•*** BM amaçlarını yapmak için; Genel Komite, Vesayet Konseyi, Güvenlik Konseyi, Ekonomik ve Sosyal Konsey, Uluslararası Hak Divanı, Genel Sekreterlik organları kurulmuştur
Genel Kurul: Tüm aza ülkelerin temsilcisi yer alır Tüm ülkelerin oy hakkı vardır Kararlar 23 oy çokluğuna tarafından verilir
Vesayet Konseyi: Sömürge topraklarıyla ilgilenme nedeniyle kurulmuştur Günümüzde geçerliliğini kaybetmiştir
Emniyet Konseyi: Beş kalıcı ülke (ABD, Fransa, İngiltere, Çin, Rusya) ve 10 geçici ülkeden oluşur Veto hakkı bu 5 daimi ülkeye aittir BM Emniyet Konseyi çatışma bölgelerine gözlemci gönderir Icabında “uzlaşma gücü askerleriyle müdahalede bulunur
Idareli ve Sosyal Konsey: 3 yıllığına seçilen 54 ülkeden oluşur Genel Kurul ’a ekonomik ve sosyal konularda tezgâhtar olur
Milletlerarası Adalet Divanı: Merkezi Hollanda ’nın Lahey şehridir 9 yıl için 15 üye seçilir Devletler arası yasal anlaşmalarda görüşlerini bildirir
Genel Sekreterlik: BM Teşkilatının en üstteki yönetimsel organıdır UNESCO (Bilim ve Kültür örgütü), UNICEF (Çocuklara yardım fonu), FAO (Yiyecek ve Tarım örgütü), WHO (Dünya sağlık örgütü) ILO (Uluslararası egzersiz örgütü) ve IMF (Dünya para fonu) BM teşkilatının yardımcı organlarıdır Türkiye BM Teşkilatının kurucu üyesidir Gerektiğinde asker göndermiştir
NATO (Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı)
•*** II Dünya Savaşı sonrası Doğu Blok ’u ülkelerinden Batı Avrupa ve Amerika ’ya gelebilecek herhangi bir saldırıya karşısında ABD, Belçika, Kanada, İngiltere, Fransa, Hollanda, Danimarka, İtalya, Norveç, İzlanda, Portekiz ve Lüksemburg tarafından 1949 yılında kurulmuştur
Türkiye “Yurtta sulh, cihanda sulh prensibinden nedeniyle bu kuruluşa 18021952 tarihinde üye olmuştur 1990 yılında yeni Almanya Nato ’ya üye olmuştur
•*** Nato ’nun amacı üye ülkelere savaşta takviye olmaktadır
•*** Nato itifakının en yüksek sivil organı Nato Konseyi, en yüksek askeri organı ise Askeri Komite ’dir
•*** Türkiye ABD ’den sonra en enerjik orduya sahip Nato ülkesidir Bu güne değin Nato ’ya karşı tüm sorumluklarını tam anlamıyla yerine getirmiştir
AVRUPA EKONOMIK İŞBİRLİĞİ VE KALKINMA TEŞKİLATI (OECD)
1947 ’de “Marshall Planı adlı destek planı ile II Dünya savaşı sonrası savaştan hasar görebilen ülkeleri yeniden inşa etmek için kurulmuştur
•*** Finlandiya dışarıya tüm Avrupa ülkeleri ile Kanada, ABD, Japonya, Avustralya, Yeni Zelanda teşkilata aza ülkelerdir
•*** Türkiye OECD ’ye 1948 yılında katılmıştır
•*** OECD üye ülkelerde hayat standardını artırma, istihdamı artırma, artış hızını artırma, istikrarı sağlama konularında çalışmalarını yürütür
•*** OECD her yıl dağıtılmış konularda hesaplı rapor ve istatistikler yayınlar
AVRUPA KONSEYİ
•*** Belçika, İngiltere, Fransa, Hollanda, İrlanda, İsveç, İtalya, Norveç ve Lüksemburg ’un 5 Mayıs 1949 ’da kurduğu bir teşkilattır
•*** Amacı, hesaplı, kültürel, yasal, bilimsel, toplumsal alanda işbirliği yapmaktır
•*** organları; Bakanlar Komitesi, Danışma Meclisi, Sekreterlik, Avrupa İnsan Hakları Divanı ’dır
•*** Türkiye 1949 yılında Avrupa Konseyi ’ne üye olmuştur
AVRUPA BİRLİĞİ (AB)
•*** Benelux ülkeleri (Belçika, Hollanda, Lüksemburg) ile Almanya, İtalya, Fransa aralarında 25031957 yılında kurulmuştur
