Osmanlının Felaket Yılları
Osmanlı Devletinin Felaket Yılları nedir
Osmanlının Felaket Yılları hakkında bilgi
Osmanlı Devletinin Felaket Yılları
16831699 buyuk savaşına Felaket Seneleri denir Bu yıllarda Turkiye, tek başına kudretli bir koalisyonla savaşmıştır Almanya İmparatorluğu, Rusya imparatorluğu, Polonya krallığı ve Venedik Cumhuriyeti, bu koalisyonun buyuk devletleridir Bunlara, Turkiye'nin hemen daimi denecek şekilde harp halinde bulunduğu İspanya krallığı ile bir suru orta ve kucuk boyda devlet de eklenebilir En buyuk cephe AlmanTurk harbinini cereyan ettiği Macaristan idi 1684 kuşatmasını savuşturan Budin, 18 Haziran 1686'da Muttefiklerce yeniden kuşatıldı ve cok şiddetli bir savunmadan sonra 2 Eylulde duştu Şehirdeki (Budapeşte) butun Turkler kılıctan gecirildi Bir kısmı Tuna yoluyla kacabildi Budin Beylerbeyisi Vezir Abdurrahman Abdi Paşa, şehitler arasında idi Şehirdeki 81 cami ve bu adede uygun binlerce Turk bayındırlık eseri temellerine kadar tahrip edildi 161 yıl once KanUni'nin Macaristan'ı kazandığı Mohac sahrasında gecen meydan muharebesinde (12 Ağustos 1687) Turk ordusu bozuldu Macaristan'ın buyuk kısmı Almanlarca işgal edildi Diğer cephelerde de durum iyi değildi Venedikliler, Atina'yı (25 Eylul 1687) ve Mora'yı aldılar Yalnız Polonya ordusu Kamanice'de bozuldu (3 Eylul 1687) IV Mehmed tahttan indirildi 46 yaşında idi ve 39 yıldan fazla bir zamandan beri tahtta bulunuyordu Yerine sırasıyla kardeşleri III Suleyman (16871691) ve II Ahmed (16911696) gecti
Almanya cephesinden kotu haberler gelmekte ve İstanbul'u alt ust etmekte devam etti Eğri (14 Aralık 1687), İstolniBelgrad (6 Eylul 1688) duştu 1688'de bugunku Macaristan'ın hemen hemen tamamı kaybedilmiş bulunuyordu Bozgun devam etti Belgrad (8 Eylul 1688), Banyaluka (4 Eylul), Zvornik (4 Ekim) birbiri ardı sıra Almanların eline gecti III Suleyman seferi humayuna cıkmaya karar verdi Edirne'den Sofya'ya geldi (6 Haziran25 Haziran 1689) Fakat ileri gitmedi Batucina ve Niş'te Turk orduları Almanlarca bozuldu (30 Ağustos ve 24 Eylul 1689) Care olarak Kopruluzade Fazıl Ahmed Paşa, sadarete getirildi (25 Ekim 1689) Koprulu Mehmed Paşa'nın ortanca oğlu ve Kopruluzade Fazıl Ahmed Paşa'nın kardeşi idi Sert tedbirler aldı, sefere cıktı (13 Temmuz 1690) ve Belgrad'ı geri aldı Bu sırada Almanlar Erdel'i de işgal ettiler (4 Aralık 1691) Kopruluzade Almanlar uzerine ikinci seferine hareket etti (14 Haziran 1691) Fakat Salankamen'de şehit olması uzerine Orduyı Humayun bozuldu (19 Ağustos) Venedikliler Girit'e asker cıkarmak istediler Fakat defedildiler (28 Ağustos 1692) Ama Sakız adasını işgal edebildiler (21 Eylul 1694) Bu gunlerde IV Mehmed'in buyuk oğlu II Mustafa amcasının olumu uzerine tahta cıktı (6 Şubat 1695) Vesir Mezomorta Huseyin Paşa Venedik donanmasını Sakız Boğazı ve Koyun Adaları acık deniz muharebelerinde ard arda iki defa bozdu (9 ve 18 Şubat 1695) ve Sakız'ı geri aldı (22 Şubat) Yera'da Venedik donanmasını bir defa daha bozdu (19 Eylul) II Mustafa ilk seferine cıktı Transilvanya'da Lugoş meydan muharebesinde Alman ordusunu yendi (22 Eylul 1695) Car Buyuk Petro ise Azak (Rostov Hanlıkları) onunde bozuldu (13 Ekim 1695) Fakat ikinci teşebbusunde Azak'ı aldı (6 Ağustos 1696) II Mustafa, Almanlar uzerine ikinci seferi humayuna cıkıp Olaş'ta Alman ordusunu bozdu (27 Ağustos 1696) Ertesi yıl ucuncu seferini yaptı Ancak Senta'da (11 Eylul 1697) Tuna koprusunun cokmesi uzerine iki yakada kalan Turk ordusu bozuldu Bu suretle Macaristan'ı geri almak icin acılan sonuncu sefer netice vermedi II Mustafa bir yıl icinde cok buyuk hazırlıklar yapıp Macaristan'ı almak istiyordu Fakat herkes harpten bıkmıştı Dehşetli bir sulh isteği vardı Padişah boyun eğdi
Sulh muzakereleri uzun surdu, cetin gecti Turk baş murahhası Reisulkuttab Mehmed Rami Efendi tarafından buyuk dirayetle idare edildi Bu suretle Karlofca Barış Anlaşması imzalandı (26 Ocak 1699) Osmanlı devletinin toprak verdiği ilk anlaşmadır Bu suretle 16 yıl devam eden ve Osmanlı tarihinde Felaket Seneleri diye anılan buyuk savaş bitti Turk kaybı cok muhimdi: Almanya'ya 249000, Venedik'e 42000, Polonya'ya 45000, Rusya'ya 20000, toplam 356000 km2 toprak veriliyordu ki, en muhimleri Macaristan, Hırvatistan, Slovenya, Slovakya, Transilvanya (Almanya'ya), Mora (Venedik'e), Podolya, Turk Galicyası (Venedik'e), Azak (Rostov) cevresi (Rusya'ya) idi II Mustafa Edirne Vakası (22 Ağustos 1703) denen uğursuz bir ihtilalle tahttan indirildi ve bir kac ay sonra kederinden oldu Yerine kardeşi III Ahmed (17031730) padişah oldu 40 yıla yakın bir zamandan beri padişahların daa cok Edirne'de oturmak adetlerine de son verildi II Mustafa, şehzadeliğinde seferlerde bulunarak yetişmiş son harp adamı padişahtır ve ondan sonra padişahların bizzat orduya kumanda etmeleri, sefere cıkmaları adeti kalkmıştır XVIII asrın eşğinde Turkiye devleti, Viyana Bozgunu ile patlak veren buyuk ve derin zaaflarını ortaya koymuş durumdadır Eski gucunden cok şey kaybetmiştir Ancak temelleri o derece sağlam atılmıştır ki, gerilemesi ve cokmesi icin daha asırlar gerekecektir İkinci cihan harbinden sonra İngiliz ve Fransız imparatorluklarının bir kac yıl icinde ve Turkiye'nin karşılaştığı dış baskı ve tecavuzler olmaksızın nasıl yıkılıverdiği hatırlanırsa, Osmanlı devletinin yaşama gucu anlaşılır Osmanlı gucunun, dunyanın geri kalan guclerinin uzerinde veya onlara eşit olduğu XVI asır cok geridedir Fakat hala devlet, kendisinden sonra gelen en kudretli iki devletin toplam gucu uzerindedir Ancak Avrupa, muspet bilgi ve tenkidi goruş, teşebbuslerindeki azim ve devamlılık, calışkanlık ve ileriyi goruş, hırs ve istekle, coktan Doğu'yu ve Doğu'nun en buyuk ve ileri temsilcisi Turkiye'yi gecmişti veya gecmek uzereydi XVIII asır icinde hemen butun muesseseleriyle Avrupa'nın Turklere ustunluğu acığa cıkacaktır Ustelik Okyanusları ele gecirmesi, Batı'ya buyuk bir maddi guc ve zenginlik kazandıracak, sermaye birikmesi yoluyla dunyanın en buyuk kısmını ele gecirmeye hazırlanacaktır XVIII asrın ortalarından itibaren Hindistan'daki pek kudretli Turk imparatorluğu birden cokuvermiştir
