Orthoreksia Nervosa
Son zamanlarda doğal hayatın bozulması, hava kirliliği,çoğalan kanser vakaları, kalp hastalıkları vb nedenlerle cümbür cemaat yedikleri,içtikleri besinler üzerinde daha özenle durmaya başlamış durumdadır Ailesi Istanbul dışından gelmiş olanlar kendi yörelerinin ürünlerini bulmaya çalışmakta, konuşmalarında o günlerin meyva, sebze yada etlerinden nostaljik bir tad alarak bahsetmektedirler Bu şart natürel ki ailesi İstanbul kökenli olanlar içinde geçerlidir Onlar da Çengelköy salatalıkları, Yalova elmaları, Kanlıca yoğurtlarından aynı bir şekilde bahsetmektedirler O dönemlerde suni gübreler yoktu, toprağın özelliği de doğal olarak farklıydı O koşulları benzer şekilde her tarafta oluşturamayız Ama bir an için düşünün ki, yalnızca en katkısız, en doğal, en pak , en taze besini olmak için seferber olmuşsunuz Hatta tazelik o kadar bir düzeydeki sizin için topraktan çıkartılan sebze 15 dakika geçmeden sizce yenilmeli, hiç buzdolabına girmemeli, hiçbir şekilde endüstri ortamından geçmemeli Bunun için her defasında üreticinin bulunduğu ortama bile gitmeniz gerekebilir Muhakkak miktarda suyla haşlamanız veya kesin sürede haşlamanız, kızartmamanız gerektiğine inanıyorsunuz ve bunu ama evinizde sağlayabilirsiniz, çünkü öteki ırk sizin gibi yemek yemek yemiyorlar Ne kadar şiddet bir koşul yok mi?
Demin tüm dünya psikiyatristlerinin ortak bir şekilde oluşturdukları geçerli tanısal sınıflandırmalarına girmemiş olsa da günümüz dünyasında sık olarak bu durumdaki kişilerle karşılaşmaktayızRahatsızlık ismini Eski Yunancada saf, dürüst ve reel anlamındaki ‘ortho ’ sözcüğü ile besinlerini kısıtlama ile karakterize bir yeme bozukluğu olan ‘anoreksia nervosa ’ adlı rahatsızlığın bileşiminden almaktadır
Bu kişiler yalnızca doğadan geldiği gibi saf besinlerle beslenmeyi hedefleyip, onun haricindekilerden kaçınan kişilerdir Bu gıdalardan ne değin yiyecekleri, bunların nereden ,ne koşullarda geldiği ile aşırı ilgilidirler Bu turden gıdaları hangi mekanlarda bulabileceklerini araştırıp, buralara yönelirler Hayatları adeta tükettikleri besinlerin sağlıklılığı üzerine kurulmuştur Besinleri bozan nedenler ya da bozulmayı önleyecek katkı maddeleri üstüne yoğun bir şekilde odaklanmışlardır Kişiler uzun süreli olarak ,en saf diyet peşindedirler Genel Olarak vegeteryan bir beslenme düzenine sahiptirler
Orthoreksia , anoreksia nervosa ’ya ( kişinin kendine kadar aşırı şişman olduğu düşüncesiyle, ara sıra fazla cılız olmasına rağmen yemek yemeyi kesmesi durumudur) besinlerin kısıtlanması yönünden benzemektedir Fakat anoreksiada alınan gıda miktarı ve tipi kısıtlanırken, ortorekside besinin kalitesi üzerine odaklanılmaktadır Keza alınan besinlerden en iyi şekilde faydalanmak için uzun vakit,fazla bir şekilde ağız içinde çiğneme gibi davranışlar gözlenmektedir Katkı Maddesi maddeli gıdalardan , şeker ve tuzdan kaçınılır, yalnızca ham sebze ve meyve veya yalnızca pişirilmiş gıdaların tüketimine yönelinmektedir Bunun sonucunda kişinin alması gereken protein,vitamin, mineral ve yağlar alınamadığından kişide kansızlık, kemik erimesi, hatta ileri durumlarda ölümlerle karşılaşılabilmektedir