•*** Ülkeler arasında paranın, meslek gücünün, hizmetin, sermayenin hür dolaşımını karşılamak nedeniyle kurulmuştur
•*** Günümüzde AB ’ye üye sayısı 27 ’ye çıkmıştır Bu ülkeler; Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya, İspanya, Avusturya, Lüksemburg, Finlandiya, Çek Cumhuriyeti, Litvanya, Danimarka, Slovenya, Estonya, Slovakya, irlanda, Kıbrıs Rum Kesimi, Polonya, Macaristan, Belçika, Malta, İsveç, Portekiz, Letonya, Hollanda, Romanya, Bulgaristan ve Yunanistan ’dır
•*** AB ülkelerine iki taraflı gümrük tarifesi kullanılır Bu ülkelerde 1999 yılından bu yana “Euro müşterek para birimi olarak kullanılmaya başlamıştır
•*** Başlıca organları: Avrupa Komisyonu, Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlementosu ve Adalet Divanı ’dır
•*** Türkiye AB ’ye girmek için ilk kez 1959 yılında başvuru etmişti Türkiye ’nin üyeliği üç aşamalı olarak kabul edilmiştir Bunlar hazırlık dönemi, gümrük birliği ve son dönemdir
1981 yılında Yunanistan ’ın negatif tavırları AB – Türkiye ilişkilerini gerginleştirmiş ve ilişkilerin Konsey kadar askıya alınmasına niçin olmuştur Türkiye ’nin 1987 ’deki bütün üyeliğinin görüşülmesi reddedildi 1996 ’da Gümrük Birliği ’ne giren Türkiye 1999 yılında AB ’ye namzet ülke olarak kabul edilmiştir Günümüzde ise bütün üyelik ön görüşmeleri sürmektedir
•*** Birleşmiş Milletler Teşkilatı (BM) 1945 ’te 51 vekil ülkeyle kurulmuştur
•*** Kuruluşun merkezi New York ’tadır
•*** BM ’nin 179 üyesi vardır
•*** BM ’ye üye olmayan ülkeler İsviçre, Nauru, Vatikan, Tanga, Monako, Tayvan, Andora ’dır
•*** Milletlerarası uzlaştırma ve güvenliğin korunması nedeniyle kurulmuştur Her türlü anlaşmazlığa adalet ve milletlerarası hukuk çerçevesinde çözüm aranır İnsan hakları ve temel hürriyetlere hürmet başlıca alınmıştır
•*** BM amaçlarını yapmak için; Genel Komite, Vesayet Konseyi, Güvenlik Konseyi, Ekonomik ve Sosyal Konsey, Uluslararası Hak Divanı, Genel Sekreterlik organları kurulmuştur
Genel Kurul: Tüm aza ülkelerin temsilcisi yer alır Tüm ülkelerin oy hakkı vardır Kararlar 23 oy çokluğuna tarafından verilir
Vesayet Konseyi: Sömürge topraklarıyla ilgilenme nedeniyle kurulmuştur Günümüzde geçerliliğini kaybetmiştir
Emniyet Konseyi: Beş kalıcı ülke (ABD, Fransa, İngiltere, Çin, Rusya) ve 10 geçici ülkeden oluşur Veto hakkı bu 5 daimi ülkeye aittir BM Emniyet Konseyi çatışma bölgelerine gözlemci gönderir Icabında “uzlaşma gücü askerleriyle müdahalede bulunur
Idareli ve Sosyal Konsey: 3 yıllığına seçilen 54 ülkeden oluşur Genel Kurul ’a ekonomik ve sosyal konularda tezgâhtar olur
Milletlerarası Adalet Divanı: Merkezi Hollanda ’nın Lahey şehridir 9 yıl için 15 üye seçilir Devletler arası yasal anlaşmalarda görüşlerini bildirir
Genel Sekreterlik: BM Teşkilatının en üstteki yönetimsel organıdır UNESCO (Bilim ve Kültür örgütü), UNICEF (Çocuklara yardım fonu), FAO (Yiyecek ve Tarım örgütü), WHO (Dünya sağlık örgütü) ILO (Uluslararası egzersiz örgütü) ve IMF (Dünya para fonu) BM teşkilatının yardımcı organlarıdır Türkiye BM Teşkilatının kurucu üyesidir Gerektiğinde asker göndermiştir
NATO (Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı)
