Namık Kemal
Doğum 21 Aralık 1840Tekirdağ
Olumu 2 Aralık 1888Sakız Adası
Meslek Gazeteci, devlet adamı, şair
Namık Kemal; Turk milliyetciliğinin fikirbabalarından, Genc Osmanlı hareketi mensubu yazar, gazeteci, devlet adamı ve şairdir 21 Aralık 1840'ta Tekirdağ'da doğdu “Vatan Şairi ve “Hurriyet Şairi olarak anılan Namık Kemal, şiirin yanı sıra eleştiri, biyografi, tiyatro, roman, tarih ve makale turlerinde eserler verdi Turk Edebiyatının ilk edebi romanı olan İntibahve batılı anlamda Turk Edebiyatının sahnelenen ilk tiyatro eseri olan Vatan Yahut Silistreeserleriyle tanındı Turkiye Cumhuriyeti ’nin kurucusu Mustafa Kemal Ataturk ’u eserleri ve fikirleriyle etkiledi Fikirlerinden oturu omrunun bir kısmı surgunlerde gecti Bolayır ’da gomulme arzusunu Padişah II Abdulhamit ’e iletilince cenazesi Gelibolu ’ya nakledildi Bolayır ’da Orhan Gazi ’nin oğlu Şehzade Gazi Suleyman Paşa ’nın turbesinin yanına gomuldu Birkac yıl sonra Sultan Abdulhamit bir turbe yaptırdı Turbenin planını Tevfik Fikret cizdi
AİLE VE EĞİTİM HAYATI
Namık Kemal 21 Aralık 1840 tarihinde Tekirdağ ’da doğdu Babası Mustafa Asım Bey, annesi Arnavut asıllı olan Fatma Zehra Hanım ’dır İsmi aslında Mehmet Kemal olup, bu ismi ona evlerinin civarında bulunan tekkenin şeyhi Tokatlı Hafız Ali Rıza Efendi vermiştir Cocukluğunu annesinin babası, Tekirdağ sancağında vali yardımcılığı yapan Abdulatif Paşa ’nın yanında gecirdi Mehmet Kemal, dedesi Abdulatif Paşa Afyonkarahisara tayin edilince ailecek oraya taşındı 1848 yılında annesi Fatma Zehra Hanım Afyon ’da vefat etti Dedesinin ceşitli şehirlerde gorev yapması nedeniyle duzenli eğitim alamadıBunun yerine ozel dersler aldı Arapca ve Farsca oğrendi Dedesi Afyon ’daki gorevini ifa ettikten sonra ailesiyle İstanbul ’a geldi Mehmet Kemal, İstanbul ’da 3 ay Bayezid Ruştiyesi ’nde ve sonrasında 9 ay Valide Mektebi ’nde eğitim aldı Dedesinin Kars ’a mutasarrıf olarak tayin edilmesinden oturu 1,5 yıl kadar Kars ’ta yaşadı Karslı şair ve muderris Vaizzade Seyid Mehmet Hamid Efendi'den an edebiyatını talim etti Kars ’taki gorevi sona eren dedesi ile 1854 ’te İstanbul ’a dondu Kars ’ta yaşamış olduğu hayatı ileride yazacağı tiyatro eserlerine ilham vermiştir 1855 ’te babasının Bulgaristan Filibe ’ye mal muduru, dedesinin Sofya ’ya kaymakam olarak atanmasından oturu Sofya'ya gitti Sofya ’da evlerine ziyarete gelen dedesinin arkadaşı şair Binbaşı Eşref Bey ’in Mehmet Kemal ’in şiirlerini dinledikten sonra O ’na “yazıcı manasına gelen Namık ismini vermiştirBu hadiseden sonra Namık Kemal olarak anılmaya başlanmıştır Sofya ’da komşuları olan Niş Kadısı Mustafa Ragıp Efendi ’nin kızı Nesime Hanım ile evlendi ve bu evlilikten Feride,Ulviye ve Ali Ekrem adında uc cocuğu doğdu
CALIŞMA VE EDEBİ HAYATI