Birey bu koşul nedeniyle hayatını olduğu gibi ,doymuş batmış ve rahat bir şekilde yaşayamamaktadır Bireyler aşırı tez canlı bir duruma gelmekte, etraflarındaki kişilerin de beslenmesine bu şekilde istikamet vermeye çalışmaktadırlarKişinin geçmişinde yaşadığı ağır sorunlar sebebiyle , çevresi ve dış dünya ile olan sorunları ile aktif bir şekilde başaçıkamaması veya gereken tepkileri verememesi sebebiyle, varolan kaygısını yenebilmek için bilinçaltı bir savunma mekanizmalarıyla düşüncelerini diğer bir konuya odaklaması sonucunda gerçekleşmektedir
Burada kayda değer olan nokta alışılagelmiş ve anormali ayırmaktırKısa süreli olarak şahısların doğal besinlere ağırlık vermesi, bazı besinleri geçici olarak terketmesi bu rahatsızlığın kapsamına girmemektedir Rahatsızlığı olan kişiler normalden ayrı olarak sosyal,mesleki işlevselliklerinde bozulmalar gösterirler Jurnal hayatları besinlerin niteliğini düşünmekle geçmektedir Bunun aşağıda günlük yaşam olayları ile başedemeyip,günlük streslerden kaçınma çabaları yatabilmektedir Kişilerin çevreye ve kendileri dışındakilerin hazırladıkları gıdalara olan güvensizliklerinin temelinde kendilerine olan güvensizlikler, yeteneksizlik duyguları yatabilmektedir Bu şekildeki davranışları ile çevrelerin karşı kendilerini daha enerjik, çevrelerini etkileyebilecek, doğruyu gösterecek bir hoca gibi hissedebilirler Yaşanan çaresizlikleri ya da sorunları zihinlerinden bu şekilde uzaklaştırarak, tutunacakları, söz sahibi olacakları bir şart oluşturmuş olurlar Bu durumdaki bireyler çoğunlukla dış dünya hakkında negatif düşünmekte, ancak bu düşüncelerden kaçabilmek için bu duygularını sadece besinlerin olumsuz bir şekilde hazırlandıkları yönünde bir düşünceye çevirmektedirler durmadan mükemmellik gerisinde koştukları için , bunu gerçekleştirememeleri kendilerinden, çevrelerinden memnun olmamaları bu alana yansımış ve mükemmel gıdalara yönelerek, bu amaçlarını dolambaçlı olarak gerçekleştirmelerine hizmet etmiştir
Bu kişilerde sıklıkla evlilik , cinsellik, mesleki etraf, ailesel ilişkiler ve kendilerini algılayışları ile ilgili sorunlara rastlanmaktadır Daha çok 2040 yaş grubu aralarında ,genel olarak kadınlarda, sosyoekonomik ve kültürel düzeyi yüksek kişiler aralarında görülmektedir Bu durumdaki kişilerin daha çok şehirsel alanlarda yaşadıkları düşünülmektedir
Bu durumdaki kişiler günde asgari 3 saatlerini besinleri düşünerek geçirmektedirler Ertesi gün yiyecekleri besinleri bugünden planlamaktadırlar Yediklerinden hoşlanmak yerine ,bunu bir erdem olarak görürler Bu konuda çok katıdırlar, bu alışkanlıklarından imtiyaz vermezler Bu şekilde yediklerinden nedeniyle kendilerine verdikleri değeri artmış hissederler,özgüvenlerini arttırırlar Bu şekilde beslenemeyenleri küçümserler Bu şahısların bu şekilde besinleri bulma ve hazırlamaları