Ibni Mes'ud radiyallahu anh; Ama onlarin ardindan namazi zayi eden, sehvetlerine uyan bir nesil geldi…(Meryem 59) ayetini tefsirinde; Namazin zayi edilmesi geciktirilmesidir Namazi busbutun terk eden kafir olurbuyurmustur(Ibni Teymiye Mecmuul Fetava(7478) bkz:Ibni Kesir Tefsiri Muhtasari(31404)) (Sahabe tefsiri merfu hadis hukmundedir)
Cabir (RA)'dan; Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki; Kisi ile sirk arasinda namazin terki vardir Diger rivayetlerde; Kufur ile iman arasinda ve Kul ile kufur arasinda lafizlariyla da gelmistir (Ahmed(3370) Muslim(iman 134) Tirmizi(2618–19) Ebu Ya'la(1953,2102) Ebu Avane(120) Acuri Seriat(247250) Ibni Ebi Seybe(1133) Serhus Sunne(2179) Ebu Nuaym Hilye(8256) Taberi(1307) Hatib Tarih(10180) Taberani Sagir(258) Ibni Hibban(1451) Miskat(569) Abdurrezzak(5009) Ebu Davud(4678) Ibni Mace(1078) Darekutni(253) Darimi(1236) Beyhaki(3366) Beyhaki Suneni Sagir(600) Tergib(1520) Cem'ul Fevaid(98385) Tahavi Muskil(3175) Ibni Abdilberr Temhid(4299) Nisaburi Ikna(235))
Enes (RA)'dan; Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki; Kisi ile sirk arasinda namazi terk etmekten baska bir sey yoktur Onu terk ettigi zaman sirk kosmustur (Ibnu Mace(1080) Muhammed Ibnu Nasr Kitabu'sSalat(897) Elbani ibnu Mace'nin sahihinde(880) tahric etmistir)
Sevban (RA)'dan Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki: Bizimle kafirler arasindaki fark namazdir Kim namazi terk ederse kafir olur (Tirmizi(2621) Nesai(1231) Ibni Mace(1079) Hibetullah'itTaberi Usulu'sSunne(1521) Ahmed(5346) Hakim(17) Beyhaki(3366) Ibni Ebi Seybe Iman(46) Cem'ul Fevaid(986) Darekutni(252) Ibni Hibban(310) Hallal(302) Temhid(4339) Nisaburi El Ikna(2689) Ibni Teymiye Mecmuul Fetava(7477))
Abdurrahman Bin Sakik, Ebu Hureyre radiyallahu anh'ten; Biz namazdan baska amellerden herhangi bir seyin terkini kufur saymazdik (Tirmizi(2622) Hakim(17) Riyazus Salihin(1080) Cemul Fevaid(987) Tergib(1522) Ibni Kesir(34) Ibnu Ebi Seybe Musannaf(10495) ve Iman(137) Muhammed Ibnu Nasr Kitab'usSalat(948) Elbani Tergib'in sahih'inde(564) tahric etmistir)
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem diger bir hadiste: Kim namaza devam ederse onun icin kiyamette bir nur, burhan ve kurtulus vesilesi olur Kim de devam etmezse onun icin nur, burhan ve kurtulus olmaz ve o kiyamet gununde Karun, Fir'avn, Haman ve Ubey Bin Halef’le beraber olur Buyurmustur (Ahmed(2169) Tergib(1531) Cemul Fevaid(992) Mecmauz Zevaid(1292) Nebhani Er Rahme(s56) Ibni Kesir Bidaye(1475) Iraki Mugni(370) Hasendir)
Bu hadisin serhinde Ibni Kayyim soyle der; Namazi terk edeni, ya mali, ya reisligi, ya memuriyeti, ya da ticareti engeller Namaz kilmaktan mali engelleyenler Karun’la beraber, saltanati engelleyenler Firavunla beraber, memuriyet ve vezirligi engelleyenler, Haman ve Ubey Bin Halef ile beraber hasrolurlar (Ibni Kayyim Kitabus Salat(s39))
Enes Ibnu Malik (ra)'dan; Namazin terki sirktir (Deylemi(2392) Abdurrezzak(5009) Temhid(4225) Nisaburi El Ikna(2690) Heysemi MecmauZevaid(1295))
Ibnu Omer (ra)'dan, soyle dedi: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem soyle dedi Kim namaz kilmazsa onun dini yoktur (Mervezi Iman(47) Beyhaki Suab(43) Ibni Ebi Seybe Iman(47) Ahmed(134) Taberani Mu'cemus'Sagir’de(60) hasen bir senedle rivayet etmistir)
Ibnu Mes'ud (ra)'dan, soyle dedi: Her kim ki, namazi terk ederse onun dini yoktur (Ibnu Ebi Seybe Musannaf(10446) ve Iman(47) Taberani Mu'cemu'lKebir(8942) Muhammed Ibnu Nasr Kitabu'sSalat(935) Beyhaki Suabu'lIman(42) Elbani Sahihut Tergib)
Ebu Zerr radiyallahu anh’den; Kim namazi terk ederse Allahin zimmetinden cikar, kufre duser (Ahmed(5238) Busiri Ithaf(2096) Hakiym Tirmizi Nevadir(2152) Camius Sagir(1585) Mekasidu Hasene(632) Durru Mensur(104) Ibni Teymiye Mecmu(7477) Ibnu Mace(4034) Taberani Mu'cemu'lKebir(20233) Hibetullahi'tTaberi Usulu'sSunne(1524) Muhammed Ibnu Nasr Kitabu'sSalat(911) hasen bir senedle rivayet etmislerdir Elbani Ibnu Mace'nin sahihinde(3259) tahric etmistir)
Ubeydu'lKelai'den, soyle dedi: Mekhul (rh) elimden tutarak Ya Eba Vehb! Farz bir namazi kasten terk eden birisi icin ne diyorsun? dedi Ben de Asi bir mu'mindir dedim Elimi daha fazla sikti ve sonra soyle dedi: Ya Eba Vehb! Iman'in sa'ni nefsinde daha azim olsun Kim ki bir farz namaz'ini kasten terk ederse Allah'in zimmet'i ondan beri olmustur Kimden de Allah'in zimmeti beri' olduysa o kafir olur (Ibnu Ebi Seybe Iman(129) ve Abdurrezzak Musannaf(5008) sahih bir senedle rivayet etmislerdir)
