Osmanlı Devletinin Gelişmesini Sağlayan Etkenler Nelerdir ?
Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu
İlhanlıların zayıflamasından faydalanan Osman Bey, bağımsız hareket ederek Osmanlı Devleti’ni kurmuştur (1299)
Osman Gazi’nin, Ahi şeyhlerinden Edebali’nin kızıyla evlenmesi Anadolu halkı tarafından kabullenilmesini ve desteklenmesini sağlamıştır
Osmanlı Devleti’nin Kısa Surede Gelişmesini Sağlayan Etkenler
Osmanlı Devleti’nin kısa surede gelişmesinde;
Anadolu’da ve Balkanlarda siyasal birliğin bulunmaması
Merkeziyetci bir devlet anlayışı benimsenerek hakimiyetin tek elde toplanması
Devletin Bizans sınırında kurulması, ticaret ve goc yolları uzerinde bulunması
Doğudan gelen yoğun Turkmen gocleriyle nufus ustunluğunun sağlanması ve asker ihtiyacının karşılanması
Duzenli ve guclu orduların kurulması
gibi faktorler etkili olmuştur
Balkanlardaki Gelişmeler Turklerin Rumeli’ye Gecişi
Bizans İmparatoru, Osmanlı Devleti’nden aldığı yardımlara karşılık Osmanlı Devleti’ne Gelibolu’daki Cimpe Kalesi’ni verdi Boylece Turkler Rumeli’de toprak sahibi olmuşlar ve Balkan fetihlerinde bu kaleyi us olarak kullanmışlardır
Osmanlı Devleti’nin Rumeli’de Uyguladığı İskan Siyaseti
Osmanlıların Balkanlarda takip ettikleri iskan politikasının temel amacı; yeni fethedilen topraklara Anadolu’dan getirilecek Turk halkı yerleştirmek, bunun icin ozellikle konargocerleri tercih etmek ve fethedilen yerdeki yerli halktan ayaklanma cıkarma ihtimali bulunanları başka yerlere goc ettirmekti
Anadolu’dan Rumeli’ye ***urulen halk, buyuk yollar uzerinde bulunan ve askeri yonden onemli şehir ve kasabalara yerleştirilmiştir İskan politikasının sonucunda;
Balkanların Turkleşmesi ve bolgede Turk kulturunun yerleşmesi sağlanmıştır
Geride duşman kuvveti bırakılmadığı icin Osmanlıların Rumeli’de guvenle ilerlemesi sağlanmıştır
Anadolu’daki yurtsuz Turkmenlere yeni yurtlar bulunmuştur
Osmanlılar Balkanlarda ele gecirdikleri yerlerde halka hoşgorulu ve adaletli davranmışlar, halkın inanclarına, geleneklerine, dillerine ve kutsal saydıkları değerlere dokunmamışlardır Osmanlı Devleti’nin bu şekilde davranması Balkanlara yerleşmesini ve ele gecirdiği topraklarda tutunmasını kolaylaştırmıştır
Osmanlı Devleti’nin Balkanlarda Genişlemesi ve Haclı Seferleri’nin Başlaması
XIV yuzyılın ikinci yarısından itibaren Turklerin Balkanlara yerleşmeye başlaması uzerine Balkan uluslarının birleşerek Osmanlı Devleti’yle yaptığı savaşlara Haclı Savaşları denilmiştir XIV ve XV yuzyıllarda Haclı Seferlerinin duzenlenmesinde;
Turklerin Balkan topraklarından atılmak istenmesi
Papa’nın Hristiyan dunyasını Turkler uzerine kışkırtması
Turkler karşısında başarısız olan Bizans İmparatorluğu’nun Hristiyan dunyasından yardım istemesi
gibi nedenler etkili olmuştur