kendi evleri dışarıya muhtemel olmadığından dışarıda bir şey yemez ve içmezler, başka şehirlere ya da misafirliğe gitmemeye veya gitseler bile orada yememeye özen gösterirler Genel Olarak bu sebeplerden yalnız yemek yemek yemeyi yeğlerler, zaman içinde toplumdan uzaklaşmaya başlarlar Nadiren bu nesil besinler açık havada yemek yemek zorunda kaldıklarında , bundan nedeniyle büyük bir suçluluk, pişmanlık içine girerek üzüntü duyarlar Bu şekilde beslendiklerinde kendi üzerlerinde denetim sağladıklarını hissederek daha gizli olduklarını varsayarlar
Tedavilerinin psikiyatristlerce bireysel veya grup terapileri ile yapılmaları uygundur Kişisel terapilerde kişinin geçmiş yaşantı öyküsü alınarak, yaşadıkları zorluklar karşısında kullandıkları uygunsuz başetme mekanizmalarının gösterilerek, uygun savunma mekanizmaları geliştirilmesi, kendilerine, çevrelerindekilere ve dış dünyaya aleyhinde olan negatif bakış açılarının düzeltilmesi sonucunda bunların uzantısı olan bu tür tutum ve hafıza yapılarının düzeltilmesi amaçlanır Tedavi edilmediği takdirde anemi, kemik erimesi gibi vücutsal rahatsızlıkların görülmesi yanına, genelleşmiş kaygı bozukluğu, panik ataklar ve buhran gibi ruhsal hastalıklara da yol açabilmektedir
Bu durumda olan kişilerin tedavi için psikiyatristlere yönelmesi gerekmektedir Çünkü sadece bu hastalık bir buzdağının su yüzünde görülen kısmını oluşturmaktadır Daha derinlerde karakter sorunları, vesvese bozuklukları, takıntızorlantı bozukluğu bulunabilmektedir Unutulmaması zorunlu olan gıdalarımızı en uygun ve faydalı bir şekilde almaya çalışırken, ruhsal dünyamızı uygunsuz, sağlığa zararlı duruma getirmemektir
alıntı *
Son zamanlarda doğal hayatın bozulması, hava kirliliği,çoğalan kanser vakaları, kalp hastalıkları vb nedenlerle cümbür cemaat yedikleri,içtikleri besinler üzerinde daha özenle durmaya başlamış durumdadır Ailesi Istanbul dışından gelmiş olanlar kendi yörelerinin ürünlerini bulmaya çalışmakta, konuşmalarında o günlerin meyva, sebze yada etlerinden nostaljik bir tad alarak bahsetmektedirler Bu şart natürel ki ailesi İstanbul kökenli olanlar içinde geçerlidir Onlar da Çengelköy salatalıkları, Yalova elmaları, Kanlıca yoğurtlarından aynı bir şekilde bahsetmektedirler O dönemlerde suni gübreler yoktu, toprağın özelliği de doğal olarak farklıydı O koşulları benzer şekilde her tarafta oluşturamayız Ama bir an için düşünün ki, yalnızca en katkısız, en doğal, en pak , en taze besini olmak için seferber olmuşsunuz Hatta tazelik o kadar bir düzeydeki sizin için topraktan çıkartılan sebze 15 dakika geçmeden sizce yenilmeli, hiç buzdolabına girmemeli, hiçbir şekilde endüstri ortamından geçmemeli Bunun için her defasında üreticinin bulunduğu ortama bile gitmeniz gerekebilir Muhakkak miktarda suyla haşlamanız veya kesin sürede haşlamanız, kızartmamanız gerektiğine inanıyorsunuz ve bunu ama evinizde sağlayabilirsiniz, çünkü öteki ırk sizin gibi yemek yemek yemiyorlar Ne kadar şiddet bir koşul yok mi?
