Moderatör Nedir? Ne İş Yapar?

Moderatör; toplantıların, panellerin esas patronu, yöneticisidir. Düzenlenen her organizasyon, şirketler için çok önemlidir ve organizasyonun başarısı da moderatörlere bağlıdır. Moderatör ile toplantının başarısı arasında doğrusal orantı vardır. Bir açık oturum, panel veya toplantının içeriğini belirleyerek, tartışmayı yönetme, yönlendirme ve iyi bir diyalog kurarak yürüten kişiye moderatör denir. Organizasyon boyunca konuşulan konu başlıklarını ayarlar, özetleyerek bilgi verir ve konuşmacılara sorular yöneltir.

Moderatör Kimdir?​

Moderatör kelimesi yaşantımıza yeni giren ve Türkçe karşılığı olay yöneticisi olan bir kelimedir. Yönetici konumunda toplantıyı yöneten ve toplantılarda, panellerde, forumlarda adil ve düzenli bir yönetimle organizasyonun sonlanmasını sağlar. Moderatör görevini, demokratik ve katılımcılık kurallarına uygun olarak yerine getirir.

Ayrıca, online ortamlarda da moderatör olarak çalışma alanları vardır. Moderatörlerin en çok yer aldığı yerler forumlar ve IRC kanallarıdır. Kullanıcıların bir üst görevleri olarak karşımıza çıkmaktadırlar. Forumlarda konu silme, düzenleme, kilitleme vs yetkileri olur.

Moderatörün Görevleri Nelerdir?​

• Eğer bir yetki verilirse , konuşmanın içeriğini tasarlamak, belirlemek,
• Organizasyon ile ilgili konu, anket, rapor ve konulara ilişkin tüm diğer materyalleri gözden geçirmek,
• Katılımcılarla diyaloglarında farklı görüşler olması adına ve konunun hakimiyeti için oturum öncesinde sorular hazırlamak,
• Organizasyonun başında, dinleyicilere yönelik, oturumun içeriğini anlatabilmesi için bilgilendirici bir açılış
  Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.
  yapmak,
• Katılımcıları birbiriyle ve dinleyicilerle tanıştırmak,
• Katılımcılar arasındaki iletişime dikkat etmek,
• Dinleyicilerden, konuşmacılar için sorularını almak,
• Önceden belirlenmiş süreyi iyi kullanarak, tüm konuşmacıların eşit sürelerde konuşabilmelerini sağlamak,
• Katılımcılara, kötü yorum ve agresif davranışlara yer verilmediğine dair olan forum kurallarını açıklamak,
• Konuşmanın düzenini sürdürmek ve tüm katılımcıların nezaketle davrandığından emin olmak.

Moderatörlerin Görev Alanları​

Sempozyum

Genellikle akademik konuların işlendiği ve alanında uzman kişilerin konuk olduğu seri konuşmalara sempozyum denmektedir. Sempozyumlara katılan katılımcılar, bilimsel konular üzerine kendi görüşlerini bildirirler. Dinleyiciler ise ilgili sempozyuma davet edilirler ve bu şekilde katılım sağlarlar. Sempozyuma katılan konuşmacılar, bir konunun olumlu ya da olumsuz herhangi bir bölümü ile ilgili deneyimlerini, bilgilerini sunabilirler.

Panel

Bir moderatör yönetiminde, dinleyicilerin de olduğu ve konuşmak için bir araya gelmiş kişilerin bir konuyu tartışmasına panel denir. Eğer bu organizasyonda konuşmaların sonunda izleyiciler soru sorabiliyorlarsa, buna da forum denir. Paneller, sohbet havasında geçer. Konuşulacak konu üzerine fikirlerini sunan konuşmacılar, moderatör yönetiminde bilgi veriler, karşılıklı tartışırlar.

Sempozyumun panel ve açık oturumdan farkı; ele alınan konunun bilgi içeriği bakımından daha derinlemesine işlenmesidir. Sempozyumda dinleyiciler, özel davetlilerden oluşmaktadır.

Açık Oturum

Dinleyiciler önünde, moderatör eşliğinde farklı fikirlere sahip uzman kişilerin bir araya gelmesi ile belirlenen konunun tartışıldığı toplantılara açık oturum denir. Açık oturumlar, panel, sempozyum ve münazara karışımı bir tartışma çeşididir. Dinleyiciler önünde, geniş bir salonda yapılır. Ama bazen, dinleyici olmadan da radyo ve televizyonda da açık oturum yapılabilinir. Eğer televizyon veya radyodan açık oturum takip ediliyorsa, dinleyiciler açık oturuma telefonla bağlanarak sorularını sorabilirler.