Osmanlılarla yapılan Haclı Savaşlarına Macarlar, Sırplar, Bulgarlar, Eflaklılar, Bosnalılar gibi uluslar katılmıştır
Osmanlı Devleti’nin Anadolu’da Turk Siyasal Birliğini Sağlaması
Osmanlı Devleti, Orhan Bey doneminde Karesi Beyliği’ni, I Murat doneminde Germiyanoğullarının topraklarının bir kısmı ceyiz yoluyla Osmanlı Devleti’ne katılmıştır Ayrıca, Hamitoğulları Beyliği’nden satın alma yoluyla toprak kazanılmıştır Germiyanoğulları ve Hamitoğullarından savaş yapmadan toprak alan I Murat doneminde Karamanoğulları Beyliği’yle savaşlar yapılmıştır
Anadolu’da siyasal birliği sağlayan asıl faaliyetler Yıldırım Bayezid doneminde başlamıştır
Anadolu beyliklerinin Osmanlı Devleti’ne katılmasıyla;
Anadolu’da Turk siyasal birliği kurulmuştur
Marmara, Ege, Akdeniz ve Karadeniz sahillerinin bir bolumu Osmanlıların eline gecmiş, Osmanlı denizciliği guclenmiştir Adalar Denizi’ndeki gaza faaliyetlerini Osmanlılar ustlenmiştir
Ankara Savaşı (1402)
Ankara Savaşı’nın yapılmasında;
Topraklarını kaybeden Anadolu beylerinin Timur’a sığınarak Osmanlı Devleti’ne karşı kışkırtmaları
Yıldırım Bayezid’in Timur’dan kacan Bağdat ve Karakoyunlu hukumdarlarını himaye etmesi
Cin uzerine sefere cıkmaya hazırlanan Timur’un arkasında guclu bir Osmanlı Devleti’nin kalmasını istememesi
Doğu Batı ticaret yollarını ele gecirmek isteyen Timur’un Anadolu’ya girerek Erzincan ve Sivas’ta katliam yapması
gibi nedenler etkili olmuştur
1402 yılında Ankara yakınlarında yapılan savaşı Timur kazanmıştır
Ankara Savaşı’nın Sonucları
Savaşı kazanan Timur, Anadolu beyliklerinin topraklarını tekrar eski sahiplerine geri vermiştir Boylece, Yıldırım Bayezid’in Anadolu’da onemli olcude kurduğu siyasal birlik Timur tarafından bozulmuştur Timur bu davranışıyla Anadolu’da guclu bir devletin bulunmasını engellemeyi amaclamıştır
Osmanlı Devleti’nin batı yonundeki ilerleyişi bir sure durmuştur Dolayısıyla Bizans İmparatorluğu’nun yıkılması gecikmiş ve Balkanlarda Osmanlı hakimiyeti sarsılmıştır
Timur’un Anadolu’dan cekilmesinden sonra Osmanlı Devleti’nde Yıldırım Bayezid’in oğulları arasında taht kavgaları başlamıştır Osmanlı tarihinde “Fetret Devri olarak bilinen ve 11 yıl suren bu donemde Osmanlı Devleti dağılmakla karşı karşıya kalmıştır
Fetret Devri (1402 – 1413)
Osmanlı tarihinde Ankara Savaşı’ndan sonra padişahsız gecen 11 yıla (1402 – 1413) Fetret Devri denilmiştir
Fetret Devri’nde yaşanan taht kavgaları Osmanlı Devleti’ni maddimanevi zarara uğratmıştır Ancak, Osmanlı Devleti kurmuş olduğu sağlam devlet orgutu ve guclu sosyal kurumlar sayesinde tamamen parcalanıp dağılmaktan kurtulabilmiştir
Balkanlarda Sarsılan Hakimiyetin Pekiştirilmesi
Osmanlı Devleti’nin taht kavgalarına ve zayıflamasına rağmen Balkanlarda tutunabilmesinde;
Tımar sisteminin ve planlı şekilde iskan politikasının uygulanması