Demin tüm dünya psikiyatristlerinin ortak bir şekilde oluşturdukları geçerli tanısal sınıflandırmalarına girmemiş olsa da günümüz dünyasında sık olarak bu durumdaki kişilerle karşılaşmaktayızRahatsızlık ismini Eski Yunancada saf, dürüst ve reel anlamındaki ‘ortho ’ sözcüğü ile besinlerini kısıtlama ile karakterize bir yeme bozukluğu olan ‘anoreksia nervosa ’ adlı rahatsızlığın bileşiminden almaktadır
Bu kişiler yalnızca doğadan geldiği gibi saf besinlerle beslenmeyi hedefleyip, onun haricindekilerden kaçınan kişilerdir Bu gıdalardan ne değin yiyecekleri, bunların nereden ,ne koşullarda geldiği ile aşırı ilgilidirler Bu turden gıdaları hangi mekanlarda bulabileceklerini araştırıp, buralara yönelirler Hayatları adeta tükettikleri besinlerin sağlıklılığı üzerine kurulmuştur Besinleri bozan nedenler ya da bozulmayı önleyecek katkı maddeleri üstüne yoğun bir şekilde odaklanmışlardır Kişiler uzun süreli olarak ,en saf diyet peşindedirler Genel Olarak vegeteryan bir beslenme düzenine sahiptirler
Orthoreksia , anoreksia nervosa ’ya ( kişinin kendine kadar aşırı şişman olduğu düşüncesiyle, ara sıra fazla cılız olmasına rağmen yemek yemeyi kesmesi durumudur) besinlerin kısıtlanması yönünden benzemektedir Fakat anoreksiada alınan gıda miktarı ve tipi kısıtlanırken, ortorekside besinin kalitesi üzerine odaklanılmaktadır Keza alınan besinlerden en iyi şekilde faydalanmak için uzun vakit,fazla bir şekilde ağız içinde çiğneme gibi davranışlar gözlenmektedir Katkı Maddesi maddeli gıdalardan , şeker ve tuzdan kaçınılır, yalnızca ham sebze ve meyve veya yalnızca pişirilmiş gıdaların tüketimine yönelinmektedir Bunun sonucunda kişinin alması gereken protein,vitamin, mineral ve yağlar alınamadığından kişide kansızlık, kemik erimesi, hatta ileri durumlarda ölümlerle karşılaşılabilmektedir
Birey bu koşul nedeniyle hayatını olduğu gibi ,doymuş batmış ve rahat bir şekilde yaşayamamaktadır Bireyler aşırı tez canlı bir duruma gelmekte, etraflarındaki kişilerin de beslenmesine bu şekilde istikamet vermeye çalışmaktadırlarKişinin geçmişinde yaşadığı ağır sorunlar sebebiyle , çevresi ve dış dünya ile olan sorunları ile aktif bir şekilde başaçıkamaması veya gereken tepkileri verememesi sebebiyle, varolan kaygısını yenebilmek için bilinçaltı bir savunma mekanizmalarıyla düşüncelerini diğer bir konuya odaklaması sonucunda gerçekleşmektedir
Burada kayda değer olan nokta alışılagelmiş ve anormali ayırmaktırKısa süreli olarak şahısların doğal besinlere ağırlık vermesi, bazı besinleri geçici olarak terketmesi bu rahatsızlığın kapsamına girmemektedir Rahatsızlığı olan kişiler normalden ayrı olarak sosyal,mesleki işlevselliklerinde bozulmalar gösterirler Jurnal hayatları besinlerin niteliğini düşünmekle geçmektedir Bunun aşağıda günlük yaşam olayları ile başedemeyip,günlük streslerden kaçınma çabaları yatabilmektedir Kişilerin çevreye ve kendileri dışındakilerin hazırladıkları gıdalara olan güvensizliklerinin temelinde kendilerine olan güvensizlikler, yeteneksizlik duyguları yatabilmektedir Bu şekildeki davranışları ile çevrelerin karşı kendilerini daha enerjik, çevrelerini etkileyebilecek, doğruyu gösterecek