Osmanlı Devleti Doneminde Cıkartılan Gazeteler
Osmanlı Gazete İsimleri
Takvimi Vekayi
Takvimi Vekayi, Osmanlı Devleti sınırları dahilinde 1831'de yayınlanmaya başlanan ilk Osmanlı Turk gazetesi dir
Haftalık olarak yayınlanan ve Osmanlı Turkcesi dışında Arapca, Ermenice, Farsca, Fransızca, Rumca baskıları da yayımlanan bir gazeteydi Resmi ilanlar ve gayrı resmi duyurular dışında, ic ve dış gelişmelere ilişkin haberler de basılmaktaydı
Takvimi Vekayi resmi bir gazete olması dolayısıyla makaleler esas olarak devletin goruşlerini yansıtıyordu 1'tan itibaren sadece resmi duyurular ve kabul edilen yasa metinleri yayınlanır oldu
Tasviri Efkar
Tasviri Efkar; İbrahim Şinasi'nin 28 Haziran 1862'de yayınlamaya başladığı, havadis ve maarife dair Osmanlı gazetesidir
1865'de Şinasi Fransa'ya gittikten sonra gazeteyi Namık Kemal cıkardı O da Avrupa'ya gidince gazeteyi Recaizade Ekrem yayınladı Mayıs 1910'dan sonra gazete Yeni Tasviri Efkar adıyla Ebuzziya Tevfik tarafından devam ettirildi Kapatılmalarda adı Tevhidi Efkar, Tenviri Efkar, İntihabı Efkar, Tefsiri Efkar olarak değiştirildi Başyazarı bu donemde Velid Ebuzziya oldu 1920'de Malta'ya surulunce gazete kapandı, 1921'de tekrar cıktı 1925'de İstiklal Mahkemesi'nce gazete kapatıldı
Ziyad Ebuzziya 1940'da gazeteyi tekrar yayınladı 1945'de gazete Tasvir adıyla, Cihad Baban yonetiminde 1949'a kadar devam etti 1862'de yayın hayatına başlayan gazete defalarca kapatıldı, mahkum oldu İktidarlara karşı eleştirel tutumuyla basın tarihinde yer aldı
Tercumanı Ahval
Tercumanı Ahval, İstanbul'da 11866 arasında yayımlanan ilk ozel gazetedir
22 Ekim 1'ta Agah Efendi ve Şinasi tarafından cıkarıldı Onceleri pazar gunleri cıkan gazete 22 Nisan 1861'deki 25 sayısıyla birlikte haftada uc gun yayımlanmaya başladı Gazete zamanla Ceridei Havadis gazetesiyle rekabet edebilmek icin yayınını beş gune cıkardı Bahcekapı'da bir matbaada basılan gazete, matbaanın altındaki bir tutuncu dukkanından satılıyordu
Şinasi, Ahmed Vefik Paşa, Ziya Paşa, Refik Bey'in sık sık bu gazetede yazıları yer aldı Bu yazılarda Osmanlı toplumunun geri kalma nedenleri ve ulkede olup bitenler tartışılıyorduAncak 24sayisindan sonra Şinasi ayrilmistir
Ayrıca edebi eserlerin de yayımlandığı gazetede, batılı anlamda ilk Turkce oyun olan Şinaşi'nin Şair Evlenmesi de (1) dizi olarak yayınlamıştı
Gazete, Ziya Paşa'nın kaleme aldığı sanılan ve eğitim sistemine sert eleştirilerde bulunan bir yazı yuzunden Mayıs 1861'de iki hafta sureyle kapatıldı Bu olay Turk basınında yayın durdurmanın ilk orneği oldu 792 sayı yayımlanan Tercumanı Ahval 11 Mart 1866'da yayınına son verildi
Ceridei Havadis
Ceridei Havadis, Turk basın tarihinin ilk yarı resmi Turkce gazetesi olarak kabul edilir Devletten belli bir yardım alması nedeniyle gazete yarı resmi bir yapıya sahip olmuştur William Churchill adında bir İngiliz tarafından 1840 yılında cıkarılmaya başlanmıştır Sadece haber icerikli olan gazete ilk yayınlandığı gunlerde hic ilgi gormemiş, ilk uc sayı bedava dağıtılmıştır Daha sonra Batı'dan makale ve şiirler tercume edildi Osmanlıların batı dunyası hakkında fikirleri oldu Gazete sayısı artınca postayla birlikte gecikmeli de olsa anadoluya ulaştırıldı; 1'lardan itibaren Anadolu'da da kamuoyu oluşmaya başladı Gazete haftalık olarak cıkarılmaya başlanmış ardından on gunde bir cıkarılması kararlaştırılmıştır Ardından William Churchill siyasi