Omer Radiyallahu anh’den; Namazi terk edenin Islam’dan nasibi yoktur(Malik(139) Ibni Ebi Seybe(1125) Busiri Ithaf(2099) Beyhaki(1367) Darekutni(252) Abdurrezzak(5010) Nisaburi El Ikna(2690))
Ali radiyallahu anh’den; Namaz dinin diregidir Her kim ki namaz'i kilmazsa o kafirdir(Deylemi(3795) Ibni Hacer Telhisul Habir(1173) Cem'ul Cevami(11116) Camius Sagir(5186) Zubeydi Ithaf(8393) Iraki Mugni(368) Muhammed Ibnu Nasr KitabusSalat(933) Acurri Seria(135) Ibnu Ebi Seybe Musannaf(10485) ve Iman(126) Beyhaki Suabul' Iman(41) sahih olarak rivayet etmislerdir)
Abdullah Ibnu Amr (ra)'dan, dedi ki: Namaz'i terk edenin din'i yoktur (Buhari Tarihu'l Kebir(795))
Ebu'dDerda (ra)'dan, soyle dedi:Namazi olmayanin iman'i da yoktur (Hibetu'llahi'tTaberi Usulu'sSunne(1536) Muhammed Ibnu Nasr elMervezi Kadru'sSalah(945) Ibnu AbdilBer Temhid(4225) hasen bir senedle rivayet etmislerdir Ve Seyh Elbani de Tergib'in sahihin'de(574) tahric etmistir)
Ebu'dDerda (ra)'den soyle dedi: Allah Resulu sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki: Her kim farz bir namazi vaktinden cikincaya kadar terk ederse butun amellerini iptal etmistir (Ibni Ebi Seybe(1377) Bu Hadis'i ayni isnad ve yakin lafizla Ahmed Musned(6442) Heysemi Mecmua'zZevaid de (1295) bu rivayetin ravileri Sahih'in ravileridir demistir Ibn Kesir Camiul Mesanid (13655) Hafiz Ibn Hacer, Fethul Bari’de (230) Ebu Kilabe’nin Ebud Derda radiyallahu anh’den isitmedigini soylemistir Bu hadis Hasen elBasri’den mursel olarak da rivayet edilmistir; Ibn Ebi Seybe Iman (149 no: 5890))
Amellerin iptal olmasi, ancak sirk islenince soz konusudur; Gercekten sana ve senden oncekilere soyle vahy olundu: Eger (sen bile) Allah'a ortak kosarsan, muhakkak amelin bosa gider Ve elbette husrana ugrayanlardan olursun (Zumer Suresi 65)
Kim kufrederse (ya'ni iman'in mucibi olan amelleri yapmaz kafir olursa) butun yaptiklari batil olmustur: Ve o, Ahirette husrana ugrayanlardandir (Maide, 5)
Ubade b esSamit radiyallahu anh'dan, soyle dedi: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem bize soyle tavsiyede bulundu Allah'a hic bir seyi ortak kosmayin Namazi da bilerek terk etmeyin Her kim ki, bilerek kasten namaz'i terk ederse Islam millet'inden cikmistir (Muhammed Ibnu Nasr Kitabu'sSalat(920) Hibetullah'iTaberi Usulu'sSunne(1523) Abdurrahman Ibnu Ebi Hatim Sunen'in de ve Taberani Mu'cem'in de rivayet etmislerdir)
Dikkat edin! Allah'in dostlari namaz kilanlardir (Deylemi(486) Hakim(159) Beyhaki(3408) Ibni Kesir(2237) Ibni Nehhas Mesari(969) Irva(3155) Ebu Davud(3295) Nesai(780) Taberani(1747) Mecmauz Zevaid(148))
Bizim Ayet'lerimize oyle kimseler iman ederler ki, Ayetlerimizle kendilerine ogut verildigi zaman, secdeye kapanirlar ve Rab'lerine hamd ile tesbih ederler de kibirlenmezler(Secde Suresi: 15)
Bana ibadet etmekten buyuklenip yuz cevirenler, muhakkak ki kuculmus kimseler olarak Cehennem'e gireceklerdir(Mu'min Suresi: 60)
Abdullah Ibnu Mes'ud (ra)'dan, soyle dedi: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem Kalbinde hardal danesi kadar imani bulunan kimse Cehenneme girmez, kalbinde hardal danesi kadar kibir bulunan kimse de cennet'e girmezbuyurdu (Muslim(91))
Insanlardan bir kismi vardir ki, biz Allah'a ve ahiret gunune inandik derler Halbuki onlar, iman edenler degillerdir (Bakara Suresi: 8 )
Insikak Suresi’ndeki Ayet’te devam ederek diyor ki: halbuki Allah iclerinde ne sakladiklarini en iyi bilendir Ya'ni dil ile Allah'a ve Ahiret gunune iman ettiklerini soyleyip de, namaz kilmayanlar musluman olduklarini ispat edemezler Hem muslumanlari da aldatamazlar Onlar ancak kendi nefislerini aldatirlar
Onlara namaz kilin denildigi zaman, itaat edip namaz kilmazlar (Namaz kilmayarak Kur'an'in Ayetlerini) yalanlayanlarin O gun vay haline Artik (bu ahmaklar) Kur'anin Ayetlerinden sonra neye inanacaklar (Murselat Suresi: 48–50)
Tasdik etmedi, namaz da kilmadi Ancak (Kur'anin Ayetlerini) yalanladi, (amel etmekten) yuz cevirdi (Kiyamet Suresi: 31–32)