bir hoca gibi hissedebilirler Yaşanan çaresizlikleri ya da sorunları zihinlerinden bu şekilde uzaklaştırarak, tutunacakları, söz sahibi olacakları bir şart oluşturmuş olurlar Bu durumdaki bireyler çoğunlukla dış dünya hakkında negatif düşünmekte, ancak bu düşüncelerden kaçabilmek için bu duygularını sadece besinlerin olumsuz bir şekilde hazırlandıkları yönünde bir düşünceye çevirmektedirler durmadan mükemmellik gerisinde koştukları için , bunu gerçekleştirememeleri kendilerinden, çevrelerinden memnun olmamaları bu alana yansımış ve mükemmel gıdalara yönelerek, bu amaçlarını dolambaçlı olarak gerçekleştirmelerine hizmet etmiştir
Bu kişilerde sıklıkla evlilik , cinsellik, mesleki etraf, ailesel ilişkiler ve kendilerini algılayışları ile ilgili sorunlara rastlanmaktadır Daha çok 2040 yaş grubu aralarında ,genel olarak kadınlarda, sosyoekonomik ve kültürel düzeyi yüksek kişiler aralarında görülmektedir Bu durumdaki kişilerin daha çok şehirsel alanlarda yaşadıkları düşünülmektedir
Bu durumdaki kişiler günde asgari 3 saatlerini besinleri düşünerek geçirmektedirler Ertesi gün yiyecekleri besinleri bugünden planlamaktadırlar Yediklerinden hoşlanmak yerine ,bunu bir erdem olarak görürler Bu konuda çok katıdırlar, bu alışkanlıklarından imtiyaz vermezler Bu şekilde yediklerinden nedeniyle kendilerine verdikleri değeri artmış hissederler,özgüvenlerini arttırırlar Bu şekilde beslenemeyenleri küçümserler Bu şahısların bu şekilde besinleri bulma ve hazırlamaları kendi evleri dışarıya muhtemel olmadığından dışarıda bir şey yemez ve içmezler, başka şehirlere ya da misafirliğe gitmemeye veya gitseler bile orada yememeye özen gösterirler Genel Olarak bu sebeplerden yalnız yemek yemek yemeyi yeğlerler, zaman içinde toplumdan uzaklaşmaya başlarlar Nadiren bu nesil besinler açık havada yemek yemek zorunda kaldıklarında , bundan nedeniyle büyük bir suçluluk, pişmanlık içine girerek üzüntü duyarlar Bu şekilde beslendiklerinde kendi üzerlerinde denetim sağladıklarını hissederek daha gizli olduklarını varsayarlar
Tedavilerinin psikiyatristlerce bireysel veya grup terapileri ile yapılmaları uygundur Kişisel terapilerde kişinin geçmiş yaşantı öyküsü alınarak, yaşadıkları zorluklar karşısında kullandıkları uygunsuz başetme mekanizmalarının gösterilerek, uygun savunma mekanizmaları geliştirilmesi, kendilerine, çevrelerindekilere ve dış dünyaya aleyhinde olan negatif bakış açılarının düzeltilmesi sonucunda bunların uzantısı olan bu tür tutum ve hafıza yapılarının düzeltilmesi amaçlanır Tedavi edilmediği takdirde anemi, kemik erimesi gibi vücutsal rahatsızlıkların görülmesi yanına, genelleşmiş kaygı bozukluğu, panik ataklar ve buhran gibi ruhsal hastalıklara da yol açabilmektedir
Bu durumda olan kişilerin tedavi için psikiyatristlere yönelmesi gerekmektedir Çünkü sadece bu hastalık bir buzdağının su yüzünde görülen kısmını oluşturmaktadır Daha derinlerde karakter sorunları, vesvese bozuklukları, takıntızorlantı bozukluğu bulunabilmektedir Unutulmaması zorunlu olan gıdalarımızı en uygun ve faydalı bir şekilde almaya çalışırken, ruhsal dünyamızı uygunsuz, sağlığa zararlı duruma getirmemektir
alıntı *