Omurga eğriliği (skolyoz), omurgada en sık rastlanan şekil bozukluğudur Sıklıkla rastlanan omurga hastalıklarından diğer birkacı da kamburluk (kifoz) ve duruş bozukluğudur (lordoz) Fakat omurga eğriliğine kıyasla cok daha az rastlanılırlar Bir insana omurga eğriliği tanısının koyulması icin omurgasında aşağıda yer alan bozukluklardan ikisinin de yer alması gereklidir
• Yana doğru eğrilik Omurganın yana doğru eğilmesi, bel kemiğinin yon değiştirmesidir Bu durumda, hasta one doğru eğilip ayak parmaklarına dokunmaya calıştığında omurgasının S şeklini alarak kaymış olduğu gorulur Fakat omurgada gercekleşen her ufak kayma da anormal bir durum olarak değerlendirilmemelidir
• Omurga ekseninde donme Omurganın kendi ekseni etrafında donmesine (rotasyon) bağlı şekil bozukluğu genellikle teşhisi zor bir durumdur Fakat gercek bir omurga eğriliği rahatsızlığında her zaman gorulen bir durumdur Omurga eğriliğinin bu durumu, omurlarda donmeye bağlı şekil bozukluğuna neden olur 10 dereceden az sapmalara normal olarak değerlendirilebilir
Omurga eğriliğinin nedenleri nelerdir?
Bu soruyu cevaplandırmak icin omurga eğriliğinin ceşitlerini ve derecelerini anlamak gereklidir Omurga eğriliğinin en bilinen ceşidi (hastaların neredeyse %80’i bu gruba dahildir) sebepsiz omurga eğriliğidir (idiopatik skolyoz) Ayrıca, sebepsiz omurga eğriliği kendi icinde de yaş gruplarına gore ayrılır Aşağıda sebepsiz omurga eğriliğinin sınıflandırıldığı dort ana yaş grubu yer almaktadır
• Bebek (0 – 3 yaş arası)
• Cocuk (3 yaşından ergenliğe kadar)
• Ergen (Ergenlik cağındaki cocuklar)
• Yetişkin (20 yaş ve ustu)
Sebepsiz omurga eğriliği ergenlerde sıklıkla gorulur
Omurga eğriliğinin diğer nedenleri nelerdir?
Irsi omurga eğriliği, omurların sıradışı gelişimine bağlı bir rahatsızlıktır Omurgada yer alan kemikler normal gelişmelerini gercekleştiremediklerinde, omurga eğriliğine bağlı şekil bozukluğu kacınılmaz olacaktır Ayrıca, bircok kalıtımsal faktor de omurga eğriliğine yol acabilir Marfan Sendromu, Ehlers – Danlos Sendromu, cucelik vb gibi hastalıklar buna ornek olarak gosterilebilir Bu hastalıklar yapısal omurga eğriliğine bir ornektir Bu da omurgada sıra dışı bir eğriliğe yol acan ve omurlarla ilgili bir sorun olduğu anlamına gelmektedir
Ayrıca yapısal olmayan (fonksiyonel) omurga eğriliği de bir skolyoz ceşididir Bu durum, vucudun başka bir bolgesindeki rahatsızlığın omurgayı etkileyerek eğriliğe yol acması sonucu oluşur Orneğin bacaklardaki boy farkı omurganın kaymasına neden olabilir Kas ağrıları ve iltihap da bu duruma neden olabilir Hastaya fonksiyonel omurga eğriliği tanısı koyulduğunda amac omurgadaki eğriliği duzeltmek değil, omurgada eğriliğe yol acan asıl sıkıntıyı duzeltmek olacaktır
Omurga eğriliği nasıl tedavi edilir?
• Gozlem Omurga eğriliği cok ciddi seviyelerde olmadığında (ciddi seviyenin sınırı tıbbi bir tartışma konusudur fakat genellikle hastanın kemik gelişimi, yaşı ve belirtilere bağlı olarak 20 – 30 dereceye kadar olan sapmalar ufak, minimal olarak değerlendirilmektedir) hasta bir sure gozlenmelidir
• Destekleme Destekler, omurgadaki eğriliğin kotuye gitmesini engellemede oldukca faydalıdır fakat mevcut bozukluğu duzeltmede pek etkili oldukları soylenemez Omurga destekleyicisi buyume cağındaki cocuklar ya da hastalığı giderek kotuleşen insanlar icin oldukca kullanışlı ve faydalıdır
• Cerrahi operasyon Ciddi omurga eğriliği vakalarında en etkili yontem coğunlukla cerrahi mudahaledir Eğrilen omurlar, cerrah tarafından eğriliğin bulunduğu bolge ve eğriliğin ciddiyetine bağlı olarak, uygun bir anatomik pozisyona getirilecektir
Omurga eğriliğini tedavi etmenin başka yolları var mıdır?Mevcut araştırmalar kayropraktik manipulasyon, fizik tedavi, elektriksel uyarı vb gibi bircok tedavi yonteminin verimliliğini değerlendirmektedir Fakat bu araştırmaların hicbiri şu ana dek omurga eğriliğini duzeltmede yukarıdaki tedavi yontemlerinden olumlu bir sonuc alamamıştır Bazı hastalarsa bu tedavi yontemleri sayesinde kendilerini daha rahat hissettiklerini belirtmektedir
Bazı ebeveynler omurga eğrilini duzeltmede kullanılan egzersizleri cocuklarına yaptırmaktan pek hoşnut olmamaktadırlar Burada onemli olan, cocukların egzersizleri doğru ve duzenli bir şekilde yaptıklarından emin olmaktır Sportif etkinliklerde bulunmak ya da tavsiye edilen egzersizleri yapmak omurga eğriliğinin kotuye gitmesine neden olmaz Fakat omurga eğriliğinin yanında sırt ağrısı da varsa egzersizleri en aza indirgemek faydalı olacaktır Unutmayın, guclu sırt kasları omurga eğriliği tedavisinin en onemli bileşenlerinden birisidir
• Yana doğru eğrilik Omurganın yana doğru eğilmesi, bel kemiğinin yon değiştirmesidir Bu durumda, hasta one doğru eğilip ayak parmaklarına dokunmaya calıştığında omurgasının S şeklini alarak kaymış olduğu gorulur Fakat omurgada gercekleşen her ufak kayma da anormal bir durum olarak değerlendirilmemelidir
• Omurga ekseninde donme Omurganın kendi ekseni etrafında donmesine (rotasyon) bağlı şekil bozukluğu genellikle teşhisi zor bir durumdur Fakat gercek bir omurga eğriliği rahatsızlığında her zaman gorulen bir durumdur Omurga eğriliğinin bu durumu, omurlarda donmeye bağlı şekil bozukluğuna neden olur 10 dereceden az sapmalara normal olarak değerlendirilebilir
Omurga eğriliğinin nedenleri nelerdir?