Artik muslumanlara, mucrimlere davrandigimiz gibi mi davranacagiz O kiyamet gununde Rabbullzzet'in sak’iacilacak da, butun mucrimler secde'ye cagrilacaklar; Fakat gucleri yetmeyecektir Gozleri duskun bir halde, kendilerini bir zillet saracaktir Halbuki vaktiyle (dunya'da) baslari selamette iken, bu namaza davet olunuyorlardi da kilmiyorlardiO halde (Ey Resulum) (namaz kilmayarak) bu Kur'ani yalanlayanlari, sen bana birak Biz onlari, bilemeyecekleri yonden derece derece azaba yaklastiririz Ben onlara muhlet veririm; cunku benim azabim cok siddetlidir(Kalem Suresi 42–45)
Ubade Ibni esSamit radiyallahu anh'dan, (soyle dedi: ) Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'den, soyle buyurdu: Her kim Allah'dan baska ilah ve Muhammed'in Resulu olduguna sehadet ederse Allah ona cehennem'i haram kilmistir
Baska bir rivayette ise soyle varid olmustur: Her kim ki, Allah'tan baska ilah yoktur derse cennet'e girer denilmistir
Evet, La ilahe illallah diyen cennet'e girer fakat sunu iyi bilmek gerekir ki, bu sozun muktezasi vardir
Herkesin malumudur ki, geregi yapilmayan her sozun insanlar indinde degeri yoktur Insanlar arasinda boyle olunca biz nasil olur da bizim yanimizda deger tasimayan seylerin Allah indinde degerli olmasini talep ederiz
Allah'tan baska ilah yoktur diye ikrarda bulunan kisi, tevhid'in ziddi olan sirk ve kufurden avdet ettigini ilan eder, amel ile bunu tasdiklemedigi muddetce gecersizdir (Amelle tasdikten kendisine o kelimeden baska bir sey ulasmamis kisiler mustesnadir)
Bunu daha bariz bir sekilde izah edebilmek icin o supheciye soyle bir soru tevcih etsek ne der acaba
Bir kisi dusunun ki Allah'tan baska ilah yoktur sozunu, ikrar ediyor, sadece Kur'an'in Ayet’lerinden bir tek Ayet’i inkar ediyor, acaba bu kisinin hukmu nedir?
Tabii ki supheci; kafirdir diyecektir
Peki, senin kaiden uzere bu kisi Allah'tan baska ilah yoktur diyor, ne dersin? Sen de la ilahe illallah diyen kisiyi tekfir ediyorsun Boylelikle az onceki kaideden donmus olmadin mi?Bu sorunun karsisinda ne diyecegini sasiran supheci kendisini toparlayarak,
Evet, ama Kur'an'in bir tek ayet'ini de olsa inkar edenin kafir olduguna Kur'an'dan ve Hadis'ten sarih nass vardir diye itirazda bulunmaya baslarsa biz de deriz ki:
Be Allah'in kulu basindan beri bizim zikrettigimiz naslar nedir, bunlar sana namazi terk edenin kafir, musrik, dinsiz ve imansiz oldugunu isbat etmiyor mu?
Evet, ama namazin farziyyetini inkar etmiyor
Peki, sen bize namazin farziyyetini inkar eden kafir olur diye bir tek nas bulabilir misin? Eger boyle bir sey yapabilirsen biz de sozumuzden doneriz
Dikkatlice okunduysa farkina varilmistir ki, zikretmis oldugumuz butun deliller, namazi terk edenin musrik, kafir, namazi olmayanin dinsiz ve imansiz olduguna delalet ediyor Bir tanesi bile farziyyetini inkar ederek terk eden kafir olur demiyor Hem ayet’te demiyor mu ki?
Kendilerine Kur'an (ya'ni namaz kilinemri) okundugu zaman, secde etmezler (Ya'ni namaz kilmazlar Daha dogrusu, o kafir olanlar bu (halleri ile ya'ni namaz kilmayislari ile, Allah'in azabindan korkmayarak ahireti) tekzib ederler(Insikak 21)
Onlara namaz kilin denildigi zaman, itaat edip namaz kilmazlar (Namaz kilmayarak Allah'in hukumlerini) yalanlayanlarin o gun vay haline (Murselat 49)
Bizim Ayet’lerimize oyle kimseler iman ederler ki, Ayetlerimizle kendilerine ogut verildigi zaman, secdelere kapanirlar ve rab'lerine hamd ile tesbih ederler de kibirlenmezler (Secde 15)
Sonra, bu peygamberlerle, salih kimselerin arkalarindan (kotu) bir nesil geldi ki, namazi terk ettiler, sehvetlerine uydular; bunlar da Cehennem'deki gayyavadisini boylayacaklar Ancak tevbe edip iman eden ve salih amel isleyenler mustesna(Meryem 59)
Ey Allah'in kulu goruyorsun ki, yukarida zikredilen taifeler namazi kilmayarakbu hareketleriyle Allah'in Ayet’lerini yalanlamis oluyorlar, senin dedigin gibi namazin farziyyetini inkar ederek degil
Bu Ayet’lerin karsisinda sukut eden, supheci baska bir itiraz getirmek istercesine biraz dusundukten sonra soyle der;
Peki, kabul edelim ki namazi terk eden musrik ve kafirdir bize deniliyor ki, sirk ve kufur iki kisimdir,
1 Islam'dan cikaran sirk ve kufur
2 islam'dan cikarmayan sirk ve kufur
Acaba namazi terk eden kisi bunlarin hangisinde vuku' bulmustur ki, siz hemen namazi terk edene musrik ve kafir diyorsunuz
Cevap: Biz Umit ederiz ki, namazi terk eden islam'dan cikarmayan sirk ve kufurde vuku' bulmustur Hem biz milyonlarca muslumana musrik veya kafir diyemeyiz
