Orhun Alfabesi ve Gokturk Alfabesinin Ozellikleri
Gokturk (Orhun) Alfabesi
Gokturk alfabesi ya da Orhun alfabesi Turklerin kullandığı ilk yazı sistemi olan ve Gokturkler'e ait Orhun Yazıtları'nda kullanılmasından oturu bu adla anılan alfabedir
Gokturk alfabesinden gunumuze kalan en buyuk kalıntılar olan Gokturkler doneminde dikilen yazıtların cozulup değerlendirilmeleri ancak 19 yuzyıl sonunda gercekleşebilmiştir Bu yazıtlardan ilk bulunanları Yenisey Irmağı boyundakilerdir 1889'da ise Orhon yazıtları denilen iki buyuk yazıt daha ortaya cıkarılmıştır Bunların oteki yazıtlardan farklı olarak arka yuzlerinde Cince metinler bulunuyordu Bu yazıtlar 1893'te Danimarkalı turkolog Vilhelm Thomsen tarafından cozulmuş ve boylece, bu yazıtların Kultigin ve Bilge Kağan tarafından diktirilmiş oldukları, bu yazının Gokturklere ozgu bir alfabe olduğu ve bu dilin de Eski Turkce'nin bir lehcesi olduğunu ortaya cıkarılmıştır Gunumuzde, gun gectikce Asya’da bu yazı sistemiyle yazılmış yeni Turk yazıtları ortaya cıkarılmakta ise de en tanınmış Turk yazıtları hala Orhun Vadisinde, Yenisey ve Yedisu bolgesindekilerdir
Gokturkler cağında yaygınlaşan bu ilk Turk alfabesi, yazıtlar dışında yazma eserlerde de kullanılmıştır Doğu Turkistan Yazmaları diye adlandırılan eserler bunu kanıtlamaktadır Bu alfabenin Gokturkler`den sonra gelen Uygurlar doneminde de bir sure kullanıldığı gorulmektedir 759760 yıllarında dikilen ŞineUsu yazıtı ile son yıllarda bulunan Taryat Yazıtı bunu gostermektedir Bunun dışında Gokturk alfabesi, bazı değişikliklerle Bulgarlar,Hazarlar, Pecenekler ve Sekeller tarafından da kullanılmış ve boylece Orta Asya`dan Avrupa iclerine kadar yayılmıştır
imagesorhunalfabesivegokturkalfabesininozellikleri5ad677347cf1a
Gokturk (Orhun) Alfabesi
Gokturk alfabesi ya da Orhun alfabesi Turklerin kullandığı ilk yazı sistemi olan ve Gokturkler'e ait Orhun Yazıtları'nda kullanılmasından oturu bu adla anılan alfabedir
Gokturk alfabesinden gunumuze kalan en buyuk kalıntılar olan Gokturkler doneminde dikilen yazıtların cozulup değerlendirilmeleri ancak 19 yuzyıl sonunda gercekleşebilmiştir Bu yazıtlardan ilk bulunanları Yenisey Irmağı boyundakilerdir 1889'da ise Orhon yazıtları denilen iki buyuk yazıt daha ortaya cıkarılmıştır Bunların oteki yazıtlardan farklı olarak arka yuzlerinde Cince metinler bulunuyordu Bu yazıtlar 1893'te Danimarkalı turkolog Vilhelm Thomsen tarafından cozulmuş ve boylece, bu yazıtların Kultigin ve Bilge Kağan tarafından diktirilmiş oldukları, bu yazının Gokturklere ozgu bir alfabe olduğu ve bu dilin de Eski Turkce'nin bir lehcesi olduğunu ortaya cıkarılmıştır Gunumuzde, gun gectikce Asya’da bu yazı sistemiyle yazılmış yeni Turk yazıtları ortaya cıkarılmakta ise de en tanınmış Turk yazıtları hala Orhun Vadisinde, Yenisey ve Yedisu bolgesindekilerdir
Gokturkler cağında yaygınlaşan bu ilk Turk alfabesi, yazıtlar dışında yazma eserlerde de kullanılmıştır Doğu Turkistan Yazmaları diye adlandırılan eserler bunu kanıtlamaktadır Bu alfabenin Gokturkler`den sonra gelen Uygurlar doneminde de bir sure kullanıldığı gorulmektedir 759760 yıllarında dikilen ŞineUsu yazıtı ile son yıllarda bulunan Taryat Yazıtı bunu gostermektedir Bunun dışında Gokturk alfabesi, bazı değişikliklerle Bulgarlar,Hazarlar, Pecenekler ve Sekeller tarafından da kullanılmış ve boylece Orta Asya`dan Avrupa iclerine kadar yayılmıştır
imagesorhunalfabesivegokturkalfabesininozellikleri5ad677347cf1a