Bu soruyu cevaplandırmak icin omurga eğriliğinin ceşitlerini ve derecelerini anlamak gereklidir Omurga eğriliğinin en bilinen ceşidi (hastaların neredeyse %80’i bu gruba dahildir) sebepsiz omurga eğriliğidir (idiopatik skolyoz) Ayrıca, sebepsiz omurga eğriliği kendi icinde de yaş gruplarına gore ayrılır Aşağıda sebepsiz omurga eğriliğinin sınıflandırıldığı dort ana yaş grubu yer almaktadır
• Bebek (0 – 3 yaş arası)
• Cocuk (3 yaşından ergenliğe kadar)
• Ergen (Ergenlik cağındaki cocuklar)
• Yetişkin (20 yaş ve ustu)
Sebepsiz omurga eğriliği ergenlerde sıklıkla gorulur
Omurga eğriliğinin diğer nedenleri nelerdir?
Irsi omurga eğriliği, omurların sıradışı gelişimine bağlı bir rahatsızlıktır Omurgada yer alan kemikler normal gelişmelerini gercekleştiremediklerinde, omurga eğriliğine bağlı şekil bozukluğu kacınılmaz olacaktır Ayrıca, bircok kalıtımsal faktor de omurga eğriliğine yol acabilir Marfan Sendromu, Ehlers – Danlos Sendromu, cucelik vb gibi hastalıklar buna ornek olarak gosterilebilir Bu hastalıklar yapısal omurga eğriliğine bir ornektir Bu da omurgada sıra dışı bir eğriliğe yol acan ve omurlarla ilgili bir sorun olduğu anlamına gelmektedir
Ayrıca yapısal olmayan (fonksiyonel) omurga eğriliği de bir skolyoz ceşididir Bu durum, vucudun başka bir bolgesindeki rahatsızlığın omurgayı etkileyerek eğriliğe yol acması sonucu oluşur Orneğin bacaklardaki boy farkı omurganın kaymasına neden olabilir Kas ağrıları ve iltihap da bu duruma neden olabilir Hastaya fonksiyonel omurga eğriliği tanısı koyulduğunda amac omurgadaki eğriliği duzeltmek değil, omurgada eğriliğe yol acan asıl sıkıntıyı duzeltmek olacaktır
Omurga eğriliği nasıl tedavi edilir?
• Gozlem Omurga eğriliği cok ciddi seviyelerde olmadığında (ciddi seviyenin sınırı tıbbi bir tartışma konusudur fakat genellikle hastanın kemik gelişimi, yaşı ve belirtilere bağlı olarak 20 – 30 dereceye kadar olan sapmalar ufak, minimal olarak değerlendirilmektedir) hasta bir sure gozlenmelidir
• Destekleme Destekler, omurgadaki eğriliğin kotuye gitmesini engellemede oldukca faydalıdır fakat mevcut bozukluğu duzeltmede pek etkili oldukları soylenemez Omurga destekleyicisi buyume cağındaki cocuklar ya da hastalığı giderek kotuleşen insanlar icin oldukca kullanışlı ve faydalıdır
• Cerrahi operasyon Ciddi omurga eğriliği vakalarında en etkili yontem coğunlukla cerrahi mudahaledir Eğrilen omurlar, cerrah tarafından eğriliğin bulunduğu bolge ve eğriliğin ciddiyetine bağlı olarak, uygun bir anatomik pozisyona getirilecektir
Omurga eğriliğini tedavi etmenin başka yolları var mıdır?Mevcut araştırmalar kayropraktik manipulasyon, fizik tedavi, elektriksel uyarı vb gibi bircok tedavi yonteminin verimliliğini değerlendirmektedir Fakat bu araştırmaların hicbiri şu ana dek omurga eğriliğini duzeltmede yukarıdaki tedavi yontemlerinden olumlu bir sonuc alamamıştır Bazı hastalarsa bu tedavi yontemleri sayesinde kendilerini daha rahat hissettiklerini belirtmektedir
Bazı ebeveynler omurga eğrilini duzeltmede kullanılan egzersizleri cocuklarına yaptırmaktan pek hoşnut olmamaktadırlar Burada onemli olan, cocukların egzersizleri doğru ve duzenli bir şekilde yaptıklarından emin olmaktır Sportif etkinliklerde bulunmak ya da tavsiye edilen egzersizleri yapmak omurga eğriliğinin kotuye gitmesine neden olmaz Fakat omurga eğriliğinin yanında sırt ağrısı da varsa egzersizleri en aza indirgemek faydalı olacaktır Unutmayın, guclu sırt kasları omurga eğriliği tedavisinin en onemli bileşenlerinden birisidir