Ey Allah'in kulu iyi dinle, senin bu muskulatin gecen mes'elen kadar muhim degil fakat tahrif yonunden cok serli bir mes'eledir Evet, soylemis oldugun gibi sirk ve kufur iki kisimdir Birincisi islam'dan cikaran kisim, ikincisi ise islam'dan cikarmayan kismidir Biz sana once sirki anlatalim, sonra da kufru anlatiriz Sirkin kisimlari sunlardir:
1 Sahibini ebedi cehennemde koyan sirk
2 Kucuk sirk denilen gizli sirk ya'ni riya
Biz sana once kucuk sirk ya'ni sahibini ebedi cehenneme sokmayan riyadan bahsedelim, sonra sen kendin buyuk sirkin ne oldugunu anlarsin bi iznillah
Ahmed Ibnu Hanbel Musnedin'de Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'den soyle bir Hadis rivayet etmektedir
Mahmud Ibnu Lebid radiyallahu anh'dan, (soyle dedi: ) Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem soyle buyurdu: Sizin icin en cok korktugum sey kucuk sirktir Sahabeler dediler ki:
Kucuk sirk nedir ya Rasulullah?Buyurdu ki; Kucuk sirk riyadir (Ahmed Ibnu Hanbel(5428) sahih bir senedle rivayet etmistir)
Ve baska bir Hadis'i Serifte de Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem namazla alakali kucuk sirkin ne oldugunu soyle beyan ediyor
Ebu Said elHudri radiyallahu anh'dan, soyle dedi: Bir gun bizler kendi aramizda mesihu'ddeccal'dan konusurken Allah Resulu sallallahu aleyhi ve sellem cikageldi (Bize hitaben) soyle buyurdular:
Benim yanimda sizin icin mesihu'ddeccal'dan daha korkulu bir seyi size haber vereyim mi? Biz de; Evet ey Allah’in rasulu! Haber verin dedik
(O) gizli sirktir buyurdular Kisi namaz kilmaya kalkar da birisinin kendisine baktigini anlayinca namazini guzellestirir dedi (Ibnu Mace(4204) ve Beyhaki hasen bir senedle rivayet etmislerdir)
Yukaridaki zikredilen hadisi serifler Islam'dan cikarmayan sirkin ne oldugunu itiraz birakmayacak bir sekilde izah etmektedir Ya'ni kucuk sirkin riya oldugunu anladiktan sonra namazi terk etmenin buyuk sirk oldugunu anlamisindir artik
Kufrun kisimlarina gelince onlar da soyledir:
1 Kufru Billah
2 Kufru'nNi'me
Biz sana burada da islam'dan cikarmayan kufru anlatalim ki, siz kendiniz islam'dan cikaran kufru anlayin
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'den soyle bir Hadis rivayet olunmaktadir; Cabir Ibnu Abdullah radiyallahu anh'dan, soyle dedi: Bir bayram gunu Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem ile birlikte namazda hazir bulundum Insanlara, Allah'a karsi takva uzere bulunmalarini emir, Allah'u Teala'ya itaate tesvik ederek va'z ve tezkir'de bulundu Sonra yurudu Kadinlarin bulundugu tarafa gelince onlara da va'z ve tezkirde bulundu Onlara
Sadaka verin Zira siz kadinlarin cogu cehennem kutugudur buyurdu Kadinlarin en hayirlilarindan ve yanaklari kirmizimtirak olan biri ayaga kalkip:
Ya Rasulullah! Nicin? diye sordu Rasulullah:
Cunku siz halinizden cokca sikayet eder, ni'met'e karsi kufur (ya'ni nankorluk) edersiniz cevabini verdi (Muslim(885))
Boylelikle de Islam'dan cikarmayan kufrun ne oldugunu ogrenmis oldun Aslinda, sirkin izahindan sonra boyle bir izaha luzum yoktu, ama yine de faidesi olur insa' Allah
Subhecilerin getirmis olduklari baska bir itiraz da sudur Ubade b esSamit radiyallahu anh'dan, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem soyle dedi:
Gunde bes vakit namazi Allah (muslumanlara) farz kildi Kim abdestlerini guzel alarak, rukularina, husularina riayet ederek, onlari vaktinde kilarsa, o kimse Allah'u Teala'dan hatasini af edecegine ahd ya'ni soz almis olur Kim boyle yapmazsa Allah'u Teala onu ahd ya'ni soz vermis olmaz, dilerse o kimseyi bagislar, dilerse azab eder (Bu Hadis'i Ebu Davud (421) Ahmed ve Nesei (462) rivayet etmislerdir)
Bu zikredilen rivayette, namazi terk edeni Allah isterse af eder, isterse azab eder diye bir lafiz yoktur Zira namazi vakitleri icerisinde rukulari ve husulari ile muhafaza etmemek baska, namazi terk etmek baskadir Zira namazdaki itmi'nanin zayi olmasiyla kisinin Islam milletinden gayri bir millette olecegine dair rivayetler bir hayli kabariktir Hem de bizzat Ubadet' Ibnu esSamit radiyallahu anh'in kendisinden namazi terk edenin Islam milletinden ciktigina dair rivayet vardir ki, daha once zikrettik, burada zikrine luzum olmasa gerek
Ibnu Hazm (rh) meshur Muhalla adli eserinde soyle diyor Bu mevzuda yani namazin terki hususunda bize, Omer Ibnu'lHattab, Muaz ibnu Cebel, Abdurrahman Ibnu Avf, Ebu Hureyre ve daha sair sahabelerden radiyallahu anhum namazin farz oldugunu bilerek terk edenin kafir ve murted olduguna dair bircok rivayetler ulasmistir Sahabelerin bu icma'ina muhalif hic bir sey duyulmamistir (Ebu Said Yarbuzi Namazi Terk Etmenin Hukmu(s50–63))
