Omurgalılarda Merkezi Sinir Sistemi Hakkında Bilgi

Omurgalılarda Merkezi Sinir Sistemi Hakkında Bilgi
insanlarda merkezi sinir sistemi beyin ve gorevleri beynin yapısı beyincik omurilik


imagesomurgalilardamerkezisinirsistemihakkindabilgi5afd2e6bcd26f


Koklama lobu memelilere doğru beyindeki oranı kuculur
* Orta beyin memelilere doğru beyimdeki oranı kuculur
* On beyin memelilere doğru buyur
* Arka beyin memelilere doğru buyur
* Beyinin vucuda oranı memelilere doğru buyur
* On beyin balıklarda tek diğer omurgalılarda iki parcadır
* On beyin girintileri memelilerde gorulur
* Nasırlı cisim memelilerde gorulur
* Beyincik En gelişkin şeklini memelilerde almıştır
* Beyin ucgeni surungen , kuş ve memelilerde gorulur
* Beyinciğin beyne oranı en fazla kuşlarda gorulur
* En fazla beyin kıvrımı insandadır
* Beyinin; omuriliğe ve vucuda oranı en fazla insandadır
* Memelilerde gelişkin ve kıvrımlı korteks gorulur

A)On beyin :
IUc beyin

* Koklama lobu ve beyin yarım kurelerinden oluşur
* Beyin yarım kureleri Rolando yarığı ile onden arkaya doğru ayrılmıştır
* Rolando yarığının onunde duyu arkasında ise motor merkezleri bulunur
* Merkezlerin kapladığı alan kas faaliyeti ve duyusal yoğunlukla ilgilidir

Orn:El, dudak, yuz ile ilgili alanlar fazla, sırt, bel, kol ile ilgili alanlar azdır

* Dış yuzeyine korteks denir ve (memelilerde gorulur) Noron ovdelerinden oluşur
* İc kısmı aksonlardan meydana gelir ve medulla adı verilir
* Yarım kurelerin icinde 1 ve 2 karıncıklar bulunur
* Yarım kureler beyin ucgeni ve nasırlı cisimle birbirine bağlantılıdır
* Yarım kureler vucudu capraz kontrol ederler
* Bu bolgede gorme, işitme, koklama, tadma, istemli hareketler,konuşma, yazma, anlama, zeka,hafıza gibi mental yetenekler bulunur
* Beyin yarım kureleri cıkarılan canlı yaşar ancak;dış uyarılara tepkisiz,hafızasız ve iradesizdir
* Duşunerek ve isteyerek yaptığımız her davranışın merkezi buradadır
* Uyku halinde işlevsizdir

Not: Beyin yarım kuresi cıkarılmış kuşlarda gorulen sonuc:

* İtilirse yurur
* Ağzına yiyecek konursa yer
* Havaya atılırsa ucar
* Onune yiyecek konursa ac olsada yemez

IIAra beyin

* Beyin yarım kureleri arasında yer alır
* 3 karıncığın duvarlarından meydana gelir
* Karıncığın yan duvarları thalamus, tabanı hipothalamus, tavanı ise epithalamus tur

aEpithalamus:

* Bazı surungenlerde ucuncu gozu oluşturur
* Kuş ve memelilerde salgı bezi olarak gelişir

bHipothalamus:

* Otomatlaşmış işlevleri yonetir
* Evrimsel surecte fazla değişmemiştir
* Denetlemeyi sinirsel veya humoral gercekleştirir

Denetlediği onemli işlevler:
Vucud ısısıSu dengesi İştah Karbonhidrat metabolizması yağ metabolizması Uyku ve uyanıklıkHeyecan Kızgınlık KorkuSeksuel istek İc salgı isteminin denetlenmesi

* Otonom sistemin denetlenmesinde rol oynar

cThalamus:

* Koklama haric butun duyuların toplandığı yerdir
* Dokunma ,ısı ve acı ile ilgili duyular thalamus ta değerlendirilir
* Gelen duyular iyi, kotu, hoş, guzel gibi ozelliklerle değerlendirdikten sonra korteksteki ilgili merkeze iletilir
* Korku, sevinc, tasa, uzuntu, ceza gibi hissi duyguları etkiler
* Gorsel yataklar olarakta adlandırılır

B) Orta beyin

* On ve arka beyin arsında pons un onunde bulunur
* Gorme ile ilgili refleks merkezlerini taşır(Işık karşısında goz bebeklerinin hareketi)
* İşitme ile ilgili refleks merkezlerini taşır(Kulakların sesin geldiği yone donmesi)

C)Arka beyin
aBeyincik:

* İki yarı kureden oluşur
* Yarı kureler pons la birbirine bağlıdır
* Dışta boz madde icte ise ak madde vardır
* Kuş ve memelilerde cok gelişmiştir
* Vucudun dengesinin korunması ve kas tonusunun sağlanmasında rol oynar
* Beyine gelen denge, işitme ve gorme sinirleri beyincikle ilişkilidir
* Beyinden cıkan hareket noronları beyincikle ilişkilidir
* Beyinciği cıkarılan canlılarda kas hareketleri olur ancak dengesizdir

bPons:

* Beyincik yarı kurelerinin bağlantısını sağlar
* Beyinciği beynin diğer kısımları arasında bağlantısını sağlar
* Kas tonusunun korunmasında rol oynar

cOmurilik soğanı:

* Dışta ak icte boz madde bulunur
* Omurilikle beyinin diğer kısımları arasındaki sinirlerin capraz yaparak gecişini sağlar
* Cok onemli hayatsal olayların kontrolunu sağlar Refleks merkezi gibi calışır Ciğneme , Yutma Emme , Oksurme , Aksırma , Hıckırık , Kalp atışı , Soluk alıp verme Metabolizmanın duzenlenmesi , Arterlerin daralıp genişlemesi , Kan şekerinin ayarlanması İdrar cıkarma
* Zarar gormesi veya darbe alması sonucu reflekslerin durması nedeni ile olum gorulur


Omurilik


imagesomurgalilardamerkezisinirsistemihakkindabilgi5afd2e6cd7fd1



* Dışta ak madde , İcte boz madde vardır
* Merkezinde omurilik kanalı bulunur
* Refleks merkezi olarak iş gorur
* Otonom sisteme ait bazı refleksleri kontrol eder
* Beyinin etkisi olmadan bazı refleksleri kontrol eder
* Otomatlaşan bazı istemli hareketlerin kontrolunu yapar
* İlkel canlılardan gelişmişlere doğru beyinin omuriliğe oranı gittikce artar

Orn:Once beyinin kontrolunde yapılan dans etme, piyano calma, orgu rme
once beyinin kontrolunde yapılır daha sonra alışkanlık haline gelerek omuriliğin kontrolune gecer
Not:Embriyonik gelişimde ilk once omurilik sonra beyin gelişir,hareket,beslenme,duyu onceleri omurilik tarafından yurutulur,davranışlar bilincsizce surdurulur Beyin geliştikten sonra kontrol beyine gecer ve davranışlar bilincli şekilde gercekleştirilir