1857 ’de İstanbul ’a dondu ve Babı Ali Tercume Odası'nda stajyer olarak başladı 1859 ’da dedesini kaybetti 1859 ’da Gumruk Kalemi ’nde calışmaya başladıİstanbul ’a geldiğinden kısa sure sonra şairler arasında meşhur olmuştu O sıralar Batı edebiyatı ile alakası yoktu İstanbul ’da an edebiyatı geleneğinden şairlerle tanıştı Arap ve Fars edebiyatlarını oğrenmeye calıştı Şair Leskofcalı Galip Bey ile yakın dostluk kurdu Bu şairin başkanlığında kurulan Encumeni Şuara ismindeki şairler topluluğuna katıldı 1863 ’ten itibaren dort yıl tekrar Tercume Odası ’nda gorev aldı Tercume Oda ’sındaki gorevi nedeniyle Batıyı bilenlerle tanıştı ve alakasını batıya cevirdi Turk Edebiyat ’ında Batılılaşmanın onculerinden Şinasi ile tanışması sanat ve hayat goruşu değiştirdi Batı edebiyatını oğrenmeye başladı ve nesire yoneldi Tercume odasının bir katibinden Fransızca dersleri aldı Tasviri Efkar ’da fıkra ve tercume yazılar kaleme aldı 1865 yılında Şinasi Tasviri Efkar Gazetesi ’ni Namık Kemale bırakınca, tek başına gazeteyi cıkardı Aynı donemde Yeni Osmanlılar adlı gizli derneğin kurucuları arasına girdi Namık Kemal gazetesinde, bu goruşler cercevesinde ve hukumet aleyhine şiddetli yazılar yayınladı “Şark Meselesi uzerine yazdığı bir yazı, gazetenin 1867 ’de kapatılmasına, kendisinin Erzurum ’a vali muavini olarak atanmasına sebep oldu
Namık Kemal, gonderildiği Erzurum ’a gitmedi ve Ziya Paşa ile birlikte Paris ’e kactı O ve arkadaşlarını Paris ’te yaşayan, Kavalalı Mehmet Ali Paşa ’nın torunu Mustafa Fazıl Paşa himayesine almıştı M Fazıl Paşa ’nın desteğiyle Londra ’da Muhbiradında bir gazete cıkardılar fakat Namık Kemal, Ali Suavi ’yle yaşadığı sıkıntılar yuzunden Namık Kemal Muhbir'den ayrıldı Sultan Abdulaziz Paris ’e gelince Fransız hukumeti Genc Osmanlılar ’ı ulkeyi terk etmeye davet etti Namık Kemal, bir kısım arkadaşlarıyla birlikte Londra ’ya gitti ve orada Hurriyet Gazetesi’ni cıkardılar Bu arada Mustafa Fazıl Paşa, Paris ’e gelen Abdulaziz ’le ilişkilerini duzeltti ve Sultanla birlikte İstanbul ’a dondu MFazıl Paşa desteğini vereceğini iddia etse de sonraları bu fikrinden vazgecti ve gazeteyi kapatmalarını istedi Bunun uzerine Namık Kemal ile Ziya Paşa gazeteyi kendi imkanlarıyla cıkardılar fakat bir sure sonra arkadaşları ile arası bozulan Namık Kemal bu işten vazgecip ve 1870 ’te Sadrazam Ali Paşa ile barışıp yurda dondu
Siyasetten uzak durup, yazı yazmamak şartıyla affedilen Namık Kemal, İstanbul ’a dondukten sonra Diyojenadlı mizah dergisinde imzasız yazılar yazdı Sadrazam Ali Paşa oldukten sonra 1872 ’de İbret Gazetesi'’ni cıkardı Gazete sık sık kapatıldı ve sonunda sadrazam Mahmut Nedim Paşa ’yı eleştiren yazılar yuzunden Namık Kemal, Gelibolu ’ya mutasarrıf olarak surgun edildi Gazi Suleyman Paşa'nın Bolayır ’daki kabrini ziyaret etti Ebuzziya Tevfik Bey'e burada gomulmeyi vasiyet etti Namık Kemal, bir yandan da İbret Gazetesi’ne ve Ebuzziya ’nın cıkardığı HadikaGazetesine yazı gonderiyordu Gelibolu ’da kuduz salgınını onlemek icin kopekleri şehirden cıkartması bahane edilerek Gelibolu mutasarrıflığı gorevinden alındı