1700'de dunya nufusu 684 milyon kadardır
Asya'da 4549 milyon, (%675),
Avrupa'da 1344 milyon (%19),
Afrika'da 711 milyon (%104),
Kuzey Amerika'da 108 milyon (%16),
Guney Amerika'da 106 milyon (%15),
Okyanusya'da 31 milyon (%05)
Buyuk devletlerin yuzolcumu ve nufusları şoyledir:
Turk imparatorluğu (15914606 km2 , 77985000 nufus),
Hindistan Turk imparatorluğu (Timuroğulları) (4622885 km2 , 170000000 nufus),
İran Turk Safevi İmparatorluğu (1956791 km2 , 18000000 nufus),
Cin İmparatorluğu (12268208 km2 , 120000000 nufus),
Fransa krallığı (4 494364 km2 , 21406000 nufus),
Buyuk Britanya krallığı (1833478 km2 , 9011000 nufus), (ilaveten aynı kralın hukum surduğu
Hollanda: 1021274 km2 , 7530000 nufus),
Almanya imparatorluğu (803821 km2 , 22479000 nufus),
İspanya krallığı (15 086003 km2 , 30405000 nufus),
İsvec krallığı (1278023 km2 , 4500000 nufus),
Venedik Cumhuriyeti (72683 km2 , 4800000 nufus),
Rusya İmparatorluğu (14 568540 km2 , 12000000 nufus),
Polonya krallığı (760407 km2 , 12000000 nufus),
Fas imparatorluğu (3 051699 km2 , 8000000 nufus)
III Ahmed devrinde dış siyasetin esası Karlofca ile verilenlerin geri alınmasıdır Bu siyaset silahla yurutulmuş, Rusya ve Venedik'e Karlofca'da verilenler geri alınmış, Almanya'ya verilen topraklar ise buyuk gayretlere rağmen geri alınamamış, Polonya'ya verilenler ise alınmak istenmemiştir Zira Babıali'nin siyaseti Polonya'yı var gucuyle Almanya ve Rusya'ya karşı desteklemek ve bu iki devlet arasında ezilmesini sağlayabilmektir Prut seferi (1711) ile Rusya'ya baş eğdirilmiştir Bu sefere kumanda eden Sadrazam ve Serdarı Ekrem Baltacı Mehmet Paşa, bugun tamamen masal olduğu kesin şekilde anlaşılan ithamlarla lekelenerek duşurulmuştur Bu yıllarda İsvec kralı XII Karl'ın yıllarca Turkiye'de kalması, Avrupa diplomasisinin en muhim davalarından biri haline gelmiştir Sonra Sadrazam ve Serdarı Ekrem Damad İznikli Şedid Şehid Silahdar Ali Paşa, Mora'yı Venedik'ten geri almıştır (1715) Macaristan'ı Almanya'dan geri almak uzere ertesi yıl cıktığı seferde ise Petervaradin meydan muharebesinde (5 Ağustos 1716) şehid duşmuş ve ordu bozulmuştur Almanya ve Venedik ile savaş, Pasarofca anlaşması (21 Temmuz 1718) ile sona ermiştir Bu anlaşma ile Venedik Karlofca ile aldıklarını (Mora vs) geri veriyor ve bu suretle buyuk devletler arasından cıkıyordu Almanya'dan ise verilenlerin istirdadı şoyle dursun Banat (Tameşvar), Belgrad ve Semendire gibi muhim topraklar ve şehirler bırakılıyordu Bu anlaşma ile III Ahmed saltanatının ilk devri kapanır