Cabir (RA)'dan; Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki; Kisi ile sirk arasinda namazin terki vardir Diger rivayetlerde; Kufur ile iman arasinda ve Kul ile kufur arasinda lafizlariyla da gelmistir (Ahmed(3370) Muslim(iman 134) Tirmizi(2618–19) Ebu Ya'la(1953,2102) Ebu Avane(120) Acuri Seriat(247250) Ibni Ebi Seybe(1133) Serhus Sunne(2179) Ebu Nuaym Hilye(8256) Taberi(1307) Hatib Tarih(10180) Taberani Sagir(258) Ibni Hibban(1451) Miskat(569) Abdurrezzak(5009) Ebu Davud(4678) Ibni Mace(1078) Darekutni(253) Darimi(1236) Beyhaki(3366) Beyhaki Suneni Sagir(600) Tergib(1520) Cem'ul Fevaid(98385) Tahavi Muskil(3175) Ibni Abdilberr Temhid(4299) Nisaburi Ikna(235))
Enes (RA)'dan; Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki; Kisi ile sirk arasinda namazi terk etmekten baska bir sey yoktur Onu terk ettigi zaman sirk kosmustur (Ibnu Mace(1080) Muhammed Ibnu Nasr Kitabu'sSalat(897) Elbani ibnu Mace'nin sahihinde(880) tahric etmistir)
Sevban (RA)'dan Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki: Bizimle kafirler arasindaki fark namazdir Kim namazi terk ederse kafir olur (Tirmizi(2621) Nesai(1231) Ibni Mace(1079) Hibetullah'itTaberi Usulu'sSunne(1521) Ahmed(5346) Hakim(17) Beyhaki(3366) Ibni Ebi Seybe Iman(46) Cem'ul Fevaid(986) Darekutni(252) Ibni Hibban(310) Hallal(302) Temhid(4339) Nisaburi El Ikna(2689) Ibni Teymiye Mecmuul Fetava(7477))
Abdurrahman Bin Sakik, Ebu Hureyre radiyallahu anh'ten; Biz namazdan baska amellerden herhangi bir seyin terkini kufur saymazdik (Tirmizi(2622) Hakim(17) Riyazus Salihin(1080) Cemul Fevaid(987) Tergib(1522) Ibni Kesir(34) Ibnu Ebi Seybe Musannaf(10495) ve Iman(137) Muhammed Ibnu Nasr Kitab'usSalat(948) Elbani Tergib'in sahih'inde(564) tahric etmistir)
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem diger bir hadiste: Kim namaza devam ederse onun icin kiyamette bir nur, burhan ve kurtulus vesilesi olur Kim de devam etmezse onun icin nur, burhan ve kurtulus olmaz ve o kiyamet gununde Karun, Fir'avn, Haman ve Ubey Bin Halef’le beraber olur Buyurmustur (Ahmed(2169) Tergib(1531) Cemul Fevaid(992) Mecmauz Zevaid(1292) Nebhani Er Rahme(s56) Ibni Kesir Bidaye(1475) Iraki Mugni(370) Hasendir)
Bu hadisin serhinde Ibni Kayyim soyle der; Namazi terk edeni, ya mali, ya reisligi, ya memuriyeti, ya da ticareti engeller Namaz kilmaktan mali engelleyenler Karun’la beraber, saltanati engelleyenler Firavunla beraber, memuriyet ve vezirligi engelleyenler, Haman ve Ubey Bin Halef ile beraber hasrolurlar (Ibni Kayyim Kitabus Salat(s39))
Enes Ibnu Malik (ra)'dan; Namazin terki sirktir (Deylemi(2392) Abdurrezzak(5009) Temhid(4225) Nisaburi El Ikna(2690) Heysemi MecmauZevaid(1295))
Ibnu Omer (ra)'dan, soyle dedi: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem soyle dedi Kim namaz kilmazsa onun dini yoktur (Mervezi Iman(47) Beyhaki Suab(43) Ibni Ebi Seybe Iman(47) Ahmed(134) Taberani Mu'cemus'Sagir’de(60) hasen bir senedle rivayet etmistir)
Ibnu Mes'ud (ra)'dan, soyle dedi: Her kim ki, namazi terk ederse onun dini yoktur (Ibnu Ebi Seybe Musannaf(10446) ve Iman(47) Taberani Mu'cemu'lKebir(8942) Muhammed Ibnu Nasr Kitabu'sSalat(935) Beyhaki Suabu'lIman(42) Elbani Sahihut Tergib)
Ebu Zerr radiyallahu anh’den; Kim namazi terk ederse Allahin zimmetinden cikar, kufre duser (Ahmed(5238) Busiri Ithaf(2096) Hakiym Tirmizi Nevadir(2152) Camius Sagir(1585) Mekasidu Hasene(632) Durru Mensur(104) Ibni Teymiye Mecmu(7477) Ibnu Mace(4034) Taberani Mu'cemu'lKebir(20233) Hibetullahi'tTaberi Usulu'sSunne(1524) Muhammed Ibnu Nasr Kitabu'sSalat(911) hasen bir senedle rivayet etmislerdir Elbani Ibnu Mace'nin sahihinde(3259) tahric etmistir)
Ubeydu'lKelai'den, soyle dedi: Mekhul (rh) elimden tutarak Ya Eba Vehb! Farz bir namazi kasten terk eden birisi icin ne diyorsun? dedi Ben de Asi bir mu'mindir dedim Elimi daha fazla sikti ve sonra soyle dedi: Ya Eba Vehb! Iman'in sa'ni nefsinde daha azim olsun Kim ki bir farz namaz'ini kasten terk ederse Allah'in zimmet'i ondan beri olmustur Kimden de Allah'in zimmeti beri' olduysa o kafir olur (Ibnu Ebi Seybe Iman(129) ve Abdurrezzak Musannaf(5008) sahih bir senedle rivayet etmislerdir)
