osmanlıda toprak yönetimi hakkında data
1 Mülk Arazi
Osmanlı devletinde halkın elinde yer alan ayrıntılarıyla halka ait topraklardı Bu nesil topraklar ikiye ayrılırdı
a) Öşür Topraklar
Fetih sırasında Müslümanlara ait olan veya ele geçirildiğinde Müslümanlara verilmiş olan topraklardır Bu topraklar sahiplerinin mülkü olup, istedikleri gibi tasarruf edebilirlerdi Bu mal sahipleri öldükleri vakit öldüklerinde toprakları varislerine kalabiliyordu Devlet bu toprak sahiplerinden toprak imal vergisi olan öşür (onda bir oranında alınan aidat) alırdı
b) Haraci Topraklar
Fetih esnasında Müslüman olmayan yerli halkın ellerinde mülkolarak bırakılan topraklardır Bu şekildeki topraklarda öşrü topraklar gibi sahipleri göre kişiye özel tasarrufa açıktı Miras bırakabilirdi Yalnız bu topraklardan alınan ödenti birazcık farklıydı
Haraci topraklardan iki türlü vergi alınırdı:
Haracı Mukaseme: Toprağın verimine tarafından alman imal vergisidir
Haracı Muvazzaf: Arazinin yüzölçümüne göre alman vergidir
2 Vakıf Arazileri
gelirleri cami, medrese, hastane, imarethane, han ve hamam gibi topluma hizmet veren kuruluşların masrafları için ayrılmış arazilerdir Vakıf arazilerinin alınıp satılması kuşkusuz yasak olup vergiden muaf tutulmuşlardır Vakıf topraklar üzerinde çalışan ırk, arazisi hangi vakfa ayrılmışsa öşür vergisini o vakfın yöneticisine veriyordu
3 Miri (Emiri) Arazi
Memleketteki toprakların büyük bir kısmı bu topraklardır Bu topraklar resmi topraklardır Bunlar devletin olmakla beraber, takımbiçmek ve abes bırakılmamak şartıyla yine eski sahipleri üstünde bırakılıyordu Kendilerine arazi verilenler, şartlara uyarak, o toprağı takım biçerler ve öldükleri süre bu yerler vergisini saptamak suretiyle çocuklarına kalırdı Ama bu topraklar onu işleyenlerin özel mülkü olmadığı için alınıpsatılamaz, vakıf yapılamaz ve hibe edilemezdi *
1 Mülk Arazi
Osmanlı devletinde halkın elinde yer alan ayrıntılarıyla halka ait topraklardı Bu nesil topraklar ikiye ayrılırdı
a) Öşür Topraklar
Fetih sırasında Müslümanlara ait olan veya ele geçirildiğinde Müslümanlara verilmiş olan topraklardır Bu topraklar sahiplerinin mülkü olup, istedikleri gibi tasarruf edebilirlerdi Bu mal sahipleri öldükleri vakit öldüklerinde toprakları varislerine kalabiliyordu Devlet bu toprak sahiplerinden toprak imal vergisi olan öşür (onda bir oranında alınan aidat) alırdı
b) Haraci Topraklar
Fetih esnasında Müslüman olmayan yerli halkın ellerinde mülkolarak bırakılan topraklardır Bu şekildeki topraklarda öşrü topraklar gibi sahipleri göre kişiye özel tasarrufa açıktı Miras bırakabilirdi Yalnız bu topraklardan alınan ödenti birazcık farklıydı
Haraci topraklardan iki türlü vergi alınırdı:
Haracı Mukaseme: Toprağın verimine tarafından alman imal vergisidir
Haracı Muvazzaf: Arazinin yüzölçümüne göre alman vergidir
2 Vakıf Arazileri
gelirleri cami, medrese, hastane, imarethane, han ve hamam gibi topluma hizmet veren kuruluşların masrafları için ayrılmış arazilerdir Vakıf arazilerinin alınıp satılması kuşkusuz yasak olup vergiden muaf tutulmuşlardır Vakıf topraklar üzerinde çalışan ırk, arazisi hangi vakfa ayrılmışsa öşür vergisini o vakfın yöneticisine veriyordu
3 Miri (Emiri) Arazi
Memleketteki toprakların büyük bir kısmı bu topraklardır Bu topraklar resmi topraklardır Bunlar devletin olmakla beraber, takımbiçmek ve abes bırakılmamak şartıyla yine eski sahipleri üstünde bırakılıyordu Kendilerine arazi verilenler, şartlara uyarak, o toprağı takım biçerler ve öldükleri süre bu yerler vergisini saptamak suretiyle çocuklarına kalırdı Ama bu topraklar onu işleyenlerin özel mülkü olmadığı için alınıpsatılamaz, vakıf yapılamaz ve hibe edilemezdi *