1872 ’nin son gunlerinde Gelibolu ’dan İstanbul ’a dondu, “İbret ’in başına gecti Kısa sure sonra bir makalesi nedeniyle gazetesi tekrar kapatılınca tiyatroyla ilgilenmeye başladı Meşhur Vatan yahut Silistre oyunu, 1 Nisan 1873 gecesi İstanbul ’da Gullu Agop ’un tiyatrosunda sahnelendi Oyunun sahnelenmesi halkı galeyana getirdi ve olayların cıkmasına neden oldu Namık Kemal Mağusa ’ya surulduMağusa surgunu 2 yıl 2 ay surduSurgun donuşu İstanbul ’da bir kahraman gibi karşılandı Osmanlı tahtına yeni cıkan II Abdulhamit, Osmanlı Anayasası ’sı icin bir komisyon oluşturdu Namık Kemal, de komisyonun bir uyesi oldu Ancak Namık Kemal, padişahın aleyhinde bir tehdit beyiti mecliste okuyunca mahkemede yargılandı Namık Kemal, asayişi bozduğu gerekcesiyle 6 ay hapis cezasına carptırıldıysa da sonradan beraat etti Girit Adası ’na ikamete zorunlu kılındı Kendi isteğiyle ikameti Midilli Adası ’na cevrildi 25 yıl sonra Midilli mutasarrıfı olarak gorevlendirildi
Vaveyla, Murabba, Vatan Mersiyesigibi şiirlerini burada yazdı Magosa ’da yazmaya başladığı Celaleddin Harzemşah adlı eserini tamamladı Namık Kemal 1884 ’te Rodos mutasarrıfı oldu İngiliz ve Yunanların şikayeti uzerine 1887 ’de Rodos ’taki gorevi sona erdi Sakız Adası mutasarrıfı olduSakız Adası ’nın kuru havası nedeniyle hasta olan Namık Kemal, 2 Aralık 1888 gunu vefat etti Arkadaşı Ebuziyya Tevfik, şairin Bolayır ’da gomulme vasiyetini II Abdulhamit ’e iletince Bolayır ’da Şehzade Gazi Suleyman Paşa ’nın turbesinin yanına gomuldu
Doğum 21 Aralık 1840Tekirdağ
Olumu 2 Aralık 1888Sakız Adası
Meslek Gazeteci, devlet adamı, şair
Namık Kemal; Turk milliyetciliğinin fikirbabalarından, Genc Osmanlı hareketi mensubu yazar, gazeteci, devlet adamı ve şairdir 21 Aralık 1840'ta Tekirdağ'da doğdu “Vatan Şairi ve “Hurriyet Şairi olarak anılan Namık Kemal, şiirin yanı sıra eleştiri, biyografi, tiyatro, roman, tarih ve makale turlerinde eserler verdi Turk Edebiyatının ilk edebi romanı olan İntibahve batılı anlamda Turk Edebiyatının sahnelenen ilk tiyatro eseri olan Vatan Yahut Silistreeserleriyle tanındı Turkiye Cumhuriyeti ’nin kurucusu Mustafa Kemal Ataturk ’u eserleri ve fikirleriyle etkiledi Fikirlerinden oturu omrunun bir kısmı surgunlerde gecti Bolayır ’da gomulme arzusunu Padişah II Abdulhamit ’e iletilince cenazesi Gelibolu ’ya nakledildi Bolayır ’da Orhan Gazi ’nin oğlu Şehzade Gazi Suleyman Paşa ’nın turbesinin yanına gomuldu Birkac yıl sonra Sultan Abdulhamit bir turbe yaptırdı Turbenin planını Tevfik Fikret cizdi
AİLE VE EĞİTİM HAYATI
Namık Kemal 21 Aralık 1840 tarihinde Tekirdağ ’da doğdu Babası Mustafa Asım Bey, annesi Arnavut asıllı olan Fatma Zehra Hanım ’dır İsmi aslında Mehmet Kemal olup, bu ismi ona evlerinin civarında bulunan tekkenin şeyhi Tokatlı Hafız Ali Rıza Efendi vermiştir Cocukluğunu annesinin babası, Tekirdağ sancağında vali yardımcılığı yapan Abdulatif Paşa ’nın yanında gecirdi Mehmet Kemal, dedesi Abdulatif Paşa Afyonkarahisara tayin edilince ailecek oraya taşındı 1848 yılında annesi Fatma Zehra Hanım Afyon ’da vefat etti Dedesinin ceşitli şehirlerde gorev yapması nedeniyle duzenli eğitim alamadıBunun yerine ozel dersler aldı Arapca ve Farsca oğrendi Dedesi Afyon ’daki gorevini ifa ettikten sonra ailesiyle İstanbul ’a geldi Mehmet Kemal, İstanbul ’da 3 ay Bayezid Ruştiyesi ’nde ve sonrasında 9 ay Valide Mektebi ’nde eğitim aldı Dedesinin Kars ’a mutasarrıf olarak tayin edilmesinden oturu 1,5 yıl kadar Kars ’ta yaşadı Karslı şair ve muderris Vaizzade Seyid Mehmet Hamid Efendi'den an edebiyatını talim etti Kars ’taki gorevi sona eren dedesi ile 1854 ’te İstanbul ’a dondu Kars ’ta yaşamış olduğu hayatı ileride yazacağı tiyatro eserlerine ilham vermiştir 1855 ’te babasının Bulgaristan Filibe ’ye mal muduru, dedesinin Sofya ’ya kaymakam olarak atanmasından oturu Sofya'ya gitti Sofya ’da evlerine ziyarete gelen dedesinin arkadaşı şair Binbaşı Eşref Bey ’in Mehmet Kemal ’in şiirlerini dinledikten sonra O ’na “yazıcı manasına gelen Namık ismini vermiştirBu hadiseden sonra Namık Kemal olarak anılmaya başlanmıştır Sofya ’da komşuları olan Niş Kadısı Mustafa Ragıp Efendi ’nin kızı Nesime Hanım ile evlendi ve bu evlilikten Feride,Ulviye ve Ali Ekrem adında uc cocuğu doğdu
CALIŞMA VE EDEBİ HAYATI
1857 ’de İstanbul ’a dondu ve Babı Ali Tercume Odası'nda stajyer olarak başladı 1859 ’da dedesini kaybetti 1859 ’da Gumruk Kalemi ’nde calışmaya başladıİstanbul ’a geldiğinden kısa sure sonra şairler arasında meşhur olmuştu O sıralar Batı edebiyatı ile alakası yoktu İstanbul ’da an edebiyatı geleneğinden şairlerle tanıştı Arap ve Fars edebiyatlarını oğrenmeye calıştı Şair Leskofcalı Galip Bey ile yakın dostluk kurdu Bu şairin başkanlığında kurulan Encumeni Şuara ismindeki şairler topluluğuna katıldı 1863 ’ten itibaren dort yıl tekrar Tercume Odası ’nda gorev aldı Tercume Oda ’sındaki gorevi nedeniyle Batıyı bilenlerle tanıştı ve alakasını batıya cevirdi Turk Edebiyat ’ında Batılılaşmanın onculerinden Şinasi ile tanışması sanat ve hayat goruşu değiştirdi Batı edebiyatını oğrenmeye başladı ve nesire yoneldi Tercume odasının bir katibinden Fransızca dersleri aldı Tasviri Efkar ’da fıkra ve tercume yazılar kaleme aldı 1865 yılında Şinasi Tasviri Efkar Gazetesi ’ni Namık Kemale bırakınca, tek başına gazeteyi cıkardı Aynı donemde Yeni Osmanlılar adlı gizli derneğin kurucuları arasına girdi Namık Kemal gazetesinde, bu goruşler cercevesinde ve hukumet aleyhine şiddetli yazılar yayınladı “Şark Meselesi uzerine yazdığı bir yazı, gazetenin 1867 ’de kapatılmasına, kendisinin Erzurum ’a vali muavini olarak atanmasına sebep oldu