Omer Radiyallahu anh’den; Namazi terk edenin Islam’dan nasibi yoktur(Malik(139) Ibni Ebi Seybe(1125) Busiri Ithaf(2099) Beyhaki(1367) Darekutni(252) Abdurrezzak(5010) Nisaburi El Ikna(2690))
Ali radiyallahu anh’den; Namaz dinin diregidir Her kim ki namaz'i kilmazsa o kafirdir(Deylemi(3795) Ibni Hacer Telhisul Habir(1173) Cem'ul Cevami(11116) Camius Sagir(5186) Zubeydi Ithaf(8393) Iraki Mugni(368) Muhammed Ibnu Nasr KitabusSalat(933) Acurri Seria(135) Ibnu Ebi Seybe Musannaf(10485) ve Iman(126) Beyhaki Suabul' Iman(41) sahih olarak rivayet etmislerdir)
Abdullah Ibnu Amr (ra)'dan, dedi ki: Namaz'i terk edenin din'i yoktur (Buhari Tarihu'l Kebir(795))
Ebu'dDerda (ra)'dan, soyle dedi:Namazi olmayanin iman'i da yoktur (Hibetu'llahi'tTaberi Usulu'sSunne(1536) Muhammed Ibnu Nasr elMervezi Kadru'sSalah(945) Ibnu AbdilBer Temhid(4225) hasen bir senedle rivayet etmislerdir Ve Seyh Elbani de Tergib'in sahihin'de(574) tahric etmistir)
Ebu'dDerda (ra)'den soyle dedi: Allah Resulu sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki: Her kim farz bir namazi vaktinden cikincaya kadar terk ederse butun amellerini iptal etmistir (Ibni Ebi Seybe(1377) Bu Hadis'i ayni isnad ve yakin lafizla Ahmed Musned(6442) Heysemi Mecmua'zZevaid de (1295) bu rivayetin ravileri Sahih'in ravileridir demistir Ibn Kesir Camiul Mesanid (13655) Hafiz Ibn Hacer, Fethul Bari’de (230) Ebu Kilabe’nin Ebud Derda radiyallahu anh’den isitmedigini soylemistir Bu hadis Hasen elBasri’den mursel olarak da rivayet edilmistir; Ibn Ebi Seybe Iman (149 no: 5890))
Amellerin iptal olmasi, ancak sirk islenince soz konusudur; Gercekten sana ve senden oncekilere soyle vahy olundu: Eger (sen bile) Allah'a ortak kosarsan, muhakkak amelin bosa gider Ve elbette husrana ugrayanlardan olursun (Zumer Suresi 65)
Kim kufrederse (ya'ni iman'in mucibi olan amelleri yapmaz kafir olursa) butun yaptiklari batil olmustur: Ve o, Ahirette husrana ugrayanlardandir (Maide, 5)
Ubade b esSamit radiyallahu anh'dan, soyle dedi: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem bize soyle tavsiyede bulundu Allah'a hic bir seyi ortak kosmayin Namazi da bilerek terk etmeyin Her kim ki, bilerek kasten namaz'i terk ederse Islam millet'inden cikmistir (Muhammed Ibnu Nasr Kitabu'sSalat(920) Hibetullah'iTaberi Usulu'sSunne(1523) Abdurrahman Ibnu Ebi Hatim Sunen'in de ve Taberani Mu'cem'in de rivayet etmislerdir)
Dikkat edin! Allah'in dostlari namaz kilanlardir (Deylemi(486) Hakim(159) Beyhaki(3408) Ibni Kesir(2237) Ibni Nehhas Mesari(969) Irva(3155) Ebu Davud(3295) Nesai(780) Taberani(1747) Mecmauz Zevaid(148))
Bizim Ayet'lerimize oyle kimseler iman ederler ki, Ayetlerimizle kendilerine ogut verildigi zaman, secdeye kapanirlar ve Rab'lerine hamd ile tesbih ederler de kibirlenmezler(Secde Suresi: 15)
Bana ibadet etmekten buyuklenip yuz cevirenler, muhakkak ki kuculmus kimseler olarak Cehennem'e gireceklerdir(Mu'min Suresi: 60)
Abdullah Ibnu Mes'ud (ra)'dan, soyle dedi: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem Kalbinde hardal danesi kadar imani bulunan kimse Cehenneme girmez, kalbinde hardal danesi kadar kibir bulunan kimse de cennet'e girmezbuyurdu (Muslim(91))
Insanlardan bir kismi vardir ki, biz Allah'a ve ahiret gunune inandik derler Halbuki onlar, iman edenler degillerdir (Bakara Suresi: 8 )
Insikak Suresi’ndeki Ayet’te devam ederek diyor ki: halbuki Allah iclerinde ne sakladiklarini en iyi bilendir Ya'ni dil ile Allah'a ve Ahiret gunune iman ettiklerini soyleyip de, namaz kilmayanlar musluman olduklarini ispat edemezler Hem muslumanlari da aldatamazlar Onlar ancak kendi nefislerini aldatirlar
Onlara namaz kilin denildigi zaman, itaat edip namaz kilmazlar (Namaz kilmayarak Kur'an'in Ayetlerini) yalanlayanlarin O gun vay haline Artik (bu ahmaklar) Kur'anin Ayetlerinden sonra neye inanacaklar (Murselat Suresi: 48–50)
Tasdik etmedi, namaz da kilmadi Ancak (Kur'anin Ayetlerini) yalanladi, (amel etmekten) yuz cevirdi (Kiyamet Suresi: 31–32)
Artik muslumanlara, mucrimlere davrandigimiz gibi mi davranacagiz O kiyamet gununde Rabbullzzet'in sak’iacilacak da, butun mucrimler secde'ye cagrilacaklar; Fakat gucleri yetmeyecektir Gozleri duskun bir halde, kendilerini bir zillet saracaktir Halbuki vaktiyle (dunya'da) baslari selamette iken, bu namaza davet olunuyorlardi da kilmiyorlardiO halde (Ey Resulum) (namaz kilmayarak) bu Kur'ani yalanlayanlari, sen bana birak Biz onlari, bilemeyecekleri yonden derece derece azaba yaklastiririz Ben onlara muhlet veririm; cunku benim azabim cok siddetlidir(Kalem Suresi 42–45)
