Osmanlı Sanatı
Osmanlı sanatının kaynağını hep İslam‘dan aldı Osmanlı sanatı deyince aklıma gelen Osmanlı mimarisi ve o mimarideki insan hizmetine sunulmak icin yapılmış camiler , medreseler , hanlar , hamamlar , ceşmeler, Daru’l Kurra lar vs ‘dir Osmanlı sanatının oluşması insan faydasına sunulacak eserlerin yapılmasıyla olmuştur Osmanlıda sanat faydalılığın yanında buyukluğu ve haşmeti de ifade ediyordu Orneğin; Mehter, savaşlarda icra ettiği canlı ve dinamik havaları ile askeri coşturmuş ve duşmanlarına korku salmıştır Turk zaferinin coşkusu ve zaferi olmuştur Onu dinlemek insanı o donemlere goturmuş ve o donemi yansıtmıştır Mehter gunumuzde de gerek anlam gerekse icra yonunden oldukca etkili muzik yapısı ile yurt icinde ve yurt dışında verdiği konserlerle tum dunyanın ilgisini cekmektedir
Osmanlı mimarisinde camiyi etkileyen onemli unsurlardan biri de o halkın benimsemiş olduğu inanc sistemi idi Bu inanc sisteminden kastım mezhep farklılıklarıdırBu farklılık Şafi mezhebi ile Hanefi mezhebinin “cuma namazı kılınması hususundaki goruş ayrılıklarından doğmuştur Şafi mezhebini benimsemiş devletlerde Cuma namazı tek bir camide kılınıyordu Bu nedenle camide kılınıyordu Bu nedenle cami cok geniş olmak zorundaydı Mesela Pedersen’den oğrendiğimize gore H375m 985 yılında Basra’da 7000 mescide karşılık sadece 3 cami bulunmaktaydı
Osmanlılar ise Hanefi mezhebinin tek mezhep olmasını istemişler ve onun yayılması icin caba harcamışlardır Bu sistemden sonra camiler yayılmış ve ebatları eskisi kadar buyuk olmamıştır
Osmanlı mimarisinde resim ve heykeller yasak olduğu icin Osmanlı daha cok cami suslemelerinde ustalaşmışlardır Avrupalıların Arabesk dediği bu tarz Osmanlıda doruk noktasına ulaşmıştır Bu geometrik şekiller yanında en cok kullanılan “sus bitkileri dir Bu bitkiler usluplaşmış olarak gorulur Doğal şekillerini kaybetmiş bu bitkiler arasında bu yapraklar , cicekler ve meyveler bulunmaktadır Bu cicekler , cicek demetleri olarak da kullanıldı Bu cicek buketleri ve munferit olarak kullanılanları mezar taşlarında , taş suslemelerinde , kitaplarda , levhaların boş yerlerinde , fermanların ust koşelerinde ve tuğraların etrafında , eski evler ve sarayların duvarlarında , tahta pencere ve dolap kapaklarında cok sayıda gorulmektedir
Osmanlı’da yazı suslemede en cok kullanılan Kufi ve Neshi turleridir Osmanlı’lar bu yazı suslemesini Araplardan farklı olarak sus motifleriyle karıştırmadan başlı başına kullanmışlardır
Naturalist bitki motiflerinin kullanıldığı bir başka yer şu anda nadir bulunan Osmanlı kilimleridir Osmanlı sarayında serili olan bu kilimler şu anda muzelerde sergilenmektedir Bu kilimler de goze carpan orneklerin bitkisel olması ve kilim zemininde sonsuza uzanmasıdır
Osmanlı sanatının OsmanlıTurk minyaturunun buyuk olcude buyuk olcude gelişmesi yazmaların birbirinden guzel minyaturlerle suslenmesi , Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u almasıyla başlamıştır
Osmanlı devri minyaturlerinde başlıca uc konu gorulur Tarih, Edebiyat ve din alanlarına giren eserlerdir
Osmanlı sanatı, Osmanlı’nın gucunu kaybetmesiyle birlikte gucunu kaybeder18yyda kendini yenilemek istese de bunu başaramaz Boylece İslam dunyasında kendi yolu yuruyerek bir Turk cığırı acan Osmanlı sanatıyla İslam sanatının son parlak sayfası kapanmış olur
Cınar dergisi , 1999, sayı 3 , s 1516
osmanlı sanatı ile ilgili onereceğim bir site adresi
www Osmanli Sanati com