•*** II Dünya Savaşı sonrası Doğu Blok ’u ülkelerinden Batı Avrupa ve Amerika ’ya gelebilecek herhangi bir saldırıya karşısında ABD, Belçika, Kanada, İngiltere, Fransa, Hollanda, Danimarka, İtalya, Norveç, İzlanda, Portekiz ve Lüksemburg tarafından 1949 yılında kurulmuştur
Türkiye “Yurtta sulh, cihanda sulh prensibinden nedeniyle bu kuruluşa 18021952 tarihinde üye olmuştur 1990 yılında yeni Almanya Nato ’ya üye olmuştur
•*** Nato ’nun amacı üye ülkelere savaşta takviye olmaktadır
•*** Nato itifakının en yüksek sivil organı Nato Konseyi, en yüksek askeri organı ise Askeri Komite ’dir
•*** Türkiye ABD ’den sonra en enerjik orduya sahip Nato ülkesidir Bu güne değin Nato ’ya karşı tüm sorumluklarını tam anlamıyla yerine getirmiştir
AVRUPA EKONOMIK İŞBİRLİĞİ VE KALKINMA TEŞKİLATI (OECD)
1947 ’de “Marshall Planı adlı destek planı ile II Dünya savaşı sonrası savaştan hasar görebilen ülkeleri yeniden inşa etmek için kurulmuştur
•*** Finlandiya dışarıya tüm Avrupa ülkeleri ile Kanada, ABD, Japonya, Avustralya, Yeni Zelanda teşkilata aza ülkelerdir
•*** Türkiye OECD ’ye 1948 yılında katılmıştır
•*** OECD üye ülkelerde hayat standardını artırma, istihdamı artırma, artış hızını artırma, istikrarı sağlama konularında çalışmalarını yürütür
•*** OECD her yıl dağıtılmış konularda hesaplı rapor ve istatistikler yayınlar
AVRUPA KONSEYİ
•*** Belçika, İngiltere, Fransa, Hollanda, İrlanda, İsveç, İtalya, Norveç ve Lüksemburg ’un 5 Mayıs 1949 ’da kurduğu bir teşkilattır
•*** Amacı, hesaplı, kültürel, yasal, bilimsel, toplumsal alanda işbirliği yapmaktır
•*** organları; Bakanlar Komitesi, Danışma Meclisi, Sekreterlik, Avrupa İnsan Hakları Divanı ’dır
•*** Türkiye 1949 yılında Avrupa Konseyi ’ne üye olmuştur
AVRUPA BİRLİĞİ (AB)
•*** Benelux ülkeleri (Belçika, Hollanda, Lüksemburg) ile Almanya, İtalya, Fransa aralarında 25031957 yılında kurulmuştur
•*** Ülkeler arasında paranın, meslek gücünün, hizmetin, sermayenin hür dolaşımını karşılamak nedeniyle kurulmuştur
•*** Günümüzde AB ’ye üye sayısı 27 ’ye çıkmıştır Bu ülkeler; Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya, İspanya, Avusturya, Lüksemburg, Finlandiya, Çek Cumhuriyeti, Litvanya, Danimarka, Slovenya, Estonya, Slovakya, irlanda, Kıbrıs Rum Kesimi, Polonya, Macaristan, Belçika, Malta, İsveç, Portekiz, Letonya, Hollanda, Romanya, Bulgaristan ve Yunanistan ’dır
•*** AB ülkelerine iki taraflı gümrük tarifesi kullanılır Bu ülkelerde 1999 yılından bu yana “Euro müşterek para birimi olarak kullanılmaya başlamıştır
•*** Başlıca organları: Avrupa Komisyonu, Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlementosu ve Adalet Divanı ’dır
•*** Türkiye AB ’ye girmek için ilk kez 1959 yılında başvuru etmişti Türkiye ’nin üyeliği üç aşamalı olarak kabul edilmiştir Bunlar hazırlık dönemi, gümrük birliği ve son dönemdir
1981 yılında Yunanistan ’ın negatif tavırları AB – Türkiye ilişkilerini gerginleştirmiş ve ilişkilerin Konsey kadar askıya alınmasına niçin olmuştur Türkiye ’nin 1987 ’deki bütün üyeliğinin görüşülmesi reddedildi 1996 ’da Gümrük Birliği ’ne giren Türkiye 1999 yılında AB ’ye namzet ülke olarak kabul edilmiştir Günümüzde ise bütün üyelik ön görüşmeleri sürmektedir