Ubade Ibni esSamit radiyallahu anh'dan, (soyle dedi: ) Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'den, soyle buyurdu: Her kim Allah'dan baska ilah ve Muhammed'in Resulu olduguna sehadet ederse Allah ona cehennem'i haram kilmistir
Baska bir rivayette ise soyle varid olmustur: Her kim ki, Allah'tan baska ilah yoktur derse cennet'e girer denilmistir
Evet, La ilahe illallah diyen cennet'e girer fakat sunu iyi bilmek gerekir ki, bu sozun muktezasi vardir
Herkesin malumudur ki, geregi yapilmayan her sozun insanlar indinde degeri yoktur Insanlar arasinda boyle olunca biz nasil olur da bizim yanimizda deger tasimayan seylerin Allah indinde degerli olmasini talep ederiz
Allah'tan baska ilah yoktur diye ikrarda bulunan kisi, tevhid'in ziddi olan sirk ve kufurden avdet ettigini ilan eder, amel ile bunu tasdiklemedigi muddetce gecersizdir (Amelle tasdikten kendisine o kelimeden baska bir sey ulasmamis kisiler mustesnadir)
Bunu daha bariz bir sekilde izah edebilmek icin o supheciye soyle bir soru tevcih etsek ne der acaba
Bir kisi dusunun ki Allah'tan baska ilah yoktur sozunu, ikrar ediyor, sadece Kur'an'in Ayet’lerinden bir tek Ayet’i inkar ediyor, acaba bu kisinin hukmu nedir?
Tabii ki supheci; kafirdir diyecektir
Peki, senin kaiden uzere bu kisi Allah'tan baska ilah yoktur diyor, ne dersin? Sen de la ilahe illallah diyen kisiyi tekfir ediyorsun Boylelikle az onceki kaideden donmus olmadin mi?Bu sorunun karsisinda ne diyecegini sasiran supheci kendisini toparlayarak,
Evet, ama Kur'an'in bir tek ayet'ini de olsa inkar edenin kafir olduguna Kur'an'dan ve Hadis'ten sarih nass vardir diye itirazda bulunmaya baslarsa biz de deriz ki:
Be Allah'in kulu basindan beri bizim zikrettigimiz naslar nedir, bunlar sana namazi terk edenin kafir, musrik, dinsiz ve imansiz oldugunu isbat etmiyor mu?
Evet, ama namazin farziyyetini inkar etmiyor
Peki, sen bize namazin farziyyetini inkar eden kafir olur diye bir tek nas bulabilir misin? Eger boyle bir sey yapabilirsen biz de sozumuzden doneriz
Dikkatlice okunduysa farkina varilmistir ki, zikretmis oldugumuz butun deliller, namazi terk edenin musrik, kafir, namazi olmayanin dinsiz ve imansiz olduguna delalet ediyor Bir tanesi bile farziyyetini inkar ederek terk eden kafir olur demiyor Hem ayet’te demiyor mu ki?
Kendilerine Kur'an (ya'ni namaz kilinemri) okundugu zaman, secde etmezler (Ya'ni namaz kilmazlar Daha dogrusu, o kafir olanlar bu (halleri ile ya'ni namaz kilmayislari ile, Allah'in azabindan korkmayarak ahireti) tekzib ederler(Insikak 21)
Onlara namaz kilin denildigi zaman, itaat edip namaz kilmazlar (Namaz kilmayarak Allah'in hukumlerini) yalanlayanlarin o gun vay haline (Murselat 49)
Bizim Ayet’lerimize oyle kimseler iman ederler ki, Ayetlerimizle kendilerine ogut verildigi zaman, secdelere kapanirlar ve rab'lerine hamd ile tesbih ederler de kibirlenmezler (Secde 15)
Sonra, bu peygamberlerle, salih kimselerin arkalarindan (kotu) bir nesil geldi ki, namazi terk ettiler, sehvetlerine uydular; bunlar da Cehennem'deki gayyavadisini boylayacaklar Ancak tevbe edip iman eden ve salih amel isleyenler mustesna(Meryem 59)
Ey Allah'in kulu goruyorsun ki, yukarida zikredilen taifeler namazi kilmayarakbu hareketleriyle Allah'in Ayet’lerini yalanlamis oluyorlar, senin dedigin gibi namazin farziyyetini inkar ederek degil
Bu Ayet’lerin karsisinda sukut eden, supheci baska bir itiraz getirmek istercesine biraz dusundukten sonra soyle der;
Peki, kabul edelim ki namazi terk eden musrik ve kafirdir bize deniliyor ki, sirk ve kufur iki kisimdir,
1 Islam'dan cikaran sirk ve kufur
2 islam'dan cikarmayan sirk ve kufur
Acaba namazi terk eden kisi bunlarin hangisinde vuku' bulmustur ki, siz hemen namazi terk edene musrik ve kafir diyorsunuz
Cevap: Biz Umit ederiz ki, namazi terk eden islam'dan cikarmayan sirk ve kufurde vuku' bulmustur Hem biz milyonlarca muslumana musrik veya kafir diyemeyiz
Ey Allah'in kulu iyi dinle, senin bu muskulatin gecen mes'elen kadar muhim degil fakat tahrif yonunden cok serli bir mes'eledir Evet, soylemis oldugun gibi sirk ve kufur iki kisimdir Birincisi islam'dan cikaran kisim, ikincisi ise islam'dan cikarmayan kismidir Biz sana once sirki anlatalim, sonra da kufru anlatiriz Sirkin kisimlari sunlardir:
