Nazım Şekilleri Nelerdir

Nazım Şekilleri,
Nazım Şekilleri ve turleri,
Nazım Şekillerinin ozellikleri

Nazım Şekilleri Nelerdir?

Divan Edebiyatı Nazım Şekilleri

Nazım Birimi Beyit Olan Nazım Şekilleri
Gazel : Beyit sayısı 5 ile 15 arasında değişir Kafiye duzeni aa – xa – xa – xa dır Gazelin ilk beytine MATLA son beytine MAKTA en guzel beytine BEYTUL GAZEL denir Konu butunluğu yoktur Her beyitte ayrı bir konu vardır Konu olarak aşk, şarap ve guzellik işlenir FUZULİ – BAKİ – NEDİM – TAŞLICALI YAHYA Kaside : 33 ile 99 beyit arasında değişir Kafiye duzeni aa – xa – xa – xa dır Kasideler genelde ovgu şiirleridir Dini konular ve ovgu işlenir TEVHİD : Allah ın birliği ile ilgili şiirler MUNACAAT : Allah a yalvarı yakarış şiirleridir NAAT : Hz Muhammed in buyukluğu ile ilgili şiirlerdir MEDHİYE : Devrin ileri gelenleri ovulur NEFİ Mesnevi : Konu olarak klasik halk hikayeleri ve destani konuların işlendiği her beyiti kendi arasında uyaklı nazım birimidir aa – bb – cc – dd dir Beyit sayıları 25000 e bile ulaşabilir Konusu genelde aşktır FUZULİ – ŞEYHİ – NABİ – ŞEYH GALİP ( Leyla ile Mecnun – Husrev ile Şirin ) Mustezat : Mustezat artık mısra anlamına gelir Gazel gibidir Aynı bile denilebilir Kafiye duzeni ax – bx – cx – dx dir Kıta : Genellikle iki beyitten oluşan şiirlerdir Beyit sayısı bazen daha fazla olabilir Kafiye duzeni genelde olduğu gibi aa – xa – xa – xa dır Kıta larda nukte, yergi ve fikir konuları işlenir
Nazım Birimi Dortluk Olan Nazım Şekilleri
Rubia : Dort mısradan oluşan ve kendine ozgu kuralları olan Rubia nın kafiye duzeni aaxa duzenindedir Bu turde az sozle cok soz soylemek sanattır Omer Hayam Tuyuğ : Divan Edebiyatı na Turklerin kazandırdığı 4 mısradan oluşan bir nazım bicimidir Kafiye duzeni aaxa dır Halk Edebiyatı mani nin Divan Edebiyatı karşılığıdır KADI BUHRANEDDİN – NESİMİ – ALİ ŞİR Murabba : Felsefe ve aşk konularını inceleyen bir nazım bicimidir Kafiye duzeni aaaa – bbba – ccca dır Şarkı : Şarkılar bestelenmek icin yapıldığından fazla uzun değildir Divan Edebiyatı na Turklerin kazandırdığı nazım şekillerindendir Değişmez konusu aşktır NEDİM – YAHYA KEMAL Musammat : Terkibi Bent : ZİYA PAŞA – BAĞDATLI RUHİ – BAKİ Tercii Bent : ZİYA PAŞA


Halk Edebiyatı Nazım Şekilleri


Anonim Halk Edebiyatı

Mani : 7 li hece olcusu ile soylenen, tek dortlukten oluşan şiirlerdir aaxa Ninni : 7 li 8 veya 9 lu hece olcusu aaaa Ağıt : Bir kişinin olumunden duyulan acı abab – cccb – dddb – eeeb Turku : Turkuler 8 veya 11 li hece olcusu Aşk, tabiat, sevgi ve guzellik konuları işlenir

Aşık Edebiyatı Nazım Şekilleri
Koşma : Dortluk sayısı 3 veya 5 tir 11 li hece olcusu kullanılır abab – cccb – dddb Konu olarak aşk, tabiat, sevgi ve guzellik işlenir GUZELLEME – KOCAKLAMA – TAŞLAMA – AĞIT Semai : 8 li hece olcusu kullanılır 3 veya 56 dortlukten oluşur Guzellik, aşk, tabiat konuları işlenir Varsağı : 8 li hece olcusu ile soylenir Semai ile benzerlik gosterir Varsağı nın Semai den farkı Varsağı da erkekce yiğitce bir soyleyiş vardır Bre – hey gibi unlemler kullanılır Destan : Dortluk sayısı sınırlı değildir Hece olcusu 11 li kalıbıdır Son dortlukte şairin mahrası bulunur Konu olarak savaş, kahramanlık, kavga, isyan, yangın gibi konular, ayrıca dalkavukluk, parasızlık ve gulunc olaylar işlenir

Tekke ve Tasavvuf Edebiyatı Nazım Şekilleri

İlahi : Konusu din ve ceşitli insanlardır Allah a yalvarma ve onu ovme vardır 7 li 8 li 11 li hece olculeri ile yazılır İlahiler 3 ile 7 dortlukten meydana gelir YUNUS EMRE Nefes : Bektaşi tarikatına ait tekke şairlerinin kendi tarikatlarının duşuncelerini yaymak icin soyledikleri şiirlerdir Deme : Alevi ve Kızılbaş şairlerin kendi duşuncelerini dile getirdikleri bestelenen bir nazım bicimidir 8 li hece olcusu kullanılır 3 veya 5 dortlukten oluşur Devriye : Vesin, şekil ve kafiye bakımından ilahiye benzer Devriye de insanın Allah tan gelip yine Allah a gideceği konusu işlenir Nutuk : Şekil yonuyle kocma ya benzer Tarikata yeni girenlere murşitlerin bilgi vermek icin soyledikleri şiirlerdir Sathiye : Nefesin bir turudur Tanrı ile konuşur ve şakalaşırcasına yazılan şiirlerdir

Batı Edebiyatı dan Alınan Nazım Şekilleri
Sone : Edebiyatımıza Serveti Finun devrinde Fransızlar dan girdi Toplam olarak 14 mısradır Kafiye duzeni abab – abba – ccd – ede dir Terza – Rima : Bir başka batı edebiyatı nazım bicimidir Kafiye duzeni aba – bcb – cdc – d şeklindedir