III Ahmet'in ikinci saltanat devrine Lale Devridenir (1718 1730) Sadrazam Damat Nevşehirli İbrahim Paşa'nın iktidar yıllarıdır İbrahim Paşa, ic huzur sağlanılmadıkca ve Avrupa'nın teknik bakımından bazı ustunlukleri alınmadıkca, futuhat, hatta istirdad siyasetinin mumkun olmadığı inancındaydı Lale Devri, parlak bir devredir Savaşlardan, ihtilallerden bunalan İstanbul'un ve onu taklit eden Turk şehirlerinin, hayatın maddi zevklerinden faydalanmak istemesidir Turk sanatları ve kulturu icin bir canlanıştır Sulh siyasetine rağmen İbrahim Paşa, 1722'den itibaren Doğu'da futuhata başladı İran'da Safevi hanedanının cokmesinden doğan buyuk buhran, bu futuhatı mumkun kılıyordu Batı İran ve Kafkasya'nın İran'ın elinde bulunan ulkeler, toplam olarak 290 000 km2 buyukluğunde cok değerli topraklar, Turkiye'ye gecti
Yeniden Hazar'a dayanan Osmanlı devleti, XVI Asır sonlarındaki doğu sınırını buldu Hemedan Anlaşması (4 Ekim 1727) ile İran, bu futuhatı tanıdı Fakat bu sırada ortaya cıkan, Turkluk'un son cihangiri Nadir han (sonra Şah), Tebriz'i geri aldı Bu ortamda, uzayan İbrahim Paşa iktidarını kıskananlar, cok aşağılık bir ihtilal cıkartarak, Paşa'yı idam ettirdiler III Ahmed, tahttan indirildi (1 Ekim 1730) Tahta, III Ahmet'in yeğeni (II Mustafa'nın oğlu) I Mahmud (1730 1754) gecti Patrona İhtilali'ni cıkaranları az zamanda temizledikten sonra, daha mUtedil şekilde Lale Devri'nin hemen butun geleneklerini devam ettirdi Onun ceyrek asrı bulan saltanatı, Turkiye'nin son şevket ve bahtiyarlık cağlarından biridir Almanya ve Rusya imparatorluklarına karşı Turkiye'nin tek başına yaptığı savaş (1736 1739), Osmanlı devletinin zaferiyle kapandı Boylece Turkiye henuz, cok guclu iki imparatorluğu birden tek başına yenebileceğini acıkca ortaya koydu Belgrad Anlaşması (18 Eylul 1739), Pasarofca ile Almanya'ya verilmiş toprakları Turkiye'ye iade etti 22 yıl sonra Belgrad, Turkiye'ye donmuş oldu İran ile savaş, 1746'ya kadar surdu İran'dan yapılan futuhatın terki ve Kasrı Şirin (1639) esaslarına donulmesi ile son buldu
XVIII asrın ortasında, 1750'de, dunya nufusu 700,4 milyona erişmişti:
Asya 447,1 milyon (% 64),
Avrupa 152,3 milyon (% 21,7),
Afrika 75,1 milyon (% 10,7),
Kuzey Amerika 11,7 (% 1,7),
Guney Amerika 11,1 milyon (% 1,6),
Okyanusya 3,1 milyon (% 0,3),
Buyuk Devletlerin durumu ehemmiyet sırasıyla şoyledir:
Turkiye İmparatorluğu (15,538,000 km2, 76,2 milyon nufus),
Fransa Krallığı (1,871,962 km2, 22,7 milyon),
Buyuk Britanya Krallığı (5,396,262 km2, 13 milyon),
Cin İmparatorluğu (10,797,408 km2, 180 milyon),
İran Turk İmparatorluğu (1,751,791 km2, 16,5 milyon),
Almanya İmparatorluğu ( 834,009 km2, 26,3 milyon),
Hindistan Turk İmparatorluğu (3,103,243 km2, 140 milyon),
Rusya İmparatorluğu (16,517,455 km2, 15 milyon),
Afganistan İmparatorluğu (1,652,042 km2, 15 milyon),
Polonya Krallığı (790,400 km2, 15,6 milyon),
Prusya Krallığı (121,224 km2, 2,4 milyon)
I Mahmut'un yerine kardeşi III Osman (17541757), sonra amca oğulları III Ahmet'in oğlu III Mustafa (17571774) ile kardeşi I Abdulhamit (17741789) gecti