Genellikle, güncel, ilgi çeken konular belirlenir ve alanında uzman, tanınmış kişiler açık oturuma davet edilir. Konuşmacı sayısı 3 ya da 5 kişi arasındadır. Açık oturumlarda moderatör konuyu açıklar. Daha sonra konuşmacıları tanıtarak onlara, sırasıyla söz verir. Moderatör, konuşmacılara sorular yöneltir. Gerekirse kısa bir değerlendirme de yapabilir. Bunun için tartışılacak konuyu önceden iyice araştırma yapmalı, bilgi sahibi olmalıdır. Açık oturumlarda tarafsız olmak, süreyi dengeli kullanmak, kural dışına çıkılmasını engellemek ve konuşmacılara eşit yaklaşmak çok önemlidir. Açık oturumda amaç sadece, dinleyicileri tartışılan konu hakkında bilgilendirmektir. Bir sonuca varılması beklenmez.

Açık oturumun başarılı olabilmesi için; kalabalık bir dinleyici kitlesi olmalıdır. Bunun için de geniş bir salon tercih edilmelidir. Tartışma konusu önceden, konuşmacılara bildirilmelidir. Moderatör, açık oturum konusunda tecrübeli olmalıdır. Konuşmacılar, uzun açıklamalar yapmamalıdırlar. Konuşulan konu tartışılırken, dinleyicileri sıkacak şekilde uzun süreli olmamalıdır. Dinleyicilerin dikkatini daima canlı tutmak gerekir. Açık oturumda amaç, tartışılan konunun farklı yönlerinin dinleyicilere gösterilmesidir. Bir yarışma gibi düşünülmemesi gereklidir. Sonuç olarak yarışma olmadığından, kazanan ve kaybeden taraf da olmaz. Panellerde olduğu gibi, açık oturumun sonunda da izleyicilere soru sorma izni verilirse, bu forum olur.

Panel ve açık oturum arasındaki fark:

Paneller, samimi, adeta bir söyleşi havasında geçer. Açık oturumda ise, daha ciddi ve mücadele ruhunun ön planda olduğu bir üslup vardır. Açık oturumda güncel konular tartışılır. Panelde, konu güncel olmak zorunda değildir. Toplumu ilgilendiren herhangi bir konuya yer verilebilinir. Ayrıca açık oturumda, konunun dışında çıkmadan farklı fikirler tartışılır. Panelde, sadece bir konunun farklı yönlerinden bahsedilir.

Moderasyon Nedir?​

Bir gün süren ve geniş bir katılımcı grubu ile gerçekleştirilen çalıştaylar, gerek duyulan iyileştirmelerin yapılmasını, iyi bir analiz çalışılmasını ve ortaya çıkacağı düşünülen fikirlerin ve çözümlerin eyleme dönüştürülmesini kapsar. Ayrıca bu çalışmaların ileriye taşınması süreçlerini de belirlemektedir. Düzenleyen kurum yöneticilerinin ve hedef kitlenin katılımlarıyla, moderatörler yönetiminde gerçekleşir. Çıkan bulgular, olası önerilerin iyi bir moderasyon ile somutlaştırılmasını kapsar..

Moderatörlerde Aranan Nitelikler Nelerdir?​

• Konuşmacıların görüşlerine tarafsız bir şekilde yaklaşmak,
• İyi bir bilgi birikime sahip olmak,
• Liderlik özelliklerine sahip olmak,
• İyi bir sözlü
  Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.
  yeteneği ve hitabet gücüne sahip olmak,
• Konuşulması hedeflenen konuların, belirlenen zaman içerisinde etkili bir şekilde gerçekleşmesini sağlayacak zaman yönetimi ve organizasyonel beceriyi göstermek,
• Stresli durumlarda sakinliği koruyabilmek ve yerinde müdahalelerde bulunabilmek,
• Ön yargısız ve tarafsız olmak,
• Konuşmacıları ve dinleyicileri idare edebilecek ama konu dışı konuşmalara izin vermeyecek şekilde otoriter olmak,
• Tüm organizasyon boyunca kendinden emin, rahat, özgüven sahibi olmak,
• Organizasyon boyunca olabilecek her duruma karşı uyum göstermek.