Timur’un Osmanlı ordusunu tamamen imha edememesi
Osmanlıların Balkanlarda takip ettiği hoşgorulu ve adaletli politikanın Balkan halkını memnun etmesi
gibi nedenler etkili olmuştur
Osmanlı Devleti, 1440 – 1444 yılları arasında Balkan ulusları karşısında zor duruma duşmuş ve ust uste mağlubiyetler almıştır II Murat, bu gelişmeler uzerine Osmanlıların aleyhine olan Edirne – Segedin Antlaşması’nı imzalamak zorunda kalmıştır (1444)
Balkanlardaki başarısızlıklardan dolayı II Murat tahttan cekilerek yerine 12 yaşındaki oğlu II Mehmet’i tahta cıkarmıştır Bu durumdan faydalanarak Turkleri Balkanlardan atmak isteyen Balkan ulusları yeni bir Haclı ordusu hazırlayarak Osmanlı Devleti’ne saldırdılar Haclılarla Osmanlı Devleti arasında yapılan Varna Savaşı Turklerin galibiyetiyle sonuclanmıştır (1444)
Osmanlı Devleti’nin Varna Savaşı’nı kazanması, Ankara Savaşı’ndan onceki gucune ulaştığını ve Balkanlardaki başarısızlıklara son verdiğini gostermektedir
Macar Kralı Hunyadi Yanoş liderliğinde kurulan yeni bir Haclı ordusu hem Varna Savaşı’nın intikamını almak hem de Turkleri Balkanlardan atmak amacıyla saldırıya gecti Yapılan II Kosova Savaşı’nı Osmanlı Devleti kazanmıştır (1448)
Bu savaştan sonra;
Turkler Balkanlara kesin olarak yerleşmiştir Boylece Turklerin Balkanlardaki hakimiyeti pekiştirilmiştir
Haclılar uzun yıllar Osmanlı Devleti’ne saldırmaya cesaret edememişler ve Turklerin Avrupa’daki hakimiyet alanları surekli genişlemiştir
Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu
İlhanlıların zayıflamasından faydalanan Osman Bey, bağımsız hareket ederek Osmanlı Devleti’ni kurmuştur (1299)
Osman Gazi’nin, Ahi şeyhlerinden Edebali’nin kızıyla evlenmesi Anadolu halkı tarafından kabullenilmesini ve desteklenmesini sağlamıştır
Osmanlı Devleti’nin Kısa Surede Gelişmesini Sağlayan Etkenler
Osmanlı Devleti’nin kısa surede gelişmesinde;
Anadolu’da ve Balkanlarda siyasal birliğin bulunmaması
Merkeziyetci bir devlet anlayışı benimsenerek hakimiyetin tek elde toplanması
Devletin Bizans sınırında kurulması, ticaret ve goc yolları uzerinde bulunması
Doğudan gelen yoğun Turkmen gocleriyle nufus ustunluğunun sağlanması ve asker ihtiyacının karşılanması
Duzenli ve guclu orduların kurulması
gibi faktorler etkili olmuştur
Balkanlardaki Gelişmeler Turklerin Rumeli’ye Gecişi
Bizans İmparatoru, Osmanlı Devleti’nden aldığı yardımlara karşılık Osmanlı Devleti’ne Gelibolu’daki Cimpe Kalesi’ni verdi Boylece Turkler Rumeli’de toprak sahibi olmuşlar ve Balkan fetihlerinde bu kaleyi us olarak kullanmışlardır
Osmanlı Devleti’nin Rumeli’de Uyguladığı İskan Siyaseti
Osmanlıların Balkanlarda takip ettikleri iskan politikasının temel amacı; yeni fethedilen topraklara Anadolu’dan getirilecek Turk halkı yerleştirmek, bunun icin ozellikle konargocerleri tercih etmek ve fethedilen yerdeki yerli halktan ayaklanma cıkarma ihtimali bulunanları başka yerlere goc ettirmekti