nufuz kullanarak devletten ayda 2500 kuruşluk yardım almayı başarmıştırGazetede , dış ulkelerden muhabirleri vasıtasıyla dış haberlere yer verilmiştir Bu ozelliği nedeniyle gazete seckin zumre tarafından takip edilmiştir Gazeteye İskenderiye’den haber gonderen bir muhabir Turk basın tarihinin ilk muhabiri sayılmaktadır Gazetenin diğer bir ozelliği ilanlara yer vermesidir İlk olum ilanları bu gazetede yer almıştır 1854 Kırım Savaşına, gazete savaş muhabirlerini gondermiştir Gazete 1864 yılında 1212 sayıyı geride bırakarak kapanmıştır
Osmanlı Gazetesi
Osmanlı Gazetesi, İttihad ve Terakki Cemiyeti’nin kurucularından olan Doktor Abdullah Cevdet ve İshak SukUti tarafından 1897’de kurulmuştur II Abdulhamid rejimine şiddetli eleştiriler getirmiştir Gazete, 1904’te İsvicre’de son sayısını yayınlamış ve kendiliğinde yayın hayatına son vermiştir
Meşveret
Ahmed Rıza’nın 1895’de kurduğu Meşveret gazetesi Fransızca ve Turkce yayınlanmıştır Ahmed Rıza gazetedeki yazılarında Meşrutiyet’i ilerleme aracı olarak gormuştur İttihat ve Terakki’nin yayın organı olan Meşveret 15 gunde bir yayınlanıyordu Meşveret Gazetesi’nin yazılarında dikkati ceken ana unsur “şikayettir Gazetede “iyi bir toplum nasıl olmalıdır? yerine Osmanlı İmparatorluğu’nun zaaflarından şikayetler gorulur Ahmed Rıza Osmanlı Devleti aleyhine cok ağır yazılar yazmış ve bu vesileyle Fransız hukumeti gazeteyi kapatmıştır
Volkan Gazetesi
9081909 arasında İstanbul'da Derviş Vahdeti tarafından yayınlanan siyasi gazetedir
İttihadı Muhammedi Fırkası'nın fikirlerini savunmuş ve fırkanın yayın organı kabul edilmiştir 13 Nisan 1909 (Rumi 31 Mart 1323) tarihinde patlak veren 31 Mart İsyanını desteklediği bilinmektedir Derviş Vahdeti 31 Mart isyanını bastırmak icin gelen Hareket Ordusu başarılı olduğunda İstanbul'u terkederek kacmış, İzmir'de yakalanıp Divanı Harp'de yargılanıp idam edilmiştir Volkan Gazetesi, 31 Mart isyanının bastırılıp isyana karışanlar ve destekleyenler tutuklanmaya başlayınca yayınlarına son vermiştir
Gazetede 15 Aralık 1908 tarihinde cıkan yazıda İngiliz idaresinde ademi merkeziyetci yonetim şekliyle Kıbrıs'ın kucuk bir İsvicre olacağı savunulmuştur
İkdam
İstanbul'da 5 Temmuz 1894 31 Aralık 1928 arasında yayımlanan gunluk siyasal gazete
Sahibi ve başyazarı Ahmet Cevdet'ti (Oran) Turkiye'de rotatif baskı tekniği ile basılan ilk gazete olan İkdam, II Abdulhamid doneminde birkac kez kapatıldı
İkinci Meşrutiyet'in ilanından (1908) sonra tirajını 40 bine kadar yukseltti 14 Mart 1910'da Yeni İkdam adını aldı2 6 Şubat 1912'den sonra da İktiham adıyla yayımlanmıştır 10 Ağustos 1912'den itibaren yeniden İkdam adını alan gazetenin başyazarlığını 5 Eylul 1912'de Ali Kemal ustlendi Gazete Mutareke doneminde Yakup Kadri'nin yonetiminde yayımlandı
1923'te gazetenin yonetimi Ahmet Cevdet'in sağlık sorunları yuzunden Mecdi Sadrettin'e gecti
1 Aralık 1928'den itibaren Latin harfleriyle basılan İkdam, yayın yaşamının ilk yıllarından başlayarak dilde sadeleşme akımının onculerinden ve Turkculuk akımının etkin savunucularından biri olmuştur
İkinci Meşrutiyet sonrasında İttihat ve Terakki yonetimine karşı eleştirel bir tutum aldı Mutareke yıllarında ise, Milli Mucadele'yi destekleyen yazılar yayımladı Ahmet Rasim, Cenab Şahabeddin, Halit Ziya Uşaklıgil, Hamdullah Suphi Tanrıover, Huseyin Cahit Yalcın ve Ahmet Emin Yalman gibi tanınmış yazarlar İkdam'ın yazı kadrosu icinde yer aldılar
Osmanlı Gazete İsimleri
Takvimi Vekayi
Takvimi Vekayi, Osmanlı Devleti sınırları dahilinde 1831'de yayınlanmaya başlanan ilk Osmanlı Turk gazetesi dir
Haftalık olarak yayınlanan ve Osmanlı Turkcesi dışında Arapca, Ermenice, Farsca, Fransızca, Rumca baskıları da yayımlanan bir gazeteydi Resmi ilanlar ve gayrı resmi duyurular dışında, ic ve dış gelişmelere ilişkin haberler de basılmaktaydı
Takvimi Vekayi resmi bir gazete olması dolayısıyla makaleler esas olarak devletin goruşlerini yansıtıyordu 1'tan itibaren sadece resmi duyurular ve kabul edilen yasa metinleri yayınlanır oldu
Tasviri Efkar
Tasviri Efkar; İbrahim Şinasi'nin 28 Haziran 1862'de yayınlamaya başladığı, havadis ve maarife dair Osmanlı gazetesidir
1865'de Şinasi Fransa'ya gittikten sonra gazeteyi Namık Kemal cıkardı O da Avrupa'ya gidince gazeteyi Recaizade Ekrem yayınladı Mayıs 1910'dan sonra gazete Yeni Tasviri Efkar adıyla Ebuzziya Tevfik tarafından devam ettirildi Kapatılmalarda adı Tevhidi Efkar, Tenviri Efkar, İntihabı Efkar, Tefsiri Efkar olarak değiştirildi Başyazarı bu donemde Velid Ebuzziya oldu 1920'de Malta'ya surulunce gazete kapandı, 1921'de tekrar cıktı 1925'de İstiklal Mahkemesi'nce gazete kapatıldı
Ziyad Ebuzziya 1940'da gazeteyi tekrar yayınladı 1945'de gazete Tasvir adıyla, Cihad Baban yonetiminde 1949'a kadar devam etti 1862'de yayın hayatına başlayan gazete defalarca kapatıldı, mahkum oldu İktidarlara karşı eleştirel tutumuyla basın tarihinde yer aldı
Tercumanı Ahval
Tercumanı Ahval, İstanbul'da 11866 arasında yayımlanan ilk ozel gazetedir
22 Ekim 1'ta Agah Efendi ve Şinasi tarafından cıkarıldı Onceleri pazar gunleri cıkan gazete 22 Nisan 1861'deki 25 sayısıyla birlikte haftada uc gun yayımlanmaya başladı Gazete zamanla Ceridei Havadis gazetesiyle rekabet edebilmek icin yayınını beş gune cıkardı Bahcekapı'da bir matbaada basılan gazete, matbaanın altındaki bir tutuncu dukkanından satılıyordu
Şinasi, Ahmed Vefik Paşa, Ziya Paşa, Refik Bey'in sık sık bu gazetede yazıları yer aldı Bu yazılarda Osmanlı toplumunun geri kalma nedenleri ve ulkede olup bitenler tartışılıyorduAncak 24sayisindan sonra Şinasi ayrilmistir
Ayrıca edebi eserlerin de yayımlandığı gazetede, batılı anlamda ilk Turkce oyun olan Şinaşi'nin Şair Evlenmesi de (1) dizi olarak yayınlamıştı
Gazete, Ziya Paşa'nın kaleme aldığı sanılan ve eğitim sistemine sert eleştirilerde bulunan bir yazı yuzunden Mayıs 1861'de iki hafta sureyle kapatıldı Bu olay Turk basınında yayın durdurmanın ilk orneği oldu 792 sayı yayımlanan Tercumanı Ahval 11 Mart 1866'da yayınına son verildi
Ceridei Havadis
Ceridei Havadis, Turk basın tarihinin ilk yarı resmi Turkce gazetesi olarak kabul edilir Devletten belli bir yardım alması nedeniyle gazete yarı resmi bir yapıya sahip olmuştur William Churchill adında bir İngiliz tarafından 1840 yılında cıkarılmaya başlanmıştır Sadece haber icerikli olan gazete ilk yayınlandığı gunlerde hic ilgi gormemiş, ilk uc sayı bedava dağıtılmıştır Daha sonra Batı'dan makale ve şiirler tercume edildi Osmanlıların batı dunyası hakkında fikirleri oldu Gazete sayısı artınca postayla birlikte gecikmeli de olsa anadoluya ulaştırıldı; 1'lardan itibaren Anadolu'da da kamuoyu oluşmaya başladı Gazete haftalık olarak cıkarılmaya başlanmış ardından on gunde bir cıkarılması kararlaştırılmıştır Ardından William Churchill siyasi nufuz kullanarak devletten ayda 2500 kuruşluk yardım almayı başarmıştırGazetede , dış ulkelerden muhabirleri vasıtasıyla dış haberlere yer verilmiştir Bu ozelliği nedeniyle gazete seckin zumre tarafından takip edilmiştir Gazeteye İskenderiye’den haber gonderen bir muhabir Turk basın tarihinin ilk muhabiri sayılmaktadır Gazetenin diğer bir ozelliği ilanlara yer vermesidir İlk olum ilanları bu gazetede yer almıştır 1854 Kırım Savaşına, gazete savaş muhabirlerini gondermiştir Gazete 1864 yılında 1212 sayıyı geride bırakarak kapanmıştır
Osmanlı Gazetesi
Osmanlı Gazetesi, İttihad ve Terakki Cemiyeti’nin kurucularından olan Doktor Abdullah Cevdet ve İshak SukUti tarafından 1897’de kurulmuştur II Abdulhamid rejimine şiddetli eleştiriler getirmiştir Gazete, 1904’te İsvicre’de son sayısını yayınlamış ve kendiliğinde yayın hayatına son vermiştir
Meşveret
Ahmed Rıza’nın 1895’de kurduğu Meşveret gazetesi Fransızca ve Turkce yayınlanmıştır Ahmed Rıza gazetedeki yazılarında Meşrutiyet’i ilerleme aracı olarak gormuştur İttihat ve Terakki’nin yayın organı olan Meşveret 15 gunde bir yayınlanıyordu Meşveret Gazetesi’nin yazılarında dikkati ceken ana unsur “şikayettir Gazetede “iyi bir toplum nasıl olmalıdır? yerine Osmanlı İmparatorluğu’nun zaaflarından şikayetler gorulur Ahmed Rıza Osmanlı Devleti aleyhine cok ağır yazılar yazmış ve bu vesileyle Fransız hukumeti gazeteyi kapatmıştır
Volkan Gazetesi
9081909 arasında İstanbul'da Derviş Vahdeti tarafından yayınlanan siyasi gazetedir
İttihadı Muhammedi Fırkası'nın fikirlerini savunmuş ve fırkanın yayın organı kabul edilmiştir 13 Nisan 1909 (Rumi 31 Mart 1323) tarihinde patlak veren 31 Mart İsyanını desteklediği bilinmektedir Derviş Vahdeti 31 Mart isyanını bastırmak icin gelen Hareket Ordusu başarılı olduğunda İstanbul'u terkederek kacmış, İzmir'de yakalanıp Divanı Harp'de yargılanıp idam edilmiştir Volkan Gazetesi, 31 Mart isyanının bastırılıp isyana karışanlar ve destekleyenler tutuklanmaya başlayınca yayınlarına son vermiştir
Gazetede 15 Aralık 1908 tarihinde cıkan yazıda İngiliz idaresinde ademi merkeziyetci yonetim şekliyle Kıbrıs'ın kucuk bir İsvicre olacağı savunulmuştur
İkdam
İstanbul'da 5 Temmuz 1894 31 Aralık 1928 arasında yayımlanan gunluk siyasal gazete
Sahibi ve başyazarı Ahmet Cevdet'ti (Oran) Turkiye'de rotatif baskı tekniği ile basılan ilk gazete olan İkdam, II Abdulhamid doneminde birkac kez kapatıldı
İkinci Meşrutiyet'in ilanından (1908) sonra tirajını 40 bine kadar yukseltti 14 Mart 1910'da Yeni İkdam adını aldı2 6 Şubat 1912'den sonra da İktiham adıyla yayımlanmıştır 10 Ağustos 1912'den itibaren yeniden İkdam adını alan gazetenin başyazarlığını 5 Eylul 1912'de Ali Kemal ustlendi Gazete Mutareke doneminde Yakup Kadri'nin yonetiminde yayımlandı
1923'te gazetenin yonetimi Ahmet Cevdet'in sağlık sorunları yuzunden Mecdi Sadrettin'e gecti
1 Aralık 1928'den itibaren Latin harfleriyle basılan İkdam, yayın yaşamının ilk yıllarından başlayarak dilde sadeleşme akımının onculerinden ve Turkculuk akımının etkin savunucularından biri olmuştur
İkinci Meşrutiyet sonrasında İttihat ve Terakki yonetimine karşı eleştirel bir tutum aldı Mutareke yıllarında ise, Milli Mucadele'yi destekleyen yazılar yayımladı Ahmet Rasim, Cenab Şahabeddin, Halit Ziya Uşaklıgil, Hamdullah Suphi Tanrıover, Huseyin Cahit Yalcın ve Ahmet Emin Yalman gibi tanınmış yazarlar İkdam'ın yazı kadrosu icinde yer aldılar