Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Nöropsikiyatri Hastanesi ’nden Bilirkişi Psikolog Eda Yavaş, uzun bir tatil döneminin peşinde okula her tarafta başlayan çocukların okul sendromunu en kolay şekilde aşması için ailelere önerilerde bulundu*
*
Çocuklar ne hissediyor?
Üç aylık tatilin ardındaki çocuğu hem hissi, keza zihinsel, ayrıca de psikolojik olarak okula planlamak gerekir Bu dönemde ailelere de birtakım görevler düşmektedir Başta aileler, onların neler hissettiğini, korkuları kaygıları olup olmadığını anlamaları için çocuklarıyla konuşmalı, onları dinlemeli, okul ile ilgili konular konuşulurkenki davranışlarını gözlemlemeli, onlarla dinç irtibat kurabilmedirler
*
Kullanacağı vasıta gereci kendisi seçmeli
Bu dönem yumuşak bir geçiş için fazla önemli Öğretmenleri ile tanışılmalı, ders kitaplarını, vasıta ve gereçlerini birlikte almalı, yeni döneme, yeni deneyimlere hissi olarak hazırlanması sağlanmalıdır bununla beraber kullanacağı araç ve gereçleri de kendisinin seçmesi okula motive olması konusunda etkili bir faktör olacaktır
*
Isteksiz çocuk aşağılanmamalı
Çocukların üstüne okul ve eğitimle ilgili fazladan sorumluluklar yüklenmemeli, okulun kendi gelişimi ve sosyal hayatı için zorunlu olduğu sade bir biçimde anlatılmalıdır Bunun yanına okula gitmeye gönülsüz olan çocuklarda ailelerin sabırlı olması, çocuklarına bu durumun bayağı olduğu fakat gitmedikleri süre okulda kaçıracağı şeyler olacağı ve niçin gitmesi gerektiği yumuşak bir dille, çocuk aşağılanmadan, yargılanmadan anlatılmalıdır Dönem içinde zaman zaman zorluklarla karşılaşabileceği, böyle zamanlarda aile fertlerinin ona takviye olacağı, çocuğa karşı sevginin ders başarısına tarafından değişmeyeceği mesajı verilmelidir Okula armoni ile ilgili daha büyük zorluklar çeken çocuklar için, sabırlı ve istikrarlı olunmalı, gerektiği durumlarda uzmanlardan takviye alarak, okul korkusunu yenmesi sağlanmalıdır
*
Uyku düzeni sağlanmalı
Tatilde bol bol dinlenmeye ve Oyun oynamaya süre ayıran çocukların, okulların açılmasıyla birlikte alışkanlıklarını başkalaşmak durumunda olmaları epeyce zordur Yaz tatilinde geç vakitlere dek uyuyan, akşamları geç yatan çocukların, okullar açılmadan birkaç gün öncesinde kendilerini okul saatlerine ayarlamaları, gerekiyorsa birazcık daha erken yatarak kendilerini alıştırmaları önerilmektedir
*
Oyun defalarca olmalı
Oyun çağındaki bir çocuğun yaşına uygun oyun oynaması, çocuğun maddesel, psikolojik ve psikososyal gelişimi için manâlı bir unsurdur Bu sebeple okula başlayan çocuğun da oyun çağında olduğu göz önünde bulundurulmalı ve okula hazırlık ve devir yapma saatlerinin dışarıda oyun oynaması desteklenmelidir Hatta oyun oynamaya özendirme edilmelidir Yaşları minik olan çocukların oyun saatine ayırdıkları zaman elbette yaşları daha büyük olan çocukların ayırdığı vakte kadar daha fazla olacağı da unutulmamalıdır*
*
Sorumluluklarını dikkatsizlik etmemeli
Daha büyük sınıflarda olan çocukların, konsantrasyon sürelerinin daha fazla olabileceği, derslerinin daha zorlaştığı ve daha çok tekrara ihtiyaç duyulması sebebiyle oyuna ayrılan saatin azaltılması gerekmektedir Ders alıştırma saatlerinin arasına oyun saatlerinin eklenmesi, fakat belirlenen sürelerin aşılmaması da önemli bir konudur Çocuğun oyun saatlerinin belirlenen saatlerin dışına çıkarak sorumluluklarını ihmal etmemesine uyarı edilmeli, yükümlülük bilincinin bu şekilde kazandırılması sağlanmalıdır
*
Mesuliyet duygusu ödevlerle aşılanır
Ödev yapmak bir zorunluluk olmasından ötürü öğrenciler göre sevilmeyen, yapılması baskı bir faaliyet haline gelmiştir Çocukların öğrendiklerinin pekiştirilmesi, mesuliyet bilincinin kazanılması, data birikimleri ve problem çözme becerilerine katkısı olan ödevlerin yapılması ile ilgili isteksizlik de çocuğun ailesiyle çatışmasına, öğretmenöğrenci ilişkisinin bozulmasına değin gidebilmektedir*