Osmanlı Devletinin Felaket Yılları nedir
Osmanlının Felaket Yılları hakkında bilgi
Osmanlı Devletinin Felaket Yılları
16831699 buyuk savaşına Felaket Seneleri denir Bu yıllarda Turkiye, tek başına kudretli bir koalisyonla savaşmıştır Almanya İmparatorluğu, Rusya imparatorluğu, Polonya krallığı ve Venedik Cumhuriyeti, bu koalisyonun buyuk devletleridir Bunlara, Turkiye'nin hemen daimi denecek şekilde harp halinde bulunduğu İspanya krallığı ile bir suru orta ve kucuk boyda devlet de eklenebilir En buyuk cephe AlmanTurk harbinini cereyan ettiği Macaristan idi 1684 kuşatmasını savuşturan Budin, 18 Haziran 1686'da Muttefiklerce yeniden kuşatıldı ve cok şiddetli bir savunmadan sonra 2 Eylulde duştu Şehirdeki (Budapeşte) butun Turkler kılıctan gecirildi Bir kısmı Tuna yoluyla kacabildi Budin Beylerbeyisi Vezir Abdurrahman Abdi Paşa, şehitler arasında idi Şehirdeki 81 cami ve bu adede uygun binlerce Turk bayındırlık eseri temellerine kadar tahrip edildi 161 yıl once KanUni'nin Macaristan'ı kazandığı Mohac sahrasında gecen meydan muharebesinde (12 Ağustos 1687) Turk ordusu bozuldu Macaristan'ın buyuk kısmı Almanlarca işgal edildi Diğer cephelerde de durum iyi değildi Venedikliler, Atina'yı (25 Eylul 1687) ve Mora'yı aldılar Yalnız Polonya ordusu Kamanice'de bozuldu (3 Eylul 1687) IV Mehmed tahttan indirildi 46 yaşında idi ve 39 yıldan fazla bir zamandan beri tahtta bulunuyordu Yerine sırasıyla kardeşleri III Suleyman (16871691) ve II Ahmed (16911696) gecti
Almanya cephesinden kotu haberler gelmekte ve İstanbul'u alt ust etmekte devam etti Eğri (14 Aralık 1687), İstolniBelgrad (6 Eylul 1688) duştu 1688'de bugunku Macaristan'ın hemen hemen tamamı kaybedilmiş bulunuyordu Bozgun devam etti Belgrad (8 Eylul 1688), Banyaluka (4 Eylul), Zvornik (4 Ekim) birbiri ardı sıra Almanların eline gecti III Suleyman seferi humayuna cıkmaya karar verdi Edirne'den Sofya'ya geldi (6 Haziran25 Haziran 1689) Fakat ileri gitmedi Batucina ve Niş'te Turk orduları Almanlarca bozuldu (30 Ağustos ve 24 Eylul 1689) Care olarak Kopruluzade Fazıl Ahmed Paşa, sadarete getirildi (25 Ekim 1689) Koprulu Mehmed Paşa'nın ortanca oğlu ve Kopruluzade Fazıl Ahmed Paşa'nın kardeşi idi Sert tedbirler aldı, sefere cıktı (13 Temmuz 1690) ve Belgrad'ı geri aldı Bu sırada Almanlar Erdel'i de işgal ettiler (4 Aralık 1691) Kopruluzade Almanlar uzerine ikinci seferine hareket etti (14 Haziran 1691) Fakat Salankamen'de şehit olması uzerine Orduyı Humayun bozuldu (19 Ağustos) Venedikliler Girit'e asker cıkarmak istediler Fakat defedildiler (28 Ağustos 1692) Ama Sakız adasını işgal edebildiler (21 Eylul 1694) Bu gunlerde IV Mehmed'in buyuk oğlu II Mustafa amcasının olumu uzerine tahta cıktı (6 Şubat 1695) Vesir Mezomorta Huseyin Paşa Venedik donanmasını Sakız Boğazı ve Koyun Adaları acık deniz muharebelerinde ard arda iki defa bozdu (9 ve 18 Şubat 1695) ve Sakız'ı geri aldı (22 Şubat) Yera'da