Pargalı İbrahim Paşa Kimdir ? Pargalı Damat İbrahim Paşa Neden idam edildi
Vatan gazetesinden Mine Şenocaklı’nın Tarihci Necdet Sakaoğlu’yla yaptığı sohbetin son kısmında Sakaoğlu olay yaratacak acıklamalarda bulundu Osmanlı tarihinin uzerine en cok konuşulan olumlerinden olan Pargalı İbrahim Paşa’nın olumune ilişkin acıklamalarda bulundu
Hocam siz “Bu Mulkun Sultanları kitabınızın onsozune şoyle başlıyorsunuz; “1 Kasım 1922′de Saltanat’a, 3 Mart 1924′te Hilafet’e son veren Turkler’in, bu iki kurumu temsil eden Osmanoğulları’nın tarih sahnesine cıkışının 700 yıldonumunu anmaları bir celişki olarak duşunulmemelidir Cunku Osmanlılar’ın kucuk bir beylikle başlayıp buyuk bir imparatorluğa kadar yukselen egemenlikleri boyunca dayandıkları ana toplum Anadolu Turkleri’ydi Sınırları pek cok ulusu ve ulkeyi kapsasa da devlet yapısı temelde Turk toresine bağlıydı; resmi yazışma dili de Turkce’ydi Turkler ya da Turkluk, Osmanlılığın oylesine guvencesiydi ki Rumeli’nden Avrupa iclerine doğru fetihler genişledikce, yeni topraklara Orta ve Batı Anadolu’dan yorukler, Turkmenler goc ettirilip kok oluşturuluyordu Osmanlı Devleti, bir cihan imparatorluğu olmakla birlikte dunya onu ‘Turk’ olarak tanıyor; hukumdarlarına da ‘Buyuk Turk’, ‘Buyuk Efendi’ diyordu… Osmanlı İmparatorluğu icinde Turkluk vurgusu bu kadar buyuk muydu?
Kanuni’nin 13 yıl sadrazamlık yapan İbrahim Paşa’yı oldurtme nedeni Turkluğe hakaret etmiş olmasıdır Tarihci Gelibolulu Mustafa Ali (15411600) yazıyor
BRE TURK DEYİNCE BOĞDURMUŞ!
Ben Sadrazam İbrahim Paşa’nın oldurulmesinde daha cok, padişah uzerindeki nufuzu bakımından kendisine rakip olarak gorduğu icin Hurrem Sultan’ın etkisi olduğunu biliyordum…
Gelibolulu Ali’nin tarihi vardır Kunhul Ahbar diye… Bu kitapta da gecer Kanuni ve İbrahim Paşa cocukluk arkadaşı, sık sık satranc oynuyorlar, muhabbet ediyorlar, şakalaşıyorlar, aralarında her turlu latifeler oluyor Bazen boyle satranc falan oynarken İbrahim Paşa Kanuni’ye yaptığı bir gaftan veya yanlış bir hamleden dolayı “Bre Turk! dermiş… Biraz kucumser gibi, “Beceremedin, yapamadın, aklın ermedi anlamında… Bir iki sefer uyarmış Kanuni; “İbrahim benim atalarım Turkistan’dan gelme Ben Turkum, bir daha bunu bana deme diye… İbrahim Paşa aynı zamanda Kanuni’nin eniştesi Bir Ramazan gecesi yine İbrahim Paşa saraya gelmiş Beraber iftar etmişler
Ama Musluman değil sonradan oluyor Aslında Pargalı bir Rum değil mi?
Evet Sonradan Musluman olmuş Gelibolulu Mustafa Ali diyor ki, “O gece de beraber iftar etmişler Yine İbrahim Paşa, “Bre Turk! deyince, cok icerlemiş Kanuni, ama bir şey dememiş, bir daha ustelememiş, “Bunu bana deme diye… İbrahim Paşa kendisine ayrılan odaya girmiş yatmış Arkasından da cellatlar girmiş Ertesi sabah boğulmuş cesedi Sarayburnu’nda bulunmuş Yani Turkluğune laf soylediği icin cok sevdiği cocukluk arkadaşını, eniştesini, cok guvendiği insanı idama gondermiş Kanuni
Boyle başka bir ornek daha var mı?
Tabii… Abdulhamit Beylerbeyi Sarayı’nda surgunken, pencereden bahceyi seyrediyor Bahcede calışan bahcıvanların coğu da Arnavut Onlardan biri diğerine ,Ulan Turk yaptığın işe bak! deyip hakaret edince Abdulhamit bahcıvanı azarlıyor “Ben de Turkum, dikkat et konuşmalarına diyor Dolayısıyla 16 yuzyıldaki bir padişah da 20 yuzyıldaki bir padişah da Turkluklerini biliyorlar Bunu dememize bile luzum yok, Osmanlı’nın resmi lisanı Turkce zaten
Ama o zamanlar asıl kimlik Muslumanlık, Turkluk değil!
Muslumanlık dini inanc, Turkluk kan… Osmanlıların devlet duzeni Memaliki Şahanei Osmaniye… Memalik, memleketler, topraklar demek… Devlet adı Devleti Aliyye… Yani buyuk, yuce devlet… Millet olarak adları da Milleti İslamiye Milleti İslamiye denince de Turkler, Araplar, Arnavutlar, Musluman olmuş kim varsa, coğunluk onlardan cunku Azınlıklar da Rumlar, Ermeniler, Yahudiler falan… Bir de dediğim gibi Memaliki Şahanei Osmaniye deniyor, bu da Osmanlı memleketleri oluyor Butun Balkanlar, Mısır, Ortadoğu, Arabistan, Anadolu hepsi icine giriyor Ayrıca Devleti Aliyye deniyor, bu da buyuk, yuce devlet anlamına geliyor Devlet, topluluk, ulke bu şekilde tarif edilmiş oluyor Ama hepsi Turkce konuşuyor
Oysa bugun sanki Turkluk vurgusu Ataturk’le birlikte başladı gibi kabul goruyor…
Ulusal kimlik meselesi 18 yuzyıl sonunda Fransız İhtilali ile başlamış bir şey Yani kendi ulusal kimliğini başka ulusal kimliklere karşı savunma, ustun gorme duygusunun ortaya cıkışı… Ve bunun bir sisteme bir siyasal ideolojik yaklaşıma donuşmesi… Ondan once kimse boyle bir şey demiyor, boyle bir şey peşinde olan da yok Daha cok din ve dil tanımlayıcı olan Bizim Anadolu’nun da, sarayın dili de her zaman Turkce, din de Musluman Bitti! Muslumanlık ve Turkluk butun cağlar boyunca koşut olarak ilerlemiş