*
Ödevin gerekliliği anlatılmalı
Çocuğun minik yaşlardan edinmesi gereken sorumluluk bilincinin yerleşmesinde büyük rol oynayan ödevlerin çocuk tarafından daha istekli bir şekilde yapılması için en başta, ödevlerin neden gerekli olduğu ve kendisine neler kazandıracağı onun anlayacağı bir şekilde anlatılmalı, ardından çocuğun egzersiz ortamının ders çalışmaya kullanışlı olmasına( fazla soğuk aşırı sıcak curcunalı), uyarı dağıtımcı unsurların olmamasına, çocukların yaşına, eğitimine, olgunluğuna uygun ödevler verilmesine dikkat edilmelidir Ders alıştırma arasında kısa molalar verilmesine, tahsis saatlerinin belirlenmiş olması dek çocuğun oyun oynama ve dinlenme saatlerinin de evvelden belirlenmesine ve bu saatlere uyulması konusunda anlaşma yapılmasına ve ders yapmanın kendisine kazandıracakları ile ilgili motive edilmesine özen gösterilmelidir
*
Sınavların yayılması kaygıyı azaltabilir
Eğitim sistemine yapılan son değişiklikle çocukları sene içerisinde 12 imtihan bekliyor olacak Bir yıl içinde 12 sınava girecek olan öğrenciler için yeni bir sınav sisteminin gelmesi sebebiyle kaygı düzeylerinde çoğalma olabileceği gibi sınavın yıl içine yayılmış olması da performans kaygısının azalması için etkin olacaktır Sınav kaygısı açısından değerlendirildiğinde öğrencileri rahatlatacak bir sistem olarak görülmektedir
*
Rehber öğretmenle plan yapılmalı
Öğrenciyi bir sene baştan başa ilk dönem 6 imtihan, ikinci dönem 6 imtihan elde etmek üzere 12 imtihan gençleri bekliyor olacak Sistemin yeni olmasından kaynaklanan kaygının azaltılması için öğrencilerin sistemi doğru kaynaklardan öğrenerek, kafalarında değişkenlik kalmaması sağlanmalıdır ve öğrenci fazla vakit kaybetmeden yeni çalışma sistemlerini belirlemelidir Bütün seneye yayılacak olan puan sistemiyle öğrenciler gerektiğinde rehber öğretmenleriyle birlikte planlarını yapmalı, birincil günden itibaren ahenkli çalışma sistemini oturtmalıdır
*
*
*
*
Çocuklar ne hissediyor?
Üç aylık tatilin ardındaki çocuğu hem hissi, keza zihinsel, ayrıca de psikolojik olarak okula planlamak gerekir Bu dönemde ailelere de birtakım görevler düşmektedir Başta aileler, onların neler hissettiğini, korkuları kaygıları olup olmadığını anlamaları için çocuklarıyla konuşmalı, onları dinlemeli, okul ile ilgili konular konuşulurkenki davranışlarını gözlemlemeli, onlarla dinç irtibat kurabilmedirler
*
Kullanacağı vasıta gereci kendisi seçmeli
Bu dönem yumuşak bir geçiş için fazla önemli Öğretmenleri ile tanışılmalı, ders kitaplarını, vasıta ve gereçlerini birlikte almalı, yeni döneme, yeni deneyimlere hissi olarak hazırlanması sağlanmalıdır bununla beraber kullanacağı araç ve gereçleri de kendisinin seçmesi okula motive olması konusunda etkili bir faktör olacaktır
*
Isteksiz çocuk aşağılanmamalı
Çocukların üstüne okul ve eğitimle ilgili fazladan sorumluluklar yüklenmemeli, okulun kendi gelişimi ve sosyal hayatı için zorunlu olduğu sade bir biçimde anlatılmalıdır Bunun yanına okula gitmeye gönülsüz olan çocuklarda ailelerin sabırlı olması, çocuklarına bu durumun bayağı olduğu fakat gitmedikleri süre okulda kaçıracağı şeyler olacağı ve niçin gitmesi gerektiği yumuşak bir dille, çocuk aşağılanmadan, yargılanmadan anlatılmalıdır Dönem içinde zaman zaman zorluklarla karşılaşabileceği, böyle zamanlarda aile fertlerinin ona takviye olacağı, çocuğa karşı sevginin ders başarısına tarafından değişmeyeceği mesajı verilmelidir Okula armoni ile ilgili daha büyük zorluklar çeken çocuklar için, sabırlı ve istikrarlı olunmalı, gerektiği durumlarda uzmanlardan takviye alarak, okul korkusunu yenmesi sağlanmalıdır
*
Uyku düzeni sağlanmalı