Venedik donanmasını bir defa daha bozdu (19 Eylul) II Mustafa ilk seferine cıktı Transilvanya'da Lugoş meydan muharebesinde Alman ordusunu yendi (22 Eylul 1695) Car Buyuk Petro ise Azak (Rostov Hanlıkları) onunde bozuldu (13 Ekim 1695) Fakat ikinci teşebbusunde Azak'ı aldı (6 Ağustos 1696) II Mustafa, Almanlar uzerine ikinci seferi humayuna cıkıp Olaş'ta Alman ordusunu bozdu (27 Ağustos 1696) Ertesi yıl ucuncu seferini yaptı Ancak Senta'da (11 Eylul 1697) Tuna koprusunun cokmesi uzerine iki yakada kalan Turk ordusu bozuldu Bu suretle Macaristan'ı geri almak icin acılan sonuncu sefer netice vermedi II Mustafa bir yıl icinde cok buyuk hazırlıklar yapıp Macaristan'ı almak istiyordu Fakat herkes harpten bıkmıştı Dehşetli bir sulh isteği vardı Padişah boyun eğdi
Sulh muzakereleri uzun surdu, cetin gecti Turk baş murahhası Reisulkuttab Mehmed Rami Efendi tarafından buyuk dirayetle idare edildi Bu suretle Karlofca Barış Anlaşması imzalandı (26 Ocak 1699) Osmanlı devletinin toprak verdiği ilk anlaşmadır Bu suretle 16 yıl devam eden ve Osmanlı tarihinde Felaket Seneleri diye anılan buyuk savaş bitti Turk kaybı cok muhimdi: Almanya'ya 249000, Venedik'e 42000, Polonya'ya 45000, Rusya'ya 20000, toplam 356000 km2 toprak veriliyordu ki, en muhimleri Macaristan, Hırvatistan, Slovenya, Slovakya, Transilvanya (Almanya'ya), Mora (Venedik'e), Podolya, Turk Galicyası (Venedik'e), Azak (Rostov) cevresi (Rusya'ya) idi II Mustafa Edirne Vakası (22 Ağustos 1703) denen uğursuz bir ihtilalle tahttan indirildi ve bir kac ay sonra kederinden oldu Yerine kardeşi III Ahmed (17031730) padişah oldu 40 yıla yakın bir zamandan beri padişahların daa cok Edirne'de oturmak adetlerine de son verildi II Mustafa, şehzadeliğinde seferlerde bulunarak yetişmiş son harp adamı padişahtır ve ondan sonra padişahların bizzat orduya kumanda etmeleri, sefere cıkmaları adeti kalkmıştır XVIII asrın eşğinde Turkiye devleti, Viyana Bozgunu ile patlak veren buyuk ve derin zaaflarını ortaya koymuş durumdadır Eski gucunden cok şey kaybetmiştir Ancak temelleri o derece sağlam atılmıştır ki, gerilemesi ve cokmesi icin daha asırlar gerekecektir İkinci cihan harbinden sonra İngiliz ve Fransız imparatorluklarının bir kac yıl icinde ve Turkiye'nin karşılaştığı dış baskı ve tecavuzler olmaksızın nasıl yıkılıverdiği hatırlanırsa, Osmanlı devletinin yaşama gucu anlaşılır Osmanlı gucunun, dunyanın geri kalan guclerinin uzerinde veya onlara eşit olduğu XVI asır cok geridedir Fakat hala devlet, kendisinden sonra gelen en kudretli iki devletin toplam gucu uzerindedir Ancak Avrupa, muspet bilgi ve tenkidi goruş, teşebbuslerindeki azim ve devamlılık, calışkanlık ve ileriyi goruş, hırs ve istekle, coktan Doğu'yu ve Doğu'nun en buyuk ve ileri temsilcisi Turkiye'yi gecmişti veya gecmek uzereydi XVIII asır icinde hemen butun muesseseleriyle Avrupa'nın Turklere ustunluğu acığa cıkacaktır Ustelik Okyanusları ele gecirmesi, Batı'ya buyuk bir maddi guc ve zenginlik kazandıracak, sermaye birikmesi yoluyla dunyanın en buyuk kısmını ele gecirmeye hazırlanacaktır XVIII asrın ortalarından itibaren Hindistan'daki pek kudretli Turk imparatorluğu birden cokuvermiştir
