bilgiliadam
Yeni Üye
Osteoporozis kemik erimesi Osteoporoz nedir? Kemik yapımız, kayda değer organlarımızı koruyan, vücudumuzu destekleyen ve yaşamımız için zorunlu esas maddelerden biri olan kalsiyumu depolayan canlı bir dokudur “Canlıdır, çünkü yaşamımız boyunca kemik yapımı ve yıkımı bir denge halinde devam eder Bu üretim ve afet arasındaki dengenin farklı alanlara yönlendirilmiş nedenlerle afet lehine bozulması kemik kaybına neden olabilir Fiilen kemik dokusu kaybı yaşlanma sürecinin doğal bir sonucudur fakat bunun kırıklara neden olacak derecelerde artı olması rahatsızlık yani “osteoporoz dur Osteoporoz nasıl oluşur ve kimlerde görülür? Normalde 3035 yaşlarına değin kemik yapımı yıkımdan daha fazladır ama bu yaştan daha sonra kemik kaybı hızlanmaya başlar Kadınlarda özellikle menopozdan sonradan bu kayıp artar, 65 yaş üzerindeki kişilerde ise hem kadınlarda ayrıca erkeklerde benzer hızda kayıp olur Osteoporoz kemiklerin zamanla kalsiyumunu kaybederek, olağandışı derecede delikli ve zayıf bir ayla gelmesi olarak tanımlanabilir Kemikteki bu kütle azalması, kemiğin mekanik gücünü zayıflatır ve çoğu zaman hafif bir darbeyle ya da hiç darbe olmaksızın kırılma olasılığını artırır Osteoporozlu kişilerde ya hayatın önceki dönemlerinde kemik yapımı daha az olmuştur, ya da bu bireylerde ileri yaşlarda görülen kemik kaybı normalde beklenenden fazladır Osteoporozun sıklığı yaş ilerledikçe artar Başlangıçta, kırık olmadığı sürece, hiçbir sızı veya şikayet yapmadığından sinsice ilerleyebilir Bu durumda ağrılı kırıklar ve şekil bozuklukları ile ortaya çıkabilecek sakatlık hali, hayat kalitesinin bozulmasına, egemen yaşayabilme ve hareket yeteneğinin kaybına, hatta ölüme niçin olabilir Kalça kırığı meydana gelen yaşlıların, kırıktan sonraki 1 sene içerisinde ölme olasılığı, benzer yaştaki sağlıklılara oranla çok daha fazladır Osteoporoz önlenebilir mi? Osteoporozu ve neden olabileceği olumsuzlukları bir fazla vakada durdurmak ya da en düşük düzeye indirmek mümkündür Bir Takım tedaviler, kemik kaybı gelişmiş hastalarda bile ümit verici olsa da esas çare “koruyucu çare, yani ufak yaşlardan itibaren bireylerin diyetlerinde ve yaşam biçimlerinde, kemik dokusunun artmasına ve korunmasına yönelik değişiklikleri sağlamak, menopoz gibi süratli kayıp dönemlerinde zorunlu önlemleri almak ve risk altındakileri eğitmektir Risk altında mısınız? Osteoporoz için bazıları istikrarsız, bazıları değiştirilemez tehlike faktörleri vardır Bir kişinin ne kadar çok risk faktörü varsa, osteoporoz gelişme riski de öyle artı olur En önemli risk faktörleri; kadın edinmek, ailede osteoporozlu kişinin olması, kısa boyluince yapılı elde etmek, beyaz tenliaçık gözlü edinmek, 50 yaş üstünde olmak, menopoz döneminde olmak, doğal ya da ameliyatla suni olarak erken menopoza girmek, kadınlarda östrojenerkeklerde testosteron adı bahşedilen cinsiyet hormonlarının azlığı, düşük kalsiyum alımı, düşük vitamin D alımı, maddi aktivite ve çalışma