1 Sahibini ebedi cehennemde koyan sirk
2 Kucuk sirk denilen gizli sirk ya'ni riya
Biz sana once kucuk sirk ya'ni sahibini ebedi cehenneme sokmayan riyadan bahsedelim, sonra sen kendin buyuk sirkin ne oldugunu anlarsin bi iznillah
Ahmed Ibnu Hanbel Musnedin'de Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'den soyle bir Hadis rivayet etmektedir
Mahmud Ibnu Lebid radiyallahu anh'dan, (soyle dedi: ) Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem soyle buyurdu: Sizin icin en cok korktugum sey kucuk sirktir Sahabeler dediler ki:
Kucuk sirk nedir ya Rasulullah?Buyurdu ki; Kucuk sirk riyadir (Ahmed Ibnu Hanbel(5428) sahih bir senedle rivayet etmistir)
Ve baska bir Hadis'i Serifte de Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem namazla alakali kucuk sirkin ne oldugunu soyle beyan ediyor
Ebu Said elHudri radiyallahu anh'dan, soyle dedi: Bir gun bizler kendi aramizda mesihu'ddeccal'dan konusurken Allah Resulu sallallahu aleyhi ve sellem cikageldi (Bize hitaben) soyle buyurdular:
Benim yanimda sizin icin mesihu'ddeccal'dan daha korkulu bir seyi size haber vereyim mi? Biz de; Evet ey Allah’in rasulu! Haber verin dedik
(O) gizli sirktir buyurdular Kisi namaz kilmaya kalkar da birisinin kendisine baktigini anlayinca namazini guzellestirir dedi (Ibnu Mace(4204) ve Beyhaki hasen bir senedle rivayet etmislerdir)
Yukaridaki zikredilen hadisi serifler Islam'dan cikarmayan sirkin ne oldugunu itiraz birakmayacak bir sekilde izah etmektedir Ya'ni kucuk sirkin riya oldugunu anladiktan sonra namazi terk etmenin buyuk sirk oldugunu anlamisindir artik
Kufrun kisimlarina gelince onlar da soyledir:
1 Kufru Billah
2 Kufru'nNi'me
Biz sana burada da islam'dan cikarmayan kufru anlatalim ki, siz kendiniz islam'dan cikaran kufru anlayin
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'den soyle bir Hadis rivayet olunmaktadir; Cabir Ibnu Abdullah radiyallahu anh'dan, soyle dedi: Bir bayram gunu Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem ile birlikte namazda hazir bulundum Insanlara, Allah'a karsi takva uzere bulunmalarini emir, Allah'u Teala'ya itaate tesvik ederek va'z ve tezkir'de bulundu Sonra yurudu Kadinlarin bulundugu tarafa gelince onlara da va'z ve tezkirde bulundu Onlara
Sadaka verin Zira siz kadinlarin cogu cehennem kutugudur buyurdu Kadinlarin en hayirlilarindan ve yanaklari kirmizimtirak olan biri ayaga kalkip:
Ya Rasulullah! Nicin? diye sordu Rasulullah:
Cunku siz halinizden cokca sikayet eder, ni'met'e karsi kufur (ya'ni nankorluk) edersiniz cevabini verdi (Muslim(885))
Boylelikle de Islam'dan cikarmayan kufrun ne oldugunu ogrenmis oldun Aslinda, sirkin izahindan sonra boyle bir izaha luzum yoktu, ama yine de faidesi olur insa' Allah
Subhecilerin getirmis olduklari baska bir itiraz da sudur Ubade b esSamit radiyallahu anh'dan, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem soyle dedi:
Gunde bes vakit namazi Allah (muslumanlara) farz kildi Kim abdestlerini guzel alarak, rukularina, husularina riayet ederek, onlari vaktinde kilarsa, o kimse Allah'u Teala'dan hatasini af edecegine ahd ya'ni soz almis olur Kim boyle yapmazsa Allah'u Teala onu ahd ya'ni soz vermis olmaz, dilerse o kimseyi bagislar, dilerse azab eder (Bu Hadis'i Ebu Davud (421) Ahmed ve Nesei (462) rivayet etmislerdir)
Bu zikredilen rivayette, namazi terk edeni Allah isterse af eder, isterse azab eder diye bir lafiz yoktur Zira namazi vakitleri icerisinde rukulari ve husulari ile muhafaza etmemek baska, namazi terk etmek baskadir Zira namazdaki itmi'nanin zayi olmasiyla kisinin Islam milletinden gayri bir millette olecegine dair rivayetler bir hayli kabariktir Hem de bizzat Ubadet' Ibnu esSamit radiyallahu anh'in kendisinden namazi terk edenin Islam milletinden ciktigina dair rivayet vardir ki, daha once zikrettik, burada zikrine luzum olmasa gerek
Ibnu Hazm (rh) meshur Muhalla adli eserinde soyle diyor Bu mevzuda yani namazin terki hususunda bize, Omer Ibnu'lHattab, Muaz ibnu Cebel, Abdurrahman Ibnu Avf, Ebu Hureyre ve daha sair sahabelerden radiyallahu anhum namazin farz oldugunu bilerek terk edenin kafir ve murted olduguna dair bircok rivayetler ulasmistir Sahabelerin bu icma'ina muhalif hic bir sey duyulmamistir (Ebu Said Yarbuzi Namazi Terk Etmenin Hukmu(s50–63))