1700'de dunya nufusu 684 milyon kadardır
Asya'da 4549 milyon, (%675),
Avrupa'da 1344 milyon (%19),
Afrika'da 711 milyon (%104),
Kuzey Amerika'da 108 milyon (%16),
Guney Amerika'da 106 milyon (%15),
Okyanusya'da 31 milyon (%05)
Buyuk devletlerin yuzolcumu ve nufusları şoyledir:
Turk imparatorluğu (15914606 km2 , 77985000 nufus),
Hindistan Turk imparatorluğu (Timuroğulları) (4622885 km2 , 170000000 nufus),
İran Turk Safevi İmparatorluğu (1956791 km2 , 18000000 nufus),
Cin İmparatorluğu (12268208 km2 , 120000000 nufus),
Fransa krallığı (4 494364 km2 , 21406000 nufus),
Buyuk Britanya krallığı (1833478 km2 , 9011000 nufus), (ilaveten aynı kralın hukum surduğu
Hollanda: 1021274 km2 , 7530000 nufus),
Almanya imparatorluğu (803821 km2 , 22479000 nufus),
İspanya krallığı (15 086003 km2 , 30405000 nufus),
İsvec krallığı (1278023 km2 , 4500000 nufus),
Venedik Cumhuriyeti (72683 km2 , 4800000 nufus),
Rusya İmparatorluğu (14 568540 km2 , 12000000 nufus),
Polonya krallığı (760407 km2 , 12000000 nufus),
Fas imparatorluğu (3 051699 km2 , 8000000 nufus)
III Ahmed devrinde dış siyasetin esası Karlofca ile verilenlerin geri alınmasıdır Bu siyaset silahla yurutulmuş, Rusya ve Venedik'e Karlofca'da verilenler geri alınmış, Almanya'ya verilen topraklar ise buyuk gayretlere rağmen geri alınamamış, Polonya'ya verilenler ise alınmak istenmemiştir Zira Babıali'nin siyaseti Polonya'yı var gucuyle Almanya ve Rusya'ya karşı desteklemek ve bu iki devlet arasında ezilmesini sağlayabilmektir Prut seferi (1711) ile Rusya'ya baş eğdirilmiştir Bu sefere kumanda eden Sadrazam ve Serdarı Ekrem Baltacı Mehmet Paşa, bugun tamamen masal olduğu kesin şekilde anlaşılan ithamlarla lekelenerek duşurulmuştur Bu yıllarda İsvec kralı XII Karl'ın yıllarca Turkiye'de kalması, Avrupa diplomasisinin en muhim davalarından biri haline gelmiştir Sonra Sadrazam ve Serdarı Ekrem Damad İznikli Şedid Şehid Silahdar Ali Paşa, Mora'yı Venedik'ten geri almıştır (1715) Macaristan'ı Almanya'dan geri almak uzere ertesi yıl cıktığı seferde ise Petervaradin meydan muharebesinde (5 Ağustos 1716) şehid duşmuş ve ordu bozulmuştur Almanya ve Venedik ile savaş, Pasarofca anlaşması (21 Temmuz 1718) ile sona ermiştir Bu anlaşma ile Venedik Karlofca ile aldıklarını (Mora vs) geri veriyor ve bu suretle buyuk devletler arasından cıkıyordu Almanya'dan ise verilenlerin istirdadı şoyle dursun Banat (Tameşvar), Belgrad ve Semendire gibi muhim topraklar ve şehirler bırakılıyordu Bu anlaşma ile III Ahmed saltanatının ilk devri kapanır