İyi Bir Moderatör Nasıl Olmalı?​

• Etkili ve düzgün Türkçe kullanabilmeli ve beden dili, ses tonu,
  Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.
  zaman yönetimi gibi sözsüz iletişimi iyi kullanmalı,
• Organizasyon sırasında herkesi görebileceği, tüm konuşulanları duyabileceği, merkezi bir yerde olmalı,
• Siyah ve lacivert gibi koyu renk kıyafet giymeli,
• Görgü ve protokol kurallarına uygun olarak katılımcı ve dinleyicilere hitabına dikkat etmeli,
• Enerjisi yüksek olmalı, ortamdan kopmamalı ve toplantının kontrolünü bırakmamalı,
• Organizasyona katılan katılımcılardan kendilerini kısaca tanıtmalarını istemeli. Tanıtım durumu, toplantının yapısına ve katılımcı sayısına göre değişebileceğinden, bu duruma dikkat etmeli,
• Moderatör tüm konuşmacıların kendilerini rahat hissetmesini sağlamalı, tüm toplantı boyunca konuşmalara dikkat etmeli,
• Oturumun yönetiminin kendisinde olduğunu kibar bir şekilde ifade etmeli,
• Konuşmacılara söz vermek ve yapılan konuşmalarda süreyi iyi kullanma için zaman planlamasına dikkat etmeli,
• Olası bir durum için önceden mutlaka plan yapmalı ama uygulama sırasında duruma göre yeniden düzenleyecek deneyime de sahip olmalı,
• Dinleyicilerin soru sormadan önce, konuyu dağıtacak şekilde giriş yapmasına deneyimi ile nezaketli davranarak engel olmalı,
• Dinleyicilerin sordukları soruları kısa ve öz hale getirip, gerektiğinde tekrarlayıp konunun dağılmasına izin vermemeli,
• Moderatörler, ayrıca ara bulucu konumunda da olduğundan, olası bir çatışma durumunu daha başında adil yönetimi ve nezaketi ile durdurabilmeli,
• Katılımcıların da beden dilleri ve tarzlarına dikkat etmeli ve kişisel olabilecek durumları önceden tahmin etmeli,
• Organizasyon süresince, duruma göre, katılımcıların konu üzerindeki görüşlerini sunmalı,
• Moderatör, ortama göre mizahı zamanında ve yerinde kullanmalı,
• Organizasyondaki konuşulan konu hakkında kişisel fikrini karıştırmamalı, tarafsız kalmalı.

İyi Bir Moderatörün Yapmaması Gerekenler​

• Organizasyon süresince kendini öne çıkaracak davranışlardan kaçınmalı,
• Önceden hazırladığı soruları katılımcılara vermemeli,
• Toplantı süresince çok konuşmamalı,
• Algı yönetimine uygun bir ortam oluşturmamalı ve bunu sağlayacak sorular sormamalı.

Moderatörün Sorumlulukları Nelerdir?​

Hazırlık:

• Toplantı süresince konuşulacak konu ile ilgili hazırlık yapmalı, konu hakkında bilgi sahibi olmalıdır.
• Eğer toplantı sırasında bir bildiri sunacaksa, konuşmacıların yaptığı yayınlar hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Bunun için rapor, anket ve diğer bilgi kaynaklarını inceleyerek toplantıya hazırlıklı gelmelidir.
• Organizasyonun akışı ve gündemini çok iyi bilmelidir.
• Konuşmacıların uzmanlık alanını, kişisel yaklaşımlarını öğrenmelidir.

Ön Görüşme :

• Organizasyonu düzenleyen şirket sahibi veya yöneticisi ile bir araya gelip, beklentilerini ve toplantının amacını sormalı ve anlamalıdır.
• Daha önce benzer organizasyonlar yapıldı ise, o toplantılar ile ilgili araştırma yapmalı, toplantı sonuç raporlarını incelemelidir.
• Moderatör, oturum sırasında sunum yapacak olan konuşmacılar ile önceden görüşmeli, yapacakları sunum ve konuşma hakkında bilgi sahibi olmalıdır.
• Organizasyon sırasında kendi yapacağı konuşma ile ilgili hazırlık yapabilmek için hem düzenleyiciler hem de sunum yapacak konuşmacılar ile görüşmelidir.

