Nasıl Aşçı Olunur

Nasıl aiçı olurum
Aşçılık mesleğinin özellikleri
aşçı elde etmek için ne yapmalı
aşçı almak için hangi okulları okumak gerekir

Sizde yemek yapmayı seviyor ve yemek yemek yaparken eğleniyorsanız ayrı iş fikirleri aramakla süre harcamayın çünkü aşçılık sizin için ideal bir meslek olabilir

İyi bir aşçı olduğunuzu çevrenizdekiler biliyor ve sizi destekliyor olabilirler ancak bunu bir sertifika ile onaylama etmeniz veya üniversitelerin aşçılık bölümlerini bitirmeniz epeyce yararlı olacaktır zira kurumsal şriket ve restoranlara aşçılık için başvurduğunuzda sizden bir özgeçmiş istenecektir Sertifikalı ya da diplomalı olanlar, bunlar tamamen birincil üçgenin taban olmayan kenarı elemelerinden geçme olasılıklarını arttırmış olurlar Bilhassa de tecrübesiz ve piyasada tanınmayan bir aşçı iseniz aşçılık sertifikası alabilmek için bir kursa başvurmanız kariyeriniz için oldukça zorunlu

Aşçılık sertifikasına veya diplomasına sahip iseniz ve bu işi seviyorsanız, devlet kurumları, özel okullar, kendi mutfağına sahip kurumsal şirketler, catering firmaları, restorantlar, oteller ve pansiyonlar ve daha öyle çok kuruma iş talebinde bulunabilirsiniz

TANIM

Jurnal olarak hazırlanması gereken yiyecekleri, belli bir plan içinde veri ve becerisini kullanarak, temizleme kurallarına uygun olarak servise hazır ışık halkası getiren kişidir

GÖREVLER

Yemeklerin hazırlanışı sırasında gerekli malzemenin bitmiş ve taze olup olmadığını teftiş eder,
Yapılacak yemek yemek için zorunlu malzemenin nasıl hazırlanacağını aşçı yardımcısına tasvir eder,
Malzemeyi tarife uygun bir şekilde tencereye veya karavanaya koyar,
Yemeği cinsine tarafından (zeytinyağlı, etli vb) pişirmek üzere havagazı fırınına veya elektrikli ocağa yerleştirir,
Yemek pişince hava frikoya bırakır, bekletir, (sıcak servis yapılması gereken yemekleri sıcak sulu kazana koyar)
Mutfaktaki alakart listesinde olan yemekleri hazırlar ve gerekirse süsler,
Gerektiğinde kanımca yemeği tabağa yerleştirerek servise hazırlar,
Mutfağın, kullanılan araç ve gereçlerin bakım ve temizliğini yapar veya
yaptırır
NOT: Büyük mutfaklarda çalışan aşçılar bir alanda uzmanlaşmışlardır

KULLANILAN MAKINE VE MALZEMELER

Her türlü mutfak vasıta ve gereci (bıçak, tencere, karavana, mikser vb),
Havagazı fırını, elektrikli fırın, ızgara, fritöz,
Hamur yoğurma makinesi, sebze doğrama makinesi, ekmek kesme makinesi, salam ve kıyma makinesi, buğulu istim (sebze, et pişirirken), dondurma makinesi gibi aletler kullanır

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Aşçı elde etmek isteyenlerin;
Yiyecekle ilgili konulara alaka duyan,
Bedence dinç ve dinç,
Tat ve koku alma duyumları gelişmiş,
Pak, dikkatli, sorumlu,
Bir işi planlama ve tatbik yeteneğine sahip,
Eli tez, süratli hareket edebilen kimseler olmaları gerekir
Marifetli olanlar mesleklerinde başarılı olup, ilerleme olanağı bulabilirler Mutfağı yönetebilecek disiplin anlayışına sahip olmalıdırlar

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Aşçılar mutfaklarda ödev yaparlar Alıştırma ortamı sıcak ve nemlidir Iş başında aşçılık mesleğinin gerektirdiği özel kıyafeti giyerler Aşçılar birinci derecede araç gereç ve aletlerle ilgilidirler ara sıra işverenle, aşçıbaşı veya aşçı yamakları ile irtibat kurarlar Çalışırken itinalı davranmazlarsa yanma tehlikesiyle karşılaşabilirler Meslek çoğunlukla gündüz yapılır lakin günlük yemek yemek listesinin hazırlanması ve gerekli planlamanın yapılması gece çalışmayı gerektirebilir Turizm bölgelerinde çalışanlar için mevsimlik çalışma söz konusu olabilir