III Ahmet'in ikinci saltanat devrine Lale Devridenir (1718 1730) Sadrazam Damat Nevşehirli İbrahim Paşa'nın iktidar yıllarıdır İbrahim Paşa, ic huzur sağlanılmadıkca ve Avrupa'nın teknik bakımından bazı ustunlukleri alınmadıkca, futuhat, hatta istirdad siyasetinin mumkun olmadığı inancındaydı Lale Devri, parlak bir devredir Savaşlardan, ihtilallerden bunalan İstanbul'un ve onu taklit eden Turk şehirlerinin, hayatın maddi zevklerinden faydalanmak istemesidir Turk sanatları ve kulturu icin bir canlanıştır Sulh siyasetine rağmen İbrahim Paşa, 1722'den itibaren Doğu'da futuhata başladı İran'da Safevi hanedanının cokmesinden doğan buyuk buhran, bu futuhatı mumkun kılıyordu Batı İran ve Kafkasya'nın İran'ın elinde bulunan ulkeler, toplam olarak 290 000 km2 buyukluğunde cok değerli topraklar, Turkiye'ye gecti
Yeniden Hazar'a dayanan Osmanlı devleti, XVI Asır sonlarındaki doğu sınırını buldu Hemedan Anlaşması (4 Ekim 1727) ile İran, bu futuhatı tanıdı Fakat bu sırada ortaya cıkan, Turkluk'un son cihangiri Nadir han (sonra Şah), Tebriz'i geri aldı Bu ortamda, uzayan İbrahim Paşa iktidarını kıskananlar, cok aşağılık bir ihtilal cıkartarak, Paşa'yı idam ettirdiler III Ahmed, tahttan indirildi (1 Ekim 1730) Tahta, III Ahmet'in yeğeni (II Mustafa'nın oğlu) I Mahmud (1730 1754) gecti Patrona İhtilali'ni cıkaranları az zamanda temizledikten sonra, daha mUtedil şekilde Lale Devri'nin hemen butun geleneklerini devam ettirdi Onun ceyrek asrı bulan saltanatı, Turkiye'nin son şevket ve bahtiyarlık cağlarından biridir Almanya ve Rusya imparatorluklarına karşı Turkiye'nin tek başına yaptığı savaş (1736 1739), Osmanlı devletinin zaferiyle kapandı Boylece Turkiye henuz, cok guclu iki imparatorluğu birden tek başına yenebileceğini acıkca ortaya koydu Belgrad Anlaşması (18 Eylul 1739), Pasarofca ile Almanya'ya verilmiş toprakları Turkiye'ye iade etti 22 yıl sonra Belgrad, Turkiye'ye donmuş oldu İran ile savaş, 1746'ya kadar surdu İran'dan yapılan futuhatın terki ve Kasrı Şirin (1639) esaslarına donulmesi ile son buldu
XVIII asrın ortasında, 1750'de, dunya nufusu 700,4 milyona erişmişti:
Asya 447,1 milyon (% 64),
Avrupa 152,3 milyon (% 21,7),
Afrika 75,1 milyon (% 10,7),
Kuzey Amerika 11,7 (% 1,7),
Guney Amerika 11,1 milyon (% 1,6),
Okyanusya 3,1 milyon (% 0,3),
Buyuk Devletlerin durumu ehemmiyet sırasıyla şoyledir:
Turkiye İmparatorluğu (15,538,000 km2, 76,2 milyon nufus),
Fransa Krallığı (1,871,962 km2, 22,7 milyon),
Buyuk Britanya Krallığı (5,396,262 km2, 13 milyon),
Cin İmparatorluğu (10,797,408 km2, 180 milyon),
İran Turk İmparatorluğu (1,751,791 km2, 16,5 milyon),
Almanya İmparatorluğu ( 834,009 km2, 26,3 milyon),
Hindistan Turk İmparatorluğu (3,103,243 km2, 140 milyon),
Rusya İmparatorluğu (16,517,455 km2, 15 milyon),
Afganistan İmparatorluğu (1,652,042 km2, 15 milyon),
Polonya Krallığı (790,400 km2, 15,6 milyon),
Prusya Krallığı (121,224 km2, 2,4 milyon)
I Mahmut'un yerine kardeşi III Osman (17541757), sonra amca oğulları III Ahmet'in oğlu III Mustafa (17571774) ile kardeşi I Abdulhamit (17741789) gecti