Anadolu’dan Rumeli’ye ***urulen halk, buyuk yollar uzerinde bulunan ve askeri yonden onemli şehir ve kasabalara yerleştirilmiştir İskan politikasının sonucunda;
Balkanların Turkleşmesi ve bolgede Turk kulturunun yerleşmesi sağlanmıştır
Geride duşman kuvveti bırakılmadığı icin Osmanlıların Rumeli’de guvenle ilerlemesi sağlanmıştır
Anadolu’daki yurtsuz Turkmenlere yeni yurtlar bulunmuştur
Osmanlılar Balkanlarda ele gecirdikleri yerlerde halka hoşgorulu ve adaletli davranmışlar, halkın inanclarına, geleneklerine, dillerine ve kutsal saydıkları değerlere dokunmamışlardır Osmanlı Devleti’nin bu şekilde davranması Balkanlara yerleşmesini ve ele gecirdiği topraklarda tutunmasını kolaylaştırmıştır
Osmanlı Devleti’nin Balkanlarda Genişlemesi ve Haclı Seferleri’nin Başlaması
XIV yuzyılın ikinci yarısından itibaren Turklerin Balkanlara yerleşmeye başlaması uzerine Balkan uluslarının birleşerek Osmanlı Devleti’yle yaptığı savaşlara Haclı Savaşları denilmiştir XIV ve XV yuzyıllarda Haclı Seferlerinin duzenlenmesinde;
Turklerin Balkan topraklarından atılmak istenmesi
Papa’nın Hristiyan dunyasını Turkler uzerine kışkırtması
Turkler karşısında başarısız olan Bizans İmparatorluğu’nun Hristiyan dunyasından yardım istemesi
gibi nedenler etkili olmuştur
Osmanlılarla yapılan Haclı Savaşlarına Macarlar, Sırplar, Bulgarlar, Eflaklılar, Bosnalılar gibi uluslar katılmıştır
Osmanlı Devleti’nin Anadolu’da Turk Siyasal Birliğini Sağlaması
Osmanlı Devleti, Orhan Bey doneminde Karesi Beyliği’ni, I Murat doneminde Germiyanoğullarının topraklarının bir kısmı ceyiz yoluyla Osmanlı Devleti’ne katılmıştır Ayrıca, Hamitoğulları Beyliği’nden satın alma yoluyla toprak kazanılmıştır Germiyanoğulları ve Hamitoğullarından savaş yapmadan toprak alan I Murat doneminde Karamanoğulları Beyliği’yle savaşlar yapılmıştır
Anadolu’da siyasal birliği sağlayan asıl faaliyetler Yıldırım Bayezid doneminde başlamıştır
Anadolu beyliklerinin Osmanlı Devleti’ne katılmasıyla;
Anadolu’da Turk siyasal birliği kurulmuştur
Marmara, Ege, Akdeniz ve Karadeniz sahillerinin bir bolumu Osmanlıların eline gecmiş, Osmanlı denizciliği guclenmiştir Adalar Denizi’ndeki gaza faaliyetlerini Osmanlılar ustlenmiştir
Ankara Savaşı (1402)
Ankara Savaşı’nın yapılmasında;
Topraklarını kaybeden Anadolu beylerinin Timur’a sığınarak Osmanlı Devleti’ne karşı kışkırtmaları
Yıldırım Bayezid’in Timur’dan kacan Bağdat ve Karakoyunlu hukumdarlarını himaye etmesi
Cin uzerine sefere cıkmaya hazırlanan Timur’un arkasında guclu bir Osmanlı Devleti’nin kalmasını istememesi
Doğu Batı ticaret yollarını ele gecirmek isteyen Timur’un Anadolu’ya girerek Erzincan ve Sivas’ta katliam yapması
gibi nedenler etkili olmuştur
1402 yılında Ankara yakınlarında yapılan savaşı Timur kazanmıştır