Yazılı Materyaller:

• Organizasyon sırasında, organizasyonu düzenleyen şirket toplu olarak bir analiz yapmak isterse, moderatör, katılımcılara bununla ilgili kısa bir bilgilendirme yapmalıdır.
• Toplantı sırasında kullanılacak yazılı materyalleri önceden inceleme ve ihtiyaca yönelik olup olmadığına karar vermelidir.

Soru Hazırlama:

• Moderatör, dinleyicilerin soracakları sorulara ek olarak kendi de sorular hazırlamalıdır.
• Toplantının konusu ile ilgili olarak, oturum sırasında değerlendirmek ve konuşulması için ayrıca sorular hazırlamalıdır.

Rehberlik:

• Toplantı süresince moderatör, konunun nereye gidebileceğini tahmin etmeli ve gerektiğinde müdahalede bulunmalıdır. Böylelikle toplantı amacına uygun konu üzerinde kalınabilinir.
• Konuşmacıların dışında, onlardan daha çok konuşmaya hevesli kişileri tesbit edip, değerlendirmelidir. Söz verme ile ilgili hassas davranarak, zamana dikkat etmelidir.
• Konunun daha detaylı ve derinlemesine ele alınması için, yerinde müdahalelerde bulunmalı, yönlendirici olmalıdır.

Soru Alınması:

• Kısa ve açık sorular sorulmasına dikkat etmelidir.
• Toplantıda bulunan konuşmacılardan hep aynı kişilere soru sorulmasını önlemeli, adil bir dağılım yapmalıdır.
• Sorulara ve anlatılanlara dikkat etmeli, önemli kısımların altını çizmelidir.

Zamanın Kullanımı:

• Toplantı süresinin kullanımı ile ilgili önceden plan yapmalı, akışa dikkat ederek esneklik uygulamaya özen göstermeli
• Toplantı sırasında olası gerginlik durumunda, ara vermelidir.

Kapanış Konuşmaları:

• Toplantı süresince konuşulanları, çeşitli önemli noktaları belirleyerek kapanış için kullanmalıdır. Bu önemli konuları toplantı sonunda kapanış konuşmasında belirtmelidir.
• Ayrıca organizasyonu düzenleyen eğer bir şirket ise, şirket yöneticilerine kapanış konuşması yapması için fırsat vermelidir.

Rapor Hazırlanması:

• Her organizasyonda rapor hazırlanması mecburi değildir, gerek görülürse hazırlanır.
• Eğer organizasyon analiz, araştırma gibi amaçlarla yapılan bir toplantı ise, moderatörden toplantı sonunda, detaylı ve tarafsız bir rapor hazırlanması istenebilir.
• Bu raporlar, gelecekte planlanan çalışmalar için ışık tutacak bir belgedir.

Moderatör Eşliğinde Görüşme Tekniği​

Müşterilerden ürün ya da hizmetle ilgili bilgiyi doğrudan toplamayı sağlayan yönteme Odak Grup denir. Çoğunlukla reklam ve pazarlama araştırmalarında kullanılır. Odak grup, bir moderatör yönetiminde gerçekleştirilir. Bu yöntem, kitle iletişim analizlerinde kullanılmak üzere, 1940’lı yıllarda geliştirilmiştir. Küçük gruplar halinde yapılara, katılımcılarını konu hakkında görüşlerini paylaşmalarını ve derinlemesine bilgi edinilmesini sağlar.

Odak grup, katılımcıların kendilerini rahat hissedeceği bir ortamda gerçekleştirilmelidir. Yaklaşık 1,30- 2 saat gibi, ortalama 6-7 kişilik gruplar halinde ürün ya da hizmet ile ilgili sorular sorulması ile olur. Bunun sonucunda fikirler karşılıklı sunulduğunda, gerekli veriler toplanır.

Odak Grubun Faydaları

1,30-2 saat gibi bir zamanda veriler toplanıldığından, zamandan kazanılır. Diğer uygulanan yöntemlere bakıldığında maliyet çok azdır. Veri analizleri kolaydır ve bilgiler derinlemesine incelenir. verilere ulaşabildiği için zamandan tasarruf sağlar. Ayrıca katılımcılar rahat bir ortamda olduklarından doğal davranırlar. Birbirleriyle etkileşimde bulunurlar ve farklı fikirler üretebilirler.