Tatilde bol bol dinlenmeye ve Oyun oynamaya süre ayıran çocukların, okulların açılmasıyla birlikte alışkanlıklarını başkalaşmak durumunda olmaları epeyce zordur Yaz tatilinde geç vakitlere dek uyuyan, akşamları geç yatan çocukların, okullar açılmadan birkaç gün öncesinde kendilerini okul saatlerine ayarlamaları, gerekiyorsa birazcık daha erken yatarak kendilerini alıştırmaları önerilmektedir
*
Oyun defalarca olmalı
Oyun çağındaki bir çocuğun yaşına uygun oyun oynaması, çocuğun maddesel, psikolojik ve psikososyal gelişimi için manâlı bir unsurdur Bu sebeple okula başlayan çocuğun da oyun çağında olduğu göz önünde bulundurulmalı ve okula hazırlık ve devir yapma saatlerinin dışarıda oyun oynaması desteklenmelidir Hatta oyun oynamaya özendirme edilmelidir Yaşları minik olan çocukların oyun saatine ayırdıkları zaman elbette yaşları daha büyük olan çocukların ayırdığı vakte kadar daha fazla olacağı da unutulmamalıdır*
*
Sorumluluklarını dikkatsizlik etmemeli
Daha büyük sınıflarda olan çocukların, konsantrasyon sürelerinin daha fazla olabileceği, derslerinin daha zorlaştığı ve daha çok tekrara ihtiyaç duyulması sebebiyle oyuna ayrılan saatin azaltılması gerekmektedir Ders alıştırma saatlerinin arasına oyun saatlerinin eklenmesi, fakat belirlenen sürelerin aşılmaması da önemli bir konudur Çocuğun oyun saatlerinin belirlenen saatlerin dışına çıkarak sorumluluklarını ihmal etmemesine uyarı edilmeli, yükümlülük bilincinin bu şekilde kazandırılması sağlanmalıdır
*
Mesuliyet duygusu ödevlerle aşılanır
Ödev yapmak bir zorunluluk olmasından ötürü öğrenciler göre sevilmeyen, yapılması baskı bir faaliyet haline gelmiştir Çocukların öğrendiklerinin pekiştirilmesi, mesuliyet bilincinin kazanılması, data birikimleri ve problem çözme becerilerine katkısı olan ödevlerin yapılması ile ilgili isteksizlik de çocuğun ailesiyle çatışmasına, öğretmenöğrenci ilişkisinin bozulmasına değin gidebilmektedir*
*
Ödevin gerekliliği anlatılmalı
Çocuğun minik yaşlardan edinmesi gereken sorumluluk bilincinin yerleşmesinde büyük rol oynayan ödevlerin çocuk tarafından daha istekli bir şekilde yapılması için en başta, ödevlerin neden gerekli olduğu ve kendisine neler kazandıracağı onun anlayacağı bir şekilde anlatılmalı, ardından çocuğun egzersiz ortamının ders çalışmaya kullanışlı olmasına( fazla soğuk aşırı sıcak curcunalı), uyarı dağıtımcı unsurların olmamasına, çocukların yaşına, eğitimine, olgunluğuna uygun ödevler verilmesine dikkat edilmelidir Ders alıştırma arasında kısa molalar verilmesine, tahsis saatlerinin belirlenmiş olması dek çocuğun oyun oynama ve dinlenme saatlerinin de evvelden belirlenmesine ve bu saatlere uyulması konusunda anlaşma yapılmasına ve ders yapmanın kendisine kazandıracakları ile ilgili motive edilmesine özen gösterilmelidir
*
Sınavların yayılması kaygıyı azaltabilir
Eğitim sistemine yapılan son değişiklikle çocukları sene içerisinde 12 imtihan bekliyor olacak Bir yıl içinde 12 sınava girecek olan öğrenciler için yeni bir sınav sisteminin gelmesi sebebiyle kaygı düzeylerinde çoğalma olabileceği gibi sınavın yıl içine yayılmış olması da performans kaygısının azalması için etkin olacaktır Sınav kaygısı açısından değerlendirildiğinde öğrencileri rahatlatacak bir sistem olarak görülmektedir
*
Rehber öğretmenle plan yapılmalı
Öğrenciyi bir sene baştan başa ilk dönem 6 imtihan, ikinci dönem 6 imtihan elde etmek üzere 12 imtihan gençleri bekliyor olacak Sistemin yeni olmasından kaynaklanan kaygının azaltılması için öğrencilerin sistemi doğru kaynaklardan öğrenerek, kafalarında değişkenlik kalmaması sağlanmalıdır ve öğrenci fazla vakit kaybetmeden yeni çalışma sistemlerini belirlemelidir Bütün seneye yayılacak olan puan sistemiyle öğrenciler gerektiğinde rehber öğretmenleriyle birlikte planlarını yapmalı, birincil günden itibaren ahenkli çalışma sistemini oturtmalıdır
*
*
*