ÇALIŞMA ALANLARI VE IŞ BULGU OLANAKLARI

Günümüzde aşçılar çok değişik kuruluş ve kurum mutfaklarında devir yapabilmektedirler Bunlar;
I Mektep Mutfağı,
II Hastane Mutfakları,
III Fabrika Mutfağı,
IV Ordu Mutfağı,
V Dükkan Mutfağı,
VI Yemek Yemek Fabrikaları Mutfağı,
VII Otel Mutfağı,
VIII Lokanta mutfağı,
IX Gemi Mutfağı,
X Uçak Mutfağı,
XI Tren Mutfağı,
XII Otobüs Mutfağıdır
Kişinin data, becerileri ve yeterliğine yan olarak bu meslekte işsizlik probleminin yaşanma ihtimali düşüktür
Dağıtılmış yollarla iş bulgu imkanlarına sahiptirler Kendi çabalarıyla kurum ve kuruluşlara ulaşarak, gazete, dergi vb yayınlar yoluyla, meslektaşları yardımıyla, mesleki eğitim öğretim kurumları yoluyla ve Türkiye Iş Kurumu yardımıyla iş bulma imkanlarına sahiptirler

MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER

Mesleğin eğitimi yeterli müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim merkezlerinde “Yiyecek Içecek Hizmetleri alanı “Aşçılık dalında verilmektedir Hem, iş liselerinin “Erzak Hizmetleri alanı “Mutfak dalında da bu mesleğin eğitimi verilmektedir
Bunun yanısıra;
Turizm Bakanlığına bağlı turizm eğitim merkezlerinde,
Türkiye Iş Kurumunun İşgücü Yetiştirme Kurslarında,
Ahali Eğitim Merkezlerinde,
Özel Turizm Meslek Kurslarında da mesleğin eğitimi verilmektedir
Turizm Bakanlığına alt Turizm Eğitim Merkezleri, Selçukİzmir, Balçovaİzmir, Kastamonu, Kütahya ’da bulunmaktadır

MESLEK EĞİTİMİNE GIRIŞ KOŞULLARI

Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
minimum ilköğretim okulu mezunu elde etmek,
14 yaşını doldurmuş edinmek,
Bünyesi ve afiyet gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
Eğitim görmek istediği meslekte bir dükkan sahibi ile çıraklık sözleşmesi imza atmak gereklidir

Meslek liselerinde mesleğin eğitimini görmek için ilköğretim okulu mezunu olmak ve meslek liselerine antre şartlarını taşımak gerekmektedir
Turizm Bakanlığına alt Turizm Eğitim Merkezlerinde eğitime 1622 yaşları aralarında minimum ilköğretim okulu mezunu olanlar, yazılı imtahan ve mülakatla kabul edilirler Eğitim ücretsizdir
Özel turizm iş kurslarında eğitime 1625 yaş arasındaki asgari ilkokulmezunu olanlar alınır Eğitim ücretlidir Büyük illerde ve turizmciliğin gelişmiş olduğu yörelerde çok sayıda özel kurs bulmak mümkündür
Türkiye Meslek Kurumunun İşgücü Yetiştirme Kurslarına en düşük ilkokul mezunu olanlar alınır Eğitim ücretsizdir Turizm elemanına gereklilik olduğu saptama edilen illerde kurs açılmaktadır

EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
“Aşçı mesleğinin eğitim süresi mesleki eğitim merkezlerinde ilköğretimden sonradan 2 yıl, lise ve daha üstteki düzeyde genel eğitimden sonra ise 1 yıldır Meslek liselerinde ise eğitim süresi 4 yıldır
Özel turizm meslek kurslarında eğitim süresi 56 ay arasında değişmektedir
Turizm Bakanlığına bağlı turizm eğitim merkezlerinde eğitim süresi 7 aydır
Türkiye Meslek Kurumunun İşgücü Yetiştirme Kurslarında eğitim süresi minimum 5 aydır
Aşçılık eğitiminde;
Adap kuralları ve genel kültür,
Turizmin tanımı ve çeşitleri,
Turizm eğitimi öğretimi,
Konaklama endüstrisi,
Otel işletmelerinin sınıflandırılması,
Yeme, içme ve konaklama yerlerinin çeşitleri,
Türkiye Turizm Coğrafyası,
Mesleki İngilizce,
Temizleme (Bireysel temizlik, çalıştığı ortamın temizliği, kullanılan malzemelerin temizliği),
Kullanılan vasıta, gereçler, kullanıldığı yerler,
Esas gıda maddeleri, satın almanın önemi, dikkat edilmesi gereken hususlar,
Et, balık, sebze, tavuk sularının elde edilişi,
Çorbalar, soslar, deniz mahsulleri,
Etler, çeşitleri ve et yemekleri,
Pilav, makarnalar, börekler,
Zeytinyağlılar, soğuk sıcak mezeler, kanapeler,
Salatalar, garnitürler,
Beynelmilel alakart yemekler,
Kümes hayvanları ve bunlardan yapılan yemekler,
Av etleri,
Sebze yemekleri,
Tatlılar, pastalar, kekler yapmasını,
Mutfakta olabilecek kazalar ve bunları önleme çareleri,
Besin bilgisi (proteinler, karbonhidratlar, yağlar, vitaminler vb)
Servis bilgisi öğrenilir