Reklam Araştırmalarında Odak Grup Nasıl Kullanılır?
Örneğin, sağlıklı beslenme ile ilgili bir ürünün reklamı lansmanından önce odak grup çalışması yapıldığında, moderatör eşliğinde hedef kitleden 6-7 kişilik bir grup kurulur. Katılımcıların, reklamda verilen mesajı doğru anlayıp anlamadıklarını, beklentilerini, nasıl olmasını istediklerini gibi bir çok bilgiyi öğrenilir.

Bu yöntemi çalışırken katılımcıların seçimine dikkat edilmelidir. Birbirleri ile çatışma haline girecek kişileri seçmemeli, moderatör gerektiğinde müdahale etmelidir.

DİJİTAL ORTAMDA MODERATÖRLÜK​

Online tartışma alanlarında, müdahale etme, denetleme haklarına sahip kişiler moderatör olarak bilinir. Online ortamda moderatörler, ilk sohbet odaları ve forumlarda görev yapmışlardır. Daha sonra farklı isimlerde sunucu ve oyun dünyasına da girmişlerdir. Dijitalde moderatörlere çok ihtiyaç duyulmaktadır. Online ortamda moderatörlerin asıl görevi; ilgili ortamlardaki kuralların yerine getirilmesini sağlamak ve denetlemektir. Özellikle WM aracı gibi aktif ve büyük online platformlar üzerinde paylaşılanların devamlı takibi, istenmeyen durumlarda içeriklerin takibi ve üyelerin kurallara uyup uymadığının denetlenmesi gerekir. Forumda tek bir yetkili, bütün bu sorunlara çözüm bulamayacağından, önceden belirlenen yetkilere sahip olan moderatörler görev alır.

Moderatör forumlarda; hataları düzeltir, üye kontrolünü gerçekleştirir ve zararlı paylaşımları siler. Yetkileri geniştir. Moderatörlerin görev aldığı her hesaba farklı yetkiler verilir ve hesapların adı değişebilir. Örneğin, kategori için görev verilen moderatörler dışında, forumdaki düzenin sağlanması ile ilgili görev alan genel moderatörler, daha geniş kapsamlı konularda yetkili olan süper moderatörler yer alır.

Online Ortamda Nasıl Moderatör Olunur?​

Forum yönetimi, gerekli yetkiyi vererek moderatör görevine başlar. Online tartışma ortamlarının ya da forumların moderatör sayısı farklıdır. Bu sayı, ilgili konuların ihtiyaçları ve kriterlerine göre belirlenir.

Online Moderatör Kuralları Nelerdir?​

• Site içinde aktif olarak bulunmalı, kendisine verilen görevleri yerine getirmelidir,
• Moderatör, her zaman yöneticilere, kullanıcılara ve diğer moderatör'lere karşı saygılı olmaldır.
• Bulundukları bölümde sorumludur,
• Görevli oldukları bölümde tüm paylaşımları takip etmeli, denetlemeli, kural dışı bir paylaşım gördüğünde müdahale etmeli,
• Moderatör zorlandıkları durumlarda diğer moderatörlerden ya da bir üst yöneticilerden destek talep edebilir,
• Kendi bölümlerinde kurallara uymayan üyeyi öncelikle kendisi uyarmalı , eğer kuralları çiğnemekte ısrar ederse durumu yöneticilere bildirmelidirler.

Nasıl Moderatör Olunur?​

Moderatör olmak için resmi bir eğitim zorunluluğu yoktur.Ama daha çok, alanında deneyimli kişiler tercih edilir. TV spikeri, akademisyen, sosyolog ve çeşitli dallarda uzmanlık sahibi olan kişiler moderatör olarak görev alabilirler.

Moderatör Maaşları Nedir?​

Moderatör pozisyonunda çalışanların aldıkları maaşlar deneyimlerine ve görevlerine göre değişir. En düşük moderatör maaşı 2150 TL civarında olup, ortalama olarak 2910 TL dir. En yüksek maaş ise 3960 TL'dir.

Moderatörlük Eğitimi Nasıl Olur?​

Eğitimin amacı, katılımcıların toplantılar gibi grup çalışmaları ve çalıştayları yönetebilmeleri için gerekli olan moderasyon tekniklerini ve yetkinliklerini kazanabilmeleridir. Eğitim içeriği ise moderatör sorumlulukları, grubun birlikte çalışması ile ilgili koşul ve kurallarını belirleme, moderatör yetkinlikleri ve moderasyon teknikleridir.Ayrıca grup yönetim teknikleri, zor katılımcılarla başa çıkma ve uygulamaları da yer alır.