Namık Kemal, gonderildiği Erzurum ’a gitmedi ve Ziya Paşa ile birlikte Paris ’e kactı O ve arkadaşlarını Paris ’te yaşayan, Kavalalı Mehmet Ali Paşa ’nın torunu Mustafa Fazıl Paşa himayesine almıştı M Fazıl Paşa ’nın desteğiyle Londra ’da Muhbiradında bir gazete cıkardılar fakat Namık Kemal, Ali Suavi ’yle yaşadığı sıkıntılar yuzunden Namık Kemal Muhbir'den ayrıldı Sultan Abdulaziz Paris ’e gelince Fransız hukumeti Genc Osmanlılar ’ı ulkeyi terk etmeye davet etti Namık Kemal, bir kısım arkadaşlarıyla birlikte Londra ’ya gitti ve orada Hurriyet Gazetesi’ni cıkardılar Bu arada Mustafa Fazıl Paşa, Paris ’e gelen Abdulaziz ’le ilişkilerini duzeltti ve Sultanla birlikte İstanbul ’a dondu MFazıl Paşa desteğini vereceğini iddia etse de sonraları bu fikrinden vazgecti ve gazeteyi kapatmalarını istedi Bunun uzerine Namık Kemal ile Ziya Paşa gazeteyi kendi imkanlarıyla cıkardılar fakat bir sure sonra arkadaşları ile arası bozulan Namık Kemal bu işten vazgecip ve 1870 ’te Sadrazam Ali Paşa ile barışıp yurda dondu
Siyasetten uzak durup, yazı yazmamak şartıyla affedilen Namık Kemal, İstanbul ’a dondukten sonra Diyojenadlı mizah dergisinde imzasız yazılar yazdı Sadrazam Ali Paşa oldukten sonra 1872 ’de İbret Gazetesi'’ni cıkardı Gazete sık sık kapatıldı ve sonunda sadrazam Mahmut Nedim Paşa ’yı eleştiren yazılar yuzunden Namık Kemal, Gelibolu ’ya mutasarrıf olarak surgun edildi Gazi Suleyman Paşa'nın Bolayır ’daki kabrini ziyaret etti Ebuzziya Tevfik Bey'e burada gomulmeyi vasiyet etti Namık Kemal, bir yandan da İbret Gazetesi’ne ve Ebuzziya ’nın cıkardığı HadikaGazetesine yazı gonderiyordu Gelibolu ’da kuduz salgınını onlemek icin kopekleri şehirden cıkartması bahane edilerek Gelibolu mutasarrıflığı gorevinden alındı
1872 ’nin son gunlerinde Gelibolu ’dan İstanbul ’a dondu, “İbret ’in başına gecti Kısa sure sonra bir makalesi nedeniyle gazetesi tekrar kapatılınca tiyatroyla ilgilenmeye başladı Meşhur Vatan yahut Silistre oyunu, 1 Nisan 1873 gecesi İstanbul ’da Gullu Agop ’un tiyatrosunda sahnelendi Oyunun sahnelenmesi halkı galeyana getirdi ve olayların cıkmasına neden oldu Namık Kemal Mağusa ’ya surulduMağusa surgunu 2 yıl 2 ay surduSurgun donuşu İstanbul ’da bir kahraman gibi karşılandı Osmanlı tahtına yeni cıkan II Abdulhamit, Osmanlı Anayasası ’sı icin bir komisyon oluşturdu Namık Kemal, de komisyonun bir uyesi oldu Ancak Namık Kemal, padişahın aleyhinde bir tehdit beyiti mecliste okuyunca mahkemede yargılandı Namık Kemal, asayişi bozduğu gerekcesiyle 6 ay hapis cezasına carptırıldıysa da sonradan beraat etti Girit Adası ’na ikamete zorunlu kılındı Kendi isteğiyle ikameti Midilli Adası ’na cevrildi 25 yıl sonra Midilli mutasarrıfı olarak gorevlendirildi
Vaveyla, Murabba, Vatan Mersiyesigibi şiirlerini burada yazdı Magosa ’da yazmaya başladığı Celaleddin Harzemşah adlı eserini tamamladı Namık Kemal 1884 ’te Rodos mutasarrıfı oldu İngiliz ve Yunanların şikayeti uzerine 1887 ’de Rodos ’taki gorevi sona erdi Sakız Adası mutasarrıfı olduSakız Adası ’nın kuru havası nedeniyle hasta olan Namık Kemal, 2 Aralık 1888 gunu vefat etti Arkadaşı Ebuziyya Tevfik, şairin Bolayır ’da gomulme vasiyetini II Abdulhamit ’e iletince Bolayır ’da Şehzade Gazi Suleyman Paşa ’nın turbesinin yanına gomuldu