MESLEKTE İLERLEME

Aşçılar çalıştıkları işyerinde özellikle turistik mutfaklarda, soğukçu, sıcakçı, pastacı, ızgaracı gibi alanlarda uzmanlaşabilir
Iş deneyimine alt olarak birey çalıştığı yerde Aşçıbaşı olarak atama alabilir
Çıraklık eğitimini tamamlayanlar “Kalfalık sınavına alınırlar ve başarılı olanlar kalfa olarak el yatkınlığı eğitimine katılabilirler Uygunluk eğitimi 176 saat olup; Ekonomi, İşletme Bilgisi, Emekçi Sağlığı ve Iş Güvenliği, Meslek ve İnsan İlişkileri, Muhasebe, Sigorta ve Aidat Mevzuatı, Alıştırma Hukuku ve İleri Meslek Bilgisi derslerinden oluşmaktadır 2 sene sonunda fayda sınavlarına katılabilirler
Beceriklilik için öngörülen teorik eğitime devam etmeyenler ise bir işyerinde 5 sene çalıştıktan daha sonra (çalıştıklarını SGK primleri ile belgelemek şartıyla) fayda sınavına katılabilirler Ustalık belgesi alanlar mesleki eğitim merkezlerinde 40 saatlik meslek pedagojisi kurs programını tamamlayıp sınavda başarılı olduktan sonradan Sanatçı Öğreticilikbelgesi alabilirler
El Yatkınlığı belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar egemen işyeri açabilirler Hem, işyerinde çırak çalıştırması için de Sanatkâr Eğiticibelgesine sahip çalışanın olması zorunludur
İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açıköğretim lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler

BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Turizm Bakanlığına alt turizm eğitim merkezlerinde, öğrencilere öğle yemekleri ücretsiz verilir Keza bedava olarak yatılı kalma imkanı vardır Yatılı öğrencilerin sabahtan, öğle ve akşam yemekleri de ücretsizdir Uygulamalı eğitim süresince çok olmamakla birlikte ücret alırlar, ancak, işletme için ücret ödeme zorunluluğu yoktur
Özel turizm meslek kurslarında öğrenci kendisi ücret ödemek zorundadır
Türkiye Meslek Kurumunun İşgücü Yetiştirme Kurslarında eğitim ücretsizdir, hem, kursiyerlere kurs süresi baştan başa zorunlu giderlerini karşılamaları için her sene her tarafta belirlenen miktarda jurnal fiziksel yardım sağlanır Bu kurslardaki staj boyunca işletme bir vergi ödeme zorunluluğunda değildir, ödenti ödeyecekse bunu kendisi belirler
Mesleki eğitim merkezleri ve iş lisesi öğrencileri hüner eğitimi süresince asgari ücretin %30'undan az olmamak üzere ücret alırlar Rahatsızlık, iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigorta edilir Primler devlet tarafından ödenir Eğitim boyunca tedavi ve muayene masrafları Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından karşılanır Keza işletmenin öteki sosyal yardımlarından yararlanır (yemek, servis vb)
Gelir, işletmenin büyüklüğüne, kişinin tecrübe ve niteliğine göre farklılıklar göstermektedir En Düşük ücret ile asgari ücretin 3 katına değin aylık ödenti alınabilmektedir Bu ücretler yükselebilmektedir Aşçıbaşılıkta ise ücretler fazla yüksek miktarlarda olabilmektedir Yabancı dil bilen ve fazla tecrübeli aşçılar çok yüksek rakamlarla büyük otellerde ve turizm bölgelerindeki tesislerde çalışabilmektedir

DAHA AYRINTILI BILGI İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

İlgili Eğitim Kurumları,
Iş elemanları
Türkiye Meslek Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Iş Data Merkezi,
Bünyesinde Meslek Data Merkezi Bulunan Türkiye Meslek Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri *