Değişen çok şey oldu. Örneğin, oyun sektörü… Oyun dünyası, müzik ve sinema bölümünün toplamından daha yüksek bir pazar hissesi elde etti ve dünyanın en büyük cümbüş kaynağı hâline geldi. Durum bu türlü olunca da her şirket, kendi yerini sağlamlaştırmak yahut oyun dünyası içerisinde değerli bir yer almak için planlar yapmaya başladı.
Kaçınılmaz son ise neredeyse birkaç haftada bir duyduğumuz bu satın alımlar olarak başladı. Gelin, bu satın alımların sonuçlarına ve oyuncular üzerindeki bıraktıkları tesire birlikte göz atalım.
Ne oldu da tanıdığımız bu şirketler teker teker satılmaya başladı? Artık satın alım haberlerine alışmamız gerekiyor olabilir.
Riot Games, Supercell, Bethesda, Bungie, Activision Blizzard, Quantic Dream ve daha nicesi… Yakından tanıdığımız, sevdiğimiz ve hatta kimilerinin oyunları ile birlikte büyüdüğümüz bu sevilen oyun şirketlerinin her biri diğer büyük şirketler tarafından satın alındı.
Büyük şirketler, oyun dünyasının içerisinde bulundurduğu potansiyele dâhil olmak istedi ve önemli manada yatırım yapmaya başladı. Sony ve Microsoft üzere esasen yıllardır bu dalın içerisinde olan şirketler ise kendi durumlarını daha da güçlendirmeyi diledi. Bilhassa Microsoft, rakibi Sony karşısında fazlasıyla geriye düşünce, Xbox için yürütmekte olduğu siyasetlerde büyük oranda değişikliğe gitti ve çok daha kullanıcı dostu bir yol izlemeye karar verdi.
Bu süreç, Xbox Game Pass’in doğmasına ve oyun kesiminin büsbütün değişmesine sebep oldu. Microsoft, Bethesda’yı kendi oyun kütüphanesini güçlendirmek için satın almış olsa da Activision Blizzard üzere devasa bir satın alımın gerisinde farklı bir neden de yatıyor. O da Apple ve Meta üzere öbür devasa şirketlerden evvel davranmak.
Şu anda oyun dünyasının en çok kazanan şirketi Çin merkezli bir şirket olan Tencent diyebiliriz. Riot Games ve Supercell ile birlikte oyun bölümünün en güçlü markalarının bir kısmını eline alan Tencent, Epic Games üzerinde de epey büyük bir paya sahip. Son vakitlerde da Embracer Group’un ismini sık sık duymaya başladık. Bu saydığımız isimleri, artık işitmeye alışacağız üzere gözüküyor.
Her şirketin asıl gayesinin para kazanmak olduğunu ve kesimdeki rekabetin son bulmasının bizim için hiç de güzel olmayacağını unutmamakta yarar var.
Dilerseniz oyun şirketleri ortasındaki rekabete küçük bir örnek verelim. Bu o denli hoş ve unutulmaz bir rekabetti ki oyuncuları bile yıllarca ikiye ayırdı ve herkes kendi sevdiği oyuna bağlı kaldı. Evet, PES ve FIFA’dan bahsediyoruz. Konami ile EA’in rekabeti, geçtiğimiz yıllar prestijiyle eski tadını kaybetmeye başlamıştı. Buna karşın ortada bir rekabet vardı ve biz hala daha o ruhu müdafaaya çalışıyorduk. Sonrasındaysa Konami, artık EA’in FIFA’sı ile rekabet edemeyeceğini ve PES’in ismini değiştirerek daha farklı bir yola gideceğini açıklamıştı.
Rekabet büsbütün bitti ve EA’in FIFA’sı, büsbütün rakipsiz kaldı. EA, The Sims’te olduğu üzere FIFA’da da rakipsiz bir pozisyona geldi ve artık futbol oyunu oynamak isteyen bir kişinin iki değil, tek bir seçeneği var. Bu, çeşitliliği bitirirken, FIFA’nın da gelişimini büyük oranda yavaşlattı. Tüm bu örneklere karşın oyun dünyasında yer alan bir şirketin monopolleşmesi, korkulanın tersine o kadar kolay değil. Zira yeni stüdyolar her vakit kurulacak, bağımsız üretimciler daima olacak ve yüz milyarlarca dolarlık şirketler birbirlerini kolay kolay satın alamayacak.
Son vakitlerde önemli oranda kullanıcı dostu bir siyaset izlese de herkes Microsoft’un monopolleşmesinden korkuyor.
Xbox, 20 yıllık bir konsol ve oyun dünyasında ziyadesiyle deneyimli. Şirketin içerisinde birçok ünlü oyun geliştiricisi ve oyun markası yer alıyor. Buna karşın Xbox One kuşağı ile büyük oranda çuvallayan ve rakibi PlayStation’dan çok önemli bir fark yiyen şirket, artık oyun dünyasına büyük ehemmiyet veriyor. Yapılan satın alımların ardındaki en büyük maksat, Xbox Game Pass kütüphanesini birinci parti oyunlar ile güçlendirmek. Xbox, Game Pass sistemini oyun dünyasının ana temeli hâline getirmek istiyor ve yüz milyonlarca kullanıcıya ulaşmasını istiyor.
Bazı oyuncular, Microsoft’un neden sıfırdan oyun stüdyosu kurmak yerine ‘’hazır stüdyoları satın aldığını’’ bolca eleştirse de Microsoft’un trilyon dolarlık bir şirket olduğu gerçeği unutuluyor. Dünyanın en büyük üç şirketinden bir tanesi olan Microsoft, sıfırdan bir stüdyo kurmanın yahut küçük bir stüdyoya uzun vadeli yatırım yapmanın alacağı yılları ön görebiliyor. Bu da elinde birçok başarılı marka bulunduran mevcut bir şirketi satın almayı çok daha mantıklı bir seçenek yapıyor.
İleride ne olacağını bilmiyor olsak da Microsoft’un tekelleşmesinin altındaki telaşın gereksiz olduğunu düşünüyoruz. Xbox, birçok açıdan rakibi PlayStation’ın gerisinde (en azından şu anlık) bir şirket. Bu şekil bir şirketin monopolleşmesi ve insanların alışkanlıklarının değişmesi için çok uzun bir süreç gerekir. Ayrıyeten bahsettiğimiz tüm bu şirketleri aslında tanıyoruz ve oyun bölümündeki deneyimlerini biliyoruz. Pekala ya hiç deneyimi olmayan devasa teknoloji şirketleri büyük oyun stüdyolarını satın aldığında ne olacak? Oyuncuların Microsoft’tan değil, bu şekil bir olaydan korkması gerekiyor.
Amazon, Netflix ve daha birçok devasa şirket, oyun dünyasına girmek için yatırımlarını artırmaya başladı. Netflix ve Amazon’un ne kadar başarılı olduğu tartışılabilir olsa da geçtiğimiz günlerde çıkan ‘’Amazon, Electronic Arts’ı satın alıyor!’’ söylentisini unutmayalım. Tahminen Amazon satın almadı lakin Apple, Meta ve Alphabet üzere oyun dünyasında yerini almak isteyen birçok şirket mevcut. Deneyimsiz ve oyuncuların ne istediğini anlamayacak olan şirketlerin devasa şirketleri satın alarak kesime giriş yapması, en dehşetli senaryolardan bir tanesi olacaktır diyebiliriz.
Bu satın alımlar artık hayatımızın bir kesimi, dal büyümeye devam ettikçe daha sık göreceğiz.
Oyun dünyasına olan talep artınca bu türlü bir döngüye girmemiz kaçınılmazdı. Örneğin, geçtiğimiz günlerde Quantic Dream’in satıldığına şahit olduk. Heavy Rain ve Detroit: Become Human üzere başarılı interaktif öykü cinsindeki oyunları ile karşımıza çıkan stüdyo, taşınabilir oyunlar tarafında faaliyet yürüten bir şirket olan NetEase Games’e satıldı. NetEase Games’in oyun kesiminde pek müspet bir karnesi olmasa da Quantic Dream’in gereksinim duyduğu sermaye gereksinimini karşılayacak ve stüdyonun işleyişine pek karışmayacak üzere duruyor.
Şu anda faal olarak oyun stüdyolarını bünyesine katmaya devam eden şirketler; Embracer Group, Tencent, Sony, Microsoft ve Netflix üzere gözüküyor. Ayrıyeten Apple ve Amazon üzere şirketlerin de oyun dünyasından birtakım stüdyolar ile ilgilendiği söylentiler ortasında. İşin içine bir de NetEase üzere orta boyutlu şirketlerin yaptığı satın alımlar da girince, bu haberleri sık sık duymaya devam edeceğiz üzere duruyor.
Activision Blizzard satın alımı tamamlanırsa oyun dünyasında çok büyük bir dönüm noktası gerçekleşecek.
Her ne kadar sevdiğimiz stüdyo ve şirketlerin kendi hâllerinde devam etmelerini istiyorsak da Ubisoft ve EA üzere dev oyun şirketleri kimi vakit saçmalayabiliyor. Activision Blizzard da bu şirketlerden bir tanesiydi ve olabilecek en makûs halde yönetiliyordu diyebiliriz. Şirket içerisinde taciz olayları, çalışanlara makus davranılması ve stüdyolara hak ettikleri kıymetlerin verilmemesi üzere durumlar argümanlar ortasındaydı.
Şirketin idaresini makus yapan bir başka şey ise çocukluğumuzun Guitar Hero, Blur, Skylanders ve Crash üzere birçok markasını yapan o sevdiğimiz eski Activision, adeta bir Call of Duty üretim makinesi hâline gelmişti. Crash’in geliştirici grubu bile bir Call of Duty takviye stüdyosu olarak yer alıyor. Tek bir Call of Duty oyunu üzerinde üçten fazla stüdyo çalışıyordu. İşte her sene karşımıza çıkan Call of Duty, bu sayede seri bir formda üretiliyordu.
İsmini duyduğumuzda bile bizleri ne kadar kaliteli bir iş beklediğini iliklerimize kadar hissettiğimiz Blizzard’ın şu anki durumundan bahsetmek bile istemiyoruz. Xbox’ın lideri Phil Spencer, Activision Blizzard’ın eski markalarını tekrardan hayata döndüreceklerini ve tüm stüdyolara hak ettikleri pahası vereceklerini açıklamıştı. Şirketi bir Call of Duty üretim makinesi olmaktan kurtarılması ve Call of Duty’nin daha uzun vadeli aralıklarla piyasaya sürüleceği de söylenenler ortasındaydı.
Phil Spencer, tüm bunların yanı sıra Activision Blizzard’ın en tanınan markalarının da yıllar boyunca PlayStation için de birebir günden piyasaya sürüleceğini belirtirken, Call of Duty de dâhil olmak üzere her birini birinci günden Xbox Game Pass’e getireceklerini söylüyor. Yani birçok kişinin korktuğu bu satın alım, sanıldığının bilakis oyun dünyasını ziyadesiyle müspet bir biçimde etkileyecek. Bilhassa de Activision Blizzard içerisinde bulunan on binlerce çalışan için. Pekala sizler gerçekleşen tüm bu satın alımlar hakkında ne düşünüyorsunuz?