Ankara Savaşı’nın Sonucları
Savaşı kazanan Timur, Anadolu beyliklerinin topraklarını tekrar eski sahiplerine geri vermiştir Boylece, Yıldırım Bayezid’in Anadolu’da onemli olcude kurduğu siyasal birlik Timur tarafından bozulmuştur Timur bu davranışıyla Anadolu’da guclu bir devletin bulunmasını engellemeyi amaclamıştır
Osmanlı Devleti’nin batı yonundeki ilerleyişi bir sure durmuştur Dolayısıyla Bizans İmparatorluğu’nun yıkılması gecikmiş ve Balkanlarda Osmanlı hakimiyeti sarsılmıştır
Timur’un Anadolu’dan cekilmesinden sonra Osmanlı Devleti’nde Yıldırım Bayezid’in oğulları arasında taht kavgaları başlamıştır Osmanlı tarihinde “Fetret Devri olarak bilinen ve 11 yıl suren bu donemde Osmanlı Devleti dağılmakla karşı karşıya kalmıştır
Fetret Devri (1402 – 1413)
Osmanlı tarihinde Ankara Savaşı’ndan sonra padişahsız gecen 11 yıla (1402 – 1413) Fetret Devri denilmiştir
Fetret Devri’nde yaşanan taht kavgaları Osmanlı Devleti’ni maddimanevi zarara uğratmıştır Ancak, Osmanlı Devleti kurmuş olduğu sağlam devlet orgutu ve guclu sosyal kurumlar sayesinde tamamen parcalanıp dağılmaktan kurtulabilmiştir
Balkanlarda Sarsılan Hakimiyetin Pekiştirilmesi
Osmanlı Devleti’nin taht kavgalarına ve zayıflamasına rağmen Balkanlarda tutunabilmesinde;
Tımar sisteminin ve planlı şekilde iskan politikasının uygulanması
Timur’un Osmanlı ordusunu tamamen imha edememesi
Osmanlıların Balkanlarda takip ettiği hoşgorulu ve adaletli politikanın Balkan halkını memnun etmesi
gibi nedenler etkili olmuştur
Osmanlı Devleti, 1440 – 1444 yılları arasında Balkan ulusları karşısında zor duruma duşmuş ve ust uste mağlubiyetler almıştır II Murat, bu gelişmeler uzerine Osmanlıların aleyhine olan Edirne – Segedin Antlaşması’nı imzalamak zorunda kalmıştır (1444)
Balkanlardaki başarısızlıklardan dolayı II Murat tahttan cekilerek yerine 12 yaşındaki oğlu II Mehmet’i tahta cıkarmıştır Bu durumdan faydalanarak Turkleri Balkanlardan atmak isteyen Balkan ulusları yeni bir Haclı ordusu hazırlayarak Osmanlı Devleti’ne saldırdılar Haclılarla Osmanlı Devleti arasında yapılan Varna Savaşı Turklerin galibiyetiyle sonuclanmıştır (1444)
Osmanlı Devleti’nin Varna Savaşı’nı kazanması, Ankara Savaşı’ndan onceki gucune ulaştığını ve Balkanlardaki başarısızlıklara son verdiğini gostermektedir
Macar Kralı Hunyadi Yanoş liderliğinde kurulan yeni bir Haclı ordusu hem Varna Savaşı’nın intikamını almak hem de Turkleri Balkanlardan atmak amacıyla saldırıya gecti Yapılan II Kosova Savaşı’nı Osmanlı Devleti kazanmıştır (1448)
Bu savaştan sonra;
Turkler Balkanlara kesin olarak yerleşmiştir Boylece Turklerin Balkanlardaki hakimiyeti pekiştirilmiştir
Haclılar uzun yıllar Osmanlı Devleti’ne saldırmaya cesaret edememişler ve Turklerin Avrupa’daki hakimiyet alanları surekli genişlemiştir