azlığı, uzun süreli yatağa bağımlı ve hareketsiz kalmak, bazı ilaçların (kortizon, lityum, sara ilaçları, tiroid ve kanser ilaçları, vb) kullanımı, sigara, içki veyakafeinin aşırı tüketilmesi ve bir takım hastalıklar (şeker hastalığı, tiroid veya paratiroid bezinin fazla çalışması, felçler, bazı romatizmal ve hormonal hastalıklar) osteoporoza niçin olabilir başkaca denge bozuklukları, görme sorunları, nörolojik hastalıklar, sakinleştiriciler düşmeye eğilimi arttırarak kırıkların gelişimini kolaylaştırabilirler Osteoporozun belirtileri nelerdir? Kırıklar osteoporozun en korkulan belirtisi olsa da ilk olarak hastalarda bel ve sırt ağrıları, omurgalarda buhran kırıkları ve boyda kısalma, sırtta kamburlaşma görülebilir Vücutta el bileği, kaburga ve kalça kemiklerinde kırıklar gelişebilir Yaygın inanışın aksine, yaygın ağrılarla veya kırık dışında kemikeklem ağrıları ile osteoporozun ilişkisi yoktur Osteoporoz tanısı nasıl konur? Osteoporoz tanısı hastanın bilhassa risk faktörleri açısından fazla ayrıntılı sorgulanması ile başlar Kasiskelet sisteminin bilirkişi bir hekim kadar ayrıntılı incelenmesi gerekir Sıradan röntgen incelemesi ama kemiklerin %30 kadarı kaybolduktan daha sonra semptom verdiğinden ilk olarak yetersizdir gerçi belsırt ağrısı yapabilecek diğer hastalıkları elemek ve varsa osteoporoza ait kırıkları bakmak için gereklidir Erken teşhis “kemik dansitometrisi adı bahşedilen kemik aşırılık ölçümleri ile yapılabilir Diğer hastalıkların ayrımında ve kemik facia hızının tesbiti ile en uygun ilacın seçiminde kan ve idrar tetkikleri de yardımcıdır Osteoporoz tedavisi nasıl yapılır? Kaybolan kemik dokusunu her yerde yerine koymak epeyce kuvvet, fiyatı yüksek ve uzun zaman alan bir tedavidir bu nedenle risk faktörlerini vermek, onları başkalaştırmak, erken teşhis ile koruyucu tedavi yapmak esastır Tedavide yaşam tarzını daha faal ışık halkası getirmek, hekim tarafından önerilen egzersizleri ahenkli gerçekleştirmek, beslenmeyi aranje etmek, yaşanılan ortamda şansın dönmesi yaparak düşmeleri engellemek, düzenli kontrollerle verilen tedaviye bütün uyum sağlamak gerekir Osteoporoz tedavisinde kullanılan öbür ilaçlar vardır: hormon tedavisi, kalsiyum ve D vitamini, etkin D vitaminleri, kalsitonin, bisfosfonatlar, anabolik steroidler, parathormon gibi Ama bu ilaçlar mutlaka uzman hekim kontrolünde kullanılmalı ve düzenli peşine düşüp takip edilmelidir Osteoporozunuz varsa ya da korunmak istiyorsanız; Ahenkli beslenin; bilhassa kalsiyumdan zengin gıdaları bol alın, güneş ışığından faydalanın Günlük yaşantınızda bel ve sırtınızı korumaya yönelik önerileri uygulayın Evinizi, işinizi, yaşam çevrenizi güvenli ışık halkası getirin, düşmeleri engelleyin Konunun uzmanı bir doktora başvurarak tedavinizi yaptırın, uyumlu aralıklarla kontrollerinizi ihmal etmeyin Sigarayı bırakın, aşırı içkikahve içmeyin UNUTMAYIN “osteoporoz önlenebilir bir hastalıktır Bir şeyler yerine getirmek için hiçbir süre fazla geç değildir