Osmanlı sanatının kaynağını hep İslam‘dan aldı Osmanlı sanatı deyince aklıma gelen Osmanlı mimarisi ve o mimarideki insan hizmetine sunulmak icin yapılmış camiler , medreseler , hanlar , hamamlar , ceşmeler, Daru’l Kurra lar vs ‘dir Osmanlı sanatının oluşması insan faydasına sunulacak eserlerin yapılmasıyla olmuştur Osmanlıda sanat faydalılığın yanında buyukluğu ve haşmeti de ifade ediyordu Orneğin; Mehter, savaşlarda icra ettiği canlı ve dinamik havaları ile askeri coşturmuş ve duşmanlarına korku salmıştır Turk zaferinin coşkusu ve zaferi olmuştur Onu dinlemek insanı o donemlere goturmuş ve o donemi yansıtmıştır Mehter gunumuzde de gerek anlam gerekse icra yonunden oldukca etkili muzik yapısı ile yurt icinde ve yurt dışında verdiği konserlerle tum dunyanın ilgisini cekmektedir
Osmanlı mimarisinde camiyi etkileyen onemli unsurlardan biri de o halkın benimsemiş olduğu inanc sistemi idi Bu inanc sisteminden kastım mezhep farklılıklarıdırBu farklılık Şafi mezhebi ile Hanefi mezhebinin “cuma namazı kılınması hususundaki goruş ayrılıklarından doğmuştur Şafi mezhebini benimsemiş devletlerde Cuma namazı tek bir camide kılınıyordu Bu nedenle camide kılınıyordu Bu nedenle cami cok geniş olmak zorundaydı Mesela Pedersen’den oğrendiğimize gore H375m 985 yılında Basra’da 7000 mescide karşılık sadece 3 cami bulunmaktaydı
Osmanlılar ise Hanefi mezhebinin tek mezhep olmasını istemişler ve onun yayılması icin caba harcamışlardır Bu sistemden sonra camiler yayılmış ve ebatları eskisi kadar buyuk olmamıştır
Osmanlı mimarisinde resim ve heykeller yasak olduğu icin Osmanlı daha cok cami suslemelerinde ustalaşmışlardır Avrupalıların Arabesk dediği bu tarz Osmanlıda doruk noktasına ulaşmıştır Bu geometrik şekiller yanında en cok kullanılan “sus bitkileri dir Bu bitkiler usluplaşmış olarak gorulur Doğal şekillerini kaybetmiş bu bitkiler arasında bu yapraklar , cicekler ve meyveler bulunmaktadır Bu cicekler , cicek demetleri olarak da kullanıldı Bu cicek buketleri ve munferit olarak kullanılanları mezar taşlarında , taş suslemelerinde , kitaplarda , levhaların boş yerlerinde , fermanların ust koşelerinde ve tuğraların etrafında , eski evler ve sarayların duvarlarında , tahta pencere ve dolap kapaklarında cok sayıda gorulmektedir
Osmanlı’da yazı suslemede en cok kullanılan Kufi ve Neshi turleridir Osmanlı’lar bu yazı suslemesini Araplardan farklı olarak sus motifleriyle karıştırmadan başlı başına kullanmışlardır
Naturalist bitki motiflerinin kullanıldığı bir başka yer şu anda nadir bulunan Osmanlı kilimleridir Osmanlı sarayında serili olan bu kilimler şu anda muzelerde sergilenmektedir Bu kilimler de goze carpan orneklerin bitkisel olması ve kilim zemininde sonsuza uzanmasıdır
Osmanlı sanatının OsmanlıTurk minyaturunun buyuk olcude buyuk olcude gelişmesi yazmaların birbirinden guzel minyaturlerle suslenmesi , Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u almasıyla başlamıştır
Osmanlı devri minyaturlerinde başlıca uc konu gorulur Tarih, Edebiyat ve din alanlarına giren eserlerdir
Osmanlı sanatı, Osmanlı’nın gucunu kaybetmesiyle birlikte gucunu kaybeder18yyda kendini yenilemek istese de bunu başaramaz Boylece İslam dunyasında kendi yolu yuruyerek bir Turk cığırı acan Osmanlı sanatıyla İslam sanatının son parlak sayfası kapanmış olur
Cınar dergisi , 1999, sayı 3 , s 1516
osmanlı sanatı ile ilgili onereceğim bir